Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 października 2017 r.

Sąd Apelacyjny w Szczecinie, II Wydział Karny w składzie:

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Szczecinie Beaty Sochackiej

po rozpoznaniu w dniu 28 września 2017 r. sprawy:

1) R. D. (1)

2) A. C. (1)

3) S. I. (1)

4) A. T. (1)

5) R. C. (1)

oskarżonych z art. 286 § 1 kk i inne

na skutek apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Szczecinie

z dnia 16 listopada 2016 r., sygn. akt III K 22/10

I. zmienia zaskarżony wyrok w części dotyczącej oskarżonego R. D. (1) w ten sposób, że:

1. obniża orzeczoną wobec oskarżonego w punkcie 11 części dyspozytywnej karę pozbawienia wolności do 3 (trzech) lat;

II. zmienia zaskarżony wyrok w części dotyczącej A. C. (1) w ten sposób, że:

1. uniewinnia oskarżonego od popełnienia czynów przypisanych w punkcie 6 części dyspozytywnej (opisane w pkt. III i IV części wstępnej), a kosztami procesu w tej części obciąża Skarb Państwa,

2. obniża orzeczoną wobec oskarżonego w punkcie 5 części dyspozytywnej karę pozbawienia wolności do 2 (dwóch) lat,

3. na podstawie art. 69 § 1 i 2 oraz art. 70 § 1 pkt. 1 kk wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 3 (trzech) lat próby,

4. na podstawie art. 63 § 1 kk zalicza na poczet wymierzonej oskarżonemu kary grzywny okres rzeczywistego pozbawienia wolności od 5 października 1999 roku do 12 maja 2000 roku,

III. zmienia zaskarżony wyrok w części dotyczącej R. C. (1) w ten sposób, że z kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 11 części dyspozytywnej eliminuje przepis art. 270 § 1 kk;

IV. zmienia zaskarżony wyrok w części dotyczącej A. T. (1) w ten sposób, że z kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu w punkcie 10 części dyspozytywnej eliminuje przepis art. 271 § 1 i § 3 kk;

V. w pozostałej zaskarżonej części wyrok utrzymuje w mocy;

VI. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. B. R. oraz
adw. J. S. kwoty po 885,60 (osiemset osiemdziesiąt pięć
i 60/100) złotych z VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonym A. T. (1) i R. C. (1) z urzędu w postępowaniu odwoławczym,

VII. zasądza od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze w częściach im przypadających oraz zwalnia oskarżonych: R. C. (1), A. T. (1) i S. I. (1) od ponoszenia opłat za drugą instancję a oskarżonych: R. D. (1) i A. C. (1) za obie instancje.

Małgorzata Jankowska Janusz Jaromin Piotr Brodniak

Sygn. akt II AKa 53/17

UZASADNIENIE

R. D. (1), P. P., J. O. i A. C. (1) zostali oskarżeni o to, że:

I . od sierpnia 1998 r. do października 1998 r. w S. działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w warunkach czynu ciągłego, na podstawie umowy nr (...) podpisanej w dniu 08.09.1998 r. pomiędzy (...)Oddział w S. a J. K. (1) właścicielką spółki z o. o. (...), wyłudzili pieniądze w kwocie 233 000,00 zł z tytułu zakupu konstrukcji szalunków, w ten sposób, iż wprowadzili w błąd w/w firmę, co do sytuacji finansowej spółki z o. o. (...) i przedłożyli nieprawdziwe zeznania podatkowe i deklaracje, oświadczenia, umowy o rzekome prace budowlane, a także otworzyli fikcyjną firmę pod nazwą „(...), będącą rzekomym dostawcą w/w przedmiotów, oraz konto firmy, na które wpływały pieniądze z w/w towarzystwa, a także w celu uprawdopodobnienia okoliczności potwierdzających istnienie przedmiotu leasingu wystawiali fikcyjne dokumenty w postaci faktur VAT oraz protokołów zdawczo-odbiorczych, czym działali na szkodę (...) wobec R. D. (1) i A. C. (1),

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 i 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

a wobec P. P. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

a wobec J. O. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 i § 3 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk;

a nadto R. D. (1), P. P., A. C. (1) i R. C. (1)

o to, że:

II. od września 1998 r. do października 1998 r. w S., działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w warunkach czynu ciągłego, przy czym R. C. (1) będąc uprzednio karanym wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Legnicy z dnia 23.03.1995 r., sygn. akt III K 33/94 i Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 14.09.1995 r., sygn. akt II Akr 268/95 za czyny z art. 265 § 1 dkk, 201 dkk, 204 dkk na karę łączną 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał od 8.11.1995 r. do 14.02.1996 r. i od 10.01.1997 r. do 13.10.1997 r., wyłudzili pieniądze w kwocie 433 710,00 zł na podstawie umowy nr (...), podpisanej w dniu 17.10.1998 r. pomiędzy (...) SA z W. a R. C. (1), pełnomocnikiem firmy (...), a dot. zakupu koparki gąsienicowej C. model (...), w ten sposób, iż w celu uzyskania leasingu, wprowadzili w błąd w/w firmę co do sytuacji finansowej spółki (...) i przedłożyli nieprawdziwe zeznania podatkowe i deklaracje, oświadczenia, orzeczenia techniczne a w celu uprawdopodobnienia okoliczności istnienia przedmiotu leasingu wystawili fikcyjna faktury VAT w imieniu rzekomego dostawcy w/w maszyny „(...) oraz protokoły potwierdzające przekazanie przedmiotu umowy leasingobiorcy, pomimo tego, iż przedmiot nie istniał, czym działali na szkodę (...) SA z siedzibą we W., wobec R. D. (1) i A. C. (1),

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 i § 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

wobec P. P. o czyn z art. 286§ 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

a wobec R. C. (1) o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk w zb. z art. 64 § 1 kk

a nadto:

R. D. (1), P. P., J. O., A. C. (1),

o to, że:

III. od listopada 1998 r. do grudnia 1998 r. w S. działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w warunkach czynu ciągłego, na podstawie niżej wymienionych umów nr (...) zawartej w dniu 10.12.1998 r. pomiędzy (...) Oddział w S. a J. O. właścicielką spółki z o. o. (...) na zakup koparki C. (...) o wartości 205 000,00 zł,

- nr (...) zawartej w dniu 10.12.1998 r. pomiędzy (...) Oddział w S. a J. O. właścicielką spółki z o. o. (...) na zakup mini-koparki (...) model (...)o wartości 75 000,00 zł, łącznie wyłudzili pieniądze w kwocie 280 000,00 zł, w ten sposób, iż wprowadzili w błąd w/w firmę co do sytuacji finansowej spółki z o. o. (...) i przedłożyli nieprawdziwe zeznania podatkowe i deklaracje, oświadczenia, umowy o rzekome prace budowlane, a także otworzyli fikcyjną firmę pod nazwą „(...), będącą rzekomym dostawcą w/w przedmiotów oraz konto firmy, na które wpływały pieniądze z w/w towarzystwa, wystawili fikcyjne dokumenty w postaci: faktur VAT oraz protokołów zdawczo-odbiorczych, a także uprawdopodabniali okoliczności potwierdzające istnienie przedmiotów leasingu, których faktycznie nie było, czym działali na szkodę (...) tj. wobec J. O.,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 i § 3 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

wobec A. C. (1) i P. P. o czyn z art. 286§ 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

a wobec R. D. (1) o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 i § 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk;

IV . od listopada 1998 r. do grudnia 1998 r. w S. działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w warunkach czynu ciągłego na podstawie niżej wymienionych umów:

- nr (...) zawartej w dniu 11.12.1998 r. pomiędzy Agencją (...) SA z W. a J. O. właścicielką spółki z o. o. (...) na zakup koparki C. (...) o wartości 205 000,00 zł,

- nr (...) zawartej w dniu 11.12.1998 r. pomiędzy Agencją (...) SA z W. a J. O. właścicielką spółki z o. o. (...) na zakup minikoparki K. F. (...) o wartości 75 000,00 zł, łącznie wyłudzili pieniądze w kwocie 280 000,00 zł, w ten sposób, iż wprowadzili w błąd w/w firmę co do sytuacji finansowej spółki z o. o. (...) i przedłożyli nieprawdziwe zeznania podatkowe i deklaracje, oświadczenia, umowy o rzekome prace budowlane, otworzyli fikcyjną firmę pod nazwą „(...), będącą rzekomym dostawcą w/w przedmiotów oraz konto firmy, na które wpływały pieniądze z w/w agencji, wystawili fikcyjne dokumenty w postaci faktur VAT oraz protokołów zdawczo-odbiorczych, a także uprawdopodabniali okoliczności potwierdzające istnienie przedmiotów leasingu, których faktycznie nie było, czym działali na szkodę (...) SA

tj. wobec J. O. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 i § 3 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

a wobec A. C. (1) i P. P. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

a wobec R. D. (1) o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 i § 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk;

a nadto R. D. (1), P. P. i R. P. (1) i S. I. (1)

o to, że:

V. od stycznia 1999 r. do lutego 1999 r. w S. działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w warunkach czynu ciągłego i z góry powziętym zamiarem, przy czym S. I. (1) będąc uprzednio karanym wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Szczecinie z dnia 01.08.1995 r., sygn. akt III K 191/95 za czyn z art. 210 § 1 dkk w zb. z art. 158 dkk w zw. z art. 10 § 2 dkk na karę 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał od 6.03.1995 r. do 15.10.1996 r. oraz wyrokiem Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 13.12.1993 r. za czyn z art. 208 dkk w zw. z art. 58 dkk na karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono, jednakże na skutek zarządzenia jej wykonania, odbywał ją w okresie od 15.10.1996 r. do 17.01.1997 r. na podstawie umowy nr (...) zawartej w dniu 3.02.1999 r. pomiędzy (...) z C. a R. P. (1) podającym się za S. I. (1), wyłudzili pieniądze w kwocie 213 500,00 zł z tytułu zakupu koparki C. w ten sposób, iż w celu zawarcia umowy R. P. (1) posłużył się dowodem osobistym należącym do S. I. (1) oraz podpisał w jego imieniu umowę, a następnie złożyli dokumenty dot. działalności gospodarczej prowadzonej przez w/w, w tym nieprawdziwe zeznania podatkowe o wysokości osiągniętych dochodów, wnioski, a także fikcyjne faktury VAT wystawione w imieniu firmy (...), rzekomego dostawcy urządzenia oraz uprawdopodabniali okoliczności potwierdzające istnienie koparki, której faktycznie nie było, czym działali na szkodę (...),

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk odnośnie P. P.,

odnośnie S. I. (1) o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 274 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 64 § 1 kk,

odnośnie R. P. (1) o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 275 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

odnośnie R. D. (1) o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 i § 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk;

a nadto A. C. (1) i P. O. (1)

o to, że:

VI. od lutego 1999 r. do marca 1999 r. w S. , działając wspólnie i w porozumieniu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i z góry powziętym zamiarem, w warunkach czynu ciągłego, wyłudzili pieniądze w kwocie 241 560,00 zł, w ten sposób, iż w związku z zawarciem w dniu 05.03.1999 r. umowy leasingu nr (...) przez (...) SA z C. z P. O. (1), wprowadzili w błąd w/w firmę, co do istnienia przedmiotu leasingu tj. koparko-ładowarki C., której nie było i przedłożyli fikcyjną fakturę VAT oraz protokół odbioru, które to dokumenty wystawił A. C. (1) jako właściciel Firmy (...) i dostawca przedmiotu leasingu, co miało istotne znaczenie dla uzyskania w/w leasingu, czym doprowadzili do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez (...),

tj. wobec P. O. (1) o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

a odnośnie A. C. (1) o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 i § 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk;

a nadto R. D. (1) i J. M.

o to, że:

VII. od marca 1999 r. do kwietnia 1999 r. w S., działając wspólnie i w porozumieniu z A. N. (1) i inną ustaloną osobą, w warunkach czynu ciągłego i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wyłudzili pieniądze w kwocie 469.944,00 zł w ten sposób, iż ustalona osoba jako właściciel firmy (...), zawarła w dniu 30.04.99 r. umowę leasingu operacyjnego nr (...) z przedstawicielami Firmy Handlowej (...) z N., na zakup koparki gąsienicowej C. R. (...) o nr fabr. (...), a w celu uzyskania leasingu przedłożyli w w/w firmie zeznania podatkowe PIT-32 za 1998 r. oraz deklaracje PIT-5 za styczeń i luty 1998 r., które zawierały nieprawdę co do sytuacji finansowej Firmy (...), a także uprawdopodobnili okoliczności związane z istnieniem i nabyciem w/w przedmiotu leasingu i przedłożyli fikcyjną fakturę VAT wystawioną przez J. M. z Firmy (...), podczas gdy jak to ustalono wspomniana koparka nie została zakupiona, czym doprowadzili firmę Handlową (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem,

tj. wobec R. D. (1) o czyn z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

a wobec J. M. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 i § 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk;

nadto R. D. (1) i A. T. (1)

o to, że:

VIII. od kwietnia 1999 r. do czerwca 1999 r. w S., działając wspólnie i w porozumieniu z A. N. (1) i inną ustaloną osobą, w warunkach czynu ciągłego i z góry powziętym zamiarem, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wyłudzili pieniądze w kwocie 328 790,00 zł w ten sposób, że B. W. jako właścicielka Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego (...) z siedzibą w S. zawarła w dniu 30.04.1999 r. umowy leasingowe – nr(...) na kwotę 77 000,00 zł, nr (...) na kwotę 77 000,00 z, nr (...) na kwotę 154 000,00 zł, nr (...) na kwotę 77 000 zł z przedstawicielami spółki z o. o. (...) z siedzibą we W., na zakup 10 maszyn do produkcji ciastek, a w celu uzyskania leasingu przedłożyli dokumenty zawierające nieprawdę co do sytuacji finansowej firmy (...) oraz dokumenty potwierdzające istnienie w/w maszyn, w tym fikcyjne faktury VAT wystawione przez rzekomego dostawcę urządzeń tj. Firmę (...) A. T. (1), a także uprawdopodabniali okoliczności potwierdzające istnienie w/w urządzeń, czym doprowadzili spółkę (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem,

tj. wobec R. D. (1) o czyn z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

a wobec A. T. (1) o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 i § 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk.”

Sąd Okręgowy w Szczecinie wyrokiem z dnia 16 listopada 2016 r. sygn. akt III K 22/10 - stosując na podstawie art. 4 § 1 kk do wszystkich rozstrzygnięć opartych na przepisach kodeksu karnego ustawę kodeks karny w brzmieniu obowiązującym do dnia 8 czerwca 2010 r.

1 . uznał R. D. (1) za winnego popełnienia czynów opisanych w pkt I, II, III, IV, V części wstępnej wyroku , z tą zmianą, że zakwalifikował je z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk w zw. z art. 270 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i przyjmując, że popełnione zostały w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk , na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierzył mu karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk kary grzywny w wysokości 200 (dwustu) stawek dziennych po 100 ( sto ) złotych każda,

2 . uznał R. D. (1) za winnego popełnienia czynów opisanych w pkt. VII i VIII części wstępnej wyroku, z tą zmianą, że zakwalifikował je z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk i przyjmując, że popełnione zostały w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk, na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierzył mu karę 2 (dwóch) lat i 6 (sześciu ) miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wysokości 200 ( dwustu ) stawek dziennych po 100 złotych każda,

3. uznał J. O. za winną popełnienia czynów opisanych w pkt. I, III, i IV części wstępnej wyroku i przyjmując że popełnione one zostały w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk, na podstawie art. 294 § 1 w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierzył jej karę 2 ( dwóch) lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wysokości 150 (stu pięćdziesięciu) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda,

4. uznał P. P. za winnego czynów opisanych w pkt. I, II, III, IV, V, części wstępnej wyroku i przyjmując, że popełnione one zostały w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk, na podstawie art. 294 § 1 w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierzył mu karę 2 (dwóch) lat pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk kary grzywny w wysokości 150 ( stu pięćdziesięciu) stawek dziennych po 100 złotych każda,

5. uznał A. C. (1) za winnego popełnienia czynów opisanych w pkt. I, II, VI części wstępnej wyroku, i przyjmując, że popełnione one zostały w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk, na podstawie art. 294 § 1 w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierzył mu karę 2 ( dwóch) lat i 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wysokości 150 (stu pięćdziesięciu) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda,

6. uznał A. C. (1) za winnego popełnienia czynów opisanych w pkt. III i IV części wstępnej wyroku, i przyjmując, że popełnione one zostały w warunkach określonych w art. 91 § 1 kk, na podstawie art. 294 § 1 w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda

7. uznał S. I. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt. V części wstępnej wyroku i za ten czyn, na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 wymierzył mu karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda,

8. uznał P. O. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt. VI części wstępnej wyroku i za ten czyn, na podstawie 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył mu karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda,

9. uznał J. M. za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt. VII części wstępnej wyroku i za ten czyn, na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzł mu karę grzywny w wysokości 100 ( stu) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda,

10. uznał A. T. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt. VIII części wstępnej wyroku, i za ten czyn, na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył mu karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda,

11. uznał R. C. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt. II części wstępnej wyroku, i za ten czyn, na podstawie 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył mu karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda,

12. uznał R. P. (1) za winnego popełnienia czynu opisanego w pkt. V części wstępnej wyroku, i za ten czyn, na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk wymierzył mu karę 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności, a na podstawie art. 33 § 2 kk wymierzył mu karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych po 100 (sto) złotych każda,

11. na podstawie art. 91 § 2 kk połączył:

-orzeczone wobec R. D. (1) w pkt. 1 i 2 kary jednostkowe pozbawienia wolności i grzywny i wymierzył karę łączną 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i karę łączną 300 (trzystu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki w kwocie 100 (stu) złotych.

