Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2013r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2013r. w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa S. P.

przeciwko Skarbowi Państwa - Prokuraturze Rejonowej w P.

o odszkodowanie

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim

z dnia 28 grudnia 2012r. sygn. akt I C 610/12

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od S. P. na rzecz Skarbu Państwa - Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 500 (pięćset) złotych z tytułu częściowego zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I ACa 686/13

UZASADNIENIE

Powódka S. P. 2 kwietnia 2012 r. wniosła przeciwko Skarbowi Państwa - Prokuraturze Rejonowej w P.. pozew o odszkodowanie, przy czym po ostatecznym sprecyzowaniu powództwa domagała się go w wysokości 208.500.000 zł. Uzasadniając żądanie wskazała, iż Prokuratura Rejonowa w P.. bezprawnie odmawiała wszczęcia śledztw w sprawie o popełnienia przestępstw polegających na spowodowaniu śmierci jej matki A. C. podczas pobytu w Szpitalu (...) w P. (...)., sfałszowania dokumentacji lekarskiej obejmującej historię choroby A. C., poświadczeniu nieprawdy co do treści testamentu sporządzonego przez A. C. oraz przywłaszczenia przez M. W. majątku wchodzącego w skład spadku po A. C., co uniemożliwiło powódce skuteczne dochodzenie roszczeń: o odszkodowanie w kwocie 3.000.000 zł z tytułu śmierci matki, o odszkodowanie w kwocie 4.000.000 zł z tytułu utraty majątku po zmarłej matce w Banku (...) w P. (...)., o odszkodowanie w kwocie 3.900.000 zł z tytułu utraty majątku po zmarłej matce w Banku (...) w P. (...)., o zadośćuczynienie za krzywdę i cierpienia moralne w kwocie 3.000.000 zł, o odszkodowanie od dziewięciu osób, które przyczyniły się do śmierci jej matki w łącznej kwocie 125.100.000 zł, roszczeń o wartości 83.400.000 zł objętych przegranymi postępowaniami w sprawach: I Ns 894/93 o stwierdzenie nabycia spadku po matce, I C 325/95 o uznanie M. W. za niegodną dziedziczenia, I C 326/95 przeciwko Szpitalowi (...) w P. (...). o odszkodowanie, I ACa 387/11 przeciwko (...) Bankowi (...) S.A. w P. (...). o zapłatę, I ACa 298/12 przeciwko Bankowi (...) w P. (...). o zapłatę, I C 432/94 przeciwko M. W. o zapłatę, I C 138/11 przeciwko ZUS Inspektorat w P. (...). o zapłatę, a nadto roszczeń objętych przegranym procesem toczącym się przed Sądem Okręgowym w Łodzi w sprawie II C 734/09, o odszkodowanie za śmierć matki w kwocie 2.000.000 zł, o odszkodowanie za utratę majątku po matce w kwocie 1.800.000 zł oraz o zadośćuczynienie w kwocie 100.000 zł.

Zaskarżonym wyrokiem z 28 grudnia 2012 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim oddalił powództwo, zasądził od powódki na rzecz Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa 500 zł tytułem zwrotu części kosztów procesu oraz nie obciążył powódki kosztami procesu w pozostałej części.

Wyrok ten zapadł na podstawie ustaleń faktycznych Sądu Okręgowego, których istotne elementy przedstawiają się następująco:

16 grudnia 1993 r. powódka złożyła zawiadomienie o popełnieniu przez M. W. przestępstwa polegającego na wyłudzeniu od jej matki A. C. upoważnienia do dysponowania środkami na rachunku bankowym prowadzonym przez (...) SA. Oddział w P. Tryb. oraz pobraniu z rachunku 92.294.100 zł po śmierci A. C.. Postanowieniem z 18 stycznia 1994 r. sygn. akt 1 Ds. 1990/93 Komenda Rejonowa Policji w P.. odmówiła wszczęcia dochodzenia. 24 stycznia 1994 r. powyższe postanowienie zostało zatwierdzone przez prokuratora Prokuratury Rejonowej w P.. Postanowieniem z 8 marca 1994 r. sygn. akt I Dsn. 84/94 Prokuratura Wojewódzka w P. (...) po rozpoznaniu zażalenia powódki na postanowienie Prokuratury Rejonowej w P. z 24 stycznia 1994 r. utrzymała w mocy zaskarżone postanowienie.

