Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: I C 561/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 08 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni, Wydział I Cywilny

w składzie :

Przewodniczący SSR Adrianna Gołuńska - Łupina

Protokolant: sekr. sąd. Iwona Górska

po rozpoznaniu w dniu 08 września 2016 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z o.o. spółki komandytowej we W.

przeciwko A. G., K. G., M. G., A. K., M. K.

o zapłatę

I.  zasądza solidarnie od pozwanych A. G., K. G., M. G., A. K. i M. K. na rzecz powoda (...) spółki z o.o. spółki komandytowej we W. kwotę 28 458 zł. 09 gr. (dwadzieścia osiem tysięcy czterysta pięćdziesiąt osiem złotych 09 gr.) wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP w skali roku od dnia 22 kwietnia 2014r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza solidarnie od pozwanych A. G., K. G., M. G., A. K. i M. K. na rzecz powoda (...) spółki z o.o. spółki komandytowej we W. kwotę 3840 zł. ( trzy tysiące osiemset czterdzieści złotych ) tytułem zwrotu kosztów procesu oraz dodatkowo od pozwanych A. K. oraz M. K. kwotę 1200 zł. ( jeden tysiąc dwieście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  zastrzega pozwanym A. G., K. G., M. G., A. K. i M. K. prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczoną odpowiedzialność – do wysokości wartości spadku nabytego po H. J. w zakresie należności objętych niniejszym orzeczeniem;

Sygnatura akt: I C 561/14

UZASADNIENIE

Powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą we W. wniosła pozew przeciwko M. G. oraz małoletnim A. G., K. G., A. K. i M. K. domagając się od pozwanych solidarnie zapłaty kwoty 28.458,09 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zasądzenia zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, iż jest nabywcą wierzytelności wynikającej z umowy pożyczki nr (...) z dnia 20 grudnia 2010r. Zgodnie z tą umową zbywca wierzytelności udzielił H. J. pożyczki na kwotę 16.600 zł. Mimo zobowiązania pożyczkobiorca nie regulował rat pożyczki w ustalonych terminach i tym samym pożyczkodawca uzyskał podstawę do wypowiedzenia umowy. Wypowiedzenie umowy zostało doręczone pożyczkobiorcy w dniu 11 kwietnia 2011r. Przed wypowiedzeniem umowy pożyczkodawca wzywał pożyczkobiorcę do dobrowolnego uregulowania zadłużenia. W dniu 5 czerwca 2011r. pożyczkobiorca zmarł, nie regulując należności wynikających z ww. umowy. Jak wskazuje powód córki zmarłego odrzuciły spadek, w związku z tym spadkobiercami pożyczkobiorcy są jego wnuki tj. pozwani. Jak wskazuje powód w okresie obowiązywania umowy jak i po jej wypowiedzeniu pożyczkodawca był uprawniony do naliczania odsetek karnych w wysokości określonej uchwałą Zarządu (...). Na dzień zawarcia umowy pożyczki odsetki zostały określone w wysokości wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym. Zgodnie z art. 509 k.c. w chwili nabycia wierzytelności na powoda przeszło roszczenie o zaległe odsetki jak również prawo do naliczania odsetek karnych w przyszłości. Pismem z dnia 5 marca 2014r. powód wezwał pozwanych do zapłaty całej należności z tytułu niespłaconej pożyczki, jednakże pozwani nie zaspokoili żądania powoda.

(pozew k. 2-3)

W odpowiedzi na pozew pozwani M. G. oraz małoletni pozwani A. G. i K. G. reprezentowani przez przedstawiciela ustawowego matkę B. G. wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na ich rzecz zwrotu kosztów postępowania.