-orzeczone wobec A. C. (1) w pkt. 5 i 6 kary jednostkowe pozbawienia wolności i grzywny i wymierzył karę łączną 2 (lat) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności i karę łączną 300 (trzystu) stawek dziennych grzywny, ustalając wysokość jednej stawki w kwocie 100 (stu) złotych.

13. na podstawie art. 69 § 1 i 2 oraz art. 70 § 1 pkt. 1 kk wykonanie kar pozbawienia wolności wymierzonych :

- J. O. i P. P. warunkowo zawiesił na okres 3 (trzech) lat próby.

-P. O. (1), J. M., A. T. (1), R. P. (1) warunkowo zawiesił na okres 2 (dwóch) lat próby.

- S. I. (1) warunkowo zawiesił na okres 5 (pięciu) lat próby.

14. na podstawie art. 46 § 1 kk zobowiązał oskarżonych:

-R. D. (1), P. P., A. C. (1) i J. O. do naprawienia szkody wyrządzonej czynem I poprzez zapłatę solidarnie na rzecz (...) SA w upadłości w G. kwoty 16.663,16 zł ( szesnastu tysięcy sześciuset sześćdziesięciu trzech złotych i szesnastu groszy)

-R. D. (1), P. P., A. C. (1) i R. C. (1) do naprawienia szkody wyrządzonej czynem II poprzez zapłatę solidarnie na rzecz (...) S.A. w upadłości we W. kwoty 433.710 zł ( czterystu trzydziestu trzech tysięcy siedmiuset dziesięciu złotych)

15. na podstawie art. 63 § 1 kk zaliczył na poczet wymierzonych oskarżonym R. D. (1) i A. C. (1) kar łącznych pozbawienia wolności okresy ich rzeczywistego pozbawienia wolności :

- wobec R. D. (1) od 8 września 1999 roku do 6 marca 2000 roku,

- wobec A. C. (1) – od 5 października 1999 roku do 12 maja 2000 roku,

16. na podstawie art. 63 § 1 kk zaliczył na poczet wymierzonych oskarżonym J. O., P. P. i R. P. (1) kar grzywny okresy ich rzeczywistego pozbawienia wolności :

- wobec J. O. - od 7 do 8 września 1999 roku,

- wobec P. P. - od 8 września 1999 roku do 20 grudnia 1999 roku,

-wobec R. P. (1) od 12 do 13 stycznia 2000 roku,

17. na podstawie art. 627 k.p.k. , art. 633 k.p.k. oraz art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa po 1/10 kosztów sądowych, przy czym zwalnił ich od opłat.

Apelację od wyroku wnieśli obrońcy oskarżonych R. D. (1), R. C. (1) i A. T. (1).

Obrońca oskarżonego R. D. (1), adw. P. W. wydanemu rozstrzygnięciu zarzucił:

1. obrazę przepisów prawa materialnego, tj.:

a)  art. 60 § 3 k.k. poprzez jego błędne niezastosowanie, mimo iż oskarżony swoim zachowaniem zrealizował przesłanki nakazujące jego obligatoryjne zastosowanie, w następstwie czego Sąd I instancji winien był zastosować wobec oskarżonego R. D. (1) nadzwyczajne złagodzenie kary;

b)  art. 60 § 2 pkt. 2 k.k. poprzez zaniechanie jego zastosowania i w konsekwencji zaniechanie nadzwyczajnego złagodzenia wymienionej oskarżonemu kary pozbawienia wolności, mimo iż oskarżony zasługiwał na nadzwyczajne złagodzenie kary również i na tej podstawie prawnej ze względu na swoją postawę;

c) art. 53 k.k. w zw. z art. 69 § 1 k.k. poprzez zaniechanie uwzględnienia w dostateczny sposób zachowania oskarżonego po popełnieniu przypisanych mu przestępstwa, jak w szczególności współpracy z organami ścigania oraz ujawnienia istotnych okoliczności popełnienia przestępstw, prowadzenia ustabilizowanego trybu życia, znacznego odstępu czasowego od popełnienia przestępstw, nie wchodzenia w konflikt z prawem do tego czasu.

2. obrazę przepisów postępowania mającą istotny wpływ na treść orzeczenia, tj.: art. 117 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 131 § 1 k.p.k. w zw. z art. 376 § 2 k.p.k. poprzez zaniechanie powiadamiania w sposób przewidziany w ustawie karno-procesowej oskarżonego R. D. (1) o terminach rozprawy, a także kontynuowania rozpraw odroczonych mimo nie dysponowania przez Sąd I instancji dowodem, iż oskarżony ten wie o terminie i miejscu rozprawy odroczonej;

Tak podnosząc apelujący wniósł o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez uchylenie rozstrzygnięcia o karze łącznej, zmniejszenie kar jednostkowych wymierzonych oskarżonemu za przyjęte w pkt. 1 i 2 części dyspozytywnej wyroku ciągi przestępstw, a następnie wymierzenie mu kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, ewentualnie o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy w tym samym zakresie Sądowi Okręgowemu w Szczecinie do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonego R. C. (1) adw. J. S. wydanemu rozstrzygnięciu zarzucił:

1./ obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia polegającą na przekroczeniu zasady swobodnej oceny dowodów przewidzianej w art. 7 k.p.k. i prowadzącą do błędnych ustaleń faktycznych, a to, że oskarżony R. C. (1) przekazał podrobione zeznania i deklaracje podatkowe zawierające nieprawdziwe dane o sytuacji finansowej (...), w tym PIT-5 za sierpień 1998 r., PIT 32 za 1997 r., a także sporządzone przez A. C. (1) na komputerze nieprawdziwe orzeczenie techniczne nr (...) odnoszące się do wyliczeń szacunkowej wartości rzekomego przedmiotu Leasingu do „(...)" w S.;

2/ obrazę prawa materialnego, a to art. 270 § l kk w zw. z art. 115 § 14 kk przez uznanie, ze czyn oskarżonego R. C. (1) wyczerpał również znamiona przywołanego przepisu:

3./ obrazę prawa materialnego, a to art. 18 kk przez przyjęcie, że postępowanie oskarżonego w niniejszej sprawie wypełnia znamiona współsprawstwa i 20 kk przez zaniechanie indywidualizacji winy poszczególnych oskarżonych.

Tak podnosząc obrońca, wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzuconego mu czynu.

Obrońca A. T. (1) adw. B. R. wydanemu wyrokowi zarzucił:

1.  Obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść wyroku, a to:

a.  Art. 4 kpk w zw. z art. 7 kpk - polegająca na odmówieniu pełnej wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego A. T. (1) w sytuacji, gdy są one spójne i logiczne, a nadto korelują z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, w zakresie w jakim oskarżony kwestionuje swoją świadomość co do charakteru dokonywanych przez niego czynności faktycznych.

b. Art. 34 § 3 kpk - poprzez nieuzasadnione wyłączenie do odrębnego prowadzenia sprawy oskarżonego J. P. (2), podczas, gdy czyny zarzucane temu oskarżonemu łączą się bezpośrednio z zarzutami pozostałych oskarżonych i prowadzenie tych spraw łącznie mogłoby mieć istotny wpływ dla wyniku tego postępowania,

c. Art. 8 kpk w zw. z art. 7 kpk w zw. z art. 424 § 1 i 2 kpk - poprzez sporządzenie uzasadnienia wyroku wbrew wymogom mu stawianym, polegające na powtórzeniu w znacznej jego części uzasadnienia aktu oskarżenia oraz uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego Szczecin Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z 10 lutego 2009r. (sygn. akt V K 434/09),

d. Art. 4 kpk w zw. z art. 7 kpk - poprzez uznanie wyjaśnień oskarżonego R. D. (1) za wiarygodne w jakiejkolwiek części, zwłaszcza w zakresie relacji z oskarżonym A. T. (1) w sytuacji, gdy oskarżony R. D. (1) wielokrotnie zmieniał swoje zeznania w zależności od stanu jego aktualnej sytuacji procesowej,

2.Błąd w ustaleniach faktycznych:

a. polegający na ustaleniu, że oskarżony A. T. (1) działał ze świadomością działania wspólnie i w porozumieniu z B. W. i A. N. (1) oraz że był on świadomy znaczenia swoich działań, czyli przypisanie oskarżonemu winy i sprawstwa w zakresie czynów objętych zarzutem.

b. polegający na ustaleniu, że oskarżony działał wspólnie i w porozumieniu z oskarżonymi A. N. (1) i B. W.,

3.naruszenie przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na treść wyroku, a to:

a. art. 286 § 1 kk - poprzez jego obrazę i uznanie, że oskarżony swoim działaniem wypełnił znamiona określone w tym przepisie,

b. art. 297 § 1 kk - poprzez jego obrazę i uznanie, że oskarżony swoim działaniem wypełnił znamiona określone w tym przepisie,

c. art. 271 § 1 kk - poprzez jego obrazę i uznanie, że oskarżony swoim działaniem wypełnił znamiona określone w tym przepisie,

4. w ramach zarzutów ewentualnych z daleko idącej ostrożności procesowej zarzucam wyrokowi rażącą niewspółmierność kary w zakresie zarówno kary pozbawienia wolności jak i kary grzywny,

Tak podnosząc, apelujący wniósł w związku z zarzutami z pkt 1-3 (z wyłączeniem pkt lb) apelacji, o uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów, ewentualnie zmianę wyroku i uznanie, że oskarżony działał w warunkach błędu z art. 30 kk, uznanie, że w związku z tym nie popełnił on przestępstwa i uniewinnienie oskarżonego, ewentualnie w związku z zarzutem z pkt lb apelacji, wnoszę o uchylenie wyroku Sądu I instancji i przekazanie temu Sądowi sprawy do ponownego rozpoznania, na wypadek nie uwzględnienia powyższych wniosków, wnoszę o wymierzenie oskarżonemu kary w najniższej dopuszczalnej wysokości.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

W związku z faktem, iż wniosek o uzasadnienie wyroku złożył obrońca R. D. (1) adw. P. W., R. C. (1) adw. J. S., A. T. (1) adw. B. R., uzasadnienie wyroku na podstawie 423 § 1a kpk zostanie sporządzone tylko w tym zakresie. Równocześnie z uwagi na różnorodność zarzutów przedstawionych w apelacjach, zostaną one omówione indywidualnie odnośnie każdego oskarżonego.

