Sygn. akt VI P 31/16
Dnia 29 września 2017r.
Sąd Rejonowy Gdańsk-Południe w Gdańsku VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący: SSR Anita Niemyjska – Wakieć
Protokolant: starszy sekretarz sądowy Mirosława Marszałek
po rozpoznaniu w dniu 25 września 2017r. w Gdańsku na rozprawie
sprawy z powództwa M. P. (1)
przeciwko A. S.
o wynagrodzenie, zwrot kosztów
oraz z powództwa wzajemnego A. S.
przeciwko M. P. (1)
o odszkodowanie
I. zasądza od pozwanej A. S. na rzecz powoda M. P. (1) następujące kwoty:
- kwotę 1265 zł (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt pięć złotych) brutto tytułem wynagrodzenia za lipiec 2012r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 sierpnia 2012r. do dnia zapłaty;
- kwotę 1265 zł (jeden tysiąc dwieście sześćdziesiąt pięć złotych) brutto tytułem wynagrodzenia za sierpień 2012r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 września 2012r. do dnia zapłaty;
- kwotę 3.493,21 zł (trzy tysiące czterysta dziewięćdziesiąt trzy złote, dwadzieścia jeden groszy) brutto tytułem wynagrodzenia za styczeń 2015r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 lutego 2015 r. do dnia zapłaty ;
- kwotę 3.493,21 zł (trzy tysiące czterysta dziewięćdziesiąt trzy złote, dwadzieścia jeden groszy) brutto tytułem wynagrodzenia za luty 2015r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 marca 2015 r. do dnia zapłaty;
-kwotę 3.493,21 zł (trzy tysiące czterysta dziewięćdziesiąt trzy złote, dwadzieścia jeden groszy) brutto tytułem wynagrodzenia za marzec 2015r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty;
II. zasądza od pozwanej A. S. na rzecz powoda M. P. (1) następujące kwoty tytułem zwrotu kosztów używania samochodu prywatnego do celów służbowych:
- 330,97 zł (trzysta trzydzieści złotych dziewięćdziesiąt siedem groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 listopada 2014r. do dnia zapłaty;
- 294,20 zł (dwieście dziewięćdziesiąt cztery złote dwadzieścia groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 grudnia 2014r. do dnia zapłaty;
- 220,65 zł (dwieście dwadzieścia złotych sześćdziesiąt pięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 10 stycznia 2015r. do dnia zapłaty;
- 257,42 zł (dwieście pięćdziesiąt siedem złotych czterdzieści dwa grosze) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 lutego 2015r. do dnia zapłaty;
- 147,10 zł (sto czterdzieści siedem złotych dziesięć groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 marca 2015r. do dnia zapłaty;
- 110,32 zł (sto dziesięć złotych trzydzieści dwa grosze) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 11 kwietnia 2015r. do dnia zapłaty;
III. oddala powództwo M. P. (1) w pozostałym zakresie
IV. zasądza od powoda - pozwanego wzajemnego M. P. (1) na rzecz pozwanej – powódki wzajemnej A. S. kwotę 10.479,63 zł (dziesięć tysięcy czterysta siedemdziesiąt dziewięć złotych sześćdziesiąt trzy grosze) tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 kwietnia 2015r. do dnia zapłaty
V. oddala powództwo wzajemne w pozostałym zakresie
VI. zasądza od pozwanej- powódki wzajemnej A. S. na rzecz powoda - pozwanego wzajemnego M. P. (1) kwotę 4740 zł (cztery tysiące siedemset czterdzieści złotych złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
VII. zasądza od powoda - pozwanego wzajemnego M. P. (1) na rzecz pozwanej – powódki wzajemnejA. S. kwotę 519,75 zł (pięćset dziewiętnaście złotych siedemdziesiąt pięć groszy) tytułem zwrotu poniesionych kosztów sądowych w postaci opłaty od pozwu wzajemnego
VIII. w pozostałej części kosztami sądowymi powództwa wzajemnego obciąża pozwaną – powódkę wzajemną A. S., uznając je za uiszczone w całości
IX. nakazuje ściągnąć od pozwanej - powódki wzajemnej A. S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego (...)w G.kwotę 718 zł (siedemset osiemnaście złotych) tytułem opłaty od pozwu, od której powód był zwolniony z mocy ustawy;
X. wyrokowi w punkcie I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 3493,21 zł (trzy tysiące czterysta dziewięćdziesiąt trzy złote, dwadzieścia jeden groszy)
Sygn. akt VI P 31/16
Pozwem z dnia 12 stycznia 2016 r. M. P. (1) wniósł o orzeczenie nakazem zapłaty od pozwanej A. S., prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...) A. S., kwoty 14 370, 29 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od następujących kwot:
1)
od kwoty 1 265 zł z tytułu wynagrodzenia za pracę za miesiąc lipiec 2012 r. od dnia
1 sierpnia 2012 r. do dnia zapłaty,
2) od kwoty 1 265 zł z tytułu wynagrodzenia za pracę za miesiąc sierpień 2012 r. od dnia 1 września 2012 r. do dnia zapłaty,
3) od kwoty 3 493, 21 zł z tytułu wynagrodzenia za pracę za miesiąc styczeń 2015 r. od dnia 31 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,
4) od kwoty 3 493, 21 zł z tytułu wynagrodzenia za pracę za miesiąc luty 2015 r. od dnia 28 lutego 2015 r. do dnia zapłaty,
5) od kwoty 3 493, 21 zł z tytułu wynagrodzenia za pracę za miesiąc marzec 2015 r. od dnia 1 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty,
6) od kwoty 330, 97 zł z tytułu zwrotu kosztów używania prywatnego samochodu do celów służbowych w miesiącu październiku 2014 r. od dnia 1 listopada 2014 r. do dnia zapłaty,
7) od kwoty 294, 20 zł z tytułu zwrotu kosztów używania prywatnego samochodu do celów służbowych w miesiącu listopadzie 2014 r. od dnia 29 listopada 2014 r. do dnia zapłaty,
8) od kwoty 220, 65 zł z tytułu zwrotu kosztów używania prywatnego samochodu do celów służbowych w miesiącu grudniu 2014 r. od dnia 1 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,
9) od kwoty 257, 42 zł z tytułu zwrotu kosztów używania prywatnego samochodu do celów służbowych w miesiącu styczniu 2015 r. od dnia 31 stycznia 2015 r. do dnia zapłaty,
10) od kwoty 147, 10 zł z tytułu zwrotu kosztów używania prywatnego samochodu do celów służbowych w miesiącu lutym 2015 r. od dnia 28 lutego 2015 r. do dnia zapłaty,
11) od kwoty 110, 32 zł z tytułu zwrotu kosztów używania prywatnego samochodu do celów służbowych w miesiącu marcu 2015 r. od dnia 1 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty.
Powód podał, iż nie otrzymał należnego mu wynagrodzenia za wskazane miesiące i zwrotu kosztów korzystania z samochodu prywatnego do celów służbowych.
(pozew, k. 2-11)
W odpowiedzi na pozew z dnia 13 maja 2016 r. pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwu podniosła, że powód nie wykonał, a częściowo nienależycie wykonał swoje obowiązki pracownicze w okresie styczeń-marzec 2015 r., w związku z czym wynagrodzenie mu się nie należy, zgodnie z treścią art. 82 kodeksu pracy. W zakresie żądania powoda o zasądzenie zwrotu kosztów używania samochodu prywatnego do celów służbowych pozwana wskazała, że nie złożył on dokumentów za miesiąc październik 2014 r. – marzec 2015 r. Wobec tego, brak jest formalnych podstaw do wypłaty powodowi żądanych kwot.
(odpowiedź na pozew, k. 152-159)
Pozwem wzajemnym z dnia 26 kwietnia 2016 r.A. S. wniosła o zasądzenie od powoda - pozwanego wzajemnie M. P. (1) na jej rzecz kwoty należności głównej w wysokości 29 689, 20 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwoty 26 196 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz od kwoty 3 493, 20 zł od dnia 7 lipca 2015 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu pozwu wzajemnego pozwana – powódka wskazała, że w związku z niedopełnieniem przez M. P. (1), jako Dyrektora szkoły czynności, poniosła szkodę w postaci kosztów dodatkowego wynagrodzenia oraz utraconej dotacji.
(pozew wzajemny, k. 61-68)
W piśmie procesowym powoda (pozwanego wzajemnie) z dnia 25 maja 2016 r. wniósł on o oddalenie w całości powództwa wzajemnego oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu wg norm przepisanych. Ustosunkowując się do odpowiedzi na pozew, powód podtrzymał wszystkie wnioski i twierdzenia sformułowane na etapie wniesienia pozwu.
(pismo procesowe powoda, k. 208-221)
Sąd ustalił następujący stan faktyczny
Powód M. P. (1) był zatrudniony jako nauczyciel historii w Gimnazjum w T.. W tej szkole odbywały się zajęcia w Szkole (...) prowadzonej przez Stowarzyszenie (...).
Powód M. P. (1) został zatrudniony w Stowarzyszeniu (...) na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 października 2008 r. na stanowisku Dyrektora (...) Szkoły (...) w T..
W tym czasie stowarzyszenie prowadziło też Szkołę (...) w K., gdzie dyrektorem była M. P. (2). Po rozwiązaniu z nią umowy zaproponowano powodowi objęcie funkcji dyrektora również w Szkole w K.. Powód wyraził na powyższe zgodę.
Od 1 marca 2013 r. powód pełnił funkcję Dyrektora (...) Szkoły w K..
Z dniem 1 sierpnia 2014 r. nastąpiło przejście zakładu pracy na nowego pracodawcę, tj. na pozwaną A. S. (...) A. S..
( dowód: umowa o pracę, k. 2 akt osobowych, informacja o przejściu do nowego pracodawcy, k. 15 akt osobowych, porozumienie zmieniające warunki umowy o pracę z dnia 1 marca 2013 r., k. 8 akt osobowych, świadectwo pracy, k. 18)
Powód miał otrzymywać wynagrodzenie wg stawki miesięcznej, zgodnie
z zawartą umową o pracę, raz w miesiącu do 10-tego dnia miesiąca kalendarzowego, następującego po miesiącu za który wynagrodzenie przysługuje za zgodą pracownika bezpośrednio na jego konto lub gotówką w miejscu wykonywania pracy.
( dowód: informacja o warunkach zatrudnienia, k. 5 akt osobowych)
Wynagrodzenie powoda kształtowało się następująco, zgodnie z:
1) umową o pracę z dnia 1 kwietnia 2008 r. – 1265 zł brutto, wymiar czasu pracy ½ etatu,
2) porozumieniem zmieniającym z dnia 1 marca 2013 r. – 2 664, 22 zł brutto, pozostałe warunki bez zmian,
3) porozumieniem zmieniającym z dnia 30 czerwca 2013 r. – 200 zł brutto, wymiar czasu pracy 1/8 etatu,
4) porozumieniem zmieniającym z dnia 30 sierpnia 2013 r. – 3 493, 21 zł brutto, wymiar czasu pracy ¾ etatu,
5) porozumieniem zmieniającym z dnia 27 czerwca 2014 r. – 210 zł brutto, wymiar czasu pracy 1/8 etatu,
6) porozumieniem zmieniającym z dnia 28 sierpnia 2014 r. – 3 493, 21 zł brutto, wymiar czasu pracy 3/4 etatu.
( dowód: umowa o pracę, k. 2 akt osobowych, porozumienie zmieniające warunki o pracę z dnia 1 marca 2013 r., k. 8 akt osobowych, porozumienie zmieniające warunki o pracę z dnia 30 czerwca 2013 r., k. 9 akt osobowych, porozumienie zmieniające warunki o pracę z dnia 30 sierpnia 2013 r., k. 10 akt osobowych, porozumienie zmieniające warunki o pracę z dnia 27 czerwca 2014 r., k. 14 akt osobowych, porozumienie zmieniające warunki o pracę z dnia 28 sierpnia 2014 r., k. 16 akt osobowych)
Powód był zatrudniony na czas nieokreślony, obejmujący również okres wakacyjny. W okresie tym zasadniczo żadne czynności nie były prowadzone, poza przygotowaniem do rady pedagogicznej na koniec sierpnia i poza samą radą. Powód pozostawał jednak w gotowości do świadczenia pracy, poza okresami kiedy przebywał poza miejscem zamieszkania.