21 kwietnia 1997 r. do Prokuratury Rejonowej w P. wpłynęło zawiadomienie powódki o popełnieniu przez M. W. przestępstwa polegającego na wyrażeniu zgody na przeprowadzenie eksperymentalnej operacji A. C., która spowodowała jej zgon oraz o popełnieniu przestępstwa przez lekarzy Szpitala (...) w P. (...) przeprowadzających zabieg. Postanowieniem z 16 czerwca 1997 r. sygn. akt 1 Ds. 909/97 Prokuratura Rejonowa w P. odmówiła wszczęcia postępowania przygotowawczego. Postanowieniem z 12 sierpnia 1997 r. sygn. akt I Dsn. 412/97 Prokuratura Wojewódzka w P. po rozpoznaniu zażalenia powódki na postanowienie Prokuratury Rejonowej w P. z 16 czerwca 1997 r. utrzymała w mocy zaskarżone postanowienie.

Wyrokiem z 23 października 1996 r. sygn. akt I C 326/96 Sąd Wojewódzki w Piotrkowie Tryb. oddalił powództwo S. B. przeciwko Szpitalowi (...) w P. (...). o odszkodowanie za spowodowanie śmierci A. C.. Apelacja wniesiona przez powódkę od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 6 lutego 1997 r. sygn. akt I ACa 91/96. Sąd Najwyższy wyrokiem z 14 października 1997 r. sygn. akt II CKN 401/97 oddalił kasację wniesioną przez powódkę.

Wyrokiem z 15 października 1997 r. sygn. akt I C 325/95 Sąd Wojewódzki w Piotrkowie Tryb. oddalił powództwo S. B. przeciwko M. W. o uznanie za niegodną dziedziczenia. Apelacja wniesiona przez powódkę od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 28 kwietnia 1998 r. sygn. akt I ACa 50/98. Sąd Najwyższy wyrokiem z 10 grudnia 1999 r. sygn. akt II CKN 627/98 oddalił kasację wniesioną przez powódkę od wyroku Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 28 kwietnia 1998 r.

Wyrokiem z 3 sierpnia 2000 r. sygn. akt I C 929/00 Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. oddalił powództwo S. B. wniesione 25 kwietnia 1994 r. przeciwko (...) Bankowi (...) o zapłatę odszkodowania z tytułu czynu niedozwolonego polegającego na wypłacie środków znajdujących się na lokacie należącej do matki powódki, do rąk osoby nieuprawnionej. Wyrok uprawomocnił się.

Postanowieniem z 24 lutego 2003 r. sygn. akt I Ns 1063/02 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. stwierdził, iż spadek po matce powódki A. C. na podstawie testamentu notarialnego z 12 grudnia 1993 r. nabyła M. W. w całości. Apelacja wniesiona przez uczestniczkę S. B. od tego postanowienia została oddalona postanowieniem Sądu Okręgowego w P. z 19 maja 2003 r. sygn. akt II Ca 262/03. Sąd Najwyższy postanowieniem z 16 grudnia 2003 r. sygn. akt II CK 374/03 odmówił przyjęcia do rozpoznania kasacji wniesionej przez uczestniczkę od postanowienia Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z 19 maja 2003 r.

31 grudnia 2003 r. do Prokuratury Rejonowej w P. wpłynęły pisma powódki z 30 listopada i 10 grudnia 2003 r. zawierające zawiadomienie o popełnieniu szeregu przestępstw w związku ze śmiercią jej matki A. C. i bezprawnym pobraniem jej oszczędności z banków. Postanowieniem z 2 marca 2004 r. sygn. Ds. 4/04 Prokuratura Rejonowa wP.. odmówiła wszczęcia dochodzenia. Postanowieniem z 21 czerwca 2004 r. sygn. akt II Kp 133/04 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. po rozpoznaniu zażalenia powódki na postanowienie Prokuratora Prokuratury Rejonowej w P.. z 2 marca 2004 r. nie uwzględnił zażalenia i utrzymał zaskarżone postanowienie w mocy.

