Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 2 marca 2016 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. stwierdził, że K. B. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia 12 stycznia 2015 roku oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od dnia 12 stycznia 2015 roku.

W uzasadnieniu wskazano, że pomimo zgłoszenia działalności do ewidencji działalności gospodarczej, wnioskodawczyni nie podjęła prowadzenia tej działalności, natomiast zatrudniła K. K. (1) oraz A. K., którzy stali się niezdolni do pracy. Sama wnioskodawczyni również stała się niezdolna do pracy od 5.09.2015 do 8.11.2015, od 1.12.2015 do 11.12.2015, od 18.12.2015 do 24.12.2015, od 4.02.2016 do 12.02.2016, od 15.02.2016 do 29.02.2016 roku.

(decyzja k. 17- 18 akt ZUS)

K. B. odwołała się od powyższej decyzji podnosząc, że jest osobą z pierwszą grupą inwalidzką, otworzyła firmę i zatrudniła pracowników. Dodała, że prowadzi działalność transportową, ale sama nie ma prawa jady i nie musi go posiadać. Dodała, że jej pracownik, K. K. (1) jest pokrzywdzony działaniem ZUS. On posiada prawo jazdy kategorii B i jest kierowcą wnioskodawczyni .

(odwołanie k. 2-6)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie, przytaczając argumentację jak w uzasadnieniu skarżonej decyzji.

(odpowiedź na odwołanie k. 17)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny

K. B. urodziła się (...). Jest osobą całkowicie niezdolną do pracy i posiada znaczny stopień niepełnosprawności.

Okoliczności bezsporne, dokumentacja lekarska k 51

W dniu 12 stycznia 2015 roku wnioskodawczyni zarejestrowała działalność gospodarczą pod firmą (...). Jako przedmiot działalności wpisano transport lądowy, miejski i podmiejski. Jako siedzibę firmy podano adres Ł., ulica (...) lokal (...).

K. K. (1) jest partnerem życiowym wnioskodawczyni. Razem ze sobą zamieszkują. Od 2007 roku był zatrudniony w wymiarze ½ etatu, jako dekarz – blacharz w firmie (...). Pracował na tym stanowisku do 26 listopada 2015 roku. Od dnia 9 lutego 2015 roku K. K. (1) był niezdolny do pracy bez przerwy do dnia 26 listopada 2015 roku.

A. K. jest matką K. K. (1) i urodziła się (...). Zamieszkuje pod tym samym adresem co wnioskodawczyni i K. K. (1). Ma przyznane prawo do renty rodzinnej po zmarłym mężu na stałe.

K. B. zgłosiła A. K. do ubezpieczenia społecznego, jako swojego pracownika. Przedstawiła umowę o pracę, z której miałoby wynikać, że A. K. została zatrudniona od dnia 12 stycznia 2015 roku na cały etat na czas nieokreślony, na stanowisku pracownika biurowego z wynagrodzeniem 2000 złotych. A. K. miała wówczas ukończone 80 lat.

Tego samego dnia został zgłoszony do ubezpieczeń społecznych, jako pracownik, K. K. (1). Umowa o pracę miała z nim zostać zawarta w dniu 12 stycznia 2015 roku na czas nieokreślony, z wynagrodzeniem 4500 złotych, na stanowisku głównego specjalisty do spraw transportu, handlu i budownictwa oraz kierowcy.

Dowód: dokumenty (...) k 15, świadectwo pracy k 51-53 akt kontroli ZUS

K. B. nie ma prawa jazdy.

K. K. (1) posiada prawo jazdy kategorii B. Nie ma uprawnień do prowadzenia innych pojazdów, w tym autobusów o liczbie pasażerów powyżej 15.