Pracodawca nigdy nie wyznaczał mu pracy w wakacje poza ową radą pedagogiczną. Z drugiej jednak strony, powód, gdyby była taka potrzeba spowodowana np. awaria, remontem, przeprowadzką, jakaś kontrolą, był gotów do wykonywania swoich obowiązków. W wakacje dzwonili do powoda też nauczyciele w celu załatwienia spraw ich dotyczących.
Powód od początku zatrudnienia nie otrzymywał wynagrodzenia za lipiec i sierpień.
Powód w toku zatrudnienia nie podnosił tej kwestii, obawiał się wywołać konflikt i stracić pracę. Strony początkowo nie czyniły żadnych ustaleń co do pracy i wynagrodzenia za wakacje.
Nauczyciele nie byli zatrudniani na okres wakacji – byli zatrudnieni na umowy zlecenia na okresy od września do czerwca. Uczniowie nie płacili też czesnego za wakacje, jednakże w okresie wakacyjnym wpływały środki dla szkoły – z tego względu, iż dotacja oświatowa jest wypłacania w 12 miesięcznych ratach, obejmujących też wakacje.
W 2013r. dopiero została uregulowana kwestia wakacji – od tego czasu na okres wakacyjny była podpisywana przez obie strony zmiana warunków zatrudnienia – odnośnie zmniejszenia etatu do 1/8 i wysokości wynagrodzenia do 200 zł.
Za lipiec i sierpień 2012r. powód nie otrzymał wynagrodzenia.
( dowód: zeznanie M. P. (1) k. 197-199, nagranie czas 00:08:24-00:50:33, k. 407-411, nagranie czas 00:04:42-01:19:33, porozumienie k. 9 i k. 14 cz. B akt osobowych powoda, zeznanie świadka Ł J. k. 329-332, nagranie czas 00:29:14-01:06:55, zeznanie świadka B. K. k. 332-334, nagranie cza 01:08:39-01:42:20, zeznania świadka T. M. k. 347-349, nagranie czas 00:08:11- 00:52:07, zeznanie J. S. k. 349-352, nagranie czas 00:52:07-02:00:01, zeznania N. S. k. 353-354, nagranie 02:02:36-02:29:15, zeznanie świadka N. O. k. 355-356, nagranie 02:35:38-03:05:10, zeznanie świadka E. S. k. 356-568, nagranie 03:05:10-03:38:07, zeznanie świadka M. P. k. 358-360 nagranie 03:39:15-04:08:12 )
Zgodnie z art. 6 Statutu (...) Szkoły (...) (...) w K. Dyrektor Szkoły, jako przełożony wszystkich pracowników i uczniów Szkoły:
1) kieruje bieżącą działalnością dydaktyczno-wychowawczą Szkoły oraz reprezentuje ją na zewnątrz,
2) reprezentuje stanowisko prowadzącego Szkołę wobec Rady Pedagogicznej i wobec rodziców,
3) dba o wysoki poziom Szkoły, jej dobre imię i dobrą atmosferę w Szkole,
4) opracowuje zakresy obowiązków nauczycieli i pracowników niepedagogicznych,
5)
odpowiada za prawidłowe prowadzenie i przechowywanie dokumentacji szkolonej,
a także za powierzony przez prowadzącego majątek Szkoły,
6) ocenia pracę nauczycieli i dba o podnoszenie ich kwalifikacji zawodowych,
7) przygotowuje roczny plan pracy dydaktyczny i wychowawczy Szkoły i wraz z opinią Rady Pedagogicznej przedstawia go prowadzącemu Szkołę,
8) sporządza i przedstawia prowadzącemu Szkołę roczne sprawozdanie z działalności Szkoły,
9) zwołuje Radę Pedagogiczną i w miarę potrzeb spotkania z rodzicami,
10) realizuje uchwały Rady Pedagogicznej.
Powód w okresie styczeń 2015- marzec 2015r. wykonywał swoją pracę.
Był obecny w siedzibie obu szkół, w godzinach urzędowania, które obejmowały w każdej szkole dwa dni tygodnia, w godzinach popołudniowych, przyjmował interesantów zajmował się sprawami związanymi z dokumentacją, pod koniec semestru zimowe o odbyła się rada pedagogiczna z wiązana z podsumowaniem owego semestru, wystawieniem ocen semestralnych i powód brał w niej udział, trwała też w grudniu kontrola w obu szkołach i w lutym 2015 powód się do niej ustosunkowywał.
W dniu 14 stycznia 2015r. powód M. P. (1) rozwiązał stosunek pracy z dniem 31 marca 2017r. wniosek ten został zaakceptowany.
W dniu 25 lutego 2015 powód wniósł o udzielenie mu urlopu wypoczynkowego w dniach od 10 marca 2015r. do 31 marca 2015r. . Wniosek został zaakceptowany.
W 2014r. stowarzyszenie (...) borykało się z problemami finansowymi, m.in. zablokowane zostały konta bankowe, co powodowało trudności w prowadzeniu bieżącym szkół muzycznych.
M.in. dlatego zatem zmieniono organ prowadzący, aby nowy – tu A. S., małżonka J. S., prezesa Stowarzyszenia (...) - zaczął działalność od nowa, bez obciążeń. Nowy rok szkolny od września 2014r. nadal rodził jednak problemy finansowe. Nauczycielom nie wypłacono wynagrodzeń na czas, wynagrodzenia z pierwszych miesięcy nowego roku szkolnego zapłacono z opóźnieniem, dopiero pod koniec roku 2014r.
( dowód: statut, k. 72-84, zeznanie M. P. (1)k. 197-199, nagranie czas 00:08:24-00:50:33, k. 407-411, nagranie czas 00:04:42-01:19:33, wniosek urlopowy, rozwiązanie stosunku pracy – nieponumerowane karty części C akt osobowych powoda, świadectwo pracy k. 18-19 zeznanie świadka Ł J. k. 329-332, nagranie czas 00:29:14-01:06:55, zeznanie świadka B. K. k. 332-334, nagranie cza 01:08:39-01:42:20, zeznania świadka T. M. k. 347-349, nagranie czas 00:08:11-00:52:07
Państwowa Inspekcja Pracy wydała decyzję administracyjną, zobowiązująca pracodawcę do wynagrodzenia za pracę:
- za grudzień 2014 r. w kwocie 3 493, 21 zł brutto,
- za styczeń 2015 r. w kwocie 3 493, 21 zł brutto,
- za luty 2015 r. w kwocie 3 493, 21 zł brutto,
- za marzec 2015 r. w kwocie 3 493, 21 zł brutto.
Nadto skierowała do pracodawcy wniosek o wypłatę kwot wynagrodzenia za okresy:
- za lipiec 2012 r. w kwocie 1 265 zł brutto,
- za sierpień 2012 r. w kwocie 1 265 zł brutto.
Zgodnie z świadectwem pracy z dnia 3 kwietnia 2015 r., do dnia ustania stosunku pracy nie zostało wypłacone powodowi wynagrodzenie za miesiące: grudzień 2014, styczeń 2015, luty 2015, marzec 2015, z powodu braku środków finansowych.
Składki na ubezpieczenie społeczne powoda M. P. (1) za miesiące styczeń – marzec też nie zostały opłacone w pełni i w należytej wysokości (za okres od lutego do marca nawet nie zadeklarowano podstawy wymiaru składki).
( dowód: świadectwo pracy, k. 18, pismo PIP k. 21-22, k. 38-39, protokół kontroli PIP k. 273-282 zeznanie M. P. (1)k. 197-199, nagranie czas 00:08:24-00:50:33, k. 407-411, nagranie czas 00:04:42-01:19:33, zeznania A. S., k. 293-300 k. 00:04:08-01:41:52, k. 412-414 nagranie 01:19:33-02:11:15, pismo ZUS k. 401)
Pierwszy pracodawca powoda, Stowarzyszenie (...) z siedzibą
w G., ustalił, przy powierzeniu powodowi M. P. (1) również obowiązków w Szkole (...) w K., że powód będzie otrzymywał zwrot dojazdów z T. do K. i z powrotem. Pozostałe wyjazdy powoda w celach służbowych, - do G., W. itp. były rozliczane w drodze delegacji za podróż służbową. Ustalenia te miały charakter ustnej umowy, nigdzie zasad tych nie spisano. Nie funkcjonowały przepisy wewnątrzzakładowe regulujące kwestię podróży służbowych, w tym zwrotu kosztów jazdy samochodem prywatnym. Z żadnym pracownikiem nie zawierano umów na piśmie na używanie prywatnego samochodu do celów służbowych.
Wypłacanie tzw. „kilometrówki” następowało w ten sposób, iż M. P. (1) informował ustnie lub na piśmie księgowość lub pełniącą wtedy funkcję sekretarki A. S. o tym, ile razy jeździł z T. do K. i powodem i następnie otrzymywał zwrot kosztów korzystania z samochodu prywatnego wg stawki 0,8358 zł za km. Odległość miedzy Szkołą w T. a w K. to około 22 km. Powód liczył po 20 km.
Do końca roku szkolnego 2013/2014 r. „kilometrówka” była wypłacana na podstawie ustnych oświadczeń powoda, a czasami wniosków pisemnych. Po przejęciu szkół przez A. S., powód znów zgłosił wniosek o wypłatę kilometrówki za wrzesień ustnie, ale że nie otrzymał w ogóle zapłaty i w następnych miesiącach też środków na wypłaty nie było, zaprzestał składania wniosków o zwrot wyjazdów.
Wystąpił o to zbiorczo w lutym 2015r. oraz po rozwiązaniu stosunku pracy.
Powód wyjeżdżał służbowo z T. do K.:
- w październiku 2014 r. - 9 dni,
- w listopadzie 2014 r. – 8 dni,
- w grudniu 2014 r. – 6 dni,
- w styczniu 2015 r. - 7 dni,
- w lutym 2015 – 4 dni,
- w marcu 2015 r. – 3 dni.
( dowód: wezwanie do wypłaty zaległych wynagrodzeń, k. 17,wezwanie do uregulowania kilometrówki, k. 23, k. 269 zestawienie wyjazdów, k. 24, oświadczenia k. 25-33, zeznanie świadka B. K. k. 332-334, nagranie cza 01:08:39-01:42:20, zeznanie M. P. (1)k. 197-199, nagranie czas 00:08:24-00:50:33, k. 407-411, nagranie czas 00:04:42-01:19:33, zeznanie świadka E. S. k. 356-568, nagranie 03:05:10-03:38:07,)
Pismem z dnia 20 maja 2015 r. powód ponownie wezwał pozwaną do wypłaty kwoty w wysokości 17 863, 50 zł z tytułu zaległego wynagrodzenia oraz zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy.
Pozwana pismem z 1 czerwca 2015r. uznała jedynie roszczenie powoda co do kwoty 10 000 zł netto z tytułu świadczenia pracy na podstawie umowy o pracę za miesiące grudzień 2014 r., styczeń 2015 r., luty 2015 r., marzec 2015 r. Kwota ta miała być uregulowana do końca czerwca 2015 r. zgodnie z ustnymi ustaleniami pomiędzy powodem, a pozwaną.
( dowód: ostateczne wezwanie do zapłaty, k. 34 odpowiedź na ostateczne wezwanie do zapłaty, k. 36)
Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, za pośrednictwem Centrum Edukacji Artystycznej, w dniach 10-11 grudnia 2013r. kontrolę. W toku kontroli sformułowano szereg zaleceń pokontrolnych. W odpowiedzi na zalecenia pokontrolne powód M. P. (1) stwierdził, że:
- poinformował organ prowadzący, że nauczyciele powinni być zatrudnieni zgodnie
z rozporządzeniem MK z dnia 28 września 2011 r. oraz o konieczności zmian w statucie szkoły,
- na najbliższej Radzie Pedagogicznej przypomni nauczycielom o konieczności stosowania rozporządzenia MKiDN z dnia 8 kwietnia 2008 r. w sprawie oceniania klasyfikowania
i promowania uczniów,
- osoby odpowiedzialne za prowadzenie arkuszy ocen, dzienników i protokołów egzaminacyjnych zostały poinformowane o zasadach ich prowadzenia zgodnie
z rozporządzeniem MKiDN z dnia 23 sierpnia 2011 r.,
- zobowiązał nauczyciela kształcenia słuchu w kl. I-IV do przedłożenia w trybie pilnym programu nauczania,
- protokolant został poinformowany, że w protokole należy ujmować uchwały
o promowaniu uczniów oraz informacje o powoływaniu komisji egzaminów promocyjnych,
- zalecenia dotyczące ewidencjonowania uczniów oraz korekty liczny uczniów zostało przekazane organowi prowadzącemu.