Co do apelacji R. D. (1). Zarzuty przedstawione przez obrońcę tego oskarżonego co do zasady nie zasługują na uwzględnienie, nie mniej w konsekwencji wywiedzenia tego środka odwoławczego, oraz kontroli odwoławczej skarżonego wyroku przez Sąd Apelacyjny, doszło do jego zmiany w zakresie wymierzonej oskarżonemu kary łącznej, poprzez jej obniżenie, o czym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia.

W pierwszej kolejności ustosunkowując się do zarzutów związanych z naruszeniem prawa procesowego, to Sąd Odwoławczy nie podziela ich. Tytułem wstępu wskazać należy, iż odczytanie aktu oskarżenia w przedmiotowej sprawie miało miejsce na rozprawie w dniu 22 lutego 2012 r., na której to obecny był oskarżony R. D. (1). Po zakończeniu rozprawy strony, w tym oskarżony, zostały poinformowane o kolejnym terminie. Od tej pory oskarżony nie uczestniczył w rozprawach, reprezentował go jedynie jego obrońca. Po wtóre wskazać należy, iż na rozprawie w dniu 4 marca 2013 r. obrońca oskarżonego oświadczył do protokołu, iż zobowiązuje się powiadomić oskarżonego o terminie rozprawy. Równocześnie na terminie rozprawy w dniu 13 czerwca 2013 r. obrońcy oskarżonych, w tym obecny wówczas obrońca oskarżonego R. D. (1) złożyli oświadczenie, „ że powiadomią oskarżonych o kolejnym terminie rozprawy i nie jest konieczne wysyłanie wezwań przez pocztę.”(k-6512). Kontynuując wskazać należy, iż faktycznie art. 131 § 1 kpk nie wymienia w swej treści obrońcy jako podmiotu uprawnionego do dokonania wezwań i doręczeń, to apelujący równocześnie całkowicie pomija treść art. 142 kpk. W podstawie komentowanego przepisu leży przekonanie, że naruszenie wymogów formalnych przy dokonywaniu doręczeń przestaje mieć znaczenie, jeżeli osoba, której ochronie te wymogi mają służyć, oświadcza, że pomimo uchybień określona informacja do niego dotarła.

Analizując zatem kolejne terminy odnotować należy, iż na rozprawie:

- w dniu 19 maja 2014 r. obecny obrońca oskarżonego nie składa oświadczenia, że oskarżony nie został powiadomiony o terminie rozprawy, równocześnie obrońcy obecni na sali zobowiązują się przekazać ustnie wezwania dla pozostałych oskarżonych.

-w dniu 26 czerwca 2014 r. na której obecny był obrońca, sąd zobowiązał obrońców nieobecnych oskarżonych, w tym właśnie R. D. (1), do powiadomienia o kolejnym terminie, jednocześnie obrońcy obecni na sali zobowiązali się przekazać ustnie wezwania dla oskarżonych: R. D. (1), A. C. (1), J. M., R. P. (1),

- w dniu 24 września 2014 r. obecny obrońca nie składa oświadczenia, że oskarżony nie został powiadomiony o terminie rozprawy, jednocześnie obrońcy obecni na sali zobowiązują się przekazać ustnie wezwania dla wszystkich oskarżonych poza oskarżonym J. P. (2);

-w dniu 28 listopada 2014 r. obecny obrońca nie składa oświadczenia, że oskarżony nie został powiadomiony o terminie rozprawy, następnie obrońcy obecni na sali zobowiązują się przekazać ustnie wezwania dla oskarżonych: R. D. (1), A. C. (1), J. M., R. P. (1);

- w dniu 27 stycznia 2015 r. obecny obrońca nie składa oświadczenia, że oskarżony nie został powiadomiony o terminie rozprawy, jednocześnie obrońcy R. D. (1), P. P., A. T. (1), R. P. (1) zobowiązują się przekazać ustnie wezwania dla oskarżonych;

- w dniu 11 marca 2015 r. obrońca oświadcza, że oskarżony jest wezwany na termin; równocześnie obrońcy R. D. (1), P. P., R. P. (1), A. C. (1), R. C. (1) zobowiązują się przekazać ustnie wezwania dla nieobecnych oskarżonych;

- w dniu 22 kwietnia 2015 r. obrońca oświadcza, że oskarżony jest wezwany na termin; jednocześnie obrońcy R. D. (1), P. P., A. T. (1), J. M. zobowiązują się przekazać ustnie wezwania dla oskarżonych;

- w dniu 27 maja 2015 r. obrońca oświadcza, że oskarżony jest zawiadomiony o terminie, przy czym obrońcy R. D. (1), A. T. (1), J. M., A. C. (1), R. P. (1), R. C. (1) zobowiązują się przekazać ustnie wezwania dla oskarżonych;

- w dniu 22 czerwca 2015 r. obrońca oświadcza, że oskarżony jest zawiadomiony o terminie, następnie obrońcy pozostałych oskarżonych zobowiązują się do przekazania wezwania na termin oskarżonym;

- w dniu 16 września 2015 r. obecny obrońca oświadcza, że oskarżony jest zawiadomiony o terminie, przy czym obrońcy R. D. (1), P. P., A. C. (1), J. M., R. P. (1) zobowiązują się przekazać ustnie zawiadomienia o terminie rozprawy dla oskarżonych;

-w dniu 10 listopada 2015 r. obecny obrońca; Prokurator, obrońcy i obecni na sali oskarżeni o terminie zawiadomieni;

-w dniu 15 grudnia 2015 r. obecny obrońca; oskarżony P. O. (1), Prokurator, obrońcy oskarżonych o terminie zawiadomieni;

- w dniu 29 stycznia 2016 r. obecny obrońca, jednocześnie obrońcy J. K. (1), R. D. (1), A. C. (1), R. P. (1) i R. C. (1) oświadczają, iż powiadomią swoich klientów o terminie rozprawy,

- w dniu 16 marca 2016 r. obecny obrońca, jednocześnie Prokurator, obecni obrońcy i oskarżeni A. T. (1), S. I. (1) i P. O. (1) o terminie powiadomieni;

-w dniu 6 lipca 2016 r. obecny obrońca; Prokurator, oraz obecni obrońcy i oskarżeni A. T. (1), S. I. (1) i P. O. (1) o terminie powiadomieni;

-w dniu 3 października 2016 r. obecny obrońca, prokurator, jak i obecni obrońcy i oskarżeni A. T. (1), P. O. (1) o przerwie w rozprawie do dnia 2 listopada 2016 r. zostali powiadomieni.

Reasumując uznać należy, iż skoro obrońca oskarżonego nie sygnalizował, jak wskazano powyżej, iż mimo zobowiązania nie przekazał oskarżonemu informacji o nowym, kolejnym terminie rozprawy odroczonej, to uznać należy, że swoją powinność wykonał, co dawało sądowi meriti podstawę do uznania, że R. D. (1) o ww. terminach był prawidłowo zawiadomiony. Równocześnie brak odebrania oświadczenia, że oskarżony został o terminie w ogóle powiadomiony, co miało miejsce na terminie 19 maja, 26 czerwca 28 listopada 2014 r., 27 stycznia, 10 listopada, 15 grudnia 2015 r.,16 marca, 6 lipca, 2 listopada 2016 r. wskazuje tylko tyle, że gdyby obrońcy nie udało się oskarżonego o tym terminie powiadomić to z pewnością podniósłby to na początku właśnie w trakcie sprawdzania obecności, a skoro tego nie uczynił to uznać należy, że R. D. (1) o terminie wiedział. Zatem nie doszło do naruszenia art. 117 § 2 kpk, co obecnie podnosi w apelacji obrońca, a sąd stosując powiadomienie przez obrońców i przy braku jakikolwiek sygnałów ze strony obrońcy oskarżonego R. D. (1), że nie mógł lub nie powiadomił oskarżonego o kolejnym terminie, mógł każdorazowo, kiedy wskazany nie był obecny, uznać, że jest on prawidłowo zawiadomiony. Sąd Apelacyjny nie dopatrzył się także takiego naruszenia w odniesieniu do terminu rozprawy wyznaczonego na dzień 2 listopada 2016 r., na którym to były wygłaszane mowy końcowe. Zauważyć należy i jak wskazano powyżej, iż w dniu 16 października 2016 r. rozprawa została przerwana, a nie odroczona, a prokurator, obecni obrońcy i oskarżony A. T. (1), P. O. (1) o nowym terminie zostali powiadomieni (k-7504 veret). Sąd postąpił tutaj zgodnie z art. 402 § 1 k.p.k. Przewodniczący określił czas i miejsce dalszego ciągu rozprawy, a osoby obecne na rozprawie przerwanej były obowiązane stawić się w nowym terminie bez wezwania. Takie powiadomienie jest jak najbardziej prawidłowe. Przewodniczący zarządził przerwę w rozprawie na konkretny dzień. Tak więc na obrońcy oskarżonego obecnego na rozprawie, spoczywał obowiązek zawiadomienia R. D. (1) o terminie rozprawy (por. postanowienie Sąd Najwyższego z dnia 3 lutego 2004 r., sygn. akt III KK 274/03).

