Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 maja 2013r.

Sąd Okręgowy w Suwałkach III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 maja 2013r. w Suwałkach

sprawy S. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o wcześniejszą emeryturę

w związku z odwołaniem S. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 12 marca 2013 r. znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje S. G.prawo do emerytury od dnia 27 lutego 2013r.

Sygn. akt III U 258/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12.03.2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., powołując się na przepisy ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2009r. Nr 153 poz.1227 ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U.1983r. Nr 8 poz. 43 ze zm.) odmówił S. G.prawa do wcześniejszej emerytury z uwagi na nieudowodnienie 15 lat pracy w warunkach szczególnych. W tym zakresie organ rentowy nie uwzględnił następujących okresów zatrudnienia:

- od 19.04.1975r. do 05.08.1983r. w Spółdzielni (...) w O. ponieważ świadectwo pracy w warunkach szczególnych było nieprawidłowe, gdyż została podana w nim niewłaściwa pozycja Wykazu A Działu VIII;

- od 22.07.1983r. do 30.06.1986r. w Przedsiębiorstwie (...) w O. oraz od 01.07.1986r. do 29.02.1992r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w O. z uwagi na brak świadectw pracy w warunkach szczególnych.

W odwołaniu S. G.domagał się zmiany decyzji, uwzględnienia spornych okresów do stażu pracy w warunkach szczególnych i przyznania prawa do emerytury w obniżonym wieku. Odnośnie okresu pracy w (...) w O. wskazał, iż w świadectwie pracy w warunkach szczególnych zakradł się błąd i w rzeczywistości pracował przez cały czas jako kierowca samochodu ciężarowego powyżej 3,5 tony. Natomiast okresy pracy w (...) w O. i (...) w O. będzie wykazywać zeznaniami świadków, gdyż zakłady te nie istnieją i nie ma innych możliwości udowodnienia pracy w warunkach szczególnych.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. Podtrzymał podstawy skarżonej decyzji.

Sąd ustalił, co następuje :

S. G.(ur. (...)) w dniu 27.02.2013r. wystąpił z wnioskiem o emeryturę.

Na dzień 01.01.1999r. udowodnił 27 lat 4 miesiące 14 dni okresów składowych i nieskładkowych. Jako okresy pracy w warunkach szczególnych organ rentowy uwzględnił 2 lata 18 dni zaliczając okresy zatrudnienia w (...) Spółdzielni (...) w O. na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych powyżej 3,5 tony od 11.05.1992r. do 30.09.1992r. (świadectwo pracy w warunkach szczególnych k. 16 akt ZUS) i od 05.05.1997r. do 31.12.1998r. (pkt 8 świadectwa pracy k. 8 akt ZUS).

W okresie od 19.04.1975r. do 05.08.1983r. odwołujący pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w Spółdzielni (...) Oddział w O. jako kierowca. Za ten okres przedłożył świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 26.02.1997r. (k. 6 akt ZUS), gdzie wskazano, iż jako kierowca pojazdu samochodowego o ładowności powyżej 3,5 tony wykonywał prace w warunkach szczególnych, zgodnie z zapisami w Wykazie A Dziale VIII poz. 43 pkt 3 przepisów resortowych. W świadectwie tym błędnie została wskazana pozycja zarządzenia Nr 16 Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarski Żywnościowej z dnia 31.03.1988r., gdyż taka nie istnieje.

Z akt osobowych wynika natomiast, iż przez cały okres zatrudnienia w (...) wnioskodawca zajmował stanowisko kierowcy (koperta k. 19). W momencie zatrudnienia posiadał prawa jazdy kategorii A, B, C, BE i CE, natomiast od 13.09.1979r. kategorii D (przyczepy o dopuszczalnym ciężarze powyżej 750kg) (prawo jazdy k. 30). W aktach znajdują się okresowe umowy o dodatkowe czynności spedycyjne, które były zawierane z odwołującym np. w dniu 15.012.1977r. czy 01.10.1980r. Na ich podstawie odwołujący otrzymywał wynagrodzenie za prace za i wyładunkowe czy konwojowanie. Zachowały się również załączniki do umowy o pracę, na podstawie których ustalono stawkę wynagrodzenia dla kierowców pojazdów o tonażu 4-6 ton z rozróżnieniem pojazdów z przyczepą i bez.