Na skutek kontroli finansowej Dyrektor Centrum (...) w W. dnia 24 kwietnia 2014 r. w piśmie skierowanym do Dyrektora (...) Szkoły (...) stopnia w K. wezwał organ prowadzący szkołę do zwrotu dotacji wykorzystanej niezgodnie z przeznaczeniem w terminie 15 dni od doręczenia pisma. Podczas kontroli z 16-18 grudnia 2014 r. nie przedstawiono dokumentu potwierdzającego realizację zobowiązania
W dniach 16-18 grudnia 2014 r. przeprowadzało ponownie kontrolę (...) Szkoły (...) (...) w K. z zakresu przestrzegania przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły szkoły/placówki. W toku kontroli stwierdzono jedynie częściową realizację zaleceń pokontrolnych z 2013r..
Nadto wskazano m .in., że szkoła:
- nie stosuje prawidłowo zasad klasyfikowania i promowania uczniów oraz nie przeprowadza prawidłowo egzaminów i sprawdzianów,
- nie w pełni realizuje programy nauczania uwzględniające podstawy programowe kształcenia artystycznego,
- nie prowadzi prawidłowo dokumentacji przebiegu nauczania ustalonej dla szkół publicznych,
- nie zatrudnia nauczycieli obowiązkowych zajęć edukacyjnych posiadających kwalifikacje określane dla nauczycieli szkół publicznych.
W toku kontroli zwrócono uwagę, iż te same zarzuty pojawiły się w poprzedniej kontroli. Odnośnie zatrudniania nauczycieli posiadających odpowiednie kwalifikacje w zakresie zajęć edukacyjnych, już w 2013r. wytknięto niezgodność ich kwalifikacjami z wymogami przepisów prawa. W zakresie nauczycieli, których dotyczyła tamta kontrola, uzupełniono dokumentację, uzyskano zbliżoność kwalifikacji do realizowanych zadań. Jednakże później zostali zatrudnieni nowi nauczyciele, których dokumentacja znowu nie potwierdza kwalifikacji z obowiązującym prawem, czyli wystąpiła analogiczna sytuacja z nowymi nauczycielami.
W związku z przeprowadzoną kontrolą w dnia 16-18 grudnia 2014 r. przedstawiono zalecenia pokontrolne, o których realizacji należało pisemnie powiadomić Dyrektora Centrum Edukacji Artystycznej w W., wizytatora CEA przeprowadzającego kontrolę oraz wizytatora CEA w regionie w terminie do dnia 25 lutego 2015 r.. Zalecono:
- uzupełnienie i wykreślenie niezgodnych z prawem zapisów statutu szkoły w zakresie warunków i sposobów oceniania.
- prawidłowego oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, oraz podejmowania uchwał o promowaniu do klas wyższych oraz o ukończeniu szkoły zgodnie z przepisami;
- starannego prowadzenia księgi uczniów,
- prowadzenia arkuszy ocen i dzienników lekcyjnych zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem ;
- prawidłowego prowadzenia ewidencji świadectw ukończenia szkoły oraz awansu zawodowego nauczycieli,
- uzupełnienia, uporządkowania i wprowadzenia szkolnego zestawu programów nauczania oraz dostosowania ich do prowadzonego cyklu kształcenia
- zaprzestania prowadzenia egzaminów promocyjnych dla uczniów klas pierwszych.
- przeprowadzania egzaminów klasyfikacyjnych do klas wyższych zgodnie z przepisami
- stworzenia prawidłowych warunków do realizacji zajęć dydaktycznych w P. i uzupełnienia instrumentarium.
- zatrudniania nauczycieli zgodnie z wymogami w zakresie kwalifikacji.
W toku kontroli zwrócono tez uwagę, iż analiza dzienników lekcyjnych nie potwierdza, że realizowany jest materiał nauczania obejmujący treści zgodnie z podstawą programową. Wobec powyższego ustalono, iż (...) Szkoła Muzyczna (...) w K. nie w pełni realizuje programy nauczania uwzględniające podstawę programową.
Powód-pozwany wzajemnie M. P. (1) nie zgłosił żadnych zastrzeżeń do protokołu i wyników kontroli.
( dowód: protokół kontroli, k. 85-109)
Informację o realizacji zaleceń pokontrolnych Dyrektor Szkoły, przekazał Dyrektorowi Centrum Edukacji Artystycznego pismem z dnia 23 lutego 2015 r..
M. P. (1) wskazał w nim, iż statut zostanie opracowany na nowo, z uwzględnieniem uwag z kontroli;
- nauczyciele zostaną dodatkowo zapoznani z rozporządzeniem w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów
- pracownik prowadzący księgę uczniów został dodatkowo przeszkolony w sprawie prowadzenia dokumentacji
- nauczyciele zostali poinformowani na radzie pedagogicznej o zasadach prowadzenia dokumentacji szkolnej, że zapisy tematów powinny odpowiadać podstawie programowej
- sekretarka szkoły została poinformowana o zasadach prawidłowego prowadzenia ewidencji świadectw;
- uzupełnienie programów nauczania zgodnie z przepisami nastąpi do dnia 1 marca 2015r.
- nauczyciele zostaną zapoznani z zasadami promocji i egzaminowania;
- w przypadku przyjęcia ucznia do klasy wyższej programowo niż pierwsza będzie poprzedzone egzaminem klasyfikacyjnym zgodnie z rozporządzeniem;
- organ prowadzący rozważy możliwość prowadzenia zajęć dydaktycznych z fortepianu w P. oraz że uzupełniono instrumentarium, zwrócono dotacje zgodnie z decyzją z kwietnia 2014r. oraz uzupełniono część dokumentacji nauczycieli., poprawiono arkusz organoizacyjny2014/2015 przez dopisanie zajęć z kształcenia słuchu .
Powód nie upewnił się przed odejściem z pracy oraz przed udaniem się na urlop, czy programy nauczania zostały uzupełnione, nie upewnił się, czy pozostałe zalecenia wykonano, nie przedstawił nauczycielom, jakie są konkretnie zastrzeżenia kontrolujących w zakresie dokumentacji, nie wyznaczył im też terminu do realizacji jakiś poprawek czy uzupełnień.
( dowód: informacja, k. 110-112,zeznanie M. P. (1) k. 197-199, nagranie czas 00:08:24-00:50:33, k. 407-411, nagranie czas 00:04:42-01:19:33, zeznania świadka T. M. k. 347-349, nagranie czas 00:08:11-00:52:07, zeznania N. S. k. 353-354, nagranie 02:02:36-02:29:15, zeznania A. S. k. 293-300 k. 00:04:08-01:41:52, k. 412-414 nagranie 01:19:33-02:11:15)
Kolejna kontrola ze strony Centrum Edukacji Artystycznej została przeprowadzona w dniu 28 kwietnia 2015 r. w celu zweryfikowania realizacji zaleceń pokontrolnych. Stwierdzono niewykonanie szeregu zaleceń pokontrolnych, w tym:
- bark zaopiniowania przez Radę Pedagogiczną szkolnego zestawu szkolnych programów nauczania,
- brak wprowadzenia zestawu do użytku szkolnego przez Dyrektora zgodnie
z Rozporządzeniem Ministra Kultury z dnia 25 lutego 2011 r.,
- brak opracowania programu zajęć zespołu kameralnego,
- niewyeliminowanie zapisów niegodnych z obowiązującym prawem, w szczególności dotyczących programu gitary, skrzypiec i audycji muzycznych oraz niezweryfikowanie programów zgodnie z wymogami ww. Rozporządzenia,
- brak zapisów w większości dzienników od stycznia do kwietnia 2015 r., brak zapisu programu realizowanego przez nauczyciela,
- brak zapisów w księdze protokołów o zapoznaniu nauczycieli z zasadami oceniania, klasyfikowania i promowania zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Kultury z dnia 8 kwietnia 2008 r.,
- brak wprowadzenia przez Dyrektora do użytku szkolnego obowiązującego zestawu szkolnego programów nauczania,
- brak uzupełnienia arkuszy ocen,
- brak zmian w Księdze ocen,
- brak w dokumentacji zapisu szkolnych programów realizowanych przez nauczycieli, brak szczegółowej frekwencji, czasami brak zapisu realizacji godzin dydaktycznych, brak czytelności ocen,
- nieuzupełniony brak umowy najmu lokalu w P..
O zrealizowaniu zaleceń lub o przyczynach jego niezrealizowania należało pisemnie powiadomić w terminie do dnia 30 maja 2015 r.
( dowód: protokół z kontroli, k. 113-128, zeznanie J. S. k. 349-352, nagranie czas 00:52:07-02:00:01)
J. S. po odejściu powoda od dnia 1 kwietnia 2015r. został dyrektorem (...) Szkoły (...) w K..
A. S. w dniu 30 kwietnia 2015 r. zawarła umowę zlecenia zJ. S. na uzupełnienie dokumentacji (...) K. (programy nauczania, statut, hospitacje, spotkania z rodzicami, dodatkowe Rady Pedagogiczne). Za wykonywanie prac ustalono wynagrodzenie w wysokości 29,11 zł/h brutto. Za realizację ww. zlecenia wypłacono kwotę w wysokości 3 493, 20 zł brutto. J. S. złożył wyjaśnienia związane z realizacją zaleceń pokontrolnych.
( dowód: umowa zlecenia, k. 129-130, rachunek, k. 132, zeznania świadka J. S., k. 350-352 zeznanie J. S. k. 349-352, nagranie czas 00:52:07-02:00:01 zeznania A. S. k. 293-300 k. 00:04:08-01:41:52, k. 412-414 nagranie 01:19:33-02:11:15 pismo J. S. k. 382)
Na mocy decyzji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 17 czerwca
2015 r. cofnięto uprawnienia (...) Szkole (...) (...) w K. prowadzonej przez A. S., wpisanej do ewidencji niepublicznych szkół artystycznych z dniem 25 września 2002 r. Stwierdzono, że szkoła w dalszym ciągu narusza warunki art. 7 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, w zakresie właściwego realizowania:
- programów nauczania – brak zestawu szkolnych programów nauczania,
- stosowania zasad oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów wymaganych od szkoły o publicznym charakterze – przeprowadzanie egzaminów promocyjnych dla uczniów klas pierwszych, co jest niezgodne z rozporządzeniem MKiDN z dnia 8 kwietnia 2008 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w publicznych szkołach i placówkach artystycznych, brak egzaminów promocyjnych do klas programowo wyższych,
z zastrzeżeniem § 9 ust. 4 ww. rozporządzenia,
- prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów tej dokumentacji – zastrzeżenia do prowadzenia dzienników lekcyjnych, arkuszy ocen oraz księgi protokołów.
Statut szkoły zawierał liczne nieścisłości oraz nieprawidłowe zapisy dotyczące warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów, niezgodnie
z ww. rozporządzeniem oraz brak treści wynikających z rozporządzenia z dnia 20 maja
2014 r. MKiDN w sprawie ramowych planów nauczania w publicznych szkołach
i placówkach artystycznych. Ponadto, statut nie zawierał określenia praw i obowiązków pracowników niepedagogicznych szkoły, co stanowi naruszenie art. 84 ust. 2 pkt 5 ustawy o systemie oświaty.
Wskazano także, że szkoła realizuje zajęcia dydaktyczne w trzech miejscowościach, z których nie wszystkie spełniają bezpieczne i higieniczne warunki nauki i pracy, określone w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach.
