Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 czerwca 2017 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Szczuka

Protokolant: st. sekr. sądowy Maria Nalewczyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 czerwca 2017 r. w Warszawie

sprawy W. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o świadczenie przedemerytalne

na skutek odwołania W. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 28 listopada 2016 r. znak: (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje odwołującemu W. C. prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia

1 listopada 2016 r.

UZASADNIENIE

W. C. w dniu 16 grudnia 2016 r. wniósł odwołanie za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie od decyzji ww. organu rentowego z dnia 28 listopada 2016 r., znak: (...) odmawiającej przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego. Odwołujący wskazał, że decyzja organu rentowego jest dla niego krzywdząca, gdyż
na podstawie przedłożonej dokumentacji nie uznano mu wymaganego do uzyskania świadczenia emerytalnego, czterdziestoletniego okresu zatrudnienia. Ubezpieczony wniósł
o zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez uznanie, iż spełnione zostały warunki
do przyznania świadczenia przedemerytalnego oraz o zasądzenie od organu rentowego
na jego rzecz kosztów procesu według norm prawem przepisanych ( k. 2-5 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. w odpowiedzi
na odwołanie z dnia 3 stycznia 2017 r. wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. Organ rentowy wskazał, że ustalony staż pracy ubezpieczonego liczony na dzień rozwiązania stosunku pracy 30 kwietnia 2016 r. wyniósł łącznie 39 lat 3 miesiące i 20 dni. Oddział stwierdził, że nie przyjął do stażu pracy okresów zatrudnienia odwołującego:

- od dnia 15 czerwca 1988 r. do dnia 31 marca 1989 r. w firmie (...), ponieważ nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne;

- okresów urlopów bezpłatnych od dnia 1 listopada 1996 r. do dnia 15 listopada 1996 r. oraz od dnia 16 grudnia 1996 r. do dnia 31 grudnia 1996 r. ( k. 6 a. s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W. C., urodzony w dniu (...), złożył w dniu 2 listopada 2016 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniosek
o świadczenie przedemerytalne ( k. 1 akta emerytalne).

Na podstawie świadectwa pracy z dnia 20 września 1990 r., W. C. zatrudniony był w okresie od dnia 15 czerwca 1988 r. do dnia 20 sierpnia 1989 r. w Zakładzie (...) z siedzibą w W.
na stanowisku pracownika fizycznego ( akta kapitałowe).

Na podstawie świadectwa pracy z dnia 30 kwietnia 2016 r., W. C. zatrudniony był na podstawie umowy o pracę w (...) z siedzibą
w W. w okresie od dnia 1 września 2014 r. do dnia 30 kwietnia 2016 r. Stosunek pracy ustał w wyniku rozwiązania umowy o pracę na podstawie art. 30 § 1 pkt 2 k.p.
( akta emerytalne).

Zgodnie z zaświadczeniem Powiatowego Urzędu Pracy w O. z dnia 2 listopada 2016 r., W. C. był zarejestrowany w tutejszym urzędzie jako osoba bezrobotna
od dnia 6 maja 2016 r., a z dniem 1 listopada 2016 r. upłynął 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych. W ww. okresie ubezpieczony nie odmówił bez uzasadnionej przyczyny przyjęcie propozycji odpowiedniego zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych w rozumieniu ustawy
z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy ( akta emerytalne).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. po rozpoznaniu wniosku odwołującego z dnia 2 listopada 2016 r., w oparciu o własne ustalenia wydał decyzję z dnia 17 listopada 2016 r., znak: (...), którą odmówił odwołującemu prawa
do pobierania świadczenia przedemerytalnego z powodu braku wymaganego stażu pracy. Organ rentowy wskazał, że na podstawie przedłożonych dokumentów udowodniony staż pracy ubezpieczonego na dzień rozwiązania stosunku pracy w dniu 30 kwietnia 2016 r. wyniósł 32 lata, 10 miesięcy i 27 dni okresów składkowych oraz 1 rok, 8 miesięcy i 25 dni okresów nieskładkowych, a łącznie 34 lata, 7 miesięcy i 22 dni. Oddział do stażu pracy W. C. nie zaliczył okresów zatrudnienia:

- od dnia 17 stycznia 1973 r. do dnia 4 sierpnia 1975 r. pracy w gospodarstwie rolnym rodziców, z powodu braku zaświadczenia stwierdzającego jego posiadania,

- od dnia 24 kwietnia 1977 r. do dnia 6 czerwca 1979 r., z powodu braku książeczki wojskowej,

- od dnia 15 czerwca 1988 r. do dnia 31 marca 1989 r., ponieważ nie została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne;

- urlopów bezpłatnych od dnia 1 listopada 1996 r. do dnia 15 listopada 1996 r. oraz od dnia
16 grudnia 1996 r. do dnia 31 grudnia 1996 r. ( akta emerytalne);

Odwołujący pismem z dnia 22 listopada 2016 r. zwrócił się do organu rentowego
o ponowne rozpatrzenie prawa do świadczenia przedemerytalnego. Ubezpieczony złożył dokumentację w postaci kserokopii książeczki wojskowej, wypowiedzenia umowy o pracę
z dnia 31 marca 2016 r. z (...) z siedzibą w W. oraz zaświadczenia z dnia 5 stycznia 2016 r. ze Starostwa z siedzibą w O. ( akta emerytalne)

W oparciu o nową dokumentację, Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział
w W. wydał decyzję zmieniającą z dnia 28 listopada 2016 r., znak: (...), którą ponownie odmówił odwołującemu prawa do pobierania świadczenia przedemerytalnego, ponieważ w dniu rozwiązania stosunku pracy nie udokumentowano
40-letniego okresu zatrudnienia. Zdaniem Oddziału wyliczony staż pracy ubezpieczonego
liczony na dzień 30 kwietnia 2016 r. wyniósł łącznie 39 lat, 3 miesiące i 20 dni, na które złożyło się 35 lat i 4 dni okresów składkowych, rok, 8 miesięcy i 25 dni okresów nieskładkowych oraz 2 lata, 6 miesięcy i 21 dni okresów uzupełniających. Organ rentowy
do stażu pracy nie uwzględnił okresów:

- od dnia 15 czerwca 1988 r. do dnia 31 maja 1989 r., z powodu nieopłacenia składki
na ubezpieczenie społeczne;

- od dnia 1 listopada 1996 r. do dnia 15 listopada 1996 r. oraz od dnia 16 grudnia 1996 r.
do dnia 31 grudnia 1996 r. urlopów bezpłatnych ( akta emerytalne).

W. C. w spornym okresie czasu pracy od dnia 15 czerwca 1988 r. do dnia 20 sierpnia 1989 r. w Zakładzie (...)
z siedzibą w W. był operatorem wtryskarki zatrudnionym na stanowisku presera, pracując w pełnym wymiarze czasu pracy. W ww. firmie było zatrudnionych kilka osób ( zeznania świadków A. S. i A. Ś. oraz odwołującego – k. 29-30 a. s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach sprawy i aktach rentowych. Zdaniem Sądu, powołane wyżej dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są wiarygodne i wzajemnie się uzupełniają.
Nie były one przez strony kwestionowane w zakresie ich autentyczności, a zatem okoliczności wynikające z treści tych dokumentów należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy. Sąd uznał również za wiarygodne zeznania świadków A. S. i A. Ś. oraz odwołującego się, gdyż ich treść korelowała wzajemnie ze sobą i tworzyła spójny stan faktyczny.

W związku z tym Sąd uznał materiał dowodowy za wystarczający do rozstrzygnięcia w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie W. C. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
(...) Oddział w W. z dnia 28 listopada 2016 r., znak: (...) jest zasadne
i podlega uwzględnieniu.