Odnosząc się do podniesionego w apelacji pogwałcenia zasad ustalonych w przepisie art. 60 § 3 k.k., to aby możliwe było wykorzystanie tej instytucji, konieczne jest, by w przekonaniu sądu orzekającego spełnione zostały przesłanki warunkujące jej zastosowanie. Sąd Okręgowy procedując w przedmiotowej sprawie poddał dogłębnej i bardzo szczegółowej analizie przesłanki ustawowe nakładające na ten organ powinności zastosowania tej instytucji, odwołując się w tym zakresie do orzecznictwa Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych, czemu dał wyraz na stronie 92-97 uzasadnienie. Stanowisko to w pełni podziela Sąd Apelacyjny i traktuje jak własne. Skrótowo należy zatem przypomnieć, że przesłanki te to:

1. współdziałanie w popełnieniu przestępstwa z innymi osobami, a zatem co najmniej dwoma,

2. ujawnienie wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacji dotyczących osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa,

3. ujawnienie istotnych okoliczności popełnienia tego przestępstwa.

Przenosząc powyższe do realiów niniejszej sprawy w pierwszej kolejności wskazać należy, iż a co trafnie zaakcentował sąd meriti, że wolę skorzystania z art. 60 § 3 kk, oskarżony wyraził dopiero podczas dwunastego przesłuchania (łącznie było ich siedemnaście), co miało miejsce 8 lutego 2000 r. (k-1085-1089), a więc kiedy już znał wszystkie zarzuty. Jeśli przy tym uwzględni się wnikliwą i dogłębną analizę wypowiedzi oskarżonego przeprowadzoną w motywacyjnej części rozstrzygnięcia przez sąd I instancji w zakresie podawanych przez niego okoliczności popełnienia przestępstw, to nie można mieć wątpliwości, co do tego, że nie spełnione zostały wymogi ujawnienia przez niego istotnych okoliczności. Jak zasadnie podał, dokonując oceny wyjaśnień oskarżonego Sąd Okręgowy i de facto uznając je za wiarygodne jedynie w części, wskazany składając swoje wyjaśnienia nie chciał i nie zamierzał ujawniać wszystkich okoliczności przestępstw, roli poszczególnych osób, a jedynie i co należy z całą stanowczością podkreślić ograniczał się do opisywania tych okoliczności, co do których miał wiedzę, że są znane policji lub będą poznane. Wiadomości były przez niego dozowane. Trafnie jego postawa została uznana za swoistą grę z organami ścigania, obliczoną na uzyskanie jak największych korzyści dla siebie. Pamiętać należy, iż oskarżony początkowo nie przyznawała się do stawianych mu zarzutów, kwestionował swoje sprawstwo, z czasem dopiero zaczął przyznawać się do poszczególnych czynów i składać w tym zakresie wyjaśnienia, przy czym i one nie były pełne i wyczerpujące, zdarzało mu się, że wycofywał się z nich także. Przed złożeniem wniosku o skorzystanie z art. 60 § 3 kk podał, iż A. N. (1) uczestniczył w leasingu dla S. I. (1), a już po złożeniu wniosku zaprzeczył m.in. aby posługiwał się na pieczątkami Urzędu Skarbowego i podał, że A. N. (1) czerpał korzyści z leasingów dla I. O.. Jednocześnie w tym miejscu odnosząc się do zeznań matki oskarżonego B. J., w zakresie w jakim wskazuje ona na okoliczność, iż z kontekstu rozmowy z panią prokurator, z którą to miała spotykać się kilkukrotnie w czasie izolacji syna wynikało, iż miał on być łagodnie potraktowany, ze względu na ujawnienie systemu operacji i pełnej współpracy (k-7219verte i 7220), to podzielić trzeba słuszne stanowisko sądu pierwszej instancji, że ustalenia prokuratora nie wiążą sądu, który to samodzielnie bada czy zachodzą warunki do zastosowania instytucji małego świadka koronnego.

Powyższe okoliczności oraz ich powiązanie z wywodami Sądu Okręgowego na temat przyczyn, dla których uznał tenże Sąd, iż brak jest podstaw do przyjęcia wypełnienia przesłanek, o których stanowi przepis art. 60 § 3 k.k. prowadzą do wniosku, że nie sposób zgodzić się z apelującym obrońcą oskarżonego, że doszło do naruszenia reguł, o których mowa w art. 60 § 3 k.k. Ustawodawca formułując te reguły nałożył na Sąd obowiązek badania czy zostały one spełnione. Instytucja sformułowana w art. 60 § 3 k.k. ze swej istotny ma charakter nadzwyczajny, a zatem wymaga spełnienia w sposób dogłębny i pewny tych przesłanek, które obligują Sąd do jej zastosowania. Tylko jednoznaczne zerwanie lojalności między sprawcami określonego przestępstwa i złożenie wyczerpujących, szczerych i pełnych oraz konsekwentnych wyjaśnień zawierających istotne okoliczności przestępstwa bez ukrywania bądź pomniejszania roli własnej, ale także znaczenia któregokolwiek ze sprawców wypełnia wymogi art. 60 § 3 k.k. i może być premiowane zastosowaniem nadzwyczajnej instytucji nakazującej złagodzenie wymierzanej kary. Tak nie stało się w tej sprawie, a postawa oskarżonego nie pozostawiła żadnego wyboru Sądowi I instancji, który nie mógł wykorzystać bez naruszenia reguł, o których mowa w art. 60 § 3 k.k. instytucji uregulowanej tym przepisem. W konsekwencji powyższych rozważań Sąd Okręgowy nie dopuścił się także obrazy art. 60 § 2 pkt 2 kk. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dnia 7 kwietnia 2014 r. sygn. akt II AKa 443/13 LEX nr 1466967 „ Fakultatywne nadzwyczajne złagodzenie kary z art. 60 § 2 k.k. dotyczy tych szczególnie uzasadnionych wypadków kiedy najniższa kara przewidziana za przestępstwo byłaby surowa w stopniu niewspółmiernym. Z pewnością chodzi więc o sytuacje wyjątkowe, nietypowe, nadzwyczajne. Niecodzienność tych okoliczności musi być przy tym relacjonowana do dolnego progu ustawowego zagrożenia za dane przestępstwo i prowadzić do wniosku, że nawet taka kara byłaby niesprawiedliwa z powodu surowości.” W przypadku oskarżonego takie okoliczności nie zachodziły, chociaż niewątpliwie jego postawa miała wpływ na wymiar kary, ale nie w takim zakresie aby ją nadzwyczajnie łagodzić.