( dowód: decyzja MKiDN z dnia 17 czerwca 2015 r., k. 133-134, )
Decyzją Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 8 października 2015 r. utrzymano ww. decyzję na mocy której cofnięto uprawnienia (...) Szkole (...) w K.. Jednostronne oświadczenie organu prowadzącego szkołę
o zrealizowaniu zaleceń pokontrolnych we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy z dnia 16 lipca 2015 r., który jednocześnie potwierdza liczne nieprawidłowości, nie może stanowić podstawy do zmiany decyzji. Wskazano, iż dotychczasowa dwukrotna negatywna weryfikacja działalności szkoły, podczas dwóch kolejnych kontroli, wymaga dokonania ponownej oceny, przez organ nadzoru pedagogicznego, działalności szkoły w zakresie sprawdzenia spełniania przez szkołę warunków, o których mowa w art. 7 ust. 3 ustawy o systemie oświaty, w tym również miejsca prowadzenia zajęć dydaktycznych.
( dowód: decyzja MKiDN z dnia 8 października 2015 r., k. 135-136)
W wyniku utraty uprawnień szkoły publicznej, placówka utraciła dotacje z budżetu państwa. Zaprzestanie wypłaty dotacji dla placówki nastąpiło z końcem listopada 2015 r., w miesiącu w którym uprawomocniła się decyzja (...).
Wysokość stawek dotacji na jednego ucznia dla Szkoły (...) (...) wynosiła:
- w grudniu 2015 – 514 zł,
- od stycznia 2016 r. – 476 zł.
Z uwagi na utratę uprawnień szkoły publicznej, w grudniu,2015r., gdy wiadomość o tym dotarła do rodziców, rezygnowali oni ze szkoły, nie chcąc płacić czesnego, jeśli szkoła nie zapewnia państwowych certyfikatów. Między grudniem a styczniem zrezygnowało około 31 uczniów.
Zestawienie utraconych dotacji przez pozwaną – powódkę wzajemną:
- za miesiąc grudzień 2015 r. – za 38 uczniów,
- za miesiąc styczeń 2016 r. – za 7 uczniów,
- za miesiąc luty 2016 – za 7 uczniów.
Mimo że już po decyzji z czerwca 2015r. pozwana słała pisma do organu wizytującego i Ministerstwa, iż uchybienia zostały już usunięte, nie zmieniono decyzji uznając, iż skoro w dwóch kontrolach wynik był negatywny, to teraz nie można zmienić wniosków na podstawie tylko dokumentacji nadesłanej przez szkołę, bez przeprowadzania dodatkowej kontroli. Dlatego uznano, iż dokumentacja nadesłana przez pozwaną jest niewystarczająca do zmiany decyzji.
Po otrzymaniu decyzji z października, podtrzymującej decyzje wcześniejsza o cofnięciu uprawnień, pozwana przeprowadzała rozmowy z organami oświaty, od kiedy może się ubiegać o kolejną kontrolę i kiedy tylko ustaliła, że może złożyć wniosek, uczyniła to na przełomie roku 2015 i 2016r.
Decyzją z dnia 1 marca 2016 r. nadano (...) Szkole (...) (...)
w K. uprawnienia szkoły publicznej.
( dowód: zestawiania stawek dotacji, k. 137-138 decyzja, k. 139 zeznanie J. S. k. 349-352, nagranie czas 00:52:07-02:00:01), zeznania świadka T. M. k. 347-349, nagranie czas 00:08:11-00:52:07, pismo J. S. k. 382, wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy k. 388, zeznania A. S. k. 293-300 k. 00:04:08-01:41:52, k. 412-414 nagranie 01:19:33-02:11:15)
A. S. wezwała do zapłaty M. P. (1) kwoty w wysokości:
- 3 493, 20 zł z tytułu szkody, jaką wyrządził pełniąc funkcję dyrektora placówki, na skutek nie wykonywania swoich obowiązków pracowniczych w postaci nie zrealizowania znacznej części zaleceń pokontrolnych, przedstawionych w wyniku kontroli przestrzegania przepisów prawa dotyczących działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły,
( dowód: przedsądowe wezwania do zapłaty, k. 42, 140, 143-144
zeznania A. S., protokół z dnia 24 października 2016 r., k. 293-300)
Także i w T. odbyła się kontrola realizacji zaleceń pokontrolnych z kontroli z listopada 2013r.. W kwietniu 2015 r. stwierdzono częściowe niezrealizowanie zaleceń pokontrolnych. Zarzuty dotyczyły zasadniczo programów nauczania, dokumentacji , realizacji programów nauczania, klasyfikowania i promowania uczniów itp. Były to zarzuty analogiczne do tych stawianych w Szkole w K.. Także i tej szkole cofnięto uprawnienia w październiku 2015r..
( dowód: protokół kontroli k. 162-178, decyzja k. 179
Powód zawezwał pozwaną do próby ugodowej w sprawie o zapłatę kwoty
17 863, 50 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od kwot wskazanych w pierwotnym pozwie, tytułem wynagrodzenia za pracę od lipca 2012 do marca 2015r. oraz kosztów korzystania z samochodu prywatnego do celów służbowych. Do zawarcia ugody nie doszło. .
(
dowód:
zawezwanie do próby ugodowej z dnia 29 czerwca 2015 r., k. 2- 8 akt sprawy
o sygn. (...) k. 44 akt (...)
Wynagrodzenie powoda liczone jak ekwiwalent powoda za urlop wypoczynkowy za okres ostatnich trzech miesięcy zatrudnienia wynosił 3 493, 21 zł.
( dowód: zaświadczenie, k. 188)
Sąd zważył, co następuje
Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzone w sprawie dokumenty, w szczególności w aktach osobowych powoda, na okoliczność przebiegu jego zatrudnienia, albowiem ich prawdziwości ani autentyczności żadna ze stron nie kwestionowała.
Sąd oparł się także na zeznaniach świadków Ł. J., B. K., T. M., N. S. uznając je za logiczne, spójne i przekonujące w wielu aspektach te zeznania potwierdzają się nawzajem, tworząc spójną i koherentną całość, np. w zakresie wykonywanych czynności przez powoda, jak również problemów nauczycieli z wynagrodzeniem, a częściowo także i w związku z kontrolą. Zeznania tych świadków były przydatne jedynie w części, bowiem świadkowie w większości nie mieli wiedzy na temat ustaleń co do sposobu wynagradzania powoda i umówionych składników wynagrodzenia czy świadczeń dodatkowych.
Świadek J. potwierdził, że powód wykonywał prace w okresie styczeń – marzec 2015r., wskazał np. że uczestniczył on w radach klasyfikacyjnych, potwierdził też, iż np. w wakacje dzwonił do powoda z zapytaniami, kiedy będą wynagrodzenia i czemu ich jeszcze nie ma. Jeśli chodzi o obowiązki z zaleceń pokontrolnych, z zeznań świadka wynika, iż to, co jego dotyczyło, zrobił dopiero, jak dyrektorem był już pan S., co by oznaczało, iż powód nie przymusił go skutecznie do tego, by wykonał je w zakreślonym przez wizytatorów terminie.
Warto zwrócić uwagę, iż B. K.wskazał, iż powód mówił mu, że ma mieć zwracane za przejazdy samochodem służbowym, nadto zeznał, iż jakkolwiek prowadził egzaminy (zaś kwestia egzaminów i ocen była wytknięta w protokole pokontrolnym) to powód mu nie przekazał żadnych uwag odnośnie, egzaminów, komisji rekrutacyjnych i egzaminacyjnych; przyznał, iż powód kontrolował dzienniki, o czym umieszczał adnotacje. Do tego zeznał, iż poprawiał jakieś dane w dzienniku w kwietniu 2015r. (zatem po terminie wyznaczonym przez powoda w piśmie informującym o tym, jak zamierza wykonać zalecenia pokontrolne, już pod rządami J. S.).
Z zeznań tak świadka J., jak i K. wynika, iż nauczyciele wydawali świadectwa uczniom, ale nie robili rejestrów tych świadectw i nie wpisywali sprawy wydania świadectw nigdzie.
Świadek K. wskazał, iż powód był dostępny dla nauczycieli niemalże non stop.
Także świadek M. przyznał, iż widywał się z powodem przynajmniej raz w tygodniu (zatem powód przychodził do pracy). Z drugiej strony zeznania tego świadka były istotne dla oceny kwestii udziału i zaangażowania powoda w usuwanie stwierdzonych w kontroli nieprawidłowości – świadek wskazał, iż w zakresie zapisów w dziennikach miał szereg wątpliwości, których nie umiał rozwiać powód, a raz to nawet powód mu źle powiedział, jak dziennik wypełniać (przy czym chodziło dokładnie o rzecz, która się pojawiła na kontroli – brak zapisu w dzienniku, z odwołaniem się do właściwego rozporządzenia, programu, na jakim pracuje nauczyciel). Wskazał też świadek, iż ani na radach, ani gdy przychodził indywidualnie, nie otrzymał wytycznych co do zapisów w dziennikach. Dodał tez iż w zakresie zapisów w dziennikach, „przycisnął ich” dopiero J. S. i dopiero wtedy ustalono jakie zapisy i gdzie wpisać. Wskazał, iż problem polegał m.in. na tym, iż nie wiedziano, gdzie w dzienniku wpisać adnotacje o programie wg jakiego jest rozporządzenia. Zamienne jest, iż świadek nie był w stanie sobie przypomnieć, by powód dawał nauczycielom jakieś terminy na uzupełnienie dokumentacji (nie mówią tego też wcześniejsi świadkowie).
Analogicznie także z zeznań N. S. wynika, iż nie pamięta ona by powód coś mówił na temat dzienników, by zakreślał jakiś termin na wykonanie poprawek programów czy dzienników, a sama przyznaje iż poprawa programu zajęła jej tydzień, i zrobiła to dopiero na polecenie J. S.. Do tego zeznała, iż kontrola dzienników przez powoda wykonywana nie byłą dokładna, nie były sprawdzane tematy i programy, a później była akcja poprawiania tych błędów w dziennikach.
Zeznania J. S. w znacznej części były wiarygodne i sad oparł się na nich przy ustalaniu stanu faktycznego, w szczególności w zakresie obowiązków powoda, niezrealizowania przez niego zaleceń pokontrolnych, tu trzeba wskazać iż świadek dokładnie i przystępnie wyjaśnił, na czym w praktyce polegały te niedociągnięcia ,które w protokołach kontroli zarzucili wizytujący. Logicznie i spójnie z zeznaniami A. S. świadek też zeznał o działaniach szkoły w kierunku odzyskania dotacji.
Zeznania M. P. (2), E. S. i N. O. nie były do końca przydatne, panie te nie pracowały już w ostatnim roku szkolnym powoda, gdy szkołę przejęła A. S.. M. P. (2) pracowała do wiosny 2014r., kiedy to otrzymała zwolnienie dyscyplinarne (ją to powód zastąpił na stanowisku dyrektora szkoły w K. rok wcześniej, potem pracowała jako nauczyciel słuchu i muzyki). Warto jednak zwrócić uwagę, iż była dyrektor wskazała, iż prowadzenie arkuszy ocen to zadanie dyrektora, nie organu prowadzącego – sekretarki, jak częściowo twierdził powód. Z jej zeznań wynika, iż miała umowę o pracę na okresy wakacyjne i otrzymała wszystkie wynagrodzenia.
E. S. była zatrudniona tez tylko do czerwca 2014r. wiec o ostatnich kontrolach i realizacji zaleceń pokontrolnych nie można nic powiedzieć. Zeznania jej były przydatne tylko o oceny kwestii wynagrodzenia za wakacje – świadek wskazała, iż na miała umowę obejmujące miesiące wakacyjne , iż stare umowy obejmowały cały rok, potem zaczęto stosować zlecenia i otrzymywała wynagrodzenie za te miesiące. Potwierdza to pośrednio zeznania powoda, iż początkowo nie było żadnych odmiennych od umowy pisemnej ustaleń na temat wakacji. Znamienne, iż powód podnosił, ze E. S. była osobą przez niego wyznaczona do hospitacji,, z tym że zwrócić należy uwagę, iż pracowała do końca poprzedniego roku, powód nie wskazał, kto w ostatnim roku miał zatem w jego zastępstwie robić hospitacje lekcji.