Pozwani podnieśli, że powód nie przedstawił żadnego dokumentu, w szczególności postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia, z którego wynikałoby, że pozwani są faktycznie spadkobiercami ustawowymi zmarłego H. J.. Nadto, w odpowiedzi na wezwanie do zapłaty pozwani wskazali powodowi, że nie utrzymywali kontaktów ze zmarłym, nie mają i nie mogą mieć wiedzy czy do dziedziczenia nie są powołane inne osoby, chociażby z uwagi na pozostawienie testamentu czy też czy zmarły nie pozostawił dzieci pozamałżeńskich. Stąd powództwo winno zostać – zdaniem pozwanych – oddalone z uwagi na brak udowodnienia odpowiedzialności pozwanych za długi H. J.. Nadto, pozwani zauważyli, iż niniejszej sprawie chodzi o potencjalną odpowiedzialność za długi spadkowe m.in. małoletnich, stąd tym bardziej istotne jest przeprowadzenie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku, w którym zostałby dokonany spis inwentarza. Zdaniem pozwanych, całkowicie chybione i sprzeczne z regulacją art. 1015 § 2 k.c., 1016 k.c. i art. 1031 § 2 k.c. jest twierdzenie powoda o pełnej odpowiedzialności pozwanych, gdyż pozwani odpowiadają do stanu czynnego spadku. Wreszcie, pozwani wnieśli o oddalenie powództwa z uwagi na regulację art. 5 k.c., podnosząc, że powód ponosi odpowiedzialność za powstały dług w takim samym stopniu co zmarły, albowiem powód wskutek braku zachowania należytej staranności lub wadliwych procedur udzielił pożyczki osobie, która od początku miała problem z jej spłatą. Dlatego powód powinien ponieść konsekwencje takiej wadliwej pożyczki. W tej sytuacji względy moralne i zasady współżycia społecznego przemawiają przeciwko uznaniu żądania zapłaty kwoty dochodzonej pozwem, tym bardziej, że pozwanymi są osoby małoletnie. Z ostrożności procesowej pozwani podnieśli także zarzut przedawnienia.

(odpowiedź na pozew k. 87-89)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 grudnia 2010r. Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa im. F. S. z siedzibą w G. zawarła z H. J. umowę pożyczki konsumenckiej nr (...) i udzieliła mu pożyczki w kwocie 16.600 zł na okres od 20 grudnia 2010r. do 27 lipca 2013r. na warunkach określonych umową i Regulaminem udzielania kredytów i pożyczek (...), stanowiącym załącznik do umowy. Pożyczka miała być oprocentowana wg zmiennej stopy procentowej ustalanej przez Zarząd (...), wynoszącej w dniu zawarcia umowy 18,50 % w skali roku. Zmiana oprocentowania pożyczki mogła nastąpić w przypadku: zmiany wysokości stóp procentowych ogłaszanych przez NBP, zmiany wysokości stóp procentowych ustalanych przez Krajową Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo – Kredytową, zmiany wysokości stóp procentowych ustalanych przez banki, zmiany rentowności obligacji i innych papierów wartościowych emitowanych lub gwarantowanych przez Skarb Państwa lub NBP, zmiany wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych. Maksymalna stopa procentowa nie mogła przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego NBP. Spłata pożyczki wraz z należnymi odsetkami miała następować w miesięcznych ratach w wysokości po 695,09 zł każda (z wyjątkiem ostatniej wynoszącej 694,99 zł). Wpłaty dokonywane przez pożyczkobiorcę na poczet spłaty pożyczki zaliczało się w pierwszej kolejności na: (a.) koszty windykacji, w tym opłaty za upomnienia i wezwania do zapłaty, (b.) prowizje i opłaty, (c.) odsetki od kapitału przeterminowanego, (d.) kapitał przeterminowany, (e.) wymagalne odsetki za okresy obrachunkowe, (f.) kapitał, (g.) opłatę z tytułu zwrotu kosztów ubezpieczenia. W przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia pobierane są odsetki według zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP. Pożyczkodawca zastrzegł sobie prawo do wypowiedzenia umowy z 30-dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki nie zostały dotrzymane, a także w przypadku gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwanie pod rygorem wypowiedzenia umowy. Zabezpieczeniem spłaty pożyczki było poręczenie udzielone przez T. J..

(dowód: umowa pożyczki konsumenckiej nr (...) k. 14-15, harmonogram spłaty k. 124)

Zgodnie z § 1 umowy pożyczki pożyczkobiorcę wiązały postanowienia regulaminu (...), będącego integralną częścią umowy, Statutu oraz uchwał władz statutowych (...). Zgodnie z § 24 regulaminu (...) im. (...) – w przypadku niespłacenia kredytu lub jego raty w terminie, należność z tytułu udzielonego kredytu stawała się w następnym dniu należnością przeterminowaną. Od niespłaconego w całości lub części kapitału, a od dnia wniesienia powództwa od całości zadłużenia pobierane są odsetki według stopy procentowej obowiązującej w danym okresie dla należności przeterminowanych. Wysokość stopy procentowej dla należności przeterminowanych ustala w drodze uchwały przez Zarząd (...), z tym zastrzeżeniem, że maksymalna stopa nie może w stosunku rocznym przekroczyć czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP.