Okoliczności bezsporne

K. B. okazała ZUS fakturę, z której wynika, że 10 października 2013 roku nabyła autobus marki (...) za 3.500 złotych.

Dowód: kopia faktury k 99 akt kontroli ZUS

K. B. złożyła także kopie faktur za zakup paliwa, przy czym za każdym razem był to zakup od 4,5 do 7 litrów benzyny.

Dowód: kopie faktur k 105 – 123 akt kontroli ZUS

B. A. kojarzy osobę o imieniu K.. Gdzieś 2 lata temu, jesienią miała kryty papą dach i usługę wykonywał mężczyzna o imieniu K.. On przyjechał na wykonanie tej pracy razem z kolegą. B. A. nie pamięta, jak nazywała się firma, która wykonywała usługę dekarską, nie kojarzy w ogóle wnioskodawczyni.

Dowód: zeznania świadka B. A. k 113 odwrót

Sąd Okręgowy ocenił i zważył, co następuje

Dokonując oceny materiału dowodowego, Sąd odmówił wiary zeznaniom świadka K. K. (1), przesłuchaniu wnioskodawczyni oraz wszystkim dokumentom mającym potwierdzać zawarcie umów o pracę pomiędzy wnioskodawczynią a K. K. (1) i A. K., w tym aktom osobowym, listom płac, listom obecności, umowom o pracę, ewidencji czasu pracy. Ponadto Sąd odmówił wiary załączonym fakturom uznając, że w rzeczywistości K. B. nie prowadziła jakiejkolwiek działalności gospodarczej (koperta k 24).

Po pierwsze, Sąd nie dał wiary wnioskodawczyni co do tego, że zarejestrowała działalność gospodarczą po to, aby ją prowadzić, bo posiadała autokar.

Należy zwrócić uwagę na to, co było wpisane, jako przedmiot tej działalności, a mianowicie transport lądowy, miejski i podmiejski.

Wnioskodawczyni jest osobą chorą, posiadającą znaczny stopień niepełnosprawności i przede wszystkim nie ma prawa jazdy. Co więcej, Sąd poddaje w wątpliwość posiadanie autobusu, bowiem żaden dokument na tę okoliczność nie został do akt złożony. Wszelkie twierdzenia wnioskodawczyni, że miała autokar, ale go sprzedała, że zamierzała zatrudnić kierowców, bądź że jakąś usługę transportową wykonał jej były partner - nie zostały udowodnione. Są to wyłącznie twierdzenia. Do akt ZUS złożona została faktura, mająca potwierdzać zakup, w styczniu 2013 roku (czyli 2 lata przed zarejestrowaniem działalności) autobusu za kwotę 3.500 złotych.

W ocenie Sądu złożona faktura niczego nie dowodzi, bowiem osoba chcąca rozpocząć taki, jak wnioskodawczyni, rodzaj działalności gospodarczej musi posiadać odpowiednie dokumenty potwierdzające dobry stan techniczny pojazdu i dopuszczenie go do ruchu lądowego.

Tego rodzaju dokumenty i zezwolenia nie zostały okazane, nie wspominając o tym, że nie było również kierowcy, który miałby ten autobus prowadzić.

Poza tym, wnioskodawczyni próbowała wykazać faktyczne prowadzenie działalności gospodarczej poprzez złożenie faktur, wystawionych na nazwisko B. A..

Należy zauważyć, że w ewidencji działalności wnioskodawczyni nie ma wpisanych usług dekarskich. To K. K. (1) wykonywał zawód dekarza i na takim stanowisku był zatrudniony w innym zakładzie pracy od wielu lat, na ½ etatu. Zeznająca w charakterze świadka B. A. zeznała, że nie kojarzy w ogóle wnioskodawczyni. Kojarzy natomiast mężczyznę o imieniu K., który przyjechał z innym kolegą położyć na dachu papę. Co więcej, świadek zeznała, że usługa dekarska była u niej wykonywana gdzieś 2 lata temu jesienią. Tymczasem złożone przez wnioskodawczynię faktury posiadają datę 16 stycznia i 6 lutego 2015 roku.

Po drugie Sąd nie dał wiary twierdzeniom wnioskodawczyni oraz K. K. (1), że ten ostatni pracował na podstawie umowy o pracę w firmie (...) oraz, że była tam faktycznie zatrudniona i wykonywała pracę A. K..

