Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 31 października 2012 roku powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 13.530 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty i kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu powódka wskazała, iż dochodzona kwota stanowi odszkodowanie należne jej na podstawie umowy cesji wierzytelności od pozwanej jako ubezpieczyciela odpowiedzialności cywilnej sprawcy szkody. Dochodzone odszkodowanie obejmuje koszty najmu przez poszkodowanego auta zastępczego w okresie naprawy pojazdu uszkodzonego w wyniku kolizji drogowej, której sprawca ubezpieczony był w pozwanym towarzystwie (pozew – k. 2-6).

Pismem z dnia 27 lutego 2013 roku powódka z uwagi na zapłatę przez pozwaną w dniu 17 stycznia 2013 roku kwoty 3.213,03 złotych cofnęła pozew w tym zakresie wnosząc o zasądzenie od pozwanej kwoty 10.316,97 złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 1 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty oraz odsetek ustawowych od kwoty 3.213,03 złotych od dnia 1 czerwca 2012 roku do dnia 17 stycznia 2013 roku (pismo z dnia 27 lutego 2013 roku – k. 123).

Nakazem zapłaty z dnia 19 kwietnia 2013 roku nakazano aby pozwana zapłaciła powódce kwotę 13.530 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty oraz koszty procesu, w tym koszty zastępstwa procesowego w terminie 14 dni od doręczenia nakazu zapłaty albo w tym terminie wniosła sprzeciw (nakaz zapłaty – k. 116).

Postanowieniem z dnia 10 czerwca 2013 roku uchylono nakaz zapłaty co do kwoty 3.213,03 złotych i w tym zakresie umorzono postępowanie (k. 129).

Sprzeciwem od nakazu zapłaty pozwana zaskarżyła nakaz w całości i wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwana podniosła, że nie kwestionuje swojej odpowiedzialności za szkodę. W związku z tym decyzją z dnia 16 stycznia 2013 roku zapłaciła powódce kwotę 3.213,03 złotych. Pozwana zakwestionowała czas naprawy, stawkę czynszu najmu oraz podniosła, że poszkodowana nie podjęła kroków mających na celu minimalizację szkody (sprzeciw – k. 130-133).

Postanowieniem z dnia 25 września 2013 roku zawieszono postępowanie oraz podjęto je z udziałem ogólnego następcy prawnego pozwanej - Towarzystwa (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W. (k. 209-210).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 marca 2012 roku doszło do kolizji drogowej, w której uszkodzony został pojazd marki C. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność K. J.. Sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w (...) spółce akcyjnej z siedzibą w W..

(dowód: okoliczność niesporna)

W dniu 26 marca 2012 roku przyjęto uszkodzony samochód do serwisu i w tym samym dniu zgłoszono szkodę w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. W dniu 3 kwietnia 2012 roku doszło do oględzin przednaprawczych przez pracownika zakładu ubezpieczeń. W dniu 13 kwietnia 2012 roku dostarczono do serwisu zatwierdzony kosztorys naprawy i w tym samym dniu zamówiono części zamienne. W dniu 23 kwietnia 2012 roku przystąpiono do naprawy pojazdu, która zakończyła się w dniu 8 maja 2012 roku. W tym samym dniu wydano naprawiony pojazd poszkodowanej.

(dowód: potwierdzenie okresu likwidacji szkody w pojeździe – k. 60)

Od dnia 26 marca 2012 roku do dnia 8 maja 2012 roku K. J. użytkowała pojazd zastępczy marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) wynajęty od (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. na podstawie umowy najmu z dnia 26 marca 2012 roku. Strony ustaliły czynsz najmu na kwotę 250 złotych netto za jedną dobę.

(dowód: umowa najmu z dnia 26 marca 2012 roku wraz z protokołem wydania pojazdu – k. 15; protokół zwrotu pojazdu – k. 16; pełnomocnictwo – k. 39; oświadczenie posiadacza pojazdu – k. 40)

Na podstawie zawartej w wyżej opisanej umowie najmu umowy przelewu wierzytelności K. J. przelała na rzecz (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wierzytelność jaka przysługuje jej lub będzie przysługiwać względem podmiotu odpowiedzialnego za szkodę z tytułu pokrycia kosztów korzystania z pojazdu zastępczego.

(dowód: umowa cesji wierzytelności zawarta w treści umowy najmu z dnia 26 marca 2012 roku – k. 15)

W dniu 8 maja 2012 roku (...) sp. z o.o. wystawiła fakturę VAT nr (...) tytułem wynajmu pojazdu zastępczego na podstawie umowy z dnia 26 marca 2012 roku przez 44 doby opiewającą na kwotę 13.530 złotych brutto.

(dowód: faktura VAT – k. 61)

Pismem z dnia 15 maja 2012 roku (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. wezwała (...) spółkę akcyjną z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 13.530 złotych w terminie do dnia 25 maja 2012. Wezwanie zostało doręczone w dniu 17 maja 2012 roku.

(dowód: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem odbioru – k. 62-63)

Decyzją z dnia 16 stycznia 2013 roku (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. przyznała (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 3.213,03 złotych wskazując, że uznano za zasadny 17-dniowy okres najmu wg stawki 153,66 złotych netto. Kwota 3.213,03 złotych została uznana na rachunku bankowym powódki w dniu 17 stycznia 2013 roku.

(dowód: decyzja z dnia 16 stycznia 2013 roku – k. 143; potwierdzenie przelewu – k. 124)

K. J. samochodu zastępczego używała do tych samych celów, do których wcześniej używała własnego samochodu marki C. (...), tj. do dojazdu do pracy, do przedszkola, do rodziców i do teściów. Z uwagi na odległość do miejsca pracy (40 km) oraz połączenia komunikacyjne, nie mogła korzystać z komunikacji publicznej. Nie miała innego pojazdu, którym mogłaby zastąpić pojazd uszkodzony.

(dowód: zeznania świadka K. J. – k. 348-349)

Warsztat naprawczy, w którym prowadzona była naprawa zatrudnia 4 pracowników – 2 lakierników i 2 blacharzy. Warsztat był zamknięty w dniach 1-4 maja 2012 roku (tzw. długi weekend majowy).

(dowód: zeznania świadka P. K. – k. 322-323)

Naprawa uszkodzonego pojazdu w przypadku, gdyby zakład naprawczy działał bez zbędnej zwłoki, powinna zakończyć w dniu 30 kwietnia 2012 roku (poniedziałek), zaś wydanie pojazdu uszkodzonego po naprawie i zwrot pojazdu zastępczego w kolejnym dniu roboczym, tj. w przypadku warsztatu, w którym dokonywana była naprawa – w dniu 7 maja 2012 roku (z uwagi na tzw. długi weekend majowy). W konsekwencji uzasadniony, niezbędny i konieczny czas naprawy pojazdu biorąc pod uwagę zakres uszkodzeń powstałych w związku z kolizją z dnia 26 marca 2012 roku był o jeden dzień krótszy niż faktyczny czas naprawy (faktycznie pojazd po naprawie zwrócono poszkodowanemu w dniu 8 maja 2012 roku). Stawki czynszu najmu dla samochodu klasy F. (...) lub jego odpowiednika w kwietniu 2012 roku przy 38-dniowym okresie najmu kształtowały się: od 199,07 złotych netto do 253 złotych netto za 1 dobę (w firmach globalnych) oraz od 133,30 złotych netto do 276,43 złotych netto (w firmach lokalnych).

(dowód: opinia pisemna biegłego sądowego J. S. – k. 225-240; ustne wyjaśnienia biegłego złożone na rozprawie w dniu 9 maja 2014 roku – k. 291-292; ustne wyjaśnienia biegłego złożone na rozprawie w dniu 23 stycznia 2015 roku – k. 346-347; opinia pisemna uzupełniająca biegłego sądowego J. S. – k. 356-358; ustne wyjaśnienia biegłego J. S. złożone na rozprawie w dniu 21 sierpnia 2015 roku – k. 373-374)

Na podstawie art. 494 § 1 k.s.h. Towarzystwo (...) S.A. w W. wstąpiła z dniem 28 grudnia 2012 roku we wszystkie prawa i obowiązki spółki (...) spółki akcyjnej z siedzibą w W..

(dowód: okoliczność bezsporna)

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na okolicznościach przyznanych przez drugą stronę (okolicznościach niespornych), dokumentach zgromadzonych w aktach sprawy, zeznaniach świadka K. J. oraz opinii biegłego sądowego J. S..

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

Zgodnie z ogólnymi regułami postępowania dowodowego obowiązek przedstawienia dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy spoczywa na stronach, a ciężar udowodnienia faktów mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne – art. 6 k.c. w zw. z art.3 k.p.c. w zw. z art. 232 k.p.c.

Zgodnie z art. 361 § 1 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Zgodnie z art. 659 § 1 k.c. przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. Z kolei, zgodnie z art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z art. 36 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) odszkodowanie ustala się i wypłaca w granicach odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem mechanicznym, najwyżej jednak do ustalonej w umowie ubezpieczenia sumy gwarancyjnej. Zatem w sytuacji zaistnienia szkody ubezpieczycie odpowiadający z tytułu ubezpieczenia OC z sprawcę szkody obowiązany jest do jej naprawienia w całości. Ta zasada odnosi się również do kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, oczywiście w zakresie, w jakim pozostają one w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem wywołującym szkodę, w tym wypadku z kolizją drogową.

W przedmiotowym procesie pozwana nie kwestionowała okoliczności zdarzenia, a także swojej odpowiedzialności (co do zasady) za szkodę. Wypłaciła zresztą część pierwotnie dochodzonej przez powódkę kwoty. Nie kwestionowała również ważności umów: najmu samochodu zastępczego oraz przelewu wierzytelności. Wszystkie wyżej opisane okoliczności znajdują również potwierdzenie w złożonych przez strony dokumentach oraz zeznaniach świadka K. J..

Pozwana wnosząc o oddalenie powództwa podniosła zbyt długi czas naprawy, zbyt wysoką stawkę czynszu najmu oraz brak minimalizacji szkody przez poszkodowanego.

Pozwana celem wykazania zgłoszonych zarzutów w zakresie zbyt długiego okresu najmu i zbyt wysokiej stawki czynszu najmu zgłosiła wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego.

Jak wynika z opinii biegłego sądowego J. S. technologiczny czas naprawy pojazdu wynosił 6 dni roboczych. Gdyby zakład naprawczy działał bez zbędnej zwłoki zwrot uszkodzonego pojazdu po naprawie powinien nastąpić: w dniu 4 maja 2012 roku (w przypadku gdy warsztat był nieczynny w dniu 2 maja 2012 roku) lub 7 maja 2012 roku (w przypadku gdy warsztat był nieczynny w dniach 1-4 maja 2012 roku). Stawki czynszu najmu dla samochodu klasy F. (...) lub jego odpowiednika w kwietniu 2012 roku kształtowały się: od 199,07 złotych netto do 253 złotych netto za 1 dobę (w firmach globalnych) oraz od 133,30 złotych netto do 276,43 złotych netto (w firmach lokalnych).

Opinia biegłego jest opinią logiczną, jasną i przekonującą. Biegły złożył jedną opinię pisemną uzupełniającą oraz trzykrotnie składał ustne wyjaśnienia na rozprawie. Żadna ze stron nie zgłaszała wniosku o dopuszczenie dowodu z kolejnej opinii uzupełniającej lub dowodu z opinii innego biegłego.

Przy ustaleniu uzasadnionego czasu naprawy konieczne stało się w pierwszej kolejności przesądzenie, w jakich dniach na początku maja 2012 roku był czynny zakład naprawczy. Biegły przedstawił bowiem dwa warianty w zależności od tego, czy zakład naprawczy nieczynny był wyłącznie 2 maja 2012 roku, czy również 4 maja 2012 roku. Świadek P. K. w trakcie składania zeznań wskazał, że jego firma „chyba nie pracowała w długi weekend majowy” stwierdzając, że na pewno nie pracowała 2 maja 2012 roku. Po zastanowieniu doszedł do przekonania, że wolny był czas od wtorku (1 maja 2012 roku) do piątku (4 maja 2012 roku), a pracujący jedynie poniedziałek (30 kwietnia 2012 roku). Mając na uwadze te zeznania należało przyjąć, że zakład naprawczy z uwagi na tzw. długi weekend majowy nie był czynny od wtorku 1 maja 2012 roku do piątku 4 maja 2012 roku. W konsekwencji, zgodnie z opinią biegłego, wydanie pojazdu po naprawie oraz zwrot pojazdu zastępczego powinny nastąpić w dniu 7 maja 2012 roku. Ponieważ faktyczny czas najmu był jeden dzień dłuższy (zakończył się 8 maja 2012 roku), należało przyjąć, że w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą pozostawały 43 dni najmu.

Stawka czynszu najmu samochodu zastępczego tak długo pozostaje w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą, jak długo nie wykracza poza stawki występujące na lokalnym rynku. Z opinii biegłego wynika, że najwyższa stawka rynkowa wynosiła w firmach globalnych 253 złotych netto za 1 dobę, zaś w firmach lokalnych 276,43 złotych netto za 1 dobę. W konsekwencji przyjęta przez strony umowy najmu stawka czynszu w wysokości 250 złotych netto za 1 dobę nie przekraczała stawek rynkowych i pozostawała w adekwatnym związku przyczynowym ze szkodą.

Ostatnim zarzutem pozwanej było nie podjęcie przez poszkodowaną działań zmierzających do minimalizacji szkody. Pozwana nie wyjaśniła, na jakich okolicznościach opiera ten zarzut. Z zeznań świadka K. J. nie wynika aby zaniedbała ona obowiązek minimalizacji szkody. Zeznała bowiem, że nie posiadała innego pojazdu, którym mogłaby zastąpić pojazd uszkodzony. Pojazd zastępczy był jej niezbędny do tych samych celów, do których używała pojazdu uszkodzonego, tj. do dojazdu do pracy, do przedszkola, do rodziców oraz teściów. Stwierdziła również jednoznacznie, że z uwagi na odległość do pracy (40 km) oraz połączenia komunikacyjne wykluczone było korzystanie z komunikacji publicznej.

W konsekwencji uzasadnione było żądanie przez powódkę kwoty 13.222,50 złotych brutto jako iloczynu uzasadnionego okresu naprawy oraz stawki czynszu najmu (43 razy 250 złotych plus 23% podatku VAT). Od tej kwoty należało odjąć 3.213,03 złotych uiszczoną przez pozwaną w dniu 17 stycznia 2013 roku (k. 124). W związku z tym uzasadnione było żądanie zasądzenia kwoty 10.009,47 złotych. W pozostałym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z kolei zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

W przedmiotowej sprawie powódka zawiadomiła pozwaną o szkodzie w postaci kosztów najmu samochodu zastępczego w dniu 17 maja 2012 roku (k. 64). W związku z tym od tej daty pozwanej rozpoczął biec 30-dniowy termin na wypłatę odszkodowania. Termin upłynął z dniem 16 czerwca 2012 roku, a od dnia następnego, tj. od dnia 17 czerwca 2012 roku należało liczyć odsetki za opóźnienie.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej opisanej przepisów, orzeczono jak w punkcie I i II wyroku.

Rozstrzygając o kosztach procesu Sąd oparł się na dyspozycji przepisu art. 100 zd. 2 k.p.c. w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu i obciążył całymi kosztami procesu stronę pozwaną albowiem strona powodowa uległa tylko co do nieznacznej części swojego żądania.

Powódkę należy uznać za stronę wygrywającą co do kwoty 13.222,50 złotych (10.009,47 złotych zasądzone wyrokiem plus 3.213,03 złotych co do których cofnięto pozew i umorzono postępowanie). Należy bowiem wskazać, że cofnięcie pozwu w zakresie kwoty 3.213,03 złotych nastąpiło wskutek spełnienia przez pozwaną roszczenia dochodzonego pozwem już po wytoczeniu powództwa, przy tym w dacie wytoczenia powództwa roszczenie to było już wymagalne. Powódka wygrała więc w 97,73% (13.222,50/13.530 razy 100%). Tak przeważająca wygrana uzasadnia obciążenie strony pozwanej całymi kosztami procesu.

Na koszty procesu poniesione przez powódkę składają się: opłata od pozwu w wysokości 516 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa w wysokości 17 złotych, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 2.400 złotych i wypłacona część zaliczki na opinię biegłego w kwocie 383,64 złotych (319,70 złotych plus 63,94 złotych).

W punkcie IV wyroku na podstawie 79 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwrócono powodowi kwotę 161 złotych tytułem całej opłaty od cofniętej części pozwu albowiem częściowe cofnięcie pozwu nastąpiło przed wysłaniem odpisu pozwu pozwanemu.

W punkcie V i VI wyroku na podstawie art. 84 ust. 1 i 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwrócono powodowi i pozwanemu niewykorzystaną część uiszczonych przez nich zaliczek na opinię biegłego.