(dowód: Regulamin udzielania kredytów i pożyczek (...) k. 21)

Wysokość umownych odsetek karnych ustalana przez Zarząd (...) od dnia 13 maja 2009r. dla kredytów przeterminowanych stanowiła czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP.

(dowód: uchwała nr 12 Zarządu (...) z dnia 25 marca 2009r. k. 16, uchwała nr 4 Zarządu (...) z dnia 12 maja 2009r. k. 17)

Opłata windykacyjna za wezwanie do zapłaty do dłużnika głównego wynosiła 35 zł, zaś do poręczyciela 25 zł. Opłata z tytułu windykacji wynosiła 200 zł.

(okoliczność bezsporna ustalona w oparciu o: uchwałę nr 3 Zarządu (...) z dnia 9 lutego 2010r. k. 132)

Wobec zaprzestania terminowej spłaty zobowiązania (...) dwukrotnie (pismami z dnia 10 lutego 2011r. i 28 marca 2011r.) wzywał pożyczkobiorcę do zapłaty, a następnie pismem z dnia 8 kwietnia 2011r. pożyczkodawca wypowiedział pożyczkobiorcy umowę pożyczki. Jednocześnie wezwał pożyczkobiorcę do spłaty w terminie 30 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia całej wymagalnej zaległości wraz z odsetkami i kosztami windykacji, wskazując, iż uregulowanie zadłużenia w ww. terminie spowoduje cofnięcie wypowiedzenia i powrót do pierwotnego planu spłaty. Na dzień wypowiedzenia zadłużenie pożyczkobiorcy wynosiło 2.386,95 zł, na co składały się kwota 1.240,94 zł z tytułu zaległego kapitału, kwota 798,30 zł z tytułu odsetek umownych, kwota 27,71 zł z tytułu odsetek karnych oraz kwota 320 zł z tytułu kosztów windykacji. Wypowiedzenie zostało doręczone pożyczkobiorcy w dniu 11 kwietnia 2011r. W zakreślonym w wezwaniu terminie pozwany nie spłacił całego zadłużenia, co spowodowało, iż niespłacona część pożyczki wraz z odsetkami została postawiona w stan natychmiastowej wymagalności z dniem 11 maja 2011r.

(dowód: wezwania do zapłaty k. 127-131, wypowiedzenie umowy k. 33 wraz z dowodem doręczenia k. 34, wyciąg z rachunku k. 125)

W dniu 5 czerwca 2011r. H. J. zmarł.

(dowód: odpis skróconego aktu zgonu k. 22)

Córki zmarłego pożyczkobiorcy B. G. i E. K. odrzuciły spadek po nim.

(dowód: protokoły przyjęcia oświadczenia o odrzuceniu spadku k. 59-60)

Postanowieniem z dnia 11 maja 2015r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt I Ns 63/15 Sąd Rejonowy w Kwidzynie stwierdził, że spadek po H. J. nabyły na podstawie ustawy wnuki: A. G., K. G., M. G. po 1/6 każdy z nich oraz A. K. i M. K. po ¼ każda z nich – wszyscy z dobrodziejstwem inwentarza. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 2 czerwca 2015r.

(dowód: postanowienie z dnia 11 maja 2015r. k. 76 akt o sygnaturze I Ns 63/15 Sądu Rejonowego w Kwidzynie, zarządzenie k. 78 tamże)

W chwili otwarcia spadku pozwani byli małoletni: K. G. (ur. (...)), A. G. (ur. (...)), M. K. (ur. (...)), A. K. (ur. (...)).

(dowód: odpisy skrócone aktów urodzenia k. 54-58)

W dniu 23 grudnia 2013r. Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa im. F. S. zawarła z powodem (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółką komandytową z siedzibą we W. umowę przelewu wierzytelności przysługującej pożyczkodawcy w stosunku do H. J..

(dowód: umowa przelewu wierzytelności z dnia 23 grudnia 2013r. k. 18-20)

Na dzień wniesienia pozwu tj. na dzień 17 kwietnia 2014r. zaległość pożyczkobiorcy wynosiła 28.458,09 zł, z czego kwota 16.600 zł stanowiła kapitał pożyczki, kwota 319 zł koszty wezwań do zapłaty, kwota 1.145,50 zł odsetki umowne od pożyczki, kwota 56,10 zł odsetki karne naliczone do dnia wymagalności oraz kwota 10.337,50 zł odsetki karne naliczone od zaległego kapitału za okres od dnia wymagalności do dnia wniesienia pozwu.

