Pełny tekst orzeczenia

II C 24/17

UZASADNIENIE

5 stycznia 2017 roku M. O. wniósł pozew, w którym domagał się zasądzenia od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Łodzi oraz Sądu Apelacyjnego w Łodzi 100’000’000,00 euro za doznane krzywdy i szkody w związku z nierzetelnym i rażąco niesprawiedliwym, zdaniem powoda, rozpatrzeniem przez Sąd Okręgowy w Łodzi jego wniosku o przedterminowe warunkowe zwolnienie z odbycia reszty kary pozbawienia wolności oraz nierzetelnym i rażąco niesprawiedliwym rozpatrzeniem przez Sąd Apelacyjny w Łodzi zażalenia na postanowienie o odmowie udzielenia warunkowego przedterminowego zwolnienia. Pismem wniesionym 14 kwietnia 2017 r. powód rozszerzył powództwo, żądając dodatkowo kwoty 300’000’000,00 zł, za rażąco niesprawiedliwe rozpatrzenie przez Sąd Okręgowy w Łodzi i Sąd Apelacyjny w Łodzi jego sprawy dotyczącej zmiany podgrupy klasyfikacyjnej w zakładzie karnym, w którym powód odbywa karę pozbawienia wolności.

Na rozprawie 16 października 2017 roku powód wyjaśnił, że połowa z obu wniesionych roszczeń to zadośćuczynienie, zaś druga połowa to odszkodowanie.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Stan faktyczny:

Sąd Okręgowy w Łodzi wydał w sprawie oznaczonej sygnaturą akt VI Kow 2426/16, wszczętej na wniosek powoda, postanowienie z 3 października 2016 roku, którym na podstawie art. 77 § 1 kk, art. 78 § 2 kk oraz art. 161 § 1 kkw odmówił M. O. warunkowego zwolnienia z odbycia reszty kary zasadniczej pozbawienia wolności. Na skutek zażalenia powoda Sąd Apelacyjny w Łodzi wydał pod sygnaturą akt II AKzw 901/16 postanowienie z 16 listopada 2016 roku, którym utrzymał w mocy zaskarżone postanowienie Sądu okręgowego w Łodzi z 3 października 2016 roku.

/ załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi VI Kow 2426/16 /

Sąd Okręgowy w Łodzi wydał w sprawie oznaczonej sygnatura akt VI Pen 1154/16 postanowienie z 20 lutego 2017 roku w przedmiocie zmiany klasyfikacji skazanego M. O., którym utrzymał w mocy decyzję Komisji Penitencjarnej Zakładu Karnego w G. z 6 grudnia 2016 roku. 24 marca 2017 roku do Sądu wpłynęło pismo skazanego zatytułowane zażalenie, którego przedmiotem było postanowienie z 20 lutego 2017 roku. Zarządzeniem z 1 kwietnia 2017 roku skazany został powiadomiony, że postanowienie to jest prawomocne i nie podlega zaskarżeniu.

/ załączone akta Sądu Okręgowego w Łodzi VI Pen 1154/16 /

3 marca 2017 roku do Sądu Apelacyjnego w Łodzi wpłynęło pismo M. O., które zostało przyjęte jako skarga na działanie Sądu Okręgowego w Łodzi podjęte w sprawie VI Pen 1154/16. Po analizie akt sprawy Sądu Okręgowego w Łodzi nie dopatrzono się okoliczności potwierdzających zarzuty skarżącego, o czym powiadomiono powoda.

/ załączone akta Sk 51/17 Sądu Apelacyjnego w Łodzi /

Sąd nie uwzględnił wniosków dowodowych powoda o przesłuchanie świadków w osobach sędziów orzekających w obu instancjach w sprawach dotyczących powoda, sekretarzy sądowych, którzy protokołowali przebieg posiedzeń oraz uczestniczących w nich prokuratorów. Przeprowadzenie tych dowodów na okoliczność, jak określił to powód, „zasadności zarzutów stawianych w pozwie”, było zbędne wobec oceny bezzasadności roszczeń opartych na wskazanej przez powoda podstawie faktycznej.

Rozważania prawne:

Podstawą prawną, w oparciu o którą należy rozważyć odpowiedzialność Skarbu Państwa w tej sprawie jest przepis art. 417 1 § 2 kc. Jedną z zasadniczych przesłanek tej odpowiedzialności jest stwierdzenie we właściwym postępowaniu niezgodności z prawem decyzji Sądów, których prawidłowość kwestionuje powód. Przesłanka ta nie została spełniona, albowiem w żadnej ze spraw nie zapadło żadne orzeczenie wydane w trybie przewidzianym dla postępowania karnego wykonawczego, stwierdzające niezgodność z prawem orzeczeń lub innych decyzji procesowych. Natomiast sąd cywilny nie jest władny dokonywać samodzielnej oceny prawidłowości decyzji podejmowanych przez Sądy dwóch instancji w karnym postępowaniu wykonawczym. Próba dokonywania takiej oceny byłaby rażącym naruszeniem zasad zawartych w art. 176 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Przepis ten, wprowadzając zasadę co najmniej dwuinstancyjności postępowań sądowych stanowi, że ustrój i właściwość sądów oraz postępowanie przed sądami określają ustawy.

W przypadku postępowania wykonawczego kwestie ustrojowe reguluje ustawa z dnia 27 lipca 2001 roku Prawo o ustroju sądów powszechnych (tj. z dnia 16 listopada 2016 r. Dz.U. z 2016 r. poz. 2062), która w art. 12, 16 i 18 określają właściwość wydziałów karnych sądów powszechnych do rozpoznawania spraw z zakresu szeroko rozumianego prawa karnego. Zasady postępowania wykonawczego określone są natomiast w przepisach kodeksu karnego wykonawczego oraz kodeksie postępowania karnego, w związku z ich stosowaniem w kwestiach nieuregulowanych w tym pierwszym (art. 1 § 2 kkw). Wskazane przepisy określają zarówno właściwość organów prowadzących to postępowanie, jak i dopuszczalność i tryb kontroli decyzji podejmowanych przez te organy. Żaden przepis wspomnianych ustaw nie przewiduje możliwości kontrolowania w trybie procesu cywilnego prawidłowości postępowania prowadzonego przez sądy w przedmiocie wykonywania kary pozbawienia wolności, czy klasyfikacji skazanego odbywającego taką karę, a tym bardziej nie dopuszcza możliwości kontrolowania prawidłowości prawomocnych orzeczeń wydawanych przez sądy w wyniku takich postępowań.

Roszczenia powoda nie zasługują również na uwzględnienie na podstawie art. 417 2 kc, ponieważ M. O. nie przedstawił żadnych dowodów, ani nawet twierdzeń, wskazujących na to, aby wskutek zgodnego z prawem wykonywania władzy publicznej doznał szkody na osobie.

Wobec powyższego powództwo podlega oddaleniu.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc w zw. z art. 102 kpc oraz 32 ust. 3 ustawy z dnia 15 grudnia 2016 roku o Prokuratorii Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej uznając, iż stan majątkowy powoda oraz fakt pobytu w izolacji penitencjarnej uniemożliwiający podjęcie pracy zarobkowej są okolicznościami szczególnymi uzasadniającymi obciążenie M. O. jedynie częścią wynagrodzenia należnego zastępcy procesowemu strony pozwanej mimo przegrania przez powoda procesu.