Wyrokiem z 8 listopada 2004 r. sygn. akt I C 673/03 Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. odrzucił pozew S. P. przeciwko Bankowi (...) S.A. I Oddział w P. (...)w części dotyczącej żądania zasądzenia kwoty 13.100 zł, ze względu na powagę rzeczy osądzonej oraz oddalił powództwo co do kwoty 1.386.900 zł. Apelacja wniesiona przez powódkę od tego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 4 marca 2005 r. sygn. akt I ACa 145/05.

Wyrokiem z 28 listopada 2005 r. sygn. akt I C 724/05 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. oddalił powództwo S. P. wniesione przeciwko M. W. o zapłatę kwoty 65.000.000 dawnych zł, stanowiącej równowartość majątku wchodzącego w skład spadku po A. C.. Wyrok uprawomocnił się.

28 grudnia 2006 r. przyjęto od powódki ustne zawiadomienie o popełnieniu przestępstw polegających na: I -narażeniu A. C. w okresie od 11 do 13 grudnia 1993 r. w P. (...) na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia poprzez wyrażenie przez M. W. zgody na diagnozowanie A. C. i wykonywanie na jej osobie niedozwolonych eksperymentów lekarskich w Szpitalu (...) w P. (...) tj. o czyn z art. 160 § 1 k.k.; II -poświadczeniu nieprawdy w grudniu 1993 r. co do treści testamentu sporządzonego przez A. C. w obecności notariusza L. T. z udziałem radcy prawnego R. P., tj. o czyn z art. 271 § 1 k.k.; III -przywłaszczenia w latach 1991 -1993 przez M. W. majątku oraz pobierania kwot pieniędzy z kont bankowych A. C., tj. o czyn z art. 284 § 1 k.k. Postanowieniem z 12 stycznia 2007 r. sygn. akt Ds. 53/07 Prokuratura Rejonowa w P. odmówiła wszczęcia śledztwa. Postanowieniem z 11 maja 2007 r. sygn. akt II Kp 154/07 Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. po rozpoznaniu żalenia powódki na postanowienie Prokuratury Rejonowej w P. z 12 stycznia 2007 r. nie uwzględnił zażalenia i utrzymał zaskarżone postanowienie w mocy.

Wyrokiem z 27 listopada 2009 r. sygn. akt II C 734/09 Sąd Okręgowy w Łodzi odrzucił pozew S. P. przeciwko Skarbowi Państwa - Wojewodzie (...) w zakresie żądania odszkodowania w kwocie 20.000 zł z uwagi na powagę rzeczy osądzonej oraz oddalił powództwo co do kwoty 3.880.000 zł tytułem odszkodowania za spowodowanie śmierci A. C. wielogodzinnymi działaniami eksperymentalno -medycznymi, utratę majątku wchodzącego w skład spadku po zmarłej matce, za cierpienia i krzywdy polegające na startach moralnych oraz za przewlekłość postępowania toczącego się przez 15 lat, nieprzychylność sądów, brak zbadania sprawy oraz niewypełnienie obowiązków przez pełnomocnika z urzędu. Wyrok uprawomocnił się.