(dowód: raport spłaty na dzień 17 kwietnia 2014r. k. 61-62, rozliczenie wysokości zadłużenia k. 126)

Pismem z dnia 5 marca 2014r. powód wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 28.441,24 zł w terminie 7 dni pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Pismem z dnia 11 kwietnia 2014r. pozwani A. G., K. G. i M. G. odmówili spłaty, podnosząc, iż małoletni nabyli spadek z dobrodziejstwem inwentarza i odpowiadają do stanu czynnego spadku, a brak jest majątku spadkowego.

(dowód: przedsądowe wezwanie do zapłaty k. 23-27 wraz z dowodami doręczenia k. 28-32v, pismo z dnia 11 kwietnia 2014r. k. 92-93)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w całości na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony. W ocenie Sądu wszystkie dokumenty, w postaci kopii umowy pożyczki, regulaminu (...), uchwał Zarządu (...), wezwań do zapłat, pisma stanowiącego wypowiedzenie umowy, rozliczenia pożyczki oraz korespondencji stron są autentyczne i wiarygodne, albowiem żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności tych dokumentów, prawdziwości twierdzeń w nich zawartych, ani też żadna ze stron nie zaprzeczyła, że osoby podpisane pod tymi dokumentami nie złożyły oświadczeń w nich zawartych.

