Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 11 października 2017 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w następującym składzie:

Przewodniczący SSO Marek Tauer

Sędziowie: SO Wiesław Łukaszewski

SR del. Sylwia Roszak (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 11 października 2017 r. w Bydgoszczy

drugi na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku K. K. nieprowadzącego działalności gospodarczej o ogłoszenie upadłości

na skutek zażalenia wnioskodawcy na zarządzenie Przewodniczącego w Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy z dnia 27 lipca 2017 r., sygn. akt XV GU 62/17

postanawia:

uchylić zaskarżone zarządzenie.

Wiesław Łukaszewski Marek Tauer Sylwia Roszak

UZASADNIENIE

Zaskarżonym zarządzeniem z dnia 27 lipca 2017 roku Przewodniczący w Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy zwrócił wniosek dłużnika o ogłoszenie upadłości jako osoby nieprowadzącej działalności gospodarczej.

W uzasadnieniu wskazał, iż zarządzeniem z dnia 23 czerwca 2017r., doręczonym w dniu 7 lipca 2017r., dłużnik został zobowiązany do uzupełnienia braków formalnych wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie 7 dni pod rygorem zwrotu wniosku oraz innych braków uniemożliwiających nadanie sprawie biegu w terminie 14 dni. Dłużnik uzupełnił braki formalne wniosku o ogłoszenie upadłości, nie uzupełnił zaś braków wskazanych w punkcie II zarządzenia podpunkt 1, przy czym złożył pismo z 21 lipca 2017 r. wskazując, że nie jest w stanie złożyć odpisów bądź kopii wszystkich tytułów wykonawczych z powodu ich utraty i sformułował wnioski o wystąpienie do wskazanych podmiotów o określone dokumenty. Przewodniczący w Sądzie Rejonowym stwierdził, iż abstrahując od kwestii ewentualnego oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości ( na podstawie art. 491 ⁴ ust 4 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe - w brzmieniu po 1 stycznia 2016 r.), z uwagi na podanie we wniosku niezgodnych z prawdą danych co do braku prowadzenia działalności gospodarczej – z odpisu z C. (k. 41) wynika, że dłużnik w 2010 r. prowadził działalność gospodarczą, jak też ewentualnego oddalenia wniosku z powodu zaistnienia przesłanki negatywnej z art. 491 ⁴ ust.1 cytowanej ustawy gdyż dłużnik sam wskazał, że większość jego zobowiązań długów (wymienione w piśmie z dnia 21 lipca 2017 r. w punkcie 2 lit a-c) powstało w związku z konfliktami z prawem, (popełnienia przestępstw czy wykroczeń – mandaty) co wskazuje, że to dłużnik doprowadził do niewypłacalności umyślnie wchodząc w konflikt z prawem, w pierwszej kolejności należało odnieść się do kwestii braków i zwrotu wniosku, co uniemożliwia obecnie jego merytoryczne rozpoznanie.

Przewodniczący w Sądzie Rejonowym stwierdził, iż wbrew zarządzeniu dłużnik, którego reprezentuje fachowy pełnomocnik (adwokat z urzędu) nie wykonał zarządzenia w zakresie punktu II podpunkt 1 zarządzenia. Po pierwsze to na dłużniku spoczywa ciężar dowodowy w zakresie wykazania przesłanek do ogłoszenia upadłości i przedstawienia w tym zakresie stosownych dowodów. Po drugie w zakresie wskazanych dokumentów dłużnik nie tylko mógł poczynić starania o ich przygotowanie na etapie składania wniosku ale przede wszystkim ma pełną możliwość jako strona postępowań zwrócenia się samodzielnie do wskazanych podmiotów o żądane dokumenty. Dłużnik próbuje przerzucić bezpodstawnie swój obowiązek na Sąd, co więcej nie wykazał w żaden sposób aby podjął jakieś próby i napotkał przeszkody w celu uzyskania wskazanych w zarządzeniu dokumentów, co uniemożliwia nadanie sprawie biegu, a postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości nie podlega zawieszeniu.

