Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IC 909/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 listopada 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący

SSO Wojciech Rychliński

Protokolant

stażysta Anna Frankowska

po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa A. S.

przeciwko Bankowi Spółdzielczemu z siedzibą w R.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  oddala powództwo ;

2.  nie obciąża powódki A. S. obowiązkiem uiszczenia na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim kosztów sądowych od oddalonego powództwa w tym opłaty sądowej od pozwu od której uiszczenia powódka została zwolniona ;

3.  nie obciąża powódki A. S. obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego na rzecz pozwanego Banku Spółdzielczego z siedzibą w R., w tym kosztami zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym według norm prawem przepisanych ;

4.  zasądza od powódki A. S. na rzecz pozwanego Banku Spółdzielczego z siedzibą w R. kwotę 14.417,00 złotych ( czternaście tysięcy czterysta siedemnaście 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego ;

Sygn. akt I C 909/16

UZASADNIENIE

Dnia 24 maja 2016 roku powódka A. S. reprezentowana przez radcę prawnego D. S. wniosła pozew przeciwko pozwanemu Bankowi Spółdzielczemu w R. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci Bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) Banku Spółdzielczego w R. z dnia 29 listopada 2013 roku , któremu Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim dnia 14 marca 2014 roku nadał klauzulę wykonalności, zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych .

W uzasadnieniu swojego żądania powódka zaprzeczyła istnieniu obowiązku stwierdzonego bankowym tytułem egzekucyjnym , podnosząc następujące zarzuty:

- zarzuty niekonstytucyjności art.96 i 97 Prawa bankowego będącego podstawą wydania Bankowego tytułu egzekucyjnego przeciwko powódce ,

- zarzut nieziszczenia się warunku dla powstania wymagalności roszczenia objętego bankowym tytułem egzekucyjnym ,

- zarzut niewłaściwego wskazania podstawy wyliczenia odsetek umownych w bankowym tytułem egzekucyjnym uniemożliwiającym weryfikację obliczeń, a tym samym obronę dłużnika,

- zarzut niedopuszczalności wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego względem poręczyciela cywilnego,

(k.2-16)

W odpowiedzi na pozew z dnia 29 lipca 2016 roku pozwany Bank Spółdzielczy w R. reprezentowany przez adwokata S. P. wnosił o oddalenie powództwa, zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych, podnosząc, iż powództwo jest całkowicie bezzasadne i zaprzeczając wszystkim twierdzeniom i zarzutom powódki.

(k.74-76)

Sąd ustalił co następuje:

W dniu 13 czerwca 2011 roku pozwany Bank Spółdzielczy w R. udzielił (...) Kompanii Deweloperskiej spółce zo.o. z siedzibą w R. kredytu w kwocie 1.300.000,00 złotych ( jeden milion trzysta tysięcy ) na okres od dnia 13 czerwca 2010 roku do dnia 31 października 2013 roku .

A. S. w/w spółce była dominującym wspólnikiem i posiadała 80 udziałów, współdecydowała o wszystkich najważniejszych sprawach dotyczących spółki także o zaciąganiu przez spółkę kredytów .

Prawnym zabezpieczeniem udzielonego kredytu było poręczenie udzielone przez powódkę .

Powódka dodatkowo złożyła oświadczenie o poddaniu się egzekucji .

( dowód: umowa o kredyt nr (...) z dnia 13 czerwca 2011 roku k.83-85 v., protokół Nadzwyczajnego Zebrania Wspólników (...) Kompanii Deweloperskiej z dnia 2 czerwca 2011 roku wraz z listą obecności k.87-90, umowa poręczenia z dnia 13 czerwca 2011 roku zawarta pomiędzy pozwanym , a powódką k.86,86 v., akta Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim sygn. I Co 2194/13 w załączeniu )

Od trzeciego kwartału 2012 roku kredytobiorca zaczął się opóźniać ze spłatą należnych rat, pozwany wystosował upomnienia, a następnie wezwanie do kredytobiorcy oraz powódki. Wymienione dokumenty zostały skutecznie doręczone powódce. Bank wielokrotnie przekazał powódce pocztą elektroniczną wymienione upomnienie i wezwanie, a także dalsze informacje dotyczące stanu zadłużenia wynikające z poręczonego kredytu .