(...) została powołana przez (...) Spółdzielnie w celu realizacji usług transportowych. Na potrzeby (...)transportowała różne surowce np. węgiel czy siarczany. Na stanie posiadała samochody dostawcze i samochody ciężarowe typu (...) Odwołujący przez cały okres zatrudnienia był kierowcą samochodu ciężarowego. Pracował przy rozładowywaniu wagonów. Wymiar pracy wynosił 8 godzin dziennie, jednak z reguły norma ta była przekraczana, gdyż praca przy rozładunku wagonów trwała aż do ich zupełnego opróżnienia, czasami również w nocy. Z tego tytułu kierowcom płacono wynagrodzenie za nadgodziny. W przypadku awarii samochodu kierowca pomagał mechanikowi w jego naprawie. Nie otrzymywał samochodu zastępczego, gdyż naprawy odbywały się sprawnie, w przeciągu jednego dnia i nie zdarzały się zbyt często. okoliczności te ustalono na podstawie zeznań świadka E. K. (17:28 – 22:17 koperta k. 33), który pracował w (...) w O. spornym okresie razem z wnioskodawcą i również był kierowcą samochodu ciężarowego.

Powyższy okres w całości zaliczono do stażu pracy w warunkach szczególnych (8 lat 3 miesiące 17 dni).

W okresie od 25.07.1983r. do 30.06.1986r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w B. (...)Ekspozyturze w O., natomiast w wyniku przekształcenia i przeniesienia całej bazy do O. od 01.07.1986r. do 29.02.1992r. w (...) Przedsiębiorstwie (...) w O.. Za żaden z tych okresów odwołujący nie posiadał świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Ze świadectw pracy oraz akt osobowych (koperta k. 24) wynikało, iż przez cały czas zajmował stanowisko kierowcy.

Profil działania obu przedsiębiorstw był taki sam, gdyż miał związek z pracami melioracyjnymi. Przed reorganizacją, czyli do 30.06.1986r. przełożonym odwołującego był świadek E. M. (1) (zeznania 25:56-29:35 koperta k. 33), który był kierownikiem bazy. Potwierdził on, iż w 1986r. nastąpiło przeniesienie bazy do (...) w O.. Przed tym przekształceniem Przedsiębiorstwo miało na stanie dwa Ż., które zostały adaptowane na potrzeby pogotowia technicznego i obsługiwali je mechanicy, którzy jeździli nimi do awarii w terenie. Pozostałe pojazdy, jakimi dysponowało Przedsiębiorstwo, stanowiły sprzęt ciężki. Odwołujący pracował jako kierowca K.. Zakład otrzymał dwa nowe pojazdy i jeden z nich przypadł do obsługi odwołującemu. Do zadań wnioskodawcy należało transportowanie materiałów i sprzętu niezbędnego do prac melioracyjnych. Transportował zatem kręgi, dreny ale również sprzęt czy elementy do innych ciężkich maszyn (np. pługi do ciągników DT). Prace melioracyjne były prowadzone na dużym obszarze i często przewożono elementy z jednego miejsca na drugie. Poza sezonem prac melioracyjnych, kierowcy samochodów ciężarowych pracowali przy gromadzeniu materiałów niezbędnych do prac melioracyjnych w sezonie. Zdarzało się, że po materiały wyjeżdżał w dalsze rejony kraju. W tym okresie nie było przerw w pracach kierowców samochodów ciężarowych. Czas pracy kierowców wynosił 8 godzin, jednak często był przekraczany.

Po reorganizacji zakładu, która miała miejsce w 1986r., od 01.07.1986r. odwołujący stał się pracownikiem (...) Przedsiębiorstwa (...) w O.. Jego przełożonym był wówczas R. G. (zeznania 22:30-25:41 koperta k. 33), który zajmował stanowisko kierownika bazy sprzętu i transportu. Odwołujący nadal pracował jako kierowca samochodu ciężarowego marki K. Był to samochód skrzyniowy, o ładowności powyżej 3,5 tony. (...) miało taki sam profil działania zatem odwołujący przewoził wszelkie materiały niezbędne do prac melioracyjnych. Przedsiębiorstwo prowadziło prace melioracyjne na terenie obejmującym średnio 3 tys. ha rocznie, dlatego poza sezonem kierowcy samochodów ciężarowych, w tym odwołujący, brali udział w gromadzeniu materiałów. Przestojów nie było, wyjątkiem były dni, gdy warunki atmosferyczne uniemożliwiały wyjazd samochodu w trasę. Przerwy zdarzały się jednak bardzo rzadko.

Powyższe okresy związane były zatem z wykonywaniem pracy na tym samym stanowisku - kierowcy samochodu ciężarowego o ładowności przewyższającej 3,5 tony. Potwierdziła to również świadek H. O. (zeznania 13:13-17:10 koperta k.33), która przez oba okresy pracowała w dziale kadr (...), a następnie (...). Co prawda nie pracowała z wnioskodawcą, nie widywała się z nim codziennie, jednak w ramach stosunków służbowych posiadała wiedzę, iż odwołujący przez cały czas był kierowcą samochodu ciężarowego.

Okres pracy w (...) (2 lata 10 miesięcy 26 dni) oraz w (...) (5 lat 8 miesięcy) uwzględniono do stażu pracy w warunkach szczególnych.