W niniejszej sprawie powód dochodził od pozwanych zapłaty solidarnie kwoty 28.458,09 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP tytułem długów spadkowych po zmarłym dziadku pozwanych H. J. w postaci niespłaconej pożyczki. Powód wywodził, iż wierzytelność wynikającą z umowy pożyczki nabył od pożyczkodawcy Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G. na mocy umowy przelewu wierzytelności z dnia 23 grudnia 2013r. W związku z powyższego roszczenie powoda wywodzić należało z przepisów art. 509 k.c. oraz art. 720 k.c. Zgodnie z treścią przepisu art. 720 § 1 k.c. przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W myśl przepisu art. 509 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Przechodząc do szczegółowych rozważań należy podkreślić, iż strona pozwana nie kwestionowała co do zasady i co do wysokości roszczenia powoda, zaś strona powodowa należycie udowodniła swoje roszczenie za pomocą dowodów z dokumentów. Z treści przedłożonych przez powoda dokumentów jednoznacznie wynikało, że poprzedników prawnych stron tj. Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo – Kredytową im. F. S. z siedzibą w G. oraz H. J. łączyła umowa pożyczki konsumenckiej nr (...) zawarta w dniu 20 grudnia 2010r., na mocy której H. J. otrzymał pożyczkę w wysokości 16.600 zł z obowiązkiem jej zwrotu w terminie określonym w umowie i harmonogramie spłaty. Nie było również sporu co do warunków tej umowy. Zgodnie bowiem z treścią § 4 umowy pożyczka była oprocentowana według zmiennej stopy procentowej w wysokości 18,50 % w stosunku rocznym z zastrzeżeniem, że wysokość oprocentowania nie możgła przekroczyć czterokrotności stopy kredytu lombardowego ogłaszanej przez NBP. Spłata pożyczki wraz z należnymi odsetkami miała następować w miesięcznych ratach w wysokości po 695,09 zł każda (z wyjątkiem ostatniej wynoszącej 694,99 zł). W świetle przedłożonych dokumentów nie ulegało wątpliwości, że pożyczkobiorca zaprzestał spłaty rat pożyczki w umówionych terminach, w związku z czym po kilkukrotnych wezwaniach do dobrowolnej spłaty zadłużenia, pismem z dnia z dnia 8 kwietnia 2011r. pożyczkodawca wypowiedział pożyczkobiorcy umowę, korzystając tym samym z przysługującego mu uprawnienia na podstawie § 26 umowy. Bezsporne było, że w chwili złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy istniały do tego określone w umowie podstawy, albowiem na dzień wypowiedzenia zadłużenie pożyczkobiorcy wynosiło 2.386,95 zł i w związku z tym przekraczało równowartość pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, co wynika z porównania kwoty zaległości z wysokością raty. Odbiór wypowiedzenia pożyczkobiorca potwierdził własnoręcznym podpisem. Z upływem 30 – dniowego okresu wypowiedzenia tj. z dniem 11 maja 2011r. cała kwota pożyczki stała się należnością przedterminową, od której pożyczkodawca był uprawniony naliczać odsetki karne według zmiennej stopy procentowej wynoszącej czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP, co jednoznacznie wynika z treści umowy, regulaminu oraz przedłożonych uchwał Zarządu (...). Strona pozwana nie kwestionowała także wysokości roszczenia. Z przedłożonych przez powoda dokumentów wynika, że na dochodzoną w niniejszej sprawie kwotę 28.458,09 zł, składają się kwota 16.600 zł stanowiąca kapitał pożyczki, kwota 319 zł stanowiąca koszty wezwań do zapłaty, kwota 1.145,50 zł stanowiąca odsetki umowne od pożyczki, kwota 56,10 zł stanowiąca odsetki karne naliczone do dnia wymagalności oraz kwota 10.337,50 zł stanowiąca odsetki karne naliczone od zaległego kapitału za okres od dnia wymagalności do dnia wniesienia pozwu. Wysokość niespłaconych odsetek kapitałowych oraz odsetek karnych wynika z harmonogramu spłat pożyczki oraz raportu spłaty. Sąd miał też na uwadze, iż w myśl § 24 przedmiotowej umowy w skład niespłaconej należności z tytułu umowy pożyczki wchodzą także koszty windykacji w tym opłaty za wezwania do zapłaty i opłata za windykację. Wysokość kosztów windykacji wynika natomiast z uchwały Zarządu (...) z dnia 9 lutego 2010r. w sprawie zmian w Tabeli opłat. Bezsporne w niniejszej sprawie było również, że powód skutecznie nabył przedmiotową wierzytelność od pożyczkodawcy na mocy umowy przelewu. Do akt sprawy złożono bowiem wyciąg z umowy przelewu poświadczony za zgodność z oryginałem przez fachowego pełnomocnika powoda. Z chwilą przelewu powód nabył także prawo do naliczania odsetek, albowiem zgodnie z treścią art. 509 § 2 k.c. wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Kwestią sporną była natomiast kwestia odpowiedzialności pozwanych za długi spadkowe, a w szczególności zakres tej odpowiedzialności. Pozwani podnosili w niniejszej sprawie, że powód nie wykazał, że są oni spadkobiercami ustawowymi zmarłego dłużnika H. J., gdyż nie przedłożył na tę okoliczność żadnego dowodu. Zważyć jednak należało, że równolegle z niniejszym postępowaniem toczyło się przed Sądem Rejonowym w Kwidzynie z wniosku wierzyciela postępowanie o sygnaturze I Ns 63/15 o stwierdzenie nabycia spadku po H. J.. Postanowieniem z dnia 11 maja 2015r. Sąd Rejonowy w Kwidzynie stwierdził, że spadek po H. J. nabyły na podstawie ustawy wnuki: A. G., K. G., M. G. po 1/6 każdy z nich oraz A. K. i M. K. po ¼ każda z nich – wszyscy z dobrodziejstwem inwentarza. Powyższe prawomocne orzeczenie jednoznacznie rozstrzyga kwestię odpowiedzialności pozwanych za długi spadkowe. Zgodnie bowiem z treścią art. 1025 § 2 k.c. domniemywa się, że osoba, która uzyskała stwierdzenie nabycia spadku albo poświadczenie dziedziczenia, jest spadkobiercą. Natomiast wedle art. 922 § 1 k.c. z chwilą śmierci spadkodawcy na jego spadkobierców przechodzą m.in. obowiązki majątkowe zmarłego. Wobec treści powyższego uregulowania należało uznać, że co do zasady na pozwanych spoczywa obowiązek spłaty długu spadkowego wchodzącego w skład spadku po H. J., stąd w punkcie pierwszym sentencji wyroku należało zasądzić od nich na rzecz pozwanego całość roszczenia. Zatem, zgodnie z treścią art. art. 922 § 1 k.c. w zw. z art. 720 k.c. i art. 509 k.c. Sąd zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 28.458,09 zł wraz z umownymi odsetkami w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP od dnia wniesienia pozwu tj. 22 kwietnia 2014r. do dnia zapłaty.