Na podstawie tych ustaleń Sąd Okręgowy uznał powództwo za niezasadne. Dochodzone roszczenie zostało oparte na twierdzeniu o poniesieniu szkody pozostającej w adekwatnym związku przyczynowo - skutkowym z bezprawnym zachowaniem przy wykonywaniu władzy publicznej. Sąd I instancji wskazał, że obecne uregulowanie kwestii odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej zawarte w przepisach art. 417 -417 ² w istotny sposób odbiega od uregulowania przyjętego w art. 417 - 419 k.c. w pierwotnym brzmieniu. Początkowo przesłanką uzasadniającą odpowiedzialność Skarbu Państwa było zawinione zachowanie się funkcjonariusza państwowego. Przepis art. 418 § 1 k.c. stanowił, iż w przypadku szkody wyrządzonej przez funkcjonariusza państwowego na skutek wydania orzeczenia lub zarządzenia, Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność tylko wtedy, gdy przy wydaniu orzeczenia lub zarządzenia nastąpiło naruszenie prawa ścigane w trybie postępowania karnego lub dyscyplinarnego, a wina sprawcy szkody została stwierdzona wyrokiem karnym lub orzeczeniem dyscyplinarnym albo uznana przez organ przełożony nad sprawcą szkody. Stosownie do art. 418 § 2 k.c. brak stwierdzenia winy w wyroku karnym lub orzeczeniu dyscyplinarnym nie wyłączał odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę, jeżeli wszczęciu albo prowadzeniu postępowania karnego lub dyscyplinarnego stoi na przeszkodzie okoliczność wyłączająca ściganie. Wobec utraty mocy obowiązującej przez art. 418 k.c. w następstwie uznania go przez TK wyrokiem z 4 grudnia 2001 r. za niezgodny z Konstytucją RP Skarb Państwa odpowiadał za szkodę wyrządzoną przez funkcjonariusza na skutek wydania orzeczenia lub zarządzenia na podstawie art. 417 k.c. Nowe uregulowanie zostało wprowadzone ustawą z 17 czerwca 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 162, poz. 1692 ze zm.), która weszła w życie z dniem 1 września 2004 r., przy czym stosownie do treści art. 5 ustawy nowelizującej do zdarzeń i stanów prawnych powstałych przed dniem jej wejścia w życie stosuje się przepisy art. 417, art. 419, art. 420, art. 420 ¹, art. 420 ² i art. 421 k.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia jej wejścia w życie.

Sąd I instancji wskazał, że powódka powoływała się na niezgodność z prawem postanowień wydanych przez Prokuraturę Rejonową w P. o odmowie wszczęcia postępowań przygotowawczych na skutek składanych przez nią zawiadomień o popełnieniu przestępstw. Postanowienia te zostały wydane w następujących datach: 24 stycznia 1994 r., 16 czerwca 1997 r., 2 marca 2004 r. i 12 stycznia 2007 r.

Zdaniem Sądu Okręgowego powódka wbrew spoczywającemu na niej ciężarowi dowodu nie uwodniła twierdzeń o naruszeniu prawa przy wydawaniu powyższych postanowień przez prokuratorów Prokuratury Rejonowej w P., nie wykazała także zawinienia funkcjonariuszy, którzy wydali postanowienia przed datą wejścia w życie Konstytucji RP z 1997 r., tj. postanowień z 24 stycznia 1994 r. i 16 czerwca 1997 r. Wszystkie postanowienia zostały wydane po przeprowadzeniu czynności sprawdzających, a na skutek zażaleń powódki zostały poddane kontroli Prokuratury Wojewódzkiej w P., Prokuratury Okręgowej w P. oraz Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb., która potwierdzała ich zgodność z prawem.

Powódka nie wykazała także bezprawności, która jest podstawową przesłanką każdej odpowiedzialności deliktowej, a także adekwatnego związku przyczynowo - skutkowego pomiędzy czynnościami Prokuratury Rejonowej w P. a szkodą. W ocenie Sądu I instancji, powódka nie była pozbawiona możliwości udowodnienia w toku toczących się postępowań cywilnych twierdzeń o zaistnieniu zachowań sprzecznych z przepisami ustawy karnej.