W tym stanie rzeczy, wobec braku wykonania zarządzenia na podstawie art. 491 ² ust. 1 w zw. z art. 29 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe ( w brzmieniu po 1 stycznia 2016 r.) zarządzono zwrot wniosku .

Na powyższe orzeczenie zażalenie złożył wnioskodawca zaskarżając je w całości. Zaskarżonemu zarządzeniu zarzucił:

a)  naruszenie art. 491 ² ust. 1 w zw. z art. 29 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze poprzez błędne przyjęcie przez Sąd Rejonowy w Bydgoszczy, że nie wykonanie przez wnioskodawcę wezwania Sądu zawartego w zarządzeniu z dnia 23 czerwca 2017 roku poprzez nie przedłożenie odpisów bądź kopii wszystkich tytułów wykonawczych z powodu ich utraty, mimo złożenia jednocześnie wniosku o wystąpienie do konkretnie wymienionych podmiotów o takie właśnie tytuły wykonawcze nie pozwala nadać dalszego biegu sprawie;

b)  naruszenie art. 187 § 2 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c w zw. z art. 35 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze poprze jego niezastosowanie, a który przewiduje możliwość złożenia wniosku o żądanie przez Sąd na rozprawie dowodów znajdujących się u osób trzecich i wnioskodawca w swoim wniosku wskazał żądanie wystąpienia do konkretnie wymienionych podmiotów o takie właśnie tytuły wykonawcze, a to oznacza, że nie przedłożenie kopii lub odpisów tytułów wykonawczych nie jest żadną przeszkodą do nadania biegu sprawie.

Wobec powyższego wnioskodawca wniósł o uchylenie zaskarżonego zarządzenia Przewodniczącego Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 27 lipca 2017 roku w spawie sygn. akt XV GU 62/17.

Ponadto wnioskodawca twierdził, że nie prowadzi działalności gospodarczej, a pozyskany na karcie 41 odpis z (...) dotyczy innej osoby.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie.

W ocenie Sądu nie było podstaw do zwrotu wniosku o ogłoszenie upadłości K. K. na podstawie art. 29 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe w związku z art. 491 ² ust. 1 tej ustawy.

W myśl bowiem art. 29 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe, jeżeli na skutek braku lub wskazania nieprawidłowego adresu dłużnika lub niewykonania innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu, wniosek o ogłoszenie upadłości zwraca się. W postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości nie stosuje się przepisów o zawieszeniu postępowania (art. 35 in fine). Dlatego też skutki braku lub wskazania nieprawidłowego adresu dłużnika, jak też niewykonania innych zarządzeń uniemożliwiających nadanie sprawie biegu unormowano w art. 29 w odmienny sposób niż w kodeksie postępowania cywilnego. W ocenie Sądu jednakże, z racji tego, iż w postępowaniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości stosuje się odpowiednio przepisy księgi pierwszej Kodeksu postępowaniu cywilnego, z wyjątkiem przepisów o zawieszeniu (art. 35 pr. upadł.), ustawodawca przyznał sądowi upadłościowemu, w przypadku zaistnienia jedynie analogicznych sytuacji jak wskazane w art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c., uprawnienie do zwrotu wniosku pomimo nadania biegu sprawie.

Przepis art. 29 powołanej ustawy stanowi zatem podstawę do zwrotu wniosku tylko w sytuacji, gdy wnioskodawca bądź nie wskazał swojego adresu, bądź wskazał adres niewłaściwy i nie można było zastosować art. 130 k.p.c. - gdy wnioskodawca występuje w sprawie samodzielnie lub art. 28 ust. 1 Prawa upadłościowego – gdy jest reprezentowany przez fachowego pełnomocnika. Przez „inne zarządzenia", o jakich mowa we wskazanym przepisie, należy rozumieć zarządzenia odnoszące się do braków wniosku o podobnym charakterze.