Przechodząc zatem do wymiaru kary, to Sąd Odwoławczy i w tym zakresie w całości podziela argumentację sądu merit, który to w sposób prawidłowy dokonał analizy okoliczności wskazanych w art. 53 kk, wskazując z jednej strony, na te przemawiające na niekorzyść oskarżonego jak: krótki okres w jakim wskazany dopuścił się inkryminowanych zdarzeń, ich wysoki stopień szkodliwości społecznej, podobny sposób działania, to, że wyrządził nimi odczuwalne szkody, a także jego uprzednią karalność, kładąc z drugiej strony postawę oskarżonego w toku procesu, w tym właśnie przyznanie i opisanie okoliczności czynów, a także ustabilizowaną sytuację życiową czemu dał wyraz na karcie 150 uzasadnienia, wymierzając w konsekwencji temu oskarżonemu za pierwszy ciąg czynów karę 3 lat pozbawienia wolności oraz 200 stawek po 100 złotych grzywny i za drugi 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywny 200 stawek dziennych po 100 złotych. To jednocześnie Sąd Odwoławczy nie podziela stanowiska, tego sądu, iż kara łączną pozbawienia wolności winna być ukształtowana wobec tego oskarżonego na poziomie 3 lat i 6 miesięcy. W ocenie Sądu Apelacyjnego winna tu zostać zastosowana zasada pełnej absorpcji, zresztą taka wola przyświecała i Sądowi Okręgowemu, co wynika z jego uzasadnienia: „ R. D. (1) popełnił swoje czyny w krótkich odstępach czasu w ciągu jednego roku. Były to czyny w istocie do siebie podobne, polegające na wyłudzaniu pieniędzy przy użyciu fałszywych dokumentów. Popełnione zostały w ramach dwóch ciągów przestępstw. Okoliczności te wskazują na bliski związek podmiotowo-przedmiotowy pomiędzy poszczególnymi czynami R. D. (1), z przewagą okoliczności wzmacniających ten związek” (k-152). A zatem Sąd Okręgowy de facto wymienił te wszystkie okoliczności, które za zasadą pełnej absorpcji przemawiają. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Białymstoku w wyroku z dnia 25 lutego 2014 r., sygn. akt II AKa 12/14 „ zarówno w doktrynie, jak i orzecznictwie utrwalone jest zapatrywanie, które Sąd Apelacyjny również w pełni podziela, że zasadę pełnej absorpcji stosuje się w wymiarze kary łącznej zupełnie wyjątkowo, gdy związek podmiotowo-przedmiotowy zbiegających się przestępstw jest tak ścisły, że upodabnia je do jednego przestępstwa, jak w przypadku pomijalnego zbiegu przestępstw lub ciągu przestępstw, gdy nie potrzeba podwyższać progu represji karnej.” Taka sytuacja ewidentnie wystąpiła w niniejszej sprawie. Dlatego też Sąd Apelacyjny obniżył karę łączną pozbawienia wolności wymierzoną oskarżonemu R. D. (1) do 3 lat pozbawienia wolności, o czym orzekł w I wyroku.

Co do apelacji obrońcy oskarżonego R. C. (1), adw. J. S., to zasługuje ona na uwzględnienie jedynie w zakresie w jakim apelujący podnosi zarzut obrazy prawa materialnego tj. art. 270 § 1 kk (punkt 2 apelacji), co w konsekwencji skutkowało wyeliminowaniem tego przepisu z opisu zarzucanego temu oskarżonemu czynu o czym orzeczono w punkcie III wyroku, w pozostałym zakresie argumentacji obrońcy, nie można podzielić.

Przechodząc zatem do pierwszego z zarzutów, a to obrazy przepisu art. 7 k.p.k. i w związku z tym dokonania błędnych ustaleń faktycznych, to podniesienie zarzutu przekroczenia zasady swobodnej oceny dowodów, może być skuteczny tylko wtedy, gdy skarżący wykaże, że sąd orzekający - oceniając dowody - naruszy zasady logicznego rozumowania, nie uwzględni przy ich ocenie wskazań wiedzy oraz doświadczenia życiowego. Równocześnie ocena dowodów dokonana z zachowaniem wymienionych kryteriów pozostaje pod ochroną art. 7 k.p.k., gdy nadto sąd nie orzeknie, z obrazą art. 410 k.p.k. i art. 424 § 2 k.p.k. oraz nie uchybi dyrektywie art. 5 § 2 k.p.k. Tego rodzaju uchybień, tak w procesie dokonywania ustaleń faktycznych, jak też w odniesieniu do uzasadnienia wyroku sądu pierwszej instancji, Sąd Odwoławczy nie stwierdził i ich istnienia, w żadnym stopniu nie uwiarygodnił apelujący. Sąd meriti jak wynika z uzasadnienia wyroku uznał wyjaśnienia oskarżonego R. C. (1) za wiarygodne jedynie w ograniczonym zakresie, ogólnie rzecz przedstawiając w zakresie spotkania w celu zawarcia umowy leasingowej z mężczyznami ze S. przy ustaleniu, że byli to R. D. (1) i A. C. (1), przekazania im wskazanych przez nich dokumentów, oraz podpisania na koniec leasingu koparki, natomiast w szczególności odmówił im wiarygodności w zakresie w jakim oskarżony wskazuje, że nie popełnił przestępstwa, a został oszukany przez L. S. (k -7615). I z tym stanowiskiem zgodzić się należy w całej rozciągłości. Przede wszystkim, jak słusznie wskazał Sąd Okręgowy, trudno przyjąć, iż oskarżony będący pełnomocnikiem firmy (...), a faktycznie prowadzący ją właścicielem była jego żona i wiedząc o jej złej kondycji finansowej (w swoich zeznaniach podał, iż dochody z pracy urządzeń wziętych w leasing, a którym na rok miał pracę zapewnić L. S. miał przeznaczać na spłatę zadłużenia k- 1900), powierza załatwienie leasingu opiewającego na znaczne kwoty, nieznanym mu osobom, nie interesuje się przy tym niczym i jedynie podpisuje przekazane dokumenty. Wszak musiał zdawać sobie sprawę, iż dokumenty, które zostaną przedłożone będą, bo musiały być odpowiednio przygotowane, w przeciwnym razie nie dostałby leasingu. W konsekwencji musiał się na to świadomie godzić. Po wtóre oskarżony podpisał protokół odbioru koparki od (...) (k-634), której wcześniej co istotne i co należy wyraźnie podkreślić nie widział cyt. „Nie widziałem tej koparki” (k-1900 verte), widział tylko zdjęcia pokazane mu przez L. S., czym potwierdził fakt przejęcia jej we władanie, następnie przekazał ją L. S. zgodnie z podpisaną umową (k-649-650). Trudno zatem mówić, że został on oszukany. Wszystko to słusznie uprawniało Sąd Okręgowy do uznania, że oskarżony dopuścił się zarzucanego mu przestępstwa. Swoim zachowaniem wprowadził w błąd (...) co do kondycji swojej firmy, w konsekwencji uzyskał leasing przedmiotu, który fizycznie nie istniał, a zatem działał na jej szkodę.

Odnosząc się do zarzutu obrazy art. 18 § 1 kk i 20 kk, to także i on nie jest zasadny. Tytułem wstępu w tym przedmiocie wskazać należy, iż wszystkie 8 czynów będących przedmiotem niniejszego postępowania, w tym także czyn zarzucony oskarżonemu R. C. (1) tutaj w konfiguracji z R. D. (1), P. P., A. C. (1) (czyn II), popełnione zostały według tego samego schematu, różnią się tylko osobami w nich uczestniczącymi. W dość dużym skrócie, niejako schematycznie przedstawiało się to zatem następująco: w celu wyłudzenia pieniędzy od firmy leasingowej tutaj (...)S.A. z W. tworzona była fikcyjna dokumentacja dotycząca kondycji finansowej firmy ubiegającej się o leasing celem uwiarygodnienia płatności rat - tutaj firmy (...), w tym celu dokonywano fałszowania poszczególnych dokumentów, a następnie przedkłada była faktura mająca dokumentować istnienie przedmiotu leasingu - tutaj koparki gąsienicowej C. model (...) wystawiona tutaj przez dostawcę firmę (...), której faktycznie nie było, a następnie tworzono dokumentację mającą uprawdopodobniać fakt przejęcia przedmiotu leasingu przez leasingobiorcę. Wszystkie osoby zarówno w tym przypadku (jaki i pozostałych), działały zatem w ramach poszczególnego podziału przypisanych im ról. Wszystkie podejmowane przez nich działania wzajemnie się uzupełniały i prowadziły wszak do jego głównego celu jakim było wyłudzenie określonych sum pieniędzy. W orzecznictwie i praktyce przyjmuje się, że dla przyjęcia współsprawstwa nie jest konieczne, aby każda z osób działających w porozumieniu realizowała własnoręcznie znamiona czynu zabronionego, czy nawet część tych znamion. Wystarczy, że osoba taka działa w ramach uzgodnionego podziału ról, ułatwiając bezpośredniemu sprawcy realizację wspólnie zamierzonego celu. W rezultacie, o wspólnym działaniu możemy mówić nie tylko wtedy, gdy każdy ze współsprawców realizuje część znamion czynu zabronionego, ale także wtedy, gdy współdziałający nie realizuje żadnego znamienia czasownikowego uzgodnionego czynu zabronionego, ale wykonane wcześniej przez niego czynności stanowią istotny wkład we wspólne przedsięwzięcie. Jak wskazał Sądu Okręgowego we Wrocławiu w wyroku z dnia 26 października 2016 r. IV Ka 58/16 „Zauważyć trzeba, że ustawa w art. 18 § 1 k.k. nie wprowadza żadnych dodatkowych warunków dotyczących formy porozumienia. Może do niego dojść nawet w sposób dorozumiany. Ważny jest zamiar współdziałania z drugą osobą w wykonaniu czynu zabronionego. Współdziałający nie muszą się bezpośrednio kontaktować, natomiast muszą mieć świadomość wspólnego wykonania czynu zabronionego, a zatem przynajmniej wiedzieć o sobie i zdawać sobie sprawę, że podejmowana czynność składa się na realizację wspólnie wykonywanej całości przedsięwzięcia (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 grudnia 2002 r., sygn. akt III KKN 371/00, LEX nr 74395, Prok.i Pr.-wkł. 2003/7-8/2).” Przypisanie oskarżonemu popełnienie czynu zabronionego w formie współsprawstwa wymaga nie tylko wykazania istnienia zamiaru (woli i świadomości wspólnego zachowania) po stronie każdego z uczestników tego procederu, a więc porozumienia o wspólnym popełnieniu zarzuconego im czynu, ale również faktu wspólnego wykonania przez nich tego czynu. Kumulatywne wystąpienie tych dwóch przesłanek, daje podstawy do przyjęcia, że sprawcy dopuścili się przestępstwa "wspólnie i w porozumieniu". W orzecznictwie dominuje stanowisko ujmujące współsprawstwo według teorii materialno - obiektywnej, na podstawie której, współsprawstwem jest oparte na porozumieniu wspólne wykonanie czynu zabronionego, charakteryzujące się odegraniem istotnej roli w procesie realizacji ustawowych znamion czynu zabronionego po stronie każdego ze wspólników. Na podstawie tej koncepcji współsprawcą będzie zarówno osoba, która w porozumieniu z inną realizuje całość lub część znamion czynu zabronionego, jak i taka, która wprawdzie nie wykonuje czynności odpowiadającej znamieniu czasownikowemu danego czynu zabronionego, ale której zachowanie się - uzgodnione ze wspólnikiem - stanowi istotny wkład w realizację wspólnego przestępczego zamachu. Przenosząc powyższe zatem na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż zachowanie oskarżonego R. C. (1) było potrzebnym elementem, jego częścią konieczną do uzyskania zamierzonego, uzupełniało się przeto z działaniami jego wspólników i realizacja tych przestępczych zachowań następowała po stronie każdego z nich. I bez znaczenia jest tu podnoszona okoliczność, iż nie miał on kontaktu z pozostałymi oskarżonymi. Czynności podejmowane przez oskarżonych w chwili działania, w ramach przestępczego porozumienia w celu uzyskania wyłudzenia pieniędzy z firmy leasingowej prowadziły do wspólnego realizowania poszczególnych zachowań, stanowiących wspólne przedsięwzięcie. Jak ustalił Sąd Okręgowy, przedłożył on przekazane mu dokumenty potrzebne do uzyskania leasingu, w których kondycja jego firmy została przedstawiona jako dająca podstawy do uznania, że raty leasingowe, a przecież jak sam wskazał miał je spłacać przez rok L. S., a potem dokonał rzekomego odebrania koparki od firmy, chociaż fizycznie jej nie widział, fizycznie też jej nie odebrał, potwierdzał swą postawą współdziałanie z innymi w tym występku. Niezasadny był w konsekwencji powyższy także zarzut obrazy art. 20 k.k. w zw. z art. 18 § 1 k.k. Konstrukcja współsprawstwa zakłada odpowiedzialność za te zachowania, których dopuścili się pozostali sprawcy działający wspólnie i w porozumieniu.