( dowód : upomnienie z dnia 4 października 2012 roku wraz z kopertą i zwrotnym potwierdzeniem odbioru k.91,92, wezwanie do zapłaty z dnia 18 października 2012 roku i zwrotne potwierdzenia odbioru wezwania k.93,94,95, wiadomości e-mail z dnia 19 października 2012 roku i z dnia 23 października 2012 roku wraz ze skanami upomnienia i wezwania k.96-100 )

Pozwany w związku ze zbliżającym się terminem spłaty kredytu wystosował do kredytobiorcy oraz poręczycieli pismo w którym po raz kolejny przypomniał o zadłużeniu i obowiązku spłaty w dniu 30 września 2013 roku .

( dowód: pismo z dnia 30 września 2013 roku wraz z dowodem doręczenia pisma powódce k.101-103)

Należność z tytułu umowy kredytu stała się wymagalna w dniu 1 listopada 2013 roku i nie została spłacona ani przez kredytobiorcę jak również przez powódkę.

W dniu 29 listopada 2013 roku bank wystawił Bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) .

Bankowy tytuł egzekucyjny nr (...) stwierdza , iż A. S. jest zobowiązana jako dłużnik solidarny wobec Banku Spółdzielczego w R. do zapłaty kwoty 1.329.540,15 złotych ( jeden milion trzysta dwadzieścia dziewięć tysięcy pięćset czterdzieści złotych 15/100) wraz z odsetkami umownymi dla należności przeterminowanych, liczonych według zmiennej stopy procentowej w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP .

Powyższy tytuł wykonawczy stanowił podstawę wszczęcia postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Tomaszowie Mazowieckim P. S. w sprawie o sygn. akt Km 1022/14 .

Sąd Rejonowy w Tomaszowie Mazowieckim 10 stycznia 2014 roku nadał klauzulę wykonalności Bankowemu tytułowi egzekucyjnemu wystawionemu w dniu 29 listopada 2013 roku przez Bank Spółdzielczy w R. przeciwko A. G., co do obowiązku zapłaty przez A. G. na rzecz Banku Spółdzielczego w R. kwoty 1.329.540,15 złotych ( jeden milion trzysta dwadzieścia dziewięć tysięcy pięćset czterdzieści 15/100) dotyczącemu zobowiązania wynikającego z tytułu poręczenia kredytu obrotowego nr (...) z dnia 13 czerwca 2011 roku udzielonego przez Bank Spółdzielczy w R. Kampanii Deweloperskiej spółce zo.o. w R., z którą to A. G. ponosi solidarną odpowiedzialność z ograniczeniem odpowiedzialności dłużnika do kwoty 2.600.000,00 ( dwa miliony sześćset tysięcy) .

( dowód : kserokopia Bankowego tytułu egzekucyjnego Banku Spółdzielczego w R. z dnia 29 listopada 2013 roku , umowa poręczenia z dnia 13 czerwca 2011 roku, postanowienie Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim z dnia 10 stycznia 2014 roku w sprawie o sygn. akt I Co 2194/13 k.23-28 )

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Tomaszowie Mazowieckim P. S. wszczął postępowanie egzekucyjne przeciwko A. S. .

( dowód : zajęcie wierzytelności z dnia 24 listopada 2014 roku , zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z dnia 24 listopada 2011 roku , zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego i zakazie wypłat z dnia 17 lutego 2015 roku k.29-31 )

Od chwili wszczęcia egzekucji powódka wielokrotnie kwestionowała tytuł wykonawczy oraz czynności Komornika, składając do Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim oraz Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim środki zaskarżenia , które były oddalane .

( dowód : akta Sądu Rejonowego w Tomaszowie Mazowieckim I Co 1898/14, I Co 13/15, I Co 925/15, akta Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim II Cz 237/15, II Cz 14/16, II Cz 16/16 w załączeniu)

Sąd zważył co następuje:

Powództwo w niniejszej sprawie jest bezzasadne i nie zasługuje na uwzględnienie .