Sąd zważył, co następuje:

Prawo do emerytury w obniżonym wieku zgodnie z treścią art. 184 ust.1 i 2 w zw. z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. z 2009r. Dz.U. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) przysługuje ubezpieczonym urodzonym - tak jak wnioskodawca – po 31.12.1948r., jeżeli pracowali w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, posiadają staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat (w przypadku mężczyzn), ukończyli 60 rok życia, nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Ilość lat pracy warunkach szczególnych oraz wymaganych okresów składkowych i nieskładkowych jest badana na dzień wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z FUS, czyli 01.01.1999r.

Zgodnie z dyspozycją art. 32 ust.2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS
za pracowników zatrudnionych w warunkach szczególnych uważa się osoby, które były zatrudnione przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagającej wysokiej sprawności psychofizycznej, ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych.

Przepis art. 32 ust. 4 ustawy o emeryturach i rentach z FUS odnośnie wieku, stażu pracy oraz charakteru wykonywanej pracy, uprawnionych do emerytury odsyła do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). §3 i 4 rozporządzenia, prawo do emerytury uzależniają od spełniania łącznie następujących warunków: posiadanie 25-letniego okresu zatrudnienia, w tym 15 lat pracy w szczególnych warunkach i ukończenie 60 roku życia. Zgodnie z §2 ust.1 rozporządzenia w sprawie wieku…, zaliczeniu do okresów pracy w warunkach szczególnych podlegają te, w których praca była świadczona stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W wyniku przeprowadzonego w sprawie postępowania dowodowego ustalono, iż we wszystkich spornych okresach tj. od 19.04.1975r. do 05.08.1983r., od 25.07.1983r. do 30.06.1986r. i od 01.07.1986r. do 29.02.1992r. odwołujący stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako kierowca samochodu ciężarowego o masie powyżej 3,5 tony. Praca na takim stanowisku, zgodnie z zapisem w Wykazie A dziale VIII pkt 2 (prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony) uprawnia do emerytury w obniżonym wieku.

Za te okresy odwołujący nie posiadał świadectwa pracy w warunkach szczególnych. Ze świadectw pracy oraz dokumentacji zgromadzonej w aktach osobowych nie wynikało wprost, jakiego rodzaju samochodami kierował. Dokumentacja zawarta w aktach osobowych była kompletna, zawierała informacje na temat posiadanych i nabywanych w trakcie zatrudnienia uprawnień (praw jazdy). Nie stwierdzono, aby odwołujący korzystał z urlopów bezpłatnych. Jednak wątpliwości, co do rodzaju obsługiwanych samochód wyjaśnili przesłuchani w sprawie świadkowie, byli współpracownicy i przełożeni odwołującego. Na podstawie ich zeznań było możliwe stwierdzenie, iż wnioskodawca pracował przy obsłudze samochodów ciężarowych o masie przewyższającej 3,5 tony. Zeznania świadków należało ocenić jako wiarygodne i korespondujące z innymi dowodami zgromadzonymi w sprawie. Świadkowie ci pracowali razem z odwołującym w spornych okresach, jak. jp. świadek E. K. w (...) w O.. Zajmując takie same stanowisko widywał się z odwołującym codziennie i posiadał wiedzę, co do rodzaju prac przez niego wykonywanych. Podobnie świadkowie R. G. i E. M. (2), którzy byli przełożonymi wnioskodawcy i posiadali wiedzę na temat prac wykonywanych przez odwołującego.

W przypadku pracy w (...) w O. świadek R. G. zeznał, iż zdarzały się dni, gdy z uwagi na trudne warunki atmosferyczne (śnieżyce) kierowcy nie mogli wyjechać w trasę po towar. Przyjmując, iż rzeczywiście takie sytuacje miały miejsce i dochodziło do kilkudniowych przerw w pracy, w czasie których kierowcy remontowali auta, to staż pracy w warunkach szczególnych udowodniony przez wnioskodawcę nadal wynosił ponad 15 lat. Zsumowanie wszystkich okresów zaliczonych do pracy w warunkach szczególnych daje 16 lat 10 miesięcy i 13 dni, zatem nawet miesięczna przerwa w pracy nie ma wpływu na uprawnienia emerytalne.

Konkludując, powyższe dowody i ustalenia stanowiły wystarczającą podstawę do uwzględnienia spornych okresów. Uwzględnione okresy pracy w warunkach szczególnych wyniosły ponad wymagane 15 lat i uprawniają S. G.do uzyskania prawa do emerytury w obniżonym wieku. Prawo do świadczenia przyznano od dnia złożenia wniosku o emeryturę tj. od 27.02.2013r.

W związku z powyższym, na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 kpc orzeczono, jak
w sentencji.

mt