N. O. tez w ostatnim roku szkolnym nie pracowała, znamienne jednak, iż zeznaje, iż po pierwszej kontroli (grudzień 2013r.) powód nie mówił, iż w programach trzeba coś poprawiać, a przecież już wtedy wytknięto nieprawidłowości w tym zakresie w zaleceniach pokontrolnych dotyczące dokładnie kształcenia słuchu (k. 86); co więcej, powód w odpowiedzi na zalecenia pokontrolne w styczniu 2014r. oświadczył organowi wizytującemu, iż zobowiązał nauczyciela kształcenia słuchu do przedłożenia w trybie pilnym programu nauczania. Podkreślić należy, iż jest to świadek zawnioskowany przez stronę powodową nauczycielka kształcenia słuchu, która nie potwierdziła tego, co pisał powód do organów kontrolujących – wskazuje to, iż powód w pismach jedynie gołosłownie coś obiecywał, jednak wbrew treści swoich pism, tego nie realizował.
Wskazać należy, iż zeznania E. T. nie były zbyt przydatne, E. T. nawet nie wiedziała, że powód w ogóle był też zatrudniony w K.. Z drugiej strony, nie oznacza to, iż powód nie wykonywał tam pracy, bowiem miał tam być dwa dni w tygodniu popołudniami, zatem E. T. nie mogła tego stwierdzić, czy powód tam jest i wykonuje obowiązki w K. czy nie.
Sąd uwzględnił także zeznania powoda, uznając je za wiarygodne w przeważającej części, są one bowiem spójne, przekonujące, częściowo znajdują potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodnym.
Zeznania powoda odnośnie ustaleń co do kilometrówki zostały co – do samego faktu – przyznane przez J. S., znajdują tez potwierdzenie w piśmie PIP, obrazującym ustalenia tej jednostki w tej sprawie.
Powód twierdził odmiennie niż J. S. iż zwrot kilometrówki miał być za dojazdy do K., gdy otrzymał propozycję rozszerzenia obowiązków dyrektora i na ta szkołę, zaś J. S. twierdził odwrotnie, iż miało to być za wyjazdy służbowe poza szkoły. Dać tu wiarę należy powodowi, bowiem jest to spójne i logiczne – powód, nauczyciel gimnazjum w T., zgodził się być dyrektorem szkoły muzycznej w T., bo to było na miejscu jego pracy podstawowej. Objęcie obowiązków w Szkole w K. wiązałoby się z dodatkowymi dojazdami - na trasie około 20 kilometrowej. Biorąc pod uwagę wynagrodzenia nauczycieli koszty dojazdu mogą stanowić dość znaczny w nich uszczerbek. Dlatego nie dziwi, iż powód wnosił, i uzyskał zgodę na refundację kosztów dojazdu do de facto drugiego miejsca pracy powoda.
Koreluje to z tym iż powód rozpoczął składanie wniosków o zwrot tych kosztów od kwietnia 2013r. a wiec miesiąc po objęciu funkcji dyrektora Szkoły w K. (k. 25 inn).
Sąd nie dał tu wiary A. S., iż nic nie wiedziała o ustaleniach poczynionych przez jej męża z powodem. Podkreślenia wymaga, iż wcześniej, zanim stała się organem prowadzącym, była sekretarką szkoły z ramienia stowarzyszenia, nadto szkoły przejęła de facto od męża, który jako prezes stowarzyszenia wcześniej jej prowadził – nie sposób uwierzyć, by mąż żony nie wprowadził w tak istotne okoliczności prowadzonej działalności jak kwestie koniecznych i ponoszonych kosztów, a także by ona sama się z tym wcześniej nie zetknęła, będąc sekretarką, przez którą przechodziły dokumenty.
Sąd dał wiarę powodowi, iż nie podnosił kwestii wynagrodzenia za wakacje, do czasu podpisania porozumień na te miesiące, bowiem nie chciał wszczynać konfliktu w obawie o utratę pracy. Taka motywacja bierności pracowników w dochodzeniu swoich należności jest dość często spotykana, a obawa o zatrudnienie występuje nawet u osób zatrudnionych na wysokich stanowiskach.
Sąd nie dał wiary powodowi w tej części, w której opisuje on ustalenia na temat tego kto był odpowiedzialny za realizację zaleceń pokontrolnych, bowiem jest zeznania, zdejmujące z niego w większości tę odpowiedzialność, są sprzeczne z treścią statutu i opisem obowiązków powoda.
Warto zauważyć, iż sam powód przyznał (k. 198): kontrolowałem dzienniki, wyznaczałem terminy klasyfikacji, zakończenie roku, podpisywałem świadectwa, zajmowałem się dokumentacją szkolną, arkuszami ocen, księgami protokołów, choć w innych miejscach próbował podnosić, iż odpowiedzialna za to była A. S., ale przeczą temu zeznania A. S. iM. P. (2).
Sąd dał też wiarę powodowi co do okoliczności zawarcia umowy o pracę na stanowisku dyrektora, najpierw szkoły w T., potem K., bowiem potwierdza to dokumentacja w aktach osobowych.
Zeznania powoda na temat długotrwałych opóźnień w wypłacie wynagrodzenia znajdują potwierdzenie w zeznaniach przesłuchanych nauczycieli.
Sąd dał wiarę zeznaniom A. S. w zakresie obowiązków powoda, tego, co powinien zrobić powód w celu realizacji zaleceń pokontrolnych, a także w zakresie tego, iż otrzymywanie dotacji jest związane ze statusem szkoły o uprawnieniach szkoły publicznej oraz że szkoły bez uprawnień szkół publicznych nie mogą otrzymać dotacji z budżetu państwa, bowiem przeciwne twierdzenie powoda w tym zakresie nie zostało udowodnione, nadto jest sprzeczne z przepisami art. 90 ustawy o systemie oświaty, który prawo do dotacji z budżetu państwa przewiduje tylko dla szkół niepublicznych o prawach szkół publicznych, zaś dla szkół niepublicznych nieposiadających uprawnień szkoły publicznej przewiduje się jedynie dotacje z budżetu powiatu, jako możliwość, a nie jako uprawnienie z mocy prawa.
Sąd nie dał wiary A. S., iż powód nie wykonywał obowiązków w okresie styczeń – marzec 2015r. bowiem jest to sprzeczne z dokumentacją zawartą w aktach sprawy i zeznaniami świadków, którzy zeznali, iż spotykali powoda w szkole, gdzie przebywał w wyznaczonych godzinach, nadto z dokumentacji wynika, iż w tym okresie odbywał się rada, na której powód był, odpowiadał na wnioski kontroli, co załączyła sama strona pozwana, a świadek J. wyraźnie stwierdza, iż powód był wtedy na radach kwalifikacyjnych. to, że powód nie przeprowadził hospitacji, nie oznacza iż w ogóle nie wykonywał swoich obowiązków i że w związku z tym w ogóle mu się nie należy wynagrodzenie.
Sąd nie dał wiary pozwanej, jakoby powód nie składał wniosków o wypłatę kilometrówki, bowiem przeczy temu wniosek o wypłatę kilometrówki z 17 lutego 2015r. – z prezentaty wynika, iż został złożony pozwanej 18 lutego 2015r., jeszcze w toku zatrudnienia (k. 23).
Sąd dał wiarę A. S. odnośnie okoliczności, które nastąpiły po kontroli, w zakresie prób odzyskania dotacji, uchylenia decyzji cofającej uprawnienia, bowiem znajdują potwierdzenie w zeznania J. S., J. M. i załączonej dokumentacji.
Sąd pominął pismo procesowe strony pozwanej 26 września 2016r. bowiem wpłynęło po zamknięciu rozprawy – mimo tytułu załącznik do protokołu rozprawy - nie może to pismo pełnić takiej roli, bowiem to sad decyduje o tym, co jest załącznikiem do protokołu nie strona, pismo to nie zostało złożone na rozprawie, nawet nie sugerowano konieczności rozszerzenia wypowiedzi stron z wysłuchania przed zamknięciem rozprawy, strony miały pełną swobodę wypowiedzi i czas na to. Załącznik do protokołu uzupełnia jedynie to, co zaszło na rozprawie, nie może powstać po jej zamknięciu.
Przechodząc do merytorycznoprawnej podstawy rozstrzygnięcia stwierdzić należy co następuje.
Odnośnie wynagrodzenia powoda za lipiec i sierpień 2012r. stwierdzić należy, iż umowa o prace powoda była zawarta na czas nieokreślony i obejmowała także okresy wakacyjne. Z zeznań E. S.wynikam, iż wcześniej takie umowy były normą, potem odstępowano do nich sukcesywnie na rzecz zleceń na miesiące wrzesień – czerwiec, ale „starzy” pracownicy – czyli ci, którzy mieli dawno zawarte umowy, byli zatrudnieni także w wakacje.
E. S. zeznaje, iż ona za wakacje otrzymywała wynagrodzenie.
Trudno zatem przyjąć, dlaczego powód nie miałby otrzymać wynagrodzenia za lipiec i sierpień 2012r.
Wprawdzie zgodnie z art. 80 k.p. wynagrodzenie przysługuje za prace wykonana, to jednak zauważyć należy, iż w określonych przypadkach wynagrodzenie należy się również w okresie niewykonywania pracy, na co zwraca uwagę zdanie drugie art. 80 k.p.
Tak jest np. w sytuacji gdy z przyczyn organizacyjnych pracodawca nie wyznacza pracy pracownikowi.
To bowiem na pracodawcy ciąży obwiązek tak zorganizowania pracy, aby pracownik mógł wykonywać powierzone obowiązki. Podkreślenia wymaga, iż normą w systemie oświaty są umowy o prace na czas nieokreślony, obowiązujące także w wakacje, mimo iż we wszystkich placówkach szkolnych w wakacje nie ma zajęć, nie ma lekcji,, nauczyciele w tym czasie najczęściej wykorzystują urlopy. Stosunki pracy nadal jednak trwają i istnieje zobowiązanie do wypłaty wynagrodzenia.
Organizowanie wykonywania pracy przez pracowników jest prawem i obowiązkiem pracodawcy. Zakres ten obejmuje między innymi wybór konkretnych osób do wykonywania danych zadań, określenie zakresu prac do wykonania przez poszczególne osoby czy zespoły, wybór kolejności działań na podstawie oceny potrzeb zakładu pracy. Powierzenie bez ekonomicznej potrzeby wykonania tych samych prac zbyt dużej grupie pracowników nie uprawnia pracodawcy do odmowy wypłaty wynagrodzenia niektórym z nich, mimo tego że wykonali pracę niepotrzebnie (wyrok SN z 26 sierpnia 1983 r., I PRN 119/83). Była to jednak faktycznie wykonana praca. Ocena ekonomicznej wagi zadań powierzanych pracownikom, koordynacja ich działań należy do kompetencji kierowniczych pracodawcy. Błędy popełnione przez pracodawcę w tym zakresie nie wpływają na prawo do wynagrodzenia pracowników ( tak. J Skąpski w t. 3 kom do art. 80 k.p. w: Kodeks pracy. Komentarz pod red. K.W. Barana, WK 2016).
Nieświadczenie pracy, mimo gotowości do niej pracownika (zdolności do świadczenia pracy), może być wywołane przyczynami leżącymi po stronie pracodawcy: przestój, którego powodem jest brak surowca, narzędzi, właściwej organizacji procesu pracy, niesprawność sprzętu, co stanowi ryzyko gospodarcze pracodawcy. (Teresa Romer w t. 3 do art. 80 k.p., w Prawo Pracy. Komentarz, LexisNexis2012).
Zgodnie z art. 81 k.p., pracownikowi za czas niewykonywania pracy, jeżeli był gotów do jej wykonywania, a doznał przeszkód z przyczyn dotyczących pracodawcy, przysługuje wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub miesięczną. Wynagrodzenie, o którym mowa, przysługuje pracownikowi za czas niezawinionego przez niego przestoju. Jeżeli przestój nastąpił z winy pracownika, wynagrodzenie nie przysługuje. Pracodawca może na czas przestoju powierzyć pracownikowi inną odpowiednią pracę, za której wykonanie przysługuje wynagrodzenie przewidziane za tę pracę, nie niższe jednak od wynagrodzenia ustalonego zgodnie z § 1.