Na koniec odnosząc się do trafności kwalifikacji prawnej czynu przypisanemu temu oskarżonemu, to sąd meriti dokonując oceny prawnej zachowania oskarżonego słusznie wskazał, iż posłużenie się przerobionym fałszywym lub stwierdzającym nieprawdę dokumentem przez ubiegającego się o świadczenie opisane w art. 297 § 1 kpk zostało uwzględnione w jego znamionach, zatem zabieg przepisów 297 § 1 kk i art. 270 § 1 kk jest pomijalny. Oczywiście podzielić należy również stanowisko tegoż sądu, że inaczej jest w sytuacji gdy sprawca przedkłada dokumenty, które samodzielnie sfałszował, to wówczas mamy do czynienia z sytuacja, iż czyn wyczerpuje znamiona dwóch przestępstw i koniecznym jest przyjęcie kumulatywnej kwalifikacji. Jak wskazał Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z dnia 7 marca 2013 r., sygn. akt II AKa 25/13 „ Orzecznictwo sądów apelacyjnych stoi na stanowisku, że w sytuacji zakwalifikowania czynu z art. 297 § 1 k.k., który w znamionach zawiera posłużenie się fałszywym lub stwierdzającym nieprawdę dokumentem, zbędne jest kwalifikowanie nadto z art. 270 § 1 k.k., chyba, że sprawca przedkłada sfałszowane przez siebie zaświadczenie (por. wyrok S.A. w Katowicach z dnia 24 marca 2011 r., II AKa 49/11, S.A. w Gdańsku z dnia 3 grudnia 2008 r. II AKa 254/08). Również doktryna jednomyślnie też przyjmuje, że kumulatywna kwalifikacja z art. 297 § 1 k.k., i art. 270 § 1 k.k., ma miejsce jedynie wówczas, gdy sprawca w celu o jakim stanowi art. 297 § 1 k.k. używa dokumentu jako autentycznego, który sam podrobił, zaś dla oddania całej zawartości bezprawia konieczne jest powołanie w podstawie skazania obu przepisów przy zast. art. 11 § 2 k.k.” Jako, że materiał dowodowy nie pozwala na dokonanie takich ustaleń, a mianowicie, że sfałszowanie danych w przedłożonych dokumentach zostało dokonane przez oskarżonego, poza tym ustalono, iż chociażby A. C. (1) sporządził na komputerze nieprawdziwe orzeczenie techniczne nr (...) odnoszące się do szacunkowej wartości rzekomego przedmiotu leasingu do (...)w S., cyt. „widziałem jak p. A. C. (1) pisał treść operatu – pisał przy pomocy komputera- było to w biurze na ul. (...) - biurze (...) czy A. C. (1) znalazł adres firmy (...) w P., gdzie razem pojechaliśmy, żeby obejrzeć i sfotografować koparkę-pamiętam chodziło nam o ustalenie wartości takiej koparki i A. C. (1) nawet tam dzwonił wcześniej, by to ustalić – służyło to stworzeniu fikcyjnej dokumentacji” (k-1087 wyjaśnienia R. D. (1)), dlatego też należało wyeliminować z podstawy skazania w pkt 11 skarżonego wyroku, przepis art. 270 § 1 k.k., co też Sąd Odwoławczy uczynił i o czym orzekł w punkcie III wyroku.

Z przyczyn wskazanych i omówionych powyżej brak było podstaw do uniewinnia oskarżonego od zarzucanego mu czynu, o co wnosił apelujący. Równocześnie Sąd Apelacyjny wskazuje, iż kara wymierzona R. C. (1) została ukształtowana prawidłowo i uwzględniania wszelkie elementy wymienione w art. 53 kk.

Co do apelacji obrońcy oskarżonego A. T. (1) adw. B. R., to okazała się ona zasadna jedynie w zakresie punktu 3 ppkt 3, skutkując eliminacją z opisu czynu przypisanemu temu oskarżonemu kwalifikacji z art. 271 § 1 i 3 kk, o czym orzeczono w punkcie IV wydanego wyroku, w pozostałym zakresie nie zasługiwała na uwzględnienie.

Przechodząc zatem do omówienia poszczególnych zarzutów w niej przestawionych, to wskazać należy, iż Sąd meriti nie dopuścił się zarzucanych mu uchybień natury procesowej. Wbrew stanowisku obrońcy oskarżonego, także i w przypadku tego oskarżonego u podstaw zaskarżonego wyroku legły prawidłowe ustalenia faktyczne, które zostały dokonane na podstawie trafnej analizy, a przede wszystkim właściwej ocenie całokształtu materiału zgromadzonego w tej sprawie. Sposób rozumowania, a przede wszystkim wyprowadzone wnioski jasno, przekonująco i bardzo szczegółowo, wręcz drobiazgowo, sąd pierwszej instancji przedstawił w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku, który to odpowiada także wbrew stanowisku apelującego wymogom określonym w art. 424 k.p.k. To, że części jak podnosi obrońca jego uzasadnienie jest częścią apelacji, czy też wyroku Sądu Rejonowego Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie, tego wniosku nie podważa.