Jako podstawę prawną dochodzonego roszczenia powódka wskazuje art. 840.§ 1 pkt.1 k.p.c. zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli:

1)przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście;

Zdarzeniem, na którym oparto klauzulę wykonalności, jest tytuł egzekucyjny. W piśmiennictwie od dawna zwraca się uwagę, że należy odróżniać sytuację, gdy tytuł egzekucyjny korzysta z powagi rzeczy osądzonej (orzeczenie sądu oraz orzeczenia zrównane z nim pod względem skutków, np. wyrok sądu polubownego - por. uwagi do art. 776 i n.) oraz gdy tytuł ten takiej cechy nie posiada. Brzmienie art. 840 § 1 pkt 1 k.p.c. ustalone od dnia 5 lutego 2005 r. sankcjonuje utrwalone poglądy doktryny i orzecznictwa. Powództwo opozycyjne oparte na omawianej podstawie, jest dopuszczalne, o ile nie występują przeszkody w postaci niedopuszczalności drogi sądowej, powagi rzeczy osądzonej lub zawisłości sporu. Dłużnik nie może w drodze tego powództwa zmierzać do wzruszenia prawomocnego rozstrzygnięcia sądu stanowiącego tytuł egzekucyjny (por. m.in. wyrok SN z dnia 12 grudnia 1972 r., II PR 372/72, OSP 1973, z. 11, poz. 222), ale może przeczyć treści innych tytułów egzekucyjnych, których nie chroni prawomocność materialna ( res iudicata) czy zawisłość sporu ( lis pendens), m.in.: ugody sądowej, ugody zawartej przed sądem polubownym, aktu notarialnego, bankowego tytułu egzekucyjnego (postanowienie SN z dnia 27 listopada 2003 r., III CZP 78/03, Prok. i Pr.-wkł. 2004, nr 6, poz. 36).

Powódka zaprzecza istnieniu obowiązku stwierdzonego bankowym tytułem egzekucyjnym, podnosząc następujące zarzuty:

Nie są zasadne zarzuty podniesione przez powódkę , a mianowicie :

- zarzut niekonstytucyjności art.96 i 97 Prawa bankowego będącego podstawą wydania Bankowego tytułu egzekucyjnego przeciwko powódce ,

- zarzut nieziszczenia się warunku dla powstania wymagalności roszczenia objętego bankowym tytułem egzekucyjnym ,

- zarzut niewłaściwego wskazania podstawy wyliczenia odsetek umownych w bankowym tytule egzekucyjnym uniemożliwiającym weryfikację obliczeń , a tym samym obronę dłużnika ,

- zarzut niedopuszczalności wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego względem poręczyciela cywilnego ,

Pozew powódki uzasadniony był m.in. przekonaniem powódki, że bankowy tytuł egzekucyjny z dnia 29 listopada 2013 r. został wydany na podstawie przepisów uznanych za niezgodne z ustawą zasadniczą, przez co prowadzenie w oparciu o ten tytuł postępowania egzekucyjnego było niedopuszczalne. Z poglądem tym nie sposób się zgodzić. Wprawdzie w dniu 14 kwietnia 2015 r. Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok (P 45/12) orzekający o niezgodności art. 96 ust. 1 i art. 97 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2015 r., poz. 128) z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zaś z mocy ustawy z dnia 25 września 2015 r. o zmianie ustawy prawo bankowe oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 12 listopada 2015 r., poz. 1854) banki od dnia 27 listopada 2015 r. utraciły prawo do wystawiania tytułów egzekucyjnych, jednakże okoliczność ta na kanwie rozpoznawanej sprawy nie miała żadnego znaczenia. Wszak, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 4 oraz art. 11 przywołanej ustawy bankowe tytuły egzekucyjne, którym nadano klauzulę wykonalności na podstawie dotychczasowych przepisów - a więc również bankowy tytuł egzekucyjny wystawiony przeciwko powódce - zachowały moc tytułów wykonawczych także po wejściu w życie tej ustawy. Z tych względów nie było podstaw do kwestionowania przedmiotowego tytułu, jak i samego postępowania egzekucyjnego służącego jego przymusowemu wykonaniu.