Niezależnie od powyższego Sąd Okręgowy uznał, że samoistną podstawą oddalenia powództwa stanowił zarzut przedawnienia roszczenia podniesiony przez stronę pozwaną. Zgodnie z art. 442 ^{( 1)} § 1 k.c. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę. Według zaś art. 442 ^{( 1)} § 2 k.c. jeżeli szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody ulega przedawnieniu z upływem lat dwudziestu od dnia popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Przepis art. 442 ^{( 1)} k.c. został dodany ustawą z 16 lutego 2007 r. o zmianie ustawy -Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 80, poz. 538), która weszła w życie z dniem 10 sierpnia 2007 r., przy czym stosownie do treści art. 2 ustawy do roszczeń, powstałych przed dniem jej wejścia w życie, a według przepisów dotychczasowych w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych, stosuje się przepisy art. 442 ^{( 1)} k.c. Zarazem nowelą uchylono przepis art. 442 k.c. Mając to na uwadze Sąd I instancji wskazał, że ewentualne roszczenia wywodzone z faktu wydania przez Prokuraturę Rejonową w P. postanowień o odmowie wszczęcia postępowań karnych z 24 stycznia 1994 r. oraz z 16 czerwca 1997 r. uległy przedawnieniu bez względu na to kiedy powódka dowiedziała się o szkodzie i osobie zobowiązanej do jej naprawienia, a także nawet jeśli szkoda wynika ze zbrodni lub występku. Ponieważ zgromadzony materiał dowodowy nie dostarcza podstaw do ustalenia popełnienia przestępstwa przy wydaniu postanowień o odmowie wszczęcia postępowań przygotowawczych z 2 marca 2004 r. oraz z 12 stycznia 2007 r., bieg przedawnienia ewentualnych roszczeń opartych na wydaniu tych postanowień wynosi trzy lata i upłynął przed wniesieniem pozwu, jeśli za początek jego biegu przyjąć datę utrzymania w mocy obu postanowień przez Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb.

Z tych względów Sąd Okręgowy oddalił powództwo i obciążył powódkę jedynie częścią kosztów procesu, z uwagi na jej trudną sytuację osobistą i materialną (art. 102 k.p.c.).

Obszerna apelacja powódki, oparta m.in. na zarzucie błędnego przyjęcia roszczenia za przedawnione czy też nieuwzględnienia art. 5 k.c. przy ocenie podniesionego przez stronę pozwaną zarzutu przedawnienia, zmierza do zmiany wyroku poprzez uwzględnienie powództwa.

Strona pozwana reprezentowana przez Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie na jej rzecz od powódki zwrotu kosztów postępowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezzasadna.

Sąd Apelacyjny podzielił i przyjął za własne ustalenia faktyczne Sądu I instancji, które zostały poczynione na podstawie dokumentów w postaci prawomocnych orzeczeń organów prokuratury i orzeczeń sądowych. Wiarygodność i moc dowodowa tych orzeczeń nie została przez powódkę podważona, przy czym Sąd Okręgowy dodatkowo był związany orzeczeniami sądu po myśli art. 365 § 1 k.p.c.

To że powódka w swoim subiektywnym odczuciu nie podziela wyników tych postępowań, nie oznacza, że postępowania te były nieprawidłowo prowadzone. Podnieść należy, że przedmiotowe rozstrzygnięcia były kontrolowane we właściwym trybie, przy czym po zmianie kodeksu postępowania karnego kontrolę nad zasadnością odmowy wszczęcia postępowania przygotowawczego sprawuje już niezawisły i niezależny sąd, a nie organ nadrzędny prokuratury.

W toku postępowania przed Sądem I instancji jak i w postępowaniu odwoławczym powódka nie przedstawiła żadnych nowych faktów i okoliczności, ponad te, które były przedmiotem rozstrzygnięć Prokuratury Rejonowej w P. Jest poza sporem, że w toku tych postępowań, jak i wymienionych przez Sąd I instancji postępowań cywilnych, nie został wykazany fakt przestępczego pozbawienia życia jej matki, jak też przywłaszczenia majątku matki zdeponowanego na rachunkach bankowych oraz w następstwie spadkobrania. Jeśli chodzi o tę ostatnią kwestię, to w świetle prawomocnych orzeczeń sądowych powódka nie nabyła spadku po matce, a tym samym określonych praw majątkowych, przy czym stało się to nie na skutek działań strony pozwanej, ale w następstwie ważnej ostatniej woli wyrażonej przez testatora, dotychczas nie podważonej na drodze sądowej.

Przy tych nie zakwestionowanych przez skarżącą ustaleniach faktycznych Sąd I instancji nie dopuścił się naruszenia przepisów prawa materialnego, mających zastosowanie w sprawie. Aby nie powielać wyczerpujących w tej mierze rozważań prawnych Sądu Okręgowego wystarczy jedynie powtórzyć, że powódka, na której spoczywał ciężar z art. 6 k.c., nie wykazała elementarnych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej, tj. związku przyczynowego oraz bezprawności działania pozwanej jednostki organizacyjnej Skarbu Państwa.

Wbrew odmiennemu zapatrywaniu skarżącej całe roszczenie dochodzone pozwem było przedawnione. Sąd I instancji słusznie uznał, że przedawnienie biegnie odrębnie w odniesieniu do roszczenia wywodzonego z każdej czynności procesowej podejmowanej przez stronę pozwaną w poszczególnych sprawach toczących się na skutek zawiadomień powódki. Każdorazowo taka czynność stanowiła zdarzenie, z którym związane jest dochodzone od strony pozwanej roszczenie odszkodowawcze. Powódka nie wini natomiast strony pozwanej za śmierć matki, która miała miejsce wcześniej, bo 15 grudnia 1993 r. i nie upatruje w tym fakcie źródła odpowiedzialności strony pozwanej.

Sąd Okręgowy słusznie też uznał, że szkoda nie wynikła ze zbrodni lub występku, co wykluczało poddanie roszczenia powódki dłuższemu terminowi przedawnienia z art. 442 § 2 k.c. (10 lat), a w konsekwencji nawet z art. 442 ¹ § k.c. (20 lat). Fakt przestępczego działania Prokuratury Rejonowej w P. nie został nawet uprawdopodobniony. Skoro tak, to do roszczeń powódki co do zasady powinien mieć zastosowanie art. 442 § 1 k.c. obowiązujący w dacie wydania kwestionowanych postanowień strony pozwanej, przewidujący 3.letni termin przedawnienia liczony od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia.

Gdyby nawet hipotetycznie założyć, że szkoda wynikła ze zbrodni lub występku i do biegu przedawnienia roszczenia o jej naprawienie należy stosować dłuższy 10-letni termin z art. 442 § 2 k.c., to i tak z uwagi na przepisy przejściowe ustawy nowelizującej kodeks cywilny oraz datę wydania kwestionowanych postanowień przedawnienie roszczeń nie mogło być poddane w całości nowej regulacji z art. 442 ¹ k.c., wydłużającej termin przedawnienia z 10 do lat 20-tu. Skoro początek biegu przedawnienia roszczeń powódki rozpoczynał się najpóźniej wraz z wydawaniem kolejnych postanowień przez Prokuraturę Rejonową w P., tj. odpowiednio 24 stycznia 1994 r., 16 czerwca 1997 r., 2 marca 2004 r. i 12 stycznia 2007 r., to w przypadku roszczeń wywodzonych z dwóch pierwszych postanowień na datę wejścia w życie art. 442 ¹ k.c. (10 sierpień 2007 r.) były one już przedawnione przy zastosowaniu dotychczasowego 10-letniego terminu. Nie byłoby przedawnione natomiast roszczenie związane z wydaniem późniejszych postanowień z 2 marca 2004 r. i 12 stycznia 2007 r. i w odniesieniu do nich miałby już zastosowanie dłuższy 20-letni termin przedawniania ustanowiony przepisem art. 442 ¹ k.c., tyle tylko, że rozważania w tym zakresie oparte są na hipotetycznym założeniu, że szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, nie zaś na ustaleniach faktycznych poczynionych w sprawie.

Nietrafnie również skarżąca zarzuca, że Sąd I instancji nie ocenił skuteczności zarzutu przedawnienia roszczenia w aspekcie nadużycia prawa (art. 5 k.c.). Podniesienie zarzutu przedawnienia w zasadzie zwalnia sąd od merytorycznej oceny dochodzonego roszczenia. W tej sprawie Sąd I instancji oddalił powództwo z uwagi na merytoryczną niezasadność powództwa oraz z uwagi na zarzut przedawnienia. Skoro tak, to ewentualne uznanie zarzutu przedawnienia jako noszącego znamiona nadużycia prawa żadną miarą nie doprowadziłoby do odmiennego rozstrzygnięcia.

Z tych względów Sąd Apelacyjny oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c., zaś z uwagi na trudną sytuację osobistą i materialną powódki na zasadzie art. 102 k.p.c. obciążył ją jedynie częścią kosztów poniesionych przez przeciwnika w postępowaniu odwoławczym.