Sygn. akt. IV Ka 857/13
Dnia 12 listopada 2013r.
Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:
Przewodniczący SSO Grzegorz Szepelak (spr.)
Sędziowie SSO Aleksander Ostrowski
(...) del do SO Piotr Wylegalski
Protokolant Jowita Sierańska
przy udziale Leszka Karpiny Prokuratora Prokuratury Okręgowej
po rozpoznaniu w dniu 12 listopada 2013r.
sprawy M. K.
oskarżonego z art. 279 § 1 k.k.
na skutek apelacji wniesionej przez prokuratora
od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Śródmieścia
z dnia 21 maja 2013 roku sygn. akt V K 2044/12
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną;
II. zasądza od Skarbu Państwa (Kasa Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Śródmieścia) na rzecz adwokata A. S. kwotę 516,60 złotych (pięciuset szesnastu i 60/100, w tym VAT), tytułem nieopłaconej obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym;
III. kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze obciąża Skarb Państwa.
M. K. oskarżony został o to, że: w dniu 02-06-2012 r. ,we W., włamał się do pojazdu m-ki „T. (...) „,o nr rej. (...), poprzez wybicie szyby w drzwiach, a następnie dokonał zaboru w celu przywłaszczenia nawigacji samochodowej m-ki (...) o wartości nie mniejszej niż 500 zł na szkodę (...) S.A. K. ul. (...) (...);
tj. o czyn z art. 279 § 1 k.k.
Sąd Rejonowy dla Wrocławia –Śródmieścia, wyrokiem z dnia 21 maja 2013roku, sygn. akt V K 2041/12:
I. uniewinnił oskarżonego M. K. od popełnienia zarzuconego mu czynu z art. 279 § 1 k.k.;
II. kosztami postępowania obciążył Skarb Państwa;
III. zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. A. S. kwotę 619,92 zł ( z VAT), tytułem nieopłaconej obrony z urzędu.
Powyższy wyrok zaskarżył prokurator, zarzucając:
I błąd w ustaleniach faktycznych poprzez nienależytą ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego wynikającą z nadania nadmiernego znaczenia wyjaśnieniom M. K., w których nie przyznaje się on do popełnienia zarzucanego mu czynu z pominięciem istotnych okoliczności sprawy w tym ujawnieniem u oskarżonego przedmiotu pochodzącego z przestępstwa i narzędzia służącego do wycinania szyb samochodowych, oraz zbieżności czasowej i przestrzennej miejsca popełnienia przestępstwa i zatrzymania oskarżonego co w konsekwencji doprowadziło do uniewinnienia oskarżonego gdy prawidłowa ocena okoliczności podmiotowych i przedmiotowych prowadzi do wniosku przeciwnego.
II obrazę przepisów postępowania karnego mających wpływ na treść orzeczenia a to art. 399 §1 kpk poprzez zaniechanie zmiany kwalifikacji pranej czynu przepianego oskarżonemu z art. 279 § 1 kk. na czyn z art. 291 § 1 kk. w sytuacji gdy z ustaleń faktycznych Sądu wynikła konieczność takiej zmiany,
Tak formułując zarzuty apelacyjne, prokurator wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy Sądowi I Instancji do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje.
Apelacja prokuratora jest bezzasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.
Przede wszystkim nie sposób podzielić zarzutów autora apelacji, odnoszących się do sposobu przesłuchania oskarżonego w toku rozprawy. Podkreślić wszak należy, iż oskarżony – składając dobrowolne wyjaśnienia – nie ma obowiązku dowodzenia swej niewinności ani też obowiązku dostarczania dowodów na swoją korzyść (art.74§1kpk). Oskarżony ma przecież prawo do odmowy wyjaśnień lub odmowy odpowiedzi na poszczególne pytania (art.386§1kpk). Przeprowadzając postępowanie dowodowe, Sąd I Instancji – bazując więc na dowodach zgromadzonych przez prokuratora - tylko wówczas może od oskarżonego uzyskać więcej informacji w związku z przedstawionym mu zarzutem, gdy przesłuchiwany zechce ich udzielić. W niniejszej sprawie – jak wynika z akt sprawy –Sąd Rejonowy odczytał zaś w całości wyjaśnienia oskarżonego złożone w toku postępowania przygotowawczego (k.71) i odebrał od oskarżonego dodatkowe wyjaśnienia (k.72). Podkreślić przy tym należy, iż – zarzucając Sądowi I Instancji niedostateczną wnikliwość w tym względzie (k.115) – prokurator, będąc obecnym na rozprawie, wykazał się całkowitą biernością, nie zadając oskarżonemu żadnego pytania (k.89-90), zaś w toku postępowania przygotowawczego nie podjął nawet próby bezpośredniego przesłuchania M. K..