Podkreślenia wymaga, iż co do zasady nie można wykluczyć potrzeby i konieczności wykonywania pracy przez powoda w wakacje. Zajmuje on stanowisko kierownicze, do jego obowiązków należą te związane z dokumentacją, z organizacją roku szkolnego, z przygotowaniem szkoły do zadań. Oczywistym jest, iż tego typu obowiązki mogą być wykonywane w wakacje, np. poprawa, uzupełnianie dokumentacji, przygotowywanie programów na następny rok, przygotowywanie do rady pedagogicznej. Sama rada pedagogiczna odbywa się w sierpniu, zatem w wakacje.
Powód oświadczył, iż był w gotowości stawić się w pracy, gdyby pracodawca tego zażądał. Należy dać temu wiarę, bowiem strona pozwana nie przedłożyła dowodów przeciwnych. Powód przygotowywał radę pedagogiczną i w niej uczestniczył w wakacje.
Oczywistym jest, iż gdyby doszło w okresie wakacyjnym do jakiejś kontroli, zażądano dokumentacji, wyjaśnień, czy doszło by np. do jakieś awarii, remontu, wymagającego np. przenoszenia rzeczy należących do szkół, przygotowywania pomieszczeń do jakiś prac itp. To obecność powoda mogłaby być konieczna i pracodawca mógłby jej wymagać od powoda. Powyższe oznacza, ż powód pozostawał w gotowości do wykonywania pracy, a za to należy mu się wynagrodzenie wg stawki określonej w jego umowie (stawki miesięcznej).
Podkreślenia wymaga, iż do 2013r. nie było między stronami ustaleń odmiennych. Te się pojawiły dopiero w 2013r. i polegały na zmniejszeniu wymiaru urlopu oraz wynagrodzenia. Nie sposób dać wiary J. S., iż to obowiązywało zawsze, tylko nie dopełniono formalności – jakby rzeczywiście taka była wola stron już wcześniej, i była tu zgoda miedzy stronami co do tego, nic nie stało na przeszkodzie, by strony potwierdziły ten fakt również co do okresów wcześniejszych, a tego nie ma – porozumienie z dnia 2013r. jest dopiero na przyszłość. Nadto nie korelują tez z tym zeznania E. S., która mówiła, iż pracownikom na „starych” umowach czyli tych, którzy tak jak powód mieli wiele lat temu zawarte umowy, wypłacano wynagrodzenia za wakacje. Także z zeznań M. P. nie wynika, by była mowa o tym, ze za wakacje dyrektor nie dostaje wynagrodzenia.
Gdyby zresztą te ustalenia obowiązywały wcześniej, to pracodawca byłby w stanie wykazać, iż wypłacał powodowi również przez 2013r. owo wynagrodzenie w wysokości 200 zł brutto, a nie uczynił tego. Zadaje to zatem kłam zeznaniom J. S. (k. 349) w tym zakresie. Oznacza to, iż nie było żadnych innych ustaleń stron co do wymiaru czasu pracy i wynagrodzenia powoda. Oznacza to, iż w okresie wakacyjnym 2012r. pracodawca powinien powodowi wyznaczyć inne zadania lub zapłacić wynagrodzenie za czas gotowości do pracy.
Podobne stanowisko zajęła Państwowa Inspekcja Pracy przeprowadzając kontrolę (k. 20-22, k.38-39).
Roszczenie powoda nie było przedawnione, bowiem w dniu 29 czerwca 2015r. powód przerwał bieg przedawnienia wszczynając przed sadem postepowanie wzywające do ugody, obejmujące roszczenia za lipiec i sierpień 2012r. (k. 2 k. 36) akt (...)).
Zatem roszczenie powoda o zapłatę kwot po 1265 zł brutto za lipiec 2012r. i sierpień 2012r. okazało się uzasadnione, o czym sąd orzekł w punkcie I wyroku.
O odsetkach od wynagrodzenia sąd orzekł na mocy art. 481 k.c. w zw. z art. 300 k.p. Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeśli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zgodnie z § 2 tegoż przepisu, jeśli stopa odsetek nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie.
Zgodnie z art. 85 k.p. wynagrodzenie wypłacane jest w terminie umówionym, nie później niż do 10-tego następnego miesiąca. Taki termin był przyjęty u pracodawcy powoda, o czym świadczy informacja o warunkach zatrudnienia powoda z jego akt osobowych oraz treść protokołów i pism PIP. Powoda nie obejmowała tu karta nauczyciela, a zasady z k.p..
Dlatego o odsetkach sąd orzekł od 11go następnego miesiąca. W pozostałym zakresie żądanie powoda podlegało oddaleniu, o czym sąd orzekł w punkcie III wyroku.
Zasadne było również żądanie powoda wynagrodzenia za okres styczeń – marzec 2015r.
Podkreślenia wymaga, iż powód był zatrudniony w dwóch szkołach prowadzonych przez pozwaną. Z zeznań świadków – nauczycieli wynika, iż wykonywał on swoją pracę, widywali go w szkole w godzinach zajęć, był w wyznaczonym pokoju w wyznaczonych godzinach przyjmowania interesantów, w każdej ze szkół, był dostępny w kontakcie telefonicznych, gdy nauczyciele dzwonili z jakąś sprawą. Z załączonej dokumentacji wynika, iż powód wykonywał inne czynności – uczestniczył w radach, spotkaniach, po kontroli sporządził wyjaśnienia, sporządzał adnotacje w dziennikach itp.
Strona pozwana przyznała, iż nie wypłacono powodowi wynagrodzenia, bo A.. S. po decyzji cofającej uprawnienia szkoły publicznej utwierdziła się w przekonaniu, iż powód nienależycie wykonywał swoje obowiązki, nie wykonał zaleceń pokontrolnych i wynagrodzenie dlatego mu się, wg niej nie należy.
Z takim podejściem nie można się zgodzić.
Wynagrodzenie przysługuje za prace wykonana niezależnie od tego, jak pracodawca oceni jej jakość.
Jeśli uznaje, iż pracownik nienależycie wykonuje swoje obowiązki może z tego powodu rozwiązać z nim stosunek pracy, ale nie daje to prawa do potrącania wynagrodzenia w jakimś stopniu, z powodu jakości pracy.
W takiej sytuacji, jeśli przewiduje jakieś motywacyjne czy nagradzające składniki wynagrodzenia, może pracodawca ich pozbawić pracownika, ale nie dotyczy to wynagrodzenia zasadniczego.
Nie będzie tu miał zastosowania art. 82 k.p.
Przepis ten stanowi, że za wadliwe wykonanie z winy pracownika produktów lub usług wynagrodzenie nie przysługuje. Jeżeli wskutek wadliwie wykonanej pracy z winy pracownika nastąpiło obniżenie jakości produktu lub usługi, wynagrodzenie ulega odpowiedniemu zmniejszeniu.
Przepis art. 82 konkretyzuje w określonym zakresie zasadę relatywizowania wysokości wynagrodzenia do jakości wykonanej pracy. Zakres zastosowania omawianego przepisu jest jednak węższy niż art. 78 § 1 k.p., dotyczy bowiem wadliwości wykonania "produktów bądź usług", a nie wadliwości wykonania pracy w ogólności. Ocenie podlega więc jakość tych wytworów pracy, co jest możliwe tylko w odniesieniu do takich rodzajów pracy, w których pracownicy wytwarzają "produkty lub usługi" (J. Skąpski w t. 1 kom do art.. 82 k.p. : Kodeks pracy. Komentarz pod red. K.W. Barana, WK 2016)
Podkreślić należy, iż jak słusznie wskazał SN w wyroku z dnia 6 kwietnia 2016 r., II PK 54/15, art. 82 § 1 k.p. dopuszcza odmowę zapłaty lub zmniejszenie wynagrodzenia jedynie za wadliwe wykonanie z winy pracownika produktów lub usług, a nie za jakiekolwiek wadliwe lub niezgodne z przepisami prawa bądź umową o pracę wykonywanie obowiązków przez pracownika (np. złożenie nieprawdziwego oświadczenia). Dalej wskazał SN, iż tak czy inaczej, pojęcie wadliwie wykonanej pracy, użyte w zdaniu drugim rozważanego unormowania, ma znaczenie przedmiotowe, stanowiąc zbiorcze określenie produktów lub usług. Usługą jest przy tym każde działanie służące zaspokajaniu określonej potrzeby lub potrzeb ludzkich (pracodawcy, klienta, kontrahenta). Obejmuje ono usługi materialne i niematerialne (np. lecznicze, opiekuńcze, edukacyjne). Powód nie świadczył żadnych usług, nie produkował też żadnych produktów.
Art. 82 k.p. nie będzie miał do niego zastosowania.
Trzeba zwrócić uwagę, iż strona pozwana chciałaby w niniejszym postepowaniu dwukrotnie „ukarać” niejako powoda. Raz – pozbawiając go wynagrodzenia za styczeń – marzec 2015r., z tego powodu, iż nie wykonał zaleceń pokontrolnych, co wg strony pozwanej oznacza, iż nie wykonał swojej pracy; dwa – żądając za to samo (niewykonanie zaleceń pokontrolnych, czyli wg pozwanej niewykonanie pracy) odszkodowania od powoda.
Podkreślenia wymaga, iż część tego okresu – od 10 marca – to i tak okres urlopu powoda, na który pozwana wyraziła zgodę. Brak jakiegokolwiek uzasadnienia, dlaczego za ten okres chociażby powód nie miałby dostać wynagrodzenia. Prawo do wynagrodzenia urlopowego nie jest uzależnione od jakości pracy wykonywanej wcześniej.
Warto zauważyć, iż początkowo pozwana wyraźnie wskazała, iż brak wypłaty wynagrodzenia za styczeń – marzec 2015 wynika z trudności finansowych szkoły taki zapis pojawia się w świadectwie pracy. Obrazuje to rzeczywistą przyczynę braku wypłaty – problemy finansowe.
Jeszcze w piśmie z 1 czerwca 2015r. (k. 36) pozwana wskazuje, iż uznaje wypłatę netto tych wynagrodzeń oraz wskazuje, iż kwota ta zostanie zapłacona do końca czerwca, zgodnie z ustaleniami poczynionymi z powodem.
Wskazuje to, iż do czerwca, mimo znajomości już treści protokołu kontroli z grudnia 2014 i kwietnia 2015r. nadal pozwana poczuwała się jeszcze do wypłaty tego wynagrodzenia, a jako jedyną przeszkodę przedstawiał problemy finansowe.
Na marginesie wskazać należy, iż nie można tez się zgodzić z argumentem, jakoby powodowi należałoby się tylko wynagrodzenie netto, jak wskazuje pozwana w piśmie z k. 36.
Po pierwsze, Sąd pracy, zasądzając wynagrodzenie za pracę, nie odlicza od tego wynagrodzenia zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych oraz składek na ubezpieczenie społeczne (uchwała SN z 7 sierpnia 2001 r., III ZP 13/101. Z wynagrodzenia za pracę, niezależnie od tego, czy wypłacone jest przez pracodawcę dobrowolnie, czy w wykonaniu wyroku, odlicza się należności publicznoprawne (zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych i składki ubezpieczeniowe). Zasądzenie kwoty netto (czyli po odliczeniu tych należności) powoduje dwukrotne odliczenia z wynagrodzenia należności z tego samego tytułu prawnego (wyrok SN z 23 czerwca 2009r., LEX nr 512995). Pamiętać trzeba bowiem, iż z mocy obowiązujących przepisów, komornik, egzekwując należność ze stosunku pracy jest obowiązany bezwzględnie uiścić z egzekwowanej kwoty podatek dochodowy.
Tymczasem pozwana, mimo deklaracji z k. 36, nie wykazała, by zapłaciła podatek dochodowy za powoda, także z zaświadczenia ZUS (k. 401) wynika, iż składki za powoda nie zostały opłacone, a nawet nie wskazano podstawy wymiaru za miesiące luty – marzec (podstawa zerowa). Kwestia podatku i składek to sprawa do ewentualnej korekty względem organu.
W związku z powyższym, wynagrodzenie powoda za styczeń – marzec 2015r. należało zasądzić w kwotach brutto, o czym sąd orzekła w punkcie I wyroku.