Podkreślić jednakowoż należy, iż skoro z zgodnie ww. prawomocnym orzeczeniem spadkowym pozwani nabyli spadek z dobrodziejstwem inwentarza to ich odpowiedzialność za długi spadkowe jest ograniczona. Jak bowiem stanowi przepis art. 1031 § 2 k.c. w razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości ustalonego w wykazie inwentarza albo spisie inwentarza stanu czynnego spadku. Należy pamiętać, że zgodnie z art. 319 k.p.c. jeżeli pozwany ponosi odpowiedzialność z określonych przedmiotów majątkowych albo do wysokości ich wartości, sąd może, nie wymieniając tych przedmiotów ani ich wartości, uwzględnić powództwo zastrzegając pozwanemu prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności. W wyroku z dnia 22 października 1977 r., II CR 335/77, OSNC 1978, nr 9, poz. 159, Sąd Najwyższy stwierdził, że zamieszczenie w wyroku zastrzeżenia prawa do powoływania się na ograniczenie odpowiedzialności jest obowiązkiem sądu i następuje z urzędu. Pogląd o obligatoryjności zamieszczania zastrzeżenia, o którym mowa w art. 319 k.p.c., wyrażono też w wyroku SN z dnia 7 maja 1971 r., I PR 426/70, OSNC 1972, nr 4, poz. 67, gdzie stwierdzono, że wynikająca z przepisu art. 319 k.p.c. obligatoryjność zamieszczenia w wyroku zastrzeżenia, że pozwanemu przysługuje prawo do powołania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności, jest uzasadniona obowiązującą z mocy art. 837 k.p.c. kodeksową zasadą ograniczenia egzekucji, według której dłużnik może powoływać się na ograniczenie odpowiedzialności tylko wówczas, gdy ograniczenie to zostało zastrzeżone w tytule wykonawczym. W związku z powyższym z uwagi na fakt, że wszyscy spośród pozwanych nabyli spadek z dobrodziejstwem inwentarza – na mocy art. 319 k.p.c. – w punkcie trzecim sentencji wyroku Sąd zastrzegł pozwanym prawo do powoływania się w toku postępowania egzekucyjnego na ograniczoną odpowiedzialność – do wysokości spadku nabytego po H. J. w zakresie należności objętych niniejszym orzeczeniem. Granice odpowiedzialności pozwanych za długi spadkowe określi spis inwentarza po zmarłym H. J..

Na koniec należy wskazać, że Sąd nie uwzględnił podniesionego przez pozwanych zarzutu przedawnienia roszczenia. Zważyć bowiem należy, iż zgodnie z treścią art. 118 k.c. jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej - trzy lata. Dochodzone w niniejszej sprawie roszczenie bez wątpienia pozostaje w związku z działalnością gospodarczą powoda, toteż zastosowanie znajdzie trzyletni termin przedawnienia. Wedle art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie. Zgodnie z umową pożyczki rozwiązanie umowy następowało z upływem 30-dniowego terminu wypowiedzenia. Skoro zatem wypowiedzenie zostało pożyczkobiorcy doręczone w dniu 11 kwietnia 2011r., to roszczenie stało się wymagalne z dniem 11 maja 2011r. Pozew w niniejszej sprawie został natomiast wniesiony w dniu 22 kwietnia 2014r., a zatem przed upływem trzyletniego terminu przedawnienia.

Ponadto, bezzasadny był zarzut nadużycia prawa podniesiony przez pozwanych. W niniejszej sprawie nie zaszły bowiem żadne wyjątkowe okoliczności, które uzasadniałyby uwzględnienie tego zarzutu i unicestwienie powództwa. Taką okolicznością nie jest bez wątpienia sam fakt małoletności pozwanych. Dostateczną ochronę ich praw stanowi bowiem wskazana powyżej regulacja dotycząca ograniczenia odpowiedzialności pozwanych do wysokości stanu czynnego spadku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w punkcie drugim sentencji wyroku na mocy art. 98 k.p.c. w zw. z § 6 pkt. 5 i § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu z urzędu (tekst jednolity Dz.U. 2013.490) i zgodnie z zasada odpowiedzialności za wyniki postępowania zasądził od przegrywających proces w całości pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 3840 zł. Do celowych i niezbędnych kosztów dochodzenia przez powoda roszczeń Sąd zaliczył: opłatę sądową od pozwu (1.423 zł), opłatę za czynności zawodowego pełnomocnika powoda – radcy prawnego w stawce minimalnej (2.400 zł), opłatę skarbową od pełnomocnictwa (17 zł). Dodatkowo od pozwanych A. K. i M. K. Sąd zasądził kwotę 1.200 zł tytułem wynagrodzenia kuratora. Pozostałe wskazane przez stronę powodową koszty nie zostały zaliczone przez Sąd kosztów procesu albowiem są to dokumenty niezbędne do przestawienia w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku a nie w sprawie o zapłatę.