Kontynuując podzielić należy stanowisko sądu meriti w jakim to uznał, iż wyjaśnienia oskarżonego A. T. (1) zasługują na uwzględnienie jedynie w części tj. ogólnie rzecz ujmując w zakresie okoliczności w zakresie w jakim przedstawia on jak nawiązał z oskarżonym R. D. (1) współpracę i czynności jakie w związku z tym podjął – zmiana nazwy i zakresu działania dotychczas prowadzonej firmy, dzwonienia do banków odnośnie środków, podejmowania ich oraz przekazywania R. D. (1), udostępnienia pieczątki. Jednocześnie słusznie Sąd Okręgowy uznał, że nie można dać im wiary w tej części, w której to oskarżony przekonywał, że był nieświadomy poczynań R. D. (1). W tym miejscu odnosząc się do argumentacji apelującego, iż podstawą do niepodzielania wyjaśnień oskarżonego we wskazanym zakresie, sąd pierwszej instancji opierał się głównie na wyjaśnieniach oskarżonego R. D. (1), uznając, że zasługują one na wiarygodność, a przecież wskazany ten wielokrotnie zmieniał je dopasowując do bieżącej swojej sytuacji, to nie można tego stanowiska podzielić. Oczywiście trafnie obrońca podaje, iż R. D. (1) składał w toku postępowania wyjaśnienia, które to wielokrotnie modyfikował, to sąd rozstrzygający oceniając je wskazał w jakim zakresie i dlaczego uznaje je za wiarygodne, a w jakim nie czemu dał obszerny pisemny wywód w swoim uzasadnieniu na karcie 88-92 i nie ma potrzeby tego powtarzać, gdyż Sąd Apelacyjny wyrażone tam stanowisko w pełni podziela. Jednocześnie prawidłowo w zakresie w jakim uznał je za wiarygodne odniósł je do oceny wyjaśnień oskarżonego A. T. (1). Przede wszystkim słusznie Sąd Okręgowy podniósł, iż chociaż propozycja oskarżonego R. D. (1), co zresztą sam oskarżony wskazał, wzbudziła w nim zdziwienie to przystał na nią, oczekując jednak za swoje działania wynagrodzenia. Przypomnieć należy, iż oskarżony chociaż od 1998 r. prowadził działalność budowlaną pod nazwą (...) świadczącą usługi ogólnobudowlane, to zgodził się rzec można od tak sobie na zmianę nazwy firmy, tak aby R. D. (1) było wygodniej. Dodatkowo zmienił zakres działalność, a nadto założył konto we wskazanym banku, udostępnił pieczątkę. Zrobił to dla kogoś kogo znał co prawda od czasów szkolnych, ale jak sam wskazał, to jednak nie utrzymywał z nim kontaktów. Ciężko przyjąć, że oskarżony nie pyta, po co ktoś wymaga od niego zmiany firmy, zakresu jej działania a następnie godzi się na wykorzystanie jego firmy w dowolnym celu. Dodatkowo udostępnia dokumenty i pieczątki. Co więcej pobiera pieniądze wpływające na jego konto i tak bez pytania, skąd takie duże kwoty pochodzą, przekazuje je następnie oskarżonemu R. D. (1). Jak słusznie wskazał sąd rozstrzygający świadczy to, iż nie tylko się na to godził, ale i przede wszystkim akceptował działania oskarżonego R. D. (1), inkasując za to pieniądze. Wszystko to doprowadziło sąd pierwszej instancji do słusznego wniosku, iż wyjaśnienia oskarżonego w zakresie w którym pragnie przedstawić się jako osobą nieświadomą są niewiarygodne.

Nie można podzielić tego zarzutu apelacji, iż sąd pierwszej instancji dokonał błędu w ustaleniach faktycznych poprzez uznanie, iż oskarżony działał wspólnie i w porozumieniu z oskarżonym A. N. (1) i B. W.. To, że oskarżony znał jedynie oskarżonego R. D. (1) stanowiska tego też nie podważa, ani to, że nie miał wiedzy co do działań podejmowanych przez wskazanych. Jak wskazano powyżej przy rozpatrywaniu apelacji oskarżonego R. C. (1) i argumentacja tam przedstawiona jest trafna i w odniesieniu do tego oskarżonego, wskazać tylko należy, iż o wspólnym działaniu możemy mówić nie tylko wtedy, gdy każdy ze współsprawców realizuje część znamion czynu zabronionego, ale także wtedy, gdy współdziałający nie realizuje żadnego znamienia czasownikowego uzgodnionego czynu zabronionego, ale wykonane wcześniej przez niego czynności stanowią istotny wkład we wspólne przedsięwzięcie. To zatem, iż oskarżony nie znał, w tym nie rozmawiał, nie nawiązał żadnych relacji z B. W. czy A. N. (1), nie podważa ustaleń sądu, że działał z nimi w popełnieniu czynu mu zarzuconego. Nie wskazuje to także na jego niewiedzę jak chce tego dowieść apelujący, a także, iż został on wykorzystany, bo tak z pewnością nie było, co z powodów podniesionych powyżej trafnie wykazał i uzasadniał Sąd Okręgowy. Z pewnością nie można zatem stwierdzić, jak chce tego obrońca, iż oskarżony działał w warunkach błędu z art. 30 kk.

Na uwzględnienie nie zasługuje i ten zarzut apelacji, w którym to obrońca zarzuca naruszenie przez sąd meriti przepisów art. 286 § 1 kk, 297 § 1 kk, słusznym jest jedynie podniesienie naruszenia art. 271 § 1 i 3 kk. Udział oskarżonego w zarzucanym mu przestępstwie, należy ocenić w kontekście działań podejmowanych przez R. D. (1), który był ich inicjatorem. Oskarżony jak wskazano powyżej musiał mieć wiedzę, że bierze udział w oszustwie, gdyż nie było przedmiotu leasingu, dostosował swoją działalność do potrzeb R. D. (1), udostępnił dokumenty rejestrowe, pobierał pieniądze z konta i przekazywał je oskarżonemu. Działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, a w skutek jego działań kontrahent umowy został wprowadzony w błąd, na skutek którego dokonał niekorzystnego rozporządzenia przedmiotem leasingu. Dla przypisania odpowiedzialności za popełnienie przestępstwa oszustwa w jego formie zjawiskowej pomocnictwa wystarcza, aby sprawca swoim zachowaniem obiektywnie ułatwił innej osobie popełnienie czynu zabronionego i aby mając tego świadomość co najmniej godził się na to. Przestępstwo to jest dokonane w momencie fatycznego ułatwienia popełnienia czynu zabronionego. Zatem zasadnie sąd meriti uznał, iż oskarżony dopuścił się czynu z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 297 § 1 kk. Trafnym okazał się jedynie zarzut dotyczący obrazy art. 271 § 1 kk. Przepis ten sankcjonuje bowiem czynność polegającą na "wystawieniu" dokumentu. „ Przestępstwo z art. 271 § 1 kk, polega na poświadczeniu nieprawdy co do okoliczności mającej znaczenie prawne w autentycznym dokumencie wystawionym przez osobę składającą takie poświadczenie. Poświadczenie nieprawdy może polegać na potwierdzeniu okoliczności, które w ogóle nie miały miejsca lub też ich przeinaczeniu albo zatajeniu. Przestępstwo poświadczenia nieprawdy ma charakter umyślny.” (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2002 r. sygn. akt II KKN 139/01, LEX nr 74399). Natomiast z dokonanych ustaleń wynika, iż oskarżony nie wystawiał żadnych dokumentów, bo czynił to A. N. (1), nie prowadził też księgowości. Dlatego też zasadnym stało się wyeliminowanie z kwalifikacji czynu przypisanemu A. T. (1) w punkcie 10 części dyspozytywnej wyroku art. 271 § 1 i 3 kk, co też Sąd Apelacyjny uczynił, o czym orzekł w punkcie IV wyroku.

Odnosząc się zaś do zarzutu o rażącej karze wymierzonej oskarżonemu, to on także nie zasługuje na uwzględnienie. Sąd Okręgowy prawidłowo wskazał okoliczności, które miały wpływ na jej wymiar czemu dał wyraz na stronie 160 uzasadnienia, szczegółowo je omawiając. Oskarżony dopuścił się przestępstwa przeciwko mieniu, obrotowi gospodarczemu, w celu uzyskania korzyści majątkowej przez inne osoby. Chociaż jego rola była znacząco mniejsza niż innych występujących w sprawie, to stopień szkodliwości społecznej jego czynu jest znaczny. Przy jego popełnieniu działał z innymi osobami, co świadczy przeciwko niemu, a działaniem wyrządził szkodę odczuwalną pokrzywdzonemu. Z drugiej jednak strony słusznie sąd wskazał na okoliczność, że oskarżony nie utrudniał postępowania, nie był uprzednio karany sądownie. Dlatego też uznać należy, iż kara jest prawidłowo ukształtowana i nie wymaga modyfikacji.

Na koniec wskazać należy, iż to, że sąd zdecydował o wyłączeniu sprawy J. P. (2) do odrębnego postępowania, zdaniem Sąd Odwoławczego było decyzją prawidłową, albowiem wskazany ukrywał się przed organami ściągania czym uniemożliwiał prowadzenie postępowania. Pamiętać należy, iż proces winien być prowadzony sprawnie, bez zbędnej zwłoki tak aby nie doszło do jego przewlekania. Zatem sąd aby zapewnić sprawne procedowanie i nie na razić się na zarzut przewlekłości miał prawo do wyłączenia sprawy oskarżonego J. P. (2) i słusznie z niego skorzystał.

O kosztach obrony udzielonej skazanym A. T. (1) i R. C. (1) z urzędu w postępowaniu odwoławczym orzeczono na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz.U.2015.615 j.t.) i § 4 ust. 1, 2 i 3 w zw. z § 17 ust. 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. z dnia 18 października 2016 r.).

Sąd Apelacyjny w oparciu o przepisy art. 636 § 2 k.p.k. w zw. z art. 633 k.p.k. zasądził od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa wydatki za postępowanie odwoławcze w częściach im przypadających oraz stwierdził, iż w przypadku R. C. (1) i A. T. (1) zachodziły podstawy do zwolnienia ich od opłaty za postępowanie odwoławcze, zaś w przypadku R. D. (1) podstawy do zwolnienia go od opłaty za obie instancje.

Małgorzata Jankowska Janusz Jaromin Piotr Brodniak