O odsetkach sąd orzekł w oparciu o analogiczne przepisy i okoliczności jak cytowane wyżej.
W punkcie II wyroku sąd zasądził powodowi żądane kwoty zwrotu kosztów korzystania z samochodu prywatnego w celach służbowych.
Zgodnie z zasada uprzywilejowania pracownika wyrażoną w art. 18 k.p., strony mogą w treści stosunku pracy zawrzeć postanowienia dowodne, przyznające pracownikowi dodatkowe uprawnienia ponad te ustawowe wynikające ze stosunku pracy, o ile są one korzystniejsze dla pracownika niż przepisy ustawowe.
Na tej zasadzie strony mogły zawrzeć porozumienie o pokrywaniu przez pracodawcę kosztów dojazdu powoda do drugiego miejsca pracy – K..
Samo istnienie porozumienia miedzy stronami o zwrocie kosztów korzystania przez powoda z samochodu prywatnego, do celów służbowych, jest bezsporne między stronami. Przyznał fakt takich ustaleń J. S.
Różnica dotyczyła tylko ustalenia, w jakich okolicznościach zwrot ten przysługiwał, za jakie dojazdy. Sąd dał tu wiarę powodowi, iż umówiono się, gdy zgodził się dodatkowo objąć jeszcze szkołę w K., iż dojazdy do tego miejsca będzie zwracał pracodawca. Jest to logiczne, przekonujące i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego. Zeznania powoda korelują tu z przedkładanymi przez niego dokumentami.
Nie ma tez znaczenia to, iż nie zawarto umowy pisemnej na te ustalenia.
Forma pisemna jest tu zastrzeżona jedynie dla celów dowodowych,, a ograniczenia dowodowe nie znajdują zastosowania w sprawach z zakresu prawa pracy.
Nie ulega żadnej wątpliwości iż na zwrot kosztów korzystania z samochodu prywatnego strony się umówiły.
Przyjęta stawka – 0,8358 zł za km, mieści się w granicach wyznaczonych przez przepisy § 2 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25.03.2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy.
W takiej wysokości o wypłatę wnioskował powód i ją otrzymywał na podstawie swoich oświadczeń. Zatem i w miesiącach objętych pozwem, powinien otrzymać ów zwrot kosztów. Sąd przy ustalaniu ilości przejazdów i ich kwoty oparł się na zeznaniach powoda, który wskazał jaką ilość km przyjął (20 km na trasę – nie przekracza to danych o odległościach między obiema szkołami ze strony (...) i jaką ilość przejazdów (wg zestawienia z k. 24). Zeznania te, podobnie jak i zestawienie, nie budzą wątpliwości sądu co do ich prawdziwości, są spójne i przekonujące. Powód wskazywał iż był w K. 2 razy w tygodniu, potwierdzają to zeznania przesłuchanych świadków.
Zatem sąd orzekł jak w punkcie II wyroku, zgodnie z żądaniem pozwu. O odsetkach sąd orzekł na mocy wyżej cytowanych przepisów .
W punkcie III wyroku sąd orzekł o powództwie wzajemnym.
Strona pozwana – powódka wzajemna A. S. domagała się od powoda kwoty 29.689,20 zł tytułem odszkodowania za szkodę spowodowana w związku nienależytym wykonywaniem obowiązków.
Należy zauważyć iż zasady odpowiedzialności wyznacza tu art. 114 k.p. i następne.
Zgodnie z art. 114 k.p., pracownik, który wskutek niewykonania lub nienależytego wykonania obowiązków pracowniczych ze swej winy wyrządził pracodawcy szkodę, ponosi odpowiedzialność materialną według zasad określonych w przepisach niniejszego rozdziału
Zgodnie z art. 115 k.p. pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda
Zgodnie z art. 119 odszkodowanie ustala się w wysokości wyrządzonej szkody, jednak nie może ono przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia przysługującego pracownikowi w dniu wyrządzenia szkody.
W myśl art. 122 k.p., jeżeli pracownik umyślnie wyrządził szkodę, jest obowiązany do jej naprawienia w pełnej wysokości.
Tymczasem strona pozwana – powódka wzajemna domaga się od powoda – pozwanego wzajemnie odszkodowania przewyższającego trzymiesięczne wynagrodzenie powoda, zatem podstawę swojego żądania opiera na 122 k.p.
Z tym stanowiskiem nie można się zgodzić.
Dla odpowiedzialności w pełnej wysokości, z tego przepisu, strona pozwana – powódka wzajemna winna byłaby wykazać, iż powód doprowadził do zaistnienia szkody w sposób umyślny.
Tego w ocenie sądu pozwana – powódka wzajemna nie sprostała.
Wychodząc od podstawowych przesłanek odpowiedzialności uznać należy, iż strona pozwana wykazała, iż powstała szkoda. Szkoda ta polegała na utracie dotacji z budżetu pastwa, które należ się jednostce posiadającej statusu szkoły z uprawnieniami szkoły publicznej.
Szkoły o takich uprawnieniach polegają kontroli. Tu szkoły prowadzone przez pozwaną nie przeszły tej kontroli pozytywnie, a biorąc pod uwagę, iż zaistniały – przynajmniej w przypadku K. – dwie kolejne kontrole stwierdzające niewykonanie zaleceń pokontrolnych (ta z grudnia 2014 stwierdziła niezrealizowanie zaleceń z kontroli sprzed roku, ta druga, z kwietnia, stwierdziła niezrealizowanie zaleceń z grudnia 2014r.), szkole w K. cofnięto uprawnienia szkoły publicznej.
Spodobało to następczo utratę dotacji - nie może się o nie ubiegać szkoła bez takich uprawnień zatem nie można było dać wiary powodowi iż takie dotacje ( jak już szeroko wskazano wyżej, z powołaniem się na przepisy ustawy o systemie oświaty, przy ocenie zeznań powoda i A. S. w tym zakresie.
Do tego jak wynika z zeznań A. S., straty wynikały nie tylko z utraty dotacji (braku możliwości wystąpienia o nią) ale także i z utraty czesnego, bowiem gdy uczniowie dowiedzieli się o utracie uprawnień, rezygnowali ze szkoły, która nie da im państwowego świadectwa, innymi słowy, nie będzie traktowana na równi ze szkołami publicznymi. Wysokość dotacji wynika z pism CEA (K. 137-138) zaś ilość utraconych dotacji (w zależności od liczny uczniów) wynika z zeznań A. S. i J. S..
W ocenie sądu istnieje też związek przyczynowy między działaniem i zaniechaniem powoda, a zaistnieniem szkody.
Powód, jak wynika ze statutu szkoły, jest odpowiedzialny za prawidłową dokumentację szkoły, za zakresy obowiązków nauczycieli, za pracę dydaktyczno- wychowawczą.
Powód nie może się powoływać na brak wiedzy merytorycznej w zakresie muzyki. Skoro podjął się kierowania placówką o takim charakterze, to uznać należy, iż przyjął, iż jest w stanie podołać obowiązkom, a jeśli czegoś nie wie, to wiedzę tą uzyska. Na tak wysokim, odpowiedzialnym stanowisku nie można się powoływać na niewiedzę i nieznajomość tematu. Jeśli się powód nie czuł na siłach wypełniać obowiązków dyrektora szkoły muzycznej z racji braku znajomości jej specyfiki muzycznej, to powinien nie podejmować się tego zadania. Jeśli już się podjął, to ponosi pełną odpowiedzialność za wykonanie nałożonych na niego obowiązków.
Powód nie może się tez powoływać na to iż część obowiązków związanych z dokumentacją wykonywała sekretarka. Powód jako dyrektor jest przełożonym sekretarki i odpowiada za wykonanie obowiązków przez swoich podwładnych. Rzeczywiście jest tu niezręczność, iż pani S. jest jednocześnie i podwładną powoda jako zatrudniona w szkole sekretarka, jak i jest jednocześnie organem prowadzącym, ale w zakresie obowiązków sekretarskich nie ulega wątpliwości, iż winna ona wykonywać polecenia powoda, a powód winien egzekwować ich wykonanie.
Zresztą nie polegało na prawdzie twierdzenie powoda, iż np. arkusze ocen to robiła pani S. i to ona za nie odpowiada. Poprzednia dyrektor zeznała, iż arkusze ocen leżały w zakresie obowiązków dyrektora za jej czasów, i trzeba przypomnieć, iż za kształt dokumentacji ostatecznie odpowiada dyrektor, jako osoba kierująca działaniem szkoły.
Nie może służyć za argument twierdzenie powoda, iż nie miał kompetencji do oceny, czy programy nauczania przygotowane przez nauczycieli są zgodne z przepisami. Jest to kwestia typowo biurokratyczna, sprawdzenie zgodności programów sporządzonych z programami ministerialnymi to porównanie zapisów dwóch tekstów – do tego nie trzeba przecież wiedzy muzycznej. Jeśliby powód miał wątpliwości, czy w danym zapisie tu i tu chodzi o to samo – należałoby to z autorem programu wyjaśnić, lub skonsultować z inną osoba kompetentną (zasięgnąć rady np.). a już kwestia tego, by zestaw programów został zaakceptowany uchwałą rady pedagogicznej na jej posiedzeniu oraz wprowadzony do użytku szkolonego zarządzeniem dyrektora nie ma nic absolutnie wspólnego z kwestiami stricte muzycznymi – to zwykłe sprawy biurowe, dotyczące poprawności dokumentacji.
Podkreślenia wymaga, iż z zarzutów podnoszonych w kontrolach to właśnie takie zwykle sprawy dokumentacyjne wysuwają się na pierwszy plan, jak np. ten zarzut braku właściwego wprowadzenia do użytku zestawu programów. Są to rzeczy które powinien wykonać dyrektor nie zasłaniając się brakiem wiedzy muzycznej, bo do tego nie była potrzebna.
Podkreślenia wymaga, iż już w pierwszej kontroli, tej z grudnia 2013r., zwrócono uwagę na brak programu nauczania przedmiotu: kształcenie słuchu. Powód, sporządzając wyjaśnienia dla organu kontrolującego oświadczył, iż zobowiązał nauczyciela kształcenia słuchu do przedłożenia w trybie pilnym owego programu. Jak wynika z zeznań N. O., ona była nauczycielem kształcenia słuchu w tamtym roku szkolnym. Zeznała ona (a był to świadek zawnioskowany przez powoda) iż powód nie zobowiązywał jej, wbrew oświadczeniom kierowanym do organu kontrolującego, do sporządzania żadnego programu.
Już wtedy zgłoszono problemy związane z niezgodnością sposobu oceniania klasyfikowania i promowania uczniów. Powód oświadczył (k. 86) iż poinformuje nauczycieli o konieczności stosowania rozporządzenia z 8 kwietnia 2008r. oraz że osoby prowadzące arkusze ocen, dzienniki i protokoły zostały poinformowane o zasadach ich prowadzenia zgodnie z rozporządzeniem z 23 sierpnia 2011r..
Skoro już w 2013r. powód wiedział, iż występują problemy z dokumentacją i jakie, to miał cały rok do następnej kontroli, by sprawdzić i czuwać, czy te rozporządzenia są przestrzegane, czy nauczyciel się do nich stosują. Z niczego nie wynika, by tak było. Powód uznał po prostu, iż poinformowanie nauczycieli o ich obowiązkach jest wystarczające, a nie uznał za stosowne dokonywać weryfikacji wykonywanych przez nich obowiązków.
Tymczasem po roku znowu się okazało, iż zestaw programów jest niekompletny – brakowało programu zespołu kameralnego. Oznacza to brak kontroli powoda nad dokumentacją. Skoro wiedział (bo nie mógł nie wiedzieć, prowadząc szkołę i wiedząc, jakie są zajęcia) iż jest zespół kameralny, powinien dopilnować, by program takich zajęć był określony. Tymczasem w kontroli z grudnia 2014r wynika brak takiego programu (k. 92). Powyższe oznacza, iż powód usuwa tylko wskazane błędy, ale jest w stanie zapewnić, by dokumentacja była prawidłowa, i aby był program do każdych zajęć prowadzonych przez szkołę. Wskazuje to na bałagan w dokumentacji i brak dostrzeżenia okoliczności istotnych – skoro w poprzedniej kontroli sprawdzano, czy zajęcia mają opracowany program i czy jest on zgodny z rozporządzeniem, to powód powinien tego na bieżąco pilnować także i w kolejnym roku szkolnym.