Co więcej, w toku postępowania przygotowawczego prokurator – będąc panem procesu – nie zadbał o dołączenie do akt sprawy zapisu z monitoringu ulicy (...) we W., który mógłby stanowić istotny materiał dowodowy w sprawie. Poszukując dowodów związanych z przedstawionym oskarżonemu w akcie oskarżenia zarzutem, Sąd Rejonowy usiłował zaś konwalidować to uchybienie, lecz - z uwagi na upływ czasu – okazało się to niemożliwe (k.97). Powtórzyć zatem, za Sądem Rejonowym, wypada, iż przypisanie winy i sprawstwa oskarżonemu nie może opierać się na prostym stwierdzeniu, że skoro przy oskarżonym, udającym się do lombardu i zatrzymanym do kontroli przy ulicy (...), znaleziono przedmiot pochodzący z kradzieży z włamaniem do samochodu zaparkowanego przy ulicy (...), to fakt ten wskazuje, że posiadacz takiego przedmiotu jest sprawcą tej kradzieży (k.108).
Jak słusznie wywodzi zatem Sąd I Instancji, należało oskarżonego, od przedstawionego mu zarzutu , uniewinnić – „...nie dlatego że stanowczo ustalono, iż nie popełnił przestępstwa, ale dlatego, że nie można mu popełnienia przestępstwa kradzieży z włamaniem udowodnić”(k.109).
Co się zaś tyczy zarzutu naruszenia przez Sąd Rejonowy normy z art.399§1kpk, to jest on całkowicie chybiony. Prawidłowo wskazuje wszak Sąd I Instancji, iż – w realiach niniejszej sprawy – modyfikacja opisu czynu zarzuconego oskarżonemu, jak i kwalifikacji prawnej takiego czynu w kierunku przestępstwa paserstwa z art.291kk, oznaczałoby wyjście Sądu Orzekającego poza granice oskarżenia. Opierając się nawet na tezach poglądów doktryny i orzecznictwa, przytoczonych w skardze apelacyjnej prokuratora, podkreślić bowiem należy, iż Sąd Orzekający jest związany ramami faktycznymi czynu jako zdarzenia historycznego (k.115). O tym więc, czy Sąd „utrzymał się” w granicach oskarżenia decyduje tożsamość zdarzenia historycznego objętego czynem przypisanym, ze zdarzeniem historycznym zarzuconym przez oskarżyciela w akcie oskarżenia (k.116). Jak wskazywał w przeszłości Sąd Najwyższy takie zdarzenie historyczne musi być opisane, jeżeli nie wprost w konkluzji aktu oskarżenia, to – co najmniej – w jego uzasadnieniu. Tylko wtedy można bowiem domniemywać: identyczności przedmiotu zamachu, tożsamości miejsca i czasu zdarzenia, jak też zachowania choćby części wspólnych znamion w opisie czynu zarzuconego i przypisanego, o których wspomina prokurator. Tymczasem w niniejszej sprawie aktem oskarżenia, wniesionym w trybie uproszczonym, zarzucono M. K. popełnienie przestępstwa kradzieży z włamaniem w dniu 2 czerwca 2012roku, we W. do samochodu marki „T. (...)” o nr rej.(...). Poza tak sformułowanym zarzutem, akt oskarżenia nie zawiera żadnego uzasadnienia, z którego możnaby wywodzić jedności i tożsamości zdarzenia historycznego ( między kradzieżą z włamaniem a późniejszym nabyciem mienia pochodzącego z tej kradzieży), na które powołuje się apelujący. Wyrok uniewinniający, wydany przez Sąd Rejonowy uznać należy więc za jedynie słuszny.
Orzeczenie o kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze wydano w oparciu o przepisy art.636§1Kodeksu postępowania karnego.