Kwestią sporną niniejszego postępowania było ustalenie spełnienia przez odwołującego przesłanek uprawniających do nabycia prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych ( Dz. U. z 2013 r., poz. 170 j. t.) zwanej dalej ,,ustawą’’, prawo
do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która:

1.  do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji
lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona
lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 56 lat - kobieta oraz 61 lat - mężczyzna oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat
dla mężczyzn, lub

2.  do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy
niż 6 miesięcy, ukończyła co najmniej 55 lat - kobieta oraz 60 lat - mężczyzna
oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn, lub

3.  do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy
niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła
co najmniej 56 lat - kobieta i 61 lat - mężczyzna i posiada okres uprawniający
do emerytury wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

4.  zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat oraz do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła
co najmniej 55 lat - kobieta i 60 lat - mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający
do emerytury wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, lub

5.  do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy,
w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn, lub

6.  do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji lub niewypłacalności pracodawcy, w rozumieniu przepisów o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy,
u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres
nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury, wynoszący
co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.

Ponadto, w myśl art. 2 ust. 3 ustawy, świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 6 miesięcy pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1.  nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2.  w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3.  złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Sąd Okręgowy ustalił na gruncie niniejszej sprawy, że przedmiot sporu wyznaczała jedynie okoliczność, czy odwołujący posiadał wymagany ustawą staż pracy do uzyskania prawa do pobierania świadczenia przedemerytalnego. Odwołujący legitymował się odpowiednim wiekiem oraz był zatrudniony u swojego ostatniego pracodawcy przez okres przewyższający pół roku, a jego stosunek pracy ustał z powodu likwidacji stanowiska pracy. W związku z powyższym Sąd doszedł do przekonania, iż należało rozważyć prawo ubezpieczonego do pobierania przedmiotowego świadczenia na mocy art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy. Likwidację stanowiska pracy należy bowiem traktować jako ustanie stosunku pracy
z przyczyn dotyczących zakładu pracy. Tak więc w ocenie Sądu ubezpieczony w toku procesu miał obowiązek wykazać jedynie, że posiada ogólny staż pracy w wymiarze powyżej 40 lat. Ponadto bezsporne w sprawie pozostawały również okoliczności dotyczące zarejestrowania W. C. w Urzędzie Pracy, jak też związane z brakiem odmowy propozycji zatrudnienia oraz złożenia przez niego wniosku o świadczenie przedemerytalne
w ustawowym terminie. Sąd wskazuje, iż organ rentowy zakwestionował jedynie
niewykazanie przez odwołującego posiadania ogólnego stażu pracy w wymiarze powyżej
40 lat okresów składkowych i nieskładkowych. W toku postępowania administracyjnego Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił do wymiaru stażu pracy odwołującego 39 lat 3 miesiące i 20 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Zgodnie z obowiązującym § 22 ust 1 i ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe ( Dz. U. z 2011 r., Nr 237, poz. 1412) zwanego dalej ,,rozporządzeniem’’, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia
na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy
o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: legitymacja ubezpieczeniowa; legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę
do pracownika w czasie trwania zatrudnienia. Jeżeli ustawa przewiduje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo
lub wysokość świadczenia, dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres.

W świetle § 27 rozporządzenia dowody z dokumentów, pisemne zeznania świadków oraz pisemne oświadczenia zainteresowanego powinny być dołączone do wniosku
w oryginale.