Sąd zauważa, że wszystkie te osoby zamieszkują ze sobą na ulicy (...), gdzie siedzibę miała mieć również firma wnioskodawczyni. Zeznania K. K. (1), że codziennie stawiał się w siedzibie firmy i podpisywał listę obecności brzmią więc nieco anegdotycznie. Oczywiście, że codziennie był w siedzibie firmy (...), bo było to jego mieszkanie.

Ponadto, Sąd nie stracił z pola widzenia tego, że K. K. (1) był od kilku lat zatrudniony jako dekarz – blacharz w innym zakładzie i trudno ustalić, co miałby robić w firmie wnioskodawczyni. Sąd nie przyjął za wiarygodne twierdzeń świadka oraz wnioskodawczyni, że praca K. K. (1) polegała na podwożeniu w określone miejsca wnioskodawczyni. Wszak przedmiotem działalności miał być transport lądowy, miejski i podmiejski, ale nie można przyjąć, że wożenie właścicielki firmy (która jest jednocześnie jego partnerką życiową) stanowi wykonywanie umowy o pracę i jednocześnie wykonywanie przedmiotu działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni, na okoliczność świadczenia pracy przez K. K. (1) oraz prowadzenia przez siebie działalności gospodarczej wskazuje faktury za usługi dekarskie.

Jak już była wcześniej mowa, zdaniem Sądu usługi te nie zostały wykonane przez firmę wnioskodawczyni i K. K. (1), jako jej pracownika.

Osobną kwestię stanowią warunki rzekomej umowy o pracę z K. K. (1), w szczególności bardzo wysokie wynagrodzenie w aspekcie tego, że osoba ta stała się niezdolna do pracy od dnia 9 lutego 2015 roku, czyli niecały miesiąc po tym jak miała być zatrudniona, zaś firma wnioskodawczyni nie uzyskiwała jakichkolwiek dochodów.

Sąd nie dał wiary także twierdzeniom, że wnioskodawczyni faktycznie zatrudniła A. K.. Sąd przede wszystkim zauważa, że A. K. miała, w chwili zawarcia rzekomej umowy o pracę, ukończone 80 lat. Ponadto osoba ta nie miała żadnego doświadczenia zawodowego, a zatem zatrudnienie jej na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze godzin, na stanowisku pracownika biurowego, z wynagrodzeniem 2000 zł było czystą fikcją. Dodać należy, że miejscem wykonywania pracy przez A. K. miało być jej miejsce zamieszkania.

W ocenie Sądu wszystkie dokumenty, mające potwierdzić fakt zatrudnienia powyższych osób, zostały sporządzone na potrzeby kontroli w ZUS, a później postępowania sądowego. Z tego względu nie stanowią wiarygodnych źródeł dowodowych w sprawie.

Sąd odstąpił od wzywania w charakterze świadka, A. K., bowiem, jak wynika z oświadczenia wnioskodawczyni, osoba ta jest po wylewie.

Sąd podjął próbę przeprowadzenia wszystkich, zgłaszanych przez wnioskodawczynię osobowych wniosków dowodowych, ale w efekcie okazywało się, że wnioskodawczyni nie potrafi podać prawidłowych danych teleadresowych osób, o których wspominała w swoich zeznaniach i próby Sądu wzywania tych osób okazały się nieudolne. Osoby, o których mówiła, używając nazwiska (...) nazywają się w rzeczywistości (...) i Sąd przesłuchał w charakterze świadka B. A..

Mając na uwadze powyższą ocenę materiału dowodowego, Sąd uznał, że odwołanie nie jest zasadne.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 5 i art. 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych z dnia 13 października 1998 r. (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r., Nr 205, poz. 1585, ze zm.) osoby fizyczne, prowadzące pozarolniczą działalność na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu.

Z mocy art. 11 ust. 2 ubezpieczeniu chorobowemu osoby prowadzące pozarolniczą działalność podlegają dobrowolnie na swój wniosek.

Okres podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom określa przepis art. 13 pkt. 4, zgodnie z którym osoby prowadzące pozarolniczą działalność obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu podlegają w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności do dnia zaprzestania wykonywania tej działalności, z wyłączeniem okresu, na który wykonywanie działalności zostało zawieszone na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej.

