Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 grudnia 2017 r. w S.

odwołania D. F.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 3 kwietnia 2017 r. Nr (...)

w sprawie D. F.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty socjalnej

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że ubezpieczonemu D. F. przysługuje prawo do renty socjalnej od dnia 27 stycznia 2017 roku do 22 sierpnia 2019 roku.

Sygn. akt IV U 375/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 kwietnia 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu D. F. prawa do renty socjalnej. W uzasadnieniu organ rentowy powołał się na orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 27.03.2017 r., która ustaliła, że ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy.

Odwołanie od wyżej wymienionej decyzji wniósł D. F. wskazując, że ma ogromne problemy z funkcjonowaniem w życiu codziennym, nawet najprostsze czynności sprawiają mu problem, źle funkcjonuje również w nowym otoczeniu (k.1).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na argumentację wyrażoną w zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie k. 2).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczony D. F. ur. (...), w dniu 27 stycznia 2017 r. złożył do (...) Oddział w S. wniosek o przyznanie prawa do renty socjalnej (wniosek k. 12-13 a. r.). W związku z powyższym, ubezpieczony został skierowany na badanie przez Lekarza Orzecznika ZUS, który w dniu 24 lutego 2017 r. orzekł, iż D. F. nie jest całkowicie niezdolny do pracy (wypis z orzeczenia k. 18 a. r.). D. F. wniósł sprzeciw od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS i na skutek powyższego został skierowany na badanie przez Komisję lekarską ZUS, która w orzeczeniu z dnia 27.03.2017 r. stwierdziła, że D. F. nie jest całkowicie niezdolny do pracy (wypis z orzeczenia k. 21 a. r.). W dniu 3 kwietnia 2017 r. organ rentowy wydał decyzję, w której odmówił ubezpieczonemu prawa do renty socjalnej opierając swoje rozstrzygnięcie na orzeczeniu komisji lekarskiej ZUS nr (...) z dnia 27.03.2017 r. (decyzja k. 21 a. r.).

Biegli psychiatra oraz psycholog w opinii sporządzonej na zlecenie Sądu (k. 9-10, 24) rozpoznali u ubezpieczonego upośledzenie umysłowe na pograniczu stopnia lekkiego i umiarkowanego, funkcje wykonawcze na poziomie upośledzenia umiarkowanego, niski poziom kompetencji społecznych i uznali ubezpieczonego za całkowicie niezdolnego do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało przed 18-tym rokiem życia stwierdzając, że całkowita niezdolność do pracy istniała w dniu 27 stycznia 2017 r., ma charakter okresowy i przewidywany czas jej trwania to 22.08.2019 r. Ubezpieczony w szkole podstawowej i gimnazjum uczył się bardzo słabo, miał obniżone wymagania szkolne przez Zespół Orzekający z Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Obecnie od 01.09.2012 r. uczęszcza do Szkoły Zawodowej Specjalnej w G.. Jest to placówka kształtująca młodzież z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym i znacznym na poziomie szkoły zawodowej. Kształcenie w tej szkole jest bardziej formą oddziaływania psychoterapeutycznego i socjoterapeutycznego niż drogą zdobycia konkretnego zawodu z umiejętnością wykonywania go w konkretnych, realnych warunkach rynkowych, o czym informuje szkoła na swojej stronie internetowej. W dniu 23 lutego Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności uznał ubezpieczonego za niepełnosprawnego w stopniu umiarkowanym do 28 lutego 2019 r. W przeprowadzonym badaniu biegły psycholog stwierdził u ubezpieczonego znaczne zaburzenia funkcji poznawczych w zakresie ogólnej wiedzy o świecie, planowania na materiale przestrzenno – wzrokowym, pamięci krótkotrwałej, średnioterminowej i długoterminowej, koncentracji uwagi, tempa uczenia się nowego materiału, rozpoznawania, rozumienia i przewidywania sytuacji społecznych na materiale percepcyjnym, globalny deficyt intelektualny na poziomie granicy upośledzenia umysłowego w stopniu umiarkowanym i lekkim. W funkcjonowaniu osobowościowym występuje u ubezpieczonego niska tolerancja na stres, niska samokontrola emocji i zaburzenia funkcji motywacyjnych i planowania skutkujące niskim poziomem dynamiki aktywności i zaradności życiowej. Ubezpieczony wymaga pomocy innych w funkcjonowaniu psychospołecznym. Ubezpieczony jest leczony w PZP od 21.08.2015 r., przyjmuje T. 200 mg i wymaga kontynuacji leczenia psychiatrycznego, nie jest w stanie samodzielnie prowadzić logistyki leczenia tj. zapisać się na wizytę do lekarza i pamiętać o tej wizycie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego okazało się zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (t. j. Dz. U. z 2013 r. poz. 982 ze zm.) renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało przed ukończeniem 18 roku życia, w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej- przed ukończeniem 25 roku życia, w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej. Zgodnie zaś z ust. 2 wskazanego przepisu, osobie, która spełnia warunki określone w ust. 1, przysługuje renta socjalna stała - jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest trwała, a renta socjalna okresowa - jeżeli całkowita niezdolność do pracy jest okresowa.

Artykuł 5 ustawy o rencie socjalnej odsyła, celem wyjaśnienia znaczenia pojęcia całkowitej niezdolności do pracy do ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 i 2 drugiej z wymienionych ustaw, niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, a całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Zgodnie z art. 15 pkt 1 ustawy o rencie socjalnej w zw. z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu.

Sporną okolicznością w niniejszej sprawie była kwestia, czy D. F. jest całkowicie niezdolny do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu w okresach, o których mowa w art. 4 ust. 1 ustawy o rencie socjalnej.

W celu ustalenia powyższej okoliczności Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych psychiatry i psychologa, który stwierdził, że ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało przed 18 rokiem życia od 27 stycznia 2017 r. do 22.08.2019r. Jak wskazali biegli w swojej opinii niski intelekt na poziomie granicy upośledzenia umysłowego w stopniu lekkim i umiarkowanym, w funkcjach wykonawczych na poziomie upośledzenia w stopniu umiarkowanym oraz dysfunkcje sfery emocjonalno-motywