Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 czerwca 2017r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 23 czerwca 2017 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania K. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 3 sierpnia 2016 r. Nr (...)

w sprawie K. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzje i ustala K. M. prawo do emerytury od dnia 1 czerwca 2016 r.,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz K. M. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt IV U 752/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 sierpnia 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu K. M. prawa do emerytury w wieku obniżonym. Swoje stanowisko organ rentowy uzasadnił tym, iż ubezpieczony nie udowodnił na dzień 1 stycznia 1999 r. 15 lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. ZUS uznał, iż ubezpieczony w takich warunkach przepracował nie przepracował żadnego okresu, gdyż w przedłożonej dokumentacji pracowniczej występują rozbieżności co do nazwy stanowisk pracy.

Od decyzji tej odwołanie złożył K. M.. Ubezpieczony wskazał, iż do okresów pracy w warunkach szczególnych powinno mu zostać zaliczone, pominięte przez ZUS, zatrudnienie w Zakładach Budownictwa (...) w W. od 5 września 1980 r. do 28 lutego 1986 r., w (...) Zakładach Budownictwa Mieszkaniowego od 1 marca 1986 r. do 30 czerwca 1991 r. oraz w Przedsiębiorstwie (...) od 1 października 1993 r. do 30 czerwca 1999 r. W powyższych okresach ubezpieczony świadczył bowiem pracę odpowiednio pracę maszynisty sprężarek, maszynisty ładowarek jednonaczyniowych oraz maszynisty koparek jednonaczyniowych. Okoliczność ta wynika ze zgromadzonych dokumentów pracowniczych (m. in. świadectw wykonywania pracy w warunkach szczególnych). Wykonywane przez K. M. prace zaliczają się do kategorii prac maszynisty ciężkich maszyn budowlanych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na argumentację wyrażoną w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczony K. M. w dniu (...)r. ukończył 60-ty rok życia.

W dniu 20 czerwca 2016 r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury, w którym wskazał, iż nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999 r. K. M. udowodnił staż ubezpieczeniowy, uzupełniony okresami pracy w rolnictwie, w wymiarze 25 lat. Zdaniem ZUS, ubezpieczony nie wykazał stażu pracy w szczególnych warunkach. Do tego stażu organ rentowy nie zaliczył bowiem pracy w Zakładach Budownictwa (...) w W. od 5 września 1980 r. do 28 lutego 1986 r., gdyż z dołączonych do wniosku o emeryturę dokumentów nie można jednoznacznie określić w jakich okresach i na jakich stanowiskach ubezpieczony świadczył pracę w warunkach szczególnych. Podobnie w przypadku zatrudnienia w (...) Zakładach Budownictwa Mieszkaniowego od 1 marca 1986 r. do 30 czerwca 1991 r., gdyż nie można ustalić stanowiska pracy ubezpieczonego. Odnośnie zaś pracy w Przedsiębiorstwie (...) od 1 października 1993 r. do 30 czerwca 1999 r. organ rentowy podał, iż zaistniały rozbieżności w określeniu stanowiska K. M. („operator sprzętu budowlanego” oraz „maszynista koparek jednonaczyniowych”).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w szczególnych warunkach decyzją z 3 sierpnia 2016 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (k. 44 akt emerytalnych).

W dniu 5 września 1980 r. K. M. został zatrudniony w Zakładach Budownictwa (...) w W. (poprzednio (...)15” w G.) w pełnym wymiarze na stanowisku pomocnika operatora (umowy o pracę z 5 września 1980 oraz 19 września 1980 r. - akta osobowe). Swoje obowiązki pracownicze ubezpieczony pełnił w G.. W rzeczywistości jednak praca ubezpieczonego od początku zatrudnienia do 1 czerwca 1984 r. polegała na obsłudze sprężarki- tj. dużego sprzętu wytwarzającego ciśnienie na poziomie ok. 10 atmosfer. Od 2 czerwca 1984 r. ubezpieczony świadczył pracę pomocnika maszynisty pompy S., a od 15 maja 1985 r. ubezpieczony został maszynistą tego sprzętu. Pompa S. była usytuowana była na samochodzie marki J. o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony i służyła do podawania betonu. Do zadań ubezpieczonego należało wówczas kierowanie tym samochodem i obsługa pompy. Pracę tę ubezpieczony kontynuował do 28 lutego 1986 r. Wymienione prace ubezpieczony świadczył stale i w pełnym wymiarze.

Od dnia 1 marca 1986 r. do 30 czerwca 1991 r. ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze świadczył pracę maszynisty koparki, tj. ciężkiej maszyny budowlanej na rzecz (...) Zakładów Budownictwa Mieszkaniowego w W. (następca prawny tego podmiotu to Ośrodek (...) sp. z o. o. w W.). Do zadań K. M. należało wykonywanie wykopów pod fundamenty bloków.

W okresie od 1 października 1993 r. do 30 czerwca 1999 r. ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze pracował jako operator koparki w (...) sp. z o. o. w W.. W tym czasie ubezpieczony pracował przy budowie kanalizacji i wodociągów (zeznania ubezpieczonego k. 51v akt sprawy, zeznania świadków: M. J., C. K., T. O., D. O., K. P. k. 26v-27 akt sprawy, dokumenty pracownicze koperta k. 29 akt sprawy w tym m. in. angaże, świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, świadectwo pracy z 30 czerwca 1999 r. k. 37 akt sprawy, umowa o pracę k. 38 akt sprawy, dokumenty zgromadzone w aktach osobowych oraz w aktach emerytalnych, w tym m. in. świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach k. 12 akt emerytalnych z wniosku z 9 marca 2016 r.).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego jest uzasadnione.

Zgodnie z art. 184 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2016 r. poz. 887) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli: 1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Z kolei w art. 27 ust. 1 pkt 2 przywołanej ustawy wskazano, iż okres składkowy i nieskładkowy powinien dla mężczyzn wynieść co najmniej 25 lat. W art. 184 ust. 2 tej ustawy przewidziano, iż emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. nr 8 poz. 43) określono, iż okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Paragraf 4 pkt 1 i 3 wymienionego wyżej rozporządzenia stanowi, iż pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki: osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Sporną okolicznością w przedmiotowej sprawie było to, czy na dzień 1 stycznia 1999 r. K. M. legitymował się wymaganym okresem 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Bez wątpienia ubezpieczony spełnił pozostałe, wynikające z powyższych przepisów, warunki do nabycia prawa do emerytury w wieku obniżonym, tj. ukończył wymagany wiek, nie był członkiem otwartego funduszu emerytalnego i na dzień 1 stycznia 1999 r. posiadał co najmniej 25-letni staż ubezpieczeniowy.

Analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego daje podstawy do stwierdzenia, iż ubezpieczony wykazał, iż na dzień 1 stycznia 1999 r. legitymuje się co najmniej 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych.

Do pracy w tej kategorii należy bowiem zaliczyć zatrudnienie ubezpieczonego jako operatora- maszynisty koparki, tj. ciężkiego sprzętu budowlanego, którą to pracę K. M. świadczył na rzecz (...) Zakładów Budownictwa Mieszkaniowego w W. oraz (...) sp. z o. o. w W. odpowiednio w okresach od 1 marca 1986 r. do 30 czerwca 1991 r. oraz od 1 października 1993 r. do 30 czerwca 1999 r. (łącznie 11 lat i 1 miesiąc). Obraz ten wyłania się ze spójnych i logicznych oraz przekonujących zeznań ubezpieczonego oraz współpracujących z nim świadków D. O., C. K. i T. O.. Osoby te wskazały, iż w/w okresach ubezpieczony świadczył pracę operatora koparki odpowiednio przy budowie bloków oraz kanalizacji i wodociągów. Relacja ta koresponduje z przedłożonymi przez ubezpieczonego świadectwami wykonywania prac w warunkach szczególnych (koperta k. 29 akt sprawy oraz k. 12 akt emerytalnych z wniosku z dnia 9 marca 2016 r.), w których wskazano, iż ubezpieczony świadczył pracę maszynisty ciężkich maszyn budowlanych. A zatem, nie ma przeszkód do zaliczenia powyższych okresów do stażu pracy w warunkach szczególnych, gdyż omawiane prace zostały wskazane w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r., wykazie A, dział V poz. 3. Zdaniem Sądu, argumentacja ZUS powołującego się na rozbieżności w nazwie stanowisk ubezpieczonego nie wykluczają przyjęcia, iż świadczył on pracę w warunkach szczególnych jako operator koparki. W orzecznictwie przyjmuje się bowiem, iż decydujące znaczenie dla kwalifikacji zatrudnienia jako pracy w warunkach szczególnych ma nie nazwa stanowiska, lecz rodzaj rzeczywiście wykonywanej pracy. Rodzaj ten wynika natomiast jednoznacznie z wiarygodnych zeznań przywołanych wyżej osób.

W ocenie Sądu również praca ubezpieczonego w Zakładach Budownictwa (...) w W. powinna zostać zaliczona jako praca w warunkach szczególnych. Również odnośnie tego zatrudnienia zaistniały rozbieżności co do nazwy stanowiska i rodzaju pracy ubezpieczonego. Treść świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach wystawionego w dniu 31 lipca 2000 r. przez Zakłady Budownictwa (...) w W. (k. 8 akt emerytalnych z wniosku z 9 marca 2016 r.) wskazuje, iż w całym okresie zatrudnienia, tj. od 5 września 1980 r. do 28 lutego 1986 r. ubezpieczony świadczył pracę maszynisty sprężarek. Z akt osobowych ubezpieczonego wynika natomiast, iż początkowo K. M. pracował jako pomocnik operatora, a od dnia 1 listopada 1981 r. ubezpieczonemu powierzono stanowisko maszynisty sprężarek (angaż k. 12 akt osobowych). Od 2 czerwca 1984 r. K. M. pracował jako pomocnik maszynisty pomp S. (zaświadczenie k. 21 akt osobowych). Od 15 maja 1985 r. ubezpieczony podjął pracę na stanowisku maszynisty maszyn różnych- pompy S. (angaż k. 23 akt osobowych). Z kolei świadek M. J. oraz ubezpieczony zeznali, iż początkowo ubezpieczony pracował jako operator sprężarki, a następnie jako operator pompy S.. Pracujący w Zakładach Budownictwa (...) w W. do połowy lat 80 świadek K. P. stwierdził, iż ubezpieczony pracował jako operator sprężarek. Zdaniem Sądu, uprawnionym jest przyjęcie, iż od początku zatrudnienia, tj. od 5 września 1980 r. do 1 czerwca 1984 r. (3 lata, 8 miesięcy i 25 dni) ubezpieczony pracował przy obsłudze dużej maszyny, tj. sprężarki. Praca ta zaliczana jest do prac w warunkach szczególnych (wykaz A, dział XIV poz. 9 w zw. z działem V poz. 3 prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych). Okoliczność ta wynika z korespondujących ze sobą i wiarygodnych zeznań ubezpieczonego oraz współpracujących z nim świadków M. J. i K. P. jak również znajduje potwierdzenie w treści przywołanych angaży i częściowo w przedłożonym świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach, które zostało wydane 31 lipca 2000 r. Z kolei zatrudnienie od 2 czerwca 1984 r. do 28 lutego 1986 r. (1 rok, 7 miesięcy i 28 dni), kiedy to ubezpieczony pracował przy obsłudze pompy S., z uwagi na rozmiar i ciężar tego urządzenia, kwalifikuje się do uznania za pracę maszynisty ciężkich maszyn budowlanych (wykaz A dział V poz. 3). Okoliczność ta wynika z treści zeznań ubezpieczonego oraz świadka M. J. jak również z treści angażu i zaświadczenia zgromadzonego w aktach osobowych ubezpieczonego.

Po zsumowaniu powyższych okresów stwierdzić należy, iż ubezpieczony legitymuje się 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych.

Tym samym, ubezpieczony spełnił wszystkie warunki, wyrażone w przywołanych wyżej przepisach, by być uprawnionym do pobierania emerytury w wieku obniżonym, począwszy od 1 czerwca 2016 r., tj. od początku miesiąca, w którym wystąpił o przyznanie spornego prawa.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy, na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 kpc, orzekł jak w wyroku.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania Sąd Okręgowy oparł na art. 98 § 1 i § 3 kpc. Zgodnie zatem z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu Sąd zasądził na rzecz ubezpieczonego stawkę, która wynika z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) w brzmieniu obowiązującym w dniu wniesienia odwołania.