Sąd zważył, że w myśl poglądu wyrażonego przez Sąd Najwyższy, ,,zaliczenie nieudokumentowanych spornych okresów składkowych z przebiegu ubezpieczenia do stażu ubezpieczeniowego na podstawie zeznań świadków lub przesłuchania strony zainteresowanej jest dopuszczalne tylko w przypadkach nie budzących żadnych wątpliwości co do spójnego
i precyzyjnego - rodzajowego oraz czasowego potwierdzenia się udowadnianych okoliczności.’’ ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 stycznia 1998 r., sygn. akt II UKN 440/97) W ocenie Sądu w przeprowadzonym postępowaniu sądowym za pomocą zeznań świadków
i przesłuchania odwołującego ustalono wymiar czasu jego pracy. Świadek A. S., która pracowała w tym samym zakładzie pracy, jednoznacznie wskazała, iż ubezpieczony był zatrudniony w (...) w latach 1988-1989 na stanowisku presera wraz z inną osobą na pełnym etacie. Świadek wskazała, że odwołujący podjął zatrudnienie jako drugi i nadal tam pracował, gdy ona odchodziła. Jednocześnie oznajmiła, że widywała go codziennie i nie miał on przerw
w świadczeniu pracy. Świadek A. Ś. pracował na tym samym stanowisku i w tym samym pomieszczeniu, co odwołujący. Ponadto ubezpieczony wykonywał pracę na pełny etat oraz nie przebywał na dłuższych urlopach czy zwolnieniach.

Sąd zważył, że odprowadzanie składek na ubezpieczenie pracownika stanowi obowiązek pracodawcy jako płatnika składek w myśl art. 16 ust. 1 ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2016 r., poz. 963). Jednocześnie należy podkreślić, że w ocenie Sądu pracownik nie posiada żadnych instrumentów kontroli bądź nadzoru nad wypełnianiem tego obowiązku przez pracodawcę. Przychylając się do stanowiska Sądu Apelacyjnego należy wskazać, że „zakład pracy (pracodawca) jest obowiązany, bez uprzedniego wezwania przez ZUS, opłacać i rozliczać składki na ubezpieczenia społeczne pracowników, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym zatrudnia pracowników. Osoba, która nie dopełniła obowiązku zgłoszenia do ubezpieczenia pracowników i nie odprowadziła składek na ich ubezpieczenia społeczne, podlega szczególnemu reżimowy odpowiedzialności, gdyż od zaległości składkowych, tak samo
jak podatkowych, pobiera się odsetki za zwłokę bez względu na to z czyjej winy powstały
te zaległości: ( wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 1 lipca 1999 r., sygn. akt III AUa 363/99). Zbliżone stanowisko prezentuje treść wyroku Wojewódzkiego Sądu Apelacyjnego w Warszawie, zgodnie z którym „na zobowiązanym z tytułu składek
na ubezpieczenie społeczne spoczywa obowiązek prawidłowego wywiązywania się
z konieczności płacenia składek, a co za tym idzie, czuwania nad terminowością ich płacenia. Trudno uznać, że prowadząc firmę i mając obowiązek prowadzenia i zarazem gromadzenia stosownej dokumentacji, zainteresowany nie ma rozeznania, jeśli nie, co do wysokości,
to przynajmniej, co do faktu istnienia zaległości z tytułu składek” ( wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 13 kwietnia 2007 r., sygn. akt V SA/Wa 308/07).

W związku z powyższym Sąd zważył, iż ubezpieczony tym samym wypełnił ostatnią przesłankę, od której zależało prawo do przyznania przedmiotowego świadczenia. Sąd opierając się na logicznych i rzetelnych zeznaniach świadków oraz przesłuchaniu odwołującego, nie znalazł podstaw, aby odmówić im przymiotu wiarygodności, gdyż korelowały ze sobą wzajemnie oraz z pozostało zgromadzonym materiałem dowodowym. Zdaniem Sądu pracownik nie ma wpływu na okoliczność opłacania składek na ubezpieczenia społeczne przez swojego pracodawcę. W niniejszej sprawie odwołujący wykazał,
iż faktycznie świadczył pracę na rzecz swojego pracodawcy w spornym okresie czasu.
W związku z powyższym należało uznać, że W. C. wypełnił wszystkie przesłanki związane z przyznaniem prawa do świadczenia przedemerytalnego.

Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł, jak
w sentencji.

Zarządzenie: (...)

(...)