W rozpoznawanej sprawie spór dotyczył tego, czy K. B. faktycznie podjęła prowadzenie działalności gospodarczej, pod firmą (...), co skutkowało obowiązkiem podlegania ubezpieczeniom społecznym z tego tytułu.

Odnosząc się do powyższej kwestii wskazać w pierwszej kolejności należy na definicję działalności gospodarczej, zawartą w art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Działalnością gospodarczą w rozumieniu tej ustawy jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły. W orzecznictwie przyjmuje się, że cechami działalności gospodarczej są: 1) zawodowy (a więc stały) charakter, 2) związana z nią powtarzalność podejmowanych działań, 3) podporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania i 4) uczestnictwo w obrocie gospodarczym /por. uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z 6 grudnia 1991 r., sygn. III CZP 117/91, opubl. OSNCP 1992 nr 5, poz. 65/. Przesłanka wykonywania działalności gospodarczej w sposób ciągły nie jest rozumiana jako konieczność jej wykonywania bez przerwy, lecz jako zamiar powtarzalności określonych czynności w odróżnieniu od ich przypadkowości, sporadyczności lub okazjonalności. Przyjmuje się zatem, że działalność gospodarcza z założenia jest działalnością wykonywaną w sposób zorganizowany i nastawioną na nieokreślony z góry okres, a ponadto związana jest z nią konieczność ponoszenia przez przedsiębiorcę ryzyka gospodarczego.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego ugruntowany jest przy tym pogląd, że istnienie wpisu do ewidencji nie przesądza o faktycznym prowadzeniu działalności gospodarczej, jednakże prowadzi do domniemania prawnego, według którego osoba wpisana do ewidencji, która nie zgłosiła zawiadomienia o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, jest traktowana jako prowadząca taką działalność. Domniemanie to może być obalone w drodze przeprowadzenia przeciwdowodu, który obciąża stronę twierdzącą o faktach przeciwnych twierdzeniom, wynikającym z domniemania. Do sfery ustaleń faktycznych należy, czy działalność gospodarcza rzeczywiście jest wykonywana, czy też zaprzestano jej prowadzenia lub w ogóle nie podjęto, co powoduje wyłączenie z obowiązku ubezpieczenia.

W ocenie Sądu Okręgowego, w świetle poczynionych ustaleń faktycznych organ rentowy zasadnie uznał, że wnioskodawczyni nie wykonywała działalności gospodarczej.

Jak już była o tym mowa powyżej, wnioskodawczyni zarejestrowała działalność gospodarczą i tego samego dnia rzekomo zatrudniła dwie osoby: swojego partnera życiowego i jego 80-letnią matkę. Wszystkie te osoby zamieszkują pod jednym adresem, pod którym również miała być siedziba firmy. W toku postępowania nie został przedstawiony ani jeden dowód na okoliczność wykonywania działalności gospodarczej, zaś dowody zaoferowane przez wnioskodawczynię okazały się całkowicie nieprzydatne, bądź niewiarygodne.

Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił odwołanie.

Na podstawie art. 102 kpc Sąd nie obciążył wnioskodawczyni kosztami zastępstwa procesowego. Należy w tym, miejscu zauważyć, że wnioskodawczyni miała ustanowionego pełnomocnika z urzędu, zaś ze złożonego oświadczenia o stanie majątkowym, rodzinnym i dochodach wynika, że jedynym źródłem dochodu jest zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 153 złotych. Ponadto, poza sporem pozostaje okoliczność, że wnioskodawczyni od wielu lat jest osobą schorowaną i nie ma stałego źródła dochodów.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej orzeczono w oparciu o obowiązujące w dniu wniesienia do Sądu odwołania, rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 roku, w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu. Podstawę stanowiły § 8 pkt 4 i § 4 pkt 3 tego rozporządzenia, bowiem wartość przedmiotu sporu przewyższała kwotę 5000 złotych.

ZARZĄDZENIE

odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi wnioskodawczyni