Niezależnie od powyższego, nie zasługiwały na wiarę także pozostałe zarzuty powódki, w tym zarzut nieziszczenia się warunku dla powstania wymagalności roszczenia objętego tytułem wykonawczym w sprawie Km 1022/14. Powódka była dominującym wspólnikiem w (...) spółce z o.o. w R. i współdecydowała o zaciągnięciu kredytu obrotowego nr (...) z dnia 13 czerwca 2011 r. (k. 87 - 89). Udzieliła przy tym zabezpieczenia spłaty tego kredytu w formie poręczenia (k. 86 - 86 verte), a zatem miała pełną świadomość, że w razie nie spłacenia kredytu przez Spółkę będzie zobowiązana, jako poręczyciel do spłaty całej należności wraz z odsetkami. W art. 97 Prawa bankowego (w brzmieniu obowiązującym przed wspomnianą nowelizacją) normowana była zresztą odpowiedzialność dłużnika banku z tytułu zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z czynności bankowej. Co więcej ze znajdujących się w aktach sprawy dokumentów (k. 91 - 103) jednoznacznie wynika, że powódka była informowana o upływie terminu zakreślonego dla spłaty kredytu i mimo kierowanych wezwań nie dokonała wymaganej zapłaty. To wszystko wskazuje na to, że wobec niespłacenia należności roszczenie wynikające z umowy kredytu stało się wymagalne. Nieprzekonujące były nadto próby powódki podważenia wystawionego przeciwko niej bankowego tytułu egzekucyjnego, odwołujące się do sposobu wyliczenia odsetek w tym tytule, skoro jego treść nie pozostawia wątpliwości co do zachowania wymogów przewidzianych w uprzednio obowiązującym art. 96 ust. 2 Prawa bankowego oraz wskazuje podstawę wyliczenia odsetek.

W. okoliczności i zgromadzony w sprawie materiał dowodowy wskazuje, że powódka wobec niespłacania należności wynikającej z umowy kredytu za który poręczyła stała się odpwiedzialna za dług zaś roszczenie stało się wymagalne w dniu 1 listopada 2013 roku .

Powódka przez cały czas miała świadomość, że spółka nie spłaca długu i że z dniem 1 listopada 2013 roku dług stał się w całości wymagalny. Nadto powódka była powiadamiana na bieżąco o nie spłacaniu długu, pozwany o tym fakcie informował ją pisemnie, elektronicznie, telefonicznie, a także osobiście w trakcie spotkań w siedzibie banku .

Pozwany czynił starania by powódka dobrowolnie spłaciła poręczony i wymagalny dług. Nietrafny jest zarzut powódki dotyczący podstawy wyliczenia odestek w tytule wystawionym przez pozwanego bowiem dokument ten zawiera wszystkie elementy wymienione w art.96 ust.1 prawa bankowego, a tym samym wskazuje podstawę wyliczenia odsetek. ( podaje kwotę odsetek oraz stopę w poszczególnych okresach jak również podstawę ich wyliczenia )

Nie do przyjęcia jest także zarzut o niedopuszczalności wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego przeciwko powódce jako poręczycielce .

Zgodnie z art.97 Prawa bankowego w brzmieniu obowiązującym w latach 2013-2015 bankowy tytuł może być podstawą egzekucji prowadzonej według kodeksu postępowania cywilnego po nadaniu mu przez Sąd klauzuli wykonalności wyłącznie przeciwko osobie, która bezpośrednio z bankiem dokonywała czynności bankowej albo jest dłużnikiem banku z tytułu zabezpieczenia wierzytelności banku wynikającej z czynności bankowej .

Powódka poręczyła za wierzytelność i złożyła oświadczenie o poddaniu się egzekucji, a zatem pozwany prawidłowo wystawił przeciwko niej tytuł wykonawczy .

W świetle powyższego Sąd oddalił powództwo, nie znajdując podstaw do jego uwzględnienia na podstawie art. 840. § 1 pkt.1 k.p.c.

Powódka w żaden sposób nie wykazała ani nawet nie uprawdopodobniła aby zaistniała którakolwiek z okoliczności uzasadniających wniesienie pozwu .

Na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku Sąd nie obciążył powódki obowiązkiem uiszczenia kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim od oddalonego powództwa , tj. opłatą sądową od pozwu .

Na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd nie obciążył powódki obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania zażaleniowego na rzecz pozwanego w tym kosztami zastępstwa procesowego w postępowaniu zażaleniowym według norm prawem przepisanych .

W ramach zwrotu kosztów procesu na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z przepisami § 2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 roku poz. 1800 ) Sąd zasądził od powódki na rzecz pozwanego kwotę 14.417,00 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Kwota ta obejmuje koszty zastępstwa procesowego – 14.400,00 złotych, opłatę skarbową od pełnomocnictwa – 17 złotych .

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.