W kontroli z grudnia 2014r. zarzucono brak zaopiniowania przez Radę Pedagogiczną zestawów programów nauczania i brak wprowadzenia zestawu do użytku szkolnego przez dyrektora szkoły zgodnie z rozporządzeniem. A przecież powód jako dyrektor powinien znać te przepisy.
Podkreślenia wymaga też, iż zastrzeżenia co do nieprawidłowości oceniania i promowania uczniów pojawiają się ponownie w nowej kontroli, po roku (k. 90-92, k. 86). Powód kontrolował dzienniki, ale na tyle niestarannie czy nieudolnie, iż nie zauważył, że zapisy w dziennikach nie odpowiadają podstawie programowej (nie wynika z nich iż to co się odbywa na lekcjach realizuje podstawę programową( k. 92). Pa przecież jako dyrektor powinien czuwać czy nauczyciel realizuje program czy też nie, powinien zatem umieć porównać, sprawdzić, czy zapisy z dziennika odpowiadają programowi, a jeśli nie, to zobowiązać nauczyciela do uzupełnienia, poprawienia zapisów.
Tego zabrakło w przypadku powoda.
Powód odpisując na zalecenia pokontrolne 25 lutego 2015r. wskazał tylko, iż nauczyciele zostali poinformowani, jak mają prawidłowo wypełniać dzienniki ale nie uczynił nic, by zobowiązać nauczycieli do uzupełnienia, poprawienia braków.
Podał, iż do dnia 1 marca 2015r. zostaną dostosowane i wprowadzone szkolne programy nauczania, zgodnie z rozporządzeniem. Podkreślenia wymaga iż już w tym protokole zwracano uwagę na konieczność uzupełnienia dokumentacji o uchwałę rady (zaopiniowanie programów) i zarządzenie dyrektora o wprowadzeniu zestawu do użytku.
Podkreślenia wymaga, iż powód nie zwołał rady w celu zaopiniowania tych programów, nie wprowadził ich zarządzeniem, mimo iż deklarowany przez niego termin upłynął zanim on poszedł na urlop i rozwiązał stosunek pracy.
W kontroli z grudnia 2014r. wrócono tez uwagę, iż brak uchwał Rady Pedagogicznej o ukończeniu szkoły przez uczniów klas programowo najwyższych - to dyrektor jest obecny na radzie (nie organ prowadzący) to on powinien dopilnować wykonania tego obowiązku przez radę.
Podkreślenia wymaga, iż w kolejnej kontroli przeprowadzonej w kwietniu 2015r. sprawdzającej realizację zaleceń pokontrolnych z grudnia, stwierdzono – w zakresie nieprawidłowości w statucie – częściową realizację zaleceń. W zakresie ewidencji uczniów zrealizowano zalecenia pokontrolne (k. 122 dół)
W zakresie natomiast dokumentacji, za którą w pełni odpowiadał powód, stwierdzono wręcz całkowity brak realizacji zaleceń – tak w zakresie programów (k. 119, brak uchwały opiniującej Rady, brak zarządzenia dyrektora, brak programu zespołu kameralnego (warto zwrócić uwagę, iż powód nie zakreślił terminu na przygotowanie tego programu innego niż 1 marca 2015r. – tu jeszcze był obecny zatem powinien dopilnować by to wszystko zostało w terminie przez niego zgłoszonym sporządzone).
W zakresie czuwania nad tym, żeby na posiedzeniach rady protokołowano uchwały – nie zostało zrealizowane – k. 121 wskazuje, iż na kolejnej radzie po kontroli – 30 stycznia – nadal nie ma zaprotokołowanych uchwał!), mimo wyraźnego takiego zarzutu!). jest to okoliczność, za którą odpowiada powód, jako dyrektor, obecny na radach, a nie organ prowadzący.
Stwierdzono brak realizacji zaleceń w zakresie arkusza ocen – a za to odpowiada dyrektor, on podpisuje arkusz, potwierdzając jego prawidłowość (nawet jeśli oceny spisują nauczyciele). Zresztą na k. 198 przyznał powód, iż jest odpowiedzialny za arkusze ocen.
Zwrócono uwagę, iż dzienniki lekcyjne nadal nie potwierdzają realizacji programu z uwagi na stopień ogólności zapisów – za to tez powód by odpowiedzialny, nie organ zarządzający.
Jak wynika z decyzji z 17 czerwca 2015r. (k. 133) to właśnie te zaniedbania, które leżały po stronie powoda, nie organu zarządzającego, zostały wyprowadzone na plan pierwszy – w pierwszej kolejności Minister wskazuje na brak zestawu szkolnych programów nauczania, brak stosowania zasad oceniania klasyfikowania i promowania uczniów zgodnie z rozporządzeniem, w trzeciej kolejności powołano się na nieprawidłowości w prowadzeniu dokumentacji (zastrzeżenia co do dzienników lekcyjnych , arkuszy ocen i księgi protokołów – za to wszystko pod względem prawidłowości odpowiadał powód.
Dalsze okoliczności – dotyczące statutu jak i braku umowy najmu na pomieszczenia w którym odbywały się zajęcia w P., to już okoliczności poboczne, dodatkowe (występują po słowie „ponadto”). Nie miały już one takiego istotnego znaczenia jak zaniedbania wymienione w pierwszej kolejności.
Dlatego należy uznać, iż zaniedbania powoda w zakresie dokumentacji w szczególności dotyczące programów nauczania, dzienników lekcyjnych, ocen, promowania uczniów – a więc zakresie działalności dydaktyczno- wychowawczej za którą odpowiadał powód, zadecydowały o cofnięciu dotacji. Nie budzi wątpliwości, iż miały one niebagatelne znaczenie, bowiem przez bałagan i brak w dokumentacji szkoła nie dawała gwarancji, nie wykazywała stosowną dokumentacją iż realizuje ten program do którego się zobowiązała oraz że realizuje go w ogóle, czy w sposób właściwy (vide zapisy dzienników lekcyjnych budzące zastrzeżenia organu kotrolującego).
Powyższe wskazuje, iż to zaniedbania powoda jako dyrektora, mającego obowiązek stania na straży prawidłowości dokumentacji, zadecydowały, przeważyły w decyzji o cofnięciu dotacji.
W ocenie sądu nie ma ty znaczenia kiedy później uzupełniono owe braki, czy można było wcześniej i czy można było uniknąć tej decyzji o cofnięciu uprawnień, gdyby następca powoda uzupełnił braki wcześniej.
Istotne jest jedno – gdyby powód zrealizował zalecenia pokontrolne w sposób należyty i w zadeklarowanym terminie (np. programy miały być poprawione i zatwierdzone do 1 marca 2015r.!). to w ogóle problemu by nie było. Kontrola z kwietnia wykazałaby realizację zaleceń pokontrolnych w tych najważniejszych aspektach i do wydania decyzji nie doszło by.
Sąd dał wiarę stronie pozwanej i świadkowi J. S., iż po kwietniu 2015r. strona pozwana starała się wpłynąć na decyzję ministerstwa, ale uznano, iż skoro dwie przeprowadzone ma miejscu kontrole były negatywne, to same pisma szkoły nie mogą zmienić decyzji ( to za mało by zmienić decyzję) i musi był kolejna kontrola. Ta kontrola odbyła się dopiero w styczniu 2016r. przebiegła prawidłowo i od marca szkoła dotację odzyskała odzyskując uprawnienia szkoły publicznej. Sąd dał wiarę pozwanej i dyrektorowi szkoły, iż dziali tu z należytą starannością i że nie udało się odzyskać uprawnień wcześniej. Sąd nie dopatruje się tu żadnych zaniedbań po stronie pozwanej.
Jednakże jednocześnie stwierdzić należy, iż do pełnej odpowiedzialności za szkodę, pozwana winna udowodnić umyślny stopień winy po stronie powoda.
Pozwana – powódka wzajemna nie sprostała temu. Z żadnego dokumentu nie wynika, by powód w sposób umyślny doprowadził do utraty dotacji – przeciwnie powód zeznał, iż uważał, iż wytknięte braki w dokumentacji są błahe, zdarzają się każdej szkole i nie spowodują utraty dotacji.
Wskazuje to lekkomyślność i niedbalstwo, ale nie winę umyślną. Dlatego sąd uznał, iż jakkolwiek powód z uwagi na swoje zaniedbania podlega odpowiedzialności materialnej za nienależyte wykonanie obowiązków i wynikające stąd szkody, to jednak nie w stopniu winy umyślnej, a nieumyślnej a zatem z ograniczeniem do trzech miesięcznych wynagrodzeń powoda.
Nie ma tu znaczenia, iż szkoda ujawniła się później, po rozwiązaniu stosunku pracy przez powoda. Ona wynikała bezpośrednio z zaniedbań z okresu jego pracy i jest tu adekwatny związek przyczynowy miedzy szkodą, a zachowaniem powoda.
Dlatego sąd orzekł jak w punkcie IV powoda, ustalając wysokość górnej granicy odpowiedzialności powoda wg zaświadczenia przedstawionego przez pozwaną.
Sąd zasądził odsetki zgodnie z żądaniem pozwu od dnia wniesienia pozwu (k. 146), na podstawie wyżej cytowanych przepisów.
W pozostałej części sad oddalił powództwo wzajemne.
Następnie sąd orzekł o kosztach procesu, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu, zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów (art. 98 k.p.c., art. 100 k.p.c.).
Wysokość kosztów zastępstwa procesowego jest wyznaczona w § 9 ust. 1 pkt. 2 w zw. z § 2 pkt. 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. 2015 poz 1800), oraz w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r. w (Dz.U. 2015 poz 1804), i wynosiła dla obu powództw 3600 zł. Zauważyć jednak należy, iż powód powództwo główne wygrał praktycznie w całości (pomijając kwestię odsetek), zaś strona pozwana wygrała powództwo wzajemne jedynie w około 35 %.
Zatem powodowi, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu należało zwrócić w całości koszty zastępstwa w związku z powództwem głównym i w części w związku z powództwem wzajemnym, w której oddalono powództwo (czyli w której powód wygrał), zaś stronie pozwanej należało zwrócić koszty zastępstwa procesowego w części, w której wygrała powództwo wzajemne.
W przypadku stosunkowego rozdzielenia kosztów (art. 100 k.p.c.), sąd winien najpierw obliczyć koszty każdej strony, ustalić jakie kwoty strony winny sobie zwrócić wzajemnie i wreszcie zasądzić wynikłą stąd różnicę (tak postanowienie SN z 16 sierpnia 1966r., I CR 81/66, LEX nr 6023.
O kosztach zastępstwa procesowego sąd orzekł w pkt. VI wyroku.
Powód zgodnie z wyżej wskazanymi zasadami winien zwrócić pozwanej część opłaty od pozwu wzajemnego, która odpowiadała opłacie (5% wartości) od zasądzonego od niego roszczenia (art. 98 k.p.c., art. 13, 96, 97, 113 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych) tj. kwotę 519,75 zł, zaś w pozostałej części opąłta obciąza pozwaną – powódkę wzajemną. O powyższym sąd orzekł w punkcie VII i VIII wyroku.
W punkcie IX wyroku sąd orzekł o opłacie od zasądzonego na rzecz powoda roszczenia, powód był bowiem zwolniony z mocy ustawy z opłaty (art. 96 ustawy).
Sąd obciążył tu pozwaną kosztami sądowymi w wysokości 718 zł (5% z 3688 zł) na podstawie art. 13 i 35, 97 i 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t.j. Dz.U. z 2010r. nr 90 poz. 594 ze zm) w myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu wyrażonej w art. 98 k.p.c, nakazując ściągnąć tę opłatę na rzecz Skarbu Państwa..
W punkcie X wyroku sąd nadał wyrokowi w punkcie I rygor natychmiastowej wykonalności w wysokości pełnego jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika (4.552,60 zł z k. 87 podzielone przez 3) na mocy art. 477 2 § 1 k.p.c.