Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2017 r.

Sąd Rejonowy we Włocławku Wydział V Gospodarczy

w następującym składzie :

Przewodniczący SSR Jerzy Rażewski

Protokolant st. sekr. sąd. Anna Gawrysiak

po rozpoznaniu w dniu 04 stycznia 2017 r .we Włocławku na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółka z o.o. w G.

przeciwko (...) Spółka Akcyjna w W.

o zapłatę kwoty 15 916,18 zł

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powoda (...) Spółka z o.o. w G. na rzecz pozwanego (...) Spółka Akcyjna w W. kwotę 2 417 zł ( dwa tysiące czterysta siedemnaście złotych ) tytułem kosztów procesu ;

III.  zarządza zwrot na rzecz powoda (...) Spółka z o.o. w G. kwotę 1043,50 zł ( jeden tysiąc czterdzieści trzy złote pięćdziesiąt groszy ) tytułem niewydatkowanej części zaliczki.

sygn. akt V GC 371 / 15

UZASADNIENIE

Powód (...) Spółka z o.o. w G. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 15 916,18 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 13.10.2014 r. oraz kosztami postępowania. W uzasadnieniu wskazał, że dnia 4.09.2014 r. doszło do kolizji drogowej pojazdu marki T. (...) o nr rej. (...), stanowiącego własność poszkodowanego M. N. (1), który zgłosił szkodę u pozwanego zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia OC sprawcy kolizji.

Dnia 13.10.2014 r. poszkodowany zawarł z warsztatem (...) sp. z o.o. zlecenie naprawy, w którym ustalono przedmiot naprawy, jej zakres, oraz ( z uwagi na brak możliwości określenia kwoty za naprawę w dniu zawarcia zlecenia ) metodę sporządzenia kalkulacji kosztów naprawy, według której określona zostanie kwota końcowa za wykonanie usługi.

Warsztat zgodnie z treścią zlecenia naprawy zawartego z poszkodowanym sporządził kalkulację naprawy i przed przystąpieniem do naprawy przedłożył ją pozwanemu zakładowi ubezpieczeń. Pozwany zakład ubezpieczeń zweryfikował przedłożoną mu przez warsztat kalkulację naprawy.

Warsztat wykonując naprawę nie uwzględnił zastosowanych przez pozwany zakład ubezpieczeń potrąceń jako niezgodnych z treścią zlecenia naprawy zawartego z poszkodowanym.

W oparciu o powyższą kalkulację naprawy za wykonaną usługę warsztat wystawił FV nr (...) z dnia 2014-12-01 na kwotę 17 955.38 zł . oraz FV nr (...) z dnia 2014-11-26 na kwotę 369 zł. z uwzględnieniem stawki VAT obowiązującej w dacie wystawienia FV.

Poszkodowany M. N. (1), w dniu 2014-10-13 zawarł umowę o przelew wierzytelności z (...) sp. z o.o., który z kolei dnia 01.12. 2014 r. zawarł umowę o powierniczy przelew wierzytelności z (...) sp. z o.o. z/s w G..

Dnia 18.09.2014 r. pozwany zakład ubezpieczeń przyznał odszkodowanie za przedmiotową szkodę w wysokości 2268,90 zł a dnia 23.09.2014 r. przyznał dopłatę do odszkodowania w kwocie 139,30 zł.

W piśmie z dnia 2015-02-06 zakład ubezpieczeń zażądał zwrotu wpłaconej kwoty odszkodowania.

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu podniósł, że nie ponosi odpowiedzialności za skutki kolizji z dnia 4 września 2014 r.

Wskazał, że Jak wynika z treści oświadczenia o zdarzeniu drogowym z dnia 4 września 2014 r., P. L. (1), kierujący pojazdem marki O. (...) o nr rej. (...), który ubezpieczony był w zakresie OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanej spółce, wyjeżdżając z drogi podporządkowanej, nie zauważył pojazdu T. (...) o nr rej. (...), na skutek czego uderzył w prawy przedni bok pojazdu T., kierowanego przez M. N. (1).

Podkreślił jednak, że wbrew treści oświadczenia, P. L. (1) nie wyjeżdżał z drogi podporządkowanej, bowiem obydwa pojazdy znajdowały się na skrzyżowaniu równorzędnym Przedmiotowa kolizja miała miejsce na skrzyżowaniu drogi gminnej, która biegnie od strony drogi wojewódzkiej nr (...) w kierunku drogi krajowej nr (...). Drugą część skrzyżowania tworzy droga gruntowa stanowiąca dojazd do posesji w G. nr 53a, 53, oraz 41 - gdzie zamieszkuje P. L. (1). Drogi po których poruszali się obaj kierujący są drogami gruntowymi o szerokości 3 m. Na skrzyżowaniu tych dróg brak jakiegokolwiek oznakowania pionowego w tym informującego o pierwszeństwie przejazdu. Kierujący pojazdem O. (...) nr rej. (...) jechał od strony swojej posesji tj. G. nr 41 drogą gruntową i nie zatrzymując się wjechał na skrzyżowanie z drogą gminą również gruntową. Kierujący samochodem O. wyjechał z prawej strony względem kierującego pojazdem T. (...) nr rej. (...), który jechał od strony drogi wojewódzkiej nr (...) w kierunku K..

Według pozwanego, zgodnie z przepisem art. 25 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo - także jadącemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo, Sprawcą zdarzenia był zatem kierujący T. (...) pan M. N. (1), który to na skrzyżowaniu mając po swojej prawej stronie pojazd O. (...), kierowany przez P. L. (1), nie ustąpił mu pierwszeństwa przejazdu.

Sąd ustalił i zważył co następuje :

Stan faktyczny w niniejszej sprawie nie jest sporny między stronami. Dotyczy to przebiegu zdarzenia stanowiącego podstawę odpowiedzialności sprawcy szkody.

Istota sporu sprowadza się do ustalenia :

- sprawcy szkody, które to ustalenie skutkowałoby ewentualną odpowiedzialnością pozwanego ubezpieczyciela ;

- ustalenie wysokości szkody.

W niniejszej sprawie pozwany ubezpieczyciel podniósł, że to M. N. (2) ( cedent ), kierujący T. (...) jest sprawcą szkody, zatem powodowi ( cesjonariuszowi ) nie należy się żadne odszkodowanie.

Odpowiedzialność samoistnego posiadacza mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody oparta jest na zasadzie ryzyka.

Jednakże stosownie do art. 436 § 2 k.c. w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Oznacza to, że odpowiedzialność sprawcy szkody, w przypadku zderzenia się pojazdów mechanicznych, oparta jest na zasadzie winy ( art. 415 k.c. ).

Przedmiotowa kolizja miała miejsce na skrzyżowaniu drogi gminnej, która biegnie od strony drogi wojewódzkiej nr (...) w kierunku drogi krajowej nr (...). Drugą część skrzyżowania tworzy droga gruntowa stanowiąca dojazd do posesji w G. nr 53a, 53, oraz 41 - gdzie zamieszkuje P. L. (1). Drogi po których poruszali się obaj kierujący są drogami gruntowymi o szerokości 3 m. Na skrzyżowaniu tych dróg brak jakiegokolwiek oznakowania pionowego w tym informującego o pierwszeństwie przejazdu. Kierujący pojazdem O. (...) nr rej. (...) jechał od strony swojej posesji tj. G. nr 41 drogą gruntową i nie zatrzymując się wjechał na skrzyżowanie z drogą gminą również gruntową. Kierujący samochodem O. wyjechał z prawej strony względem kierującego pojazdem T. (...) nr rej. (...), który jechał od strony drogi wojewódzkiej nr (...) w kierunku K. ( dowód: zdjęcia satelitarne miejsca zdarzenia, k. 76v-77 ).

W pierwszym rzędzie zatem należało ustalić status prawny dróg po których poruszali się uczestnicy zdarzenia oraz zastosowanie in concreto do wypadku drogowego, stanowiącego o winie uczestników tego zdarzenia, przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Poza sporem pozostaje, że droga po której poruszał się M. N. ( T. (...) ) ma status drogi gminnej.

Bardziej skomplikowany jest status drogi, po której poruszał się P. L. (1) ( O. (...) ). Droga ta bowiem ma tylko w części status drogi gminnej.

Stosownie do art. 1, 2, 2a i 7 ust. 2 Ustawy z dnia 21.03.1985 r. o drogach publicznych ( Dz. U. 2016.1440 ) drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych. Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

1) drogi krajowe;

2) drogi wojewódzkie;

3) drogi powiatowe;

4) drogi gminne.

1. Drogi krajowe stanowią własność Skarbu Państwa.

2. Drogi wojewódzkie, powiatowe i gminne stanowią własność właściwego samorządu województwa, powiatu lub gminy.

Zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu.

Droga po której poruszał się P. L. (1) samochodem O. (...) ma status drogi gminnej na odcinku od posesji G. nr 41 do posesji (...), natomiast w pozostałym odcinku tj. miedzy posesją (...) a 53 a i dalej do skrzyżowania z drogą gminną ( miejscem zdarzenia ) jest niezabudowaną działką prywatną ( dowód: zdjęcia satelitarne miejsca zdarzenia, k. 76v-77 ; pismo Urzędu Gminy L. z dnia 12.12.2016 r., k. 551-557 ). Gmina nie jest właścicielem tej działki, zatem droga nie może mieć statusu drogi gminnej ( tak też NSA w wyroku z dnia 2.06.2016 r., I OSK 179 / 16 ).

Reasumując, M. N. jadący T. (...) poruszał się drogą publiczną – drogą gminną, natomiast P. L. jadący O. (...) wyjeżdżał z drogi niepublicznej.

Prima facie wydaje się zatem, że winnym wypadku był P. L. (1).

Zgodnie z art. 1 ust. 1 p.1 i ust 2 oraz art. 25 ust 1 ustawy z dnia 20.06.1997 r. Prawo o ruchu drogowym ( Dz. U. 2017. 128 ) [ dalej kodeks drogowy ] ustawa określa zasady ruchu na drogach publicznych, w strefach zamieszkania oraz w strefach ruchu.

Przepisy ustawy stosuje się również do ruchu odbywającego się poza miejscami wymienionymi w ust. 1 pkt. 1, w zakresie koniecznym dla uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa osób.

Kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, a jeżeli skręca w lewo - także jadącemu z kierunku przeciwnego na wprost lub skręcającemu w prawo.

W okolicznościach niniejszej sprawy M. N. ( jadący T. (...) ), poruszając się drogą gminną, dojechał do skrzyżowania z inną drogą, z której wyjeżdżał inny pojazd ( O. (...) ) skręcając w lewo. W sytuacji, gdyby status dróg był równorzędny ( drogi publiczne ) wina M. N. nie budziłaby żadnych wątpliwości.

Tymczasem jak wspomniano wyżej, droga z której wyjeżdżał P. L. kierujący O. (...), nie była ( de iure ) droga publiczną .

Należy zatem odpowiedzieć na pytanie, czy P. N. całkowicie zwolniony był z zachowania szczególnej ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony, pomimo prawnego statusu dróg ( tym bardziej, gdy obydwaj uczestnicy w chwili zdarzenia nie zdawali sobie sprawy z ich statusu ) ?

Nawet gdyby przyjąć, że M. N. znał status prawny dogi z jego prawej strony, to nie zwalniało go z zachowania szczególnej ostrożności, gdy zbliżał się skrzyżowania.

Drogi bowiem, po których poruszali się obydwaj uczestnicy wypadku są drogami ogólnie dostępnymi, zwłaszcza droga, po której poruszał się O. (...) i nie ma żadnych ograniczeń co do wjazdu i wyjazdu z niej i po krótkim odcinku między zabudowaniami G. 53a a 53 przechodzi w drogę publiczną – drogę gminną. Dojazd zaś do zabudowań (...) a i 53 odbywa się właśnie z tej drogi. Wyjazd zatem do drogi, po której poruszał się M. N. nie jest w żadnej mierze wyjazdem z zabudowań.

Jak zacytowano wyżej przepisy ustawy stosuje się również do ruchu odbywającego się poza miejscami wymienionymi w ust. 1 pkt. 1 [ m. in. na drogach publicznych ] , w zakresie koniecznym dla uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa osób.

Przepis ten zatem należy odnosić wprost do sytuacji drogowej w niniejszej sprawie.

Poruszający się drogą gminną M. N. zbliżając się do skrzyżowania z drogę ogólnie dostępną winien zachować szczególną ostrożność, tym bardziej, że skrzyżowanie obejmowało drogę z jego prawej strony, a przy żadnej z dróg nie było żadnego oznakowania pionowego. Taki obowiązek wynika nie tylko wprost z przepisu art. 1 ust. 2 i 25 ust. 1 Kodeksu drogowego ( przepisy ustawy stosuje się również do ruchu odbywającego się poza miejscami wymienionymi w ust. 1 pkt. 1, w zakresie koniecznym dla uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa osób. Kierujący pojazdem, zbliżając się do skrzyżowania, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pojazdowi nadjeżdżającemu z prawej strony ) ale również z najbardziej elementarnych zasad zachowania ostrożności wymaganej od każdego kierowcy, gdy zbliża się do miejsca, w którym może dość do sytuacji niebezpiecznej, konfliktowej czy zagrożenia bezpieczeństwa innych osób ( por. orzecznictwo SN [ w sytuacji poruszania się pojazdów na terenach zamkniętych, całkowicie prywatnych bez styczności z drogami publicznymi ] – wyrok SN z dnia 02.02.1998 r., III KKN 353 / 96, Legalis nr 101277 ; postanowienie SN z dnia 12.02.2001 r., IV KKN 477 / 97, Legalis 345404 ).

Rozważając powyższe należy uznać, że to M. N. (2), kierujący T. (...) ponosi całkowitą odpowiedzialność za spowodowanie wypadku nie ustępując pierwszeństwa przejazdu pojazdowi poruszającego się z jego prawej strony ( O. (...) ), zatem nie przysługuje mu żadne odszkodowanie, a następnie cesjonariuszowi – powodowi.

W tej sytuacji, na podstawie ar. 436 § 2 k.c. w zw. z art. 822 k.c. a contrario, Sąd orzekł jak w sentencji.

O kosztach orzeczono po myśli art. 98 §1 i 3 k.p.c.

Pozwany poniósł koszty :

- 2 400 zł z tytułu wynagrodzenia radcy prawnego ;

- 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

O zwrocie niewydatkowanej części zaliczki orzeczono na podstawie art. 84 uoksc.