Skoro w postępowaniu upadłościowym, w przypadku zaistnienia analogicznych sytuacji jak wskazane w art. 177 § 1 pkt 6 k.p.c., Sąd ma uprawnienie do zwrotu wniosku na podstawie art. 29 ustawy Prawo upadłościowe, to należy odwołać się do stanowiska wyrażonego w orzecznictwie przy zawieszeniu postępowania na podstawie powołanego powyżej przepisu, iż może ono nastąpić tylko w razie niewykonania przez powoda zarządzenia o charakterze formalnym, na skutek którego sprawie nie można nadać biegu. Nie dotyczy to natomiast niewykonania postanowienia dowodowego, które może skutkować jedynie następstwami z art. 233 § 2 k.p.c. (postanowienie SN z 29.03.1982 r., IV CZ 44/82, LEX nr 8407). Przepis powyższy bowiem wyraźnie stanowi, iż jeżeli na skutek niewykonania innych zarządzeń nie można nadać sprawie dalszego biegu, to wówczas może nastąpić zwrot wniosku.

W ocenie Sądu, w przedmiotowej sprawie nie można uznać, iż z uwagi na niewykonanie przez dłużnika zobowiązania wynikającego z punktu II podpunkt 1 zarządzenia z dnia 23 czerwca 2017 roku w postaci braku przedłożenia wszystkich odpisów bądź kopii tytułów wykonawczych nie można nadać sprawie dalszego biegu. Przede wszystkim należy zaznaczyć, iż dłużnik złożył w zakreślonym terminie do wykonania zarządzenia wniosek o wystąpienie przez Sąd do konkretnie wymienionych podmiotów o wydanie tytułów wykonawczych, argumentując to, że utracił je w sposób bezzwrotny. Wskazał przy tym zarówno podmioty, do których należy się zwrócić jak także ich adresy. Nie zaistniały zatem żadne przeszkody, aby na tym etapie nadać dalszy bieg sprawie i zwrócić się do wskazanych podmiotów o stosowne dokumenty. Dopiero problemy w uzyskaniu odpowiednich dokumentów przez Sąd mogłoby być rozpatrywane jako przesłanka niemożności nadania sprawie dalszego biegu. Trzeba przy tym mieć na uwadze, iż z oświadczenia dłużnika wynika, iż odbywa on karę pozbawienia wolności, a zatem uzyskanie stosownych dokumentów może również być utrudnione. W tej sytuacji nie ma znaczenia, iż dla wnioskodawcy Sąd ustanowił pełnomocnika z urzędu, albowiem pełnomocnik jest uprawniony do reprezentowania wnioskodawcy w niniejszej sprawie, a nie przed innymi organami i instytucjami i mógł mieć również problemy z uzyskaniem stosownych dokumentów.

To, że na dłużniku spoczywa obowiązek wykazania przesłanek do ogłoszenia upadłości i przedstawienia stosownych dowodów nie może być podstawą do zwrotu wniosku w sytuacji ich nie przedstawienia, a jedynie podstawą do merytorycznego rozpoznania wniosku i w przypadku braku wykazania podstaw do ogłoszenia upadłości oddalenia tego wniosku.

Trzeba zważyć, iż Przewodniczący w Sądzie Rejonowym w Bydgoszczy wydając przedmiotowe zarządzenie naruszył także art. 187 § 2 pkt 4 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c w zw. z art. 35 ustawy z dnia 28 lutego 2003 roku Prawo upadłościowe i naprawcze. Przewodniczący winien bowiem w powyższym trybie zwrócić się do wymienionych podmiotów o wskazane tytuły wykonawcze.

Reasumując, brak przedłożenia omawianych dokumentów w tej konkretnej sprawie nie jest przeszkodą do nadania dalszego biegu sprawie.

Należy także zauważyć, że dla uzasadnienia zwrotu wniosku na podstawie art. 29 ustawy Prawo upadłościowe nie ma znaczenia, iż wniosek ten podlegałby oddaleniu z uwagi na podanie we wniosku niezgodnych z prawdą danych. Okoliczności te nie powinny być brane pod uwagę na obecnym etapie sprawy.

Mając na uwadze przytoczone okoliczności orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 i art. 398 k.p.c. w zw. z art. 29 ustawy Prawo upadłościowe i art. 35 oraz w zw. z art. 491 ² ust. 1 tej ustawy, orzekł jak w sentencji.

Wiesław Łukaszewski Marek Tauer Sylwia Roszak

(...)

ZARZĄDZENIE

1.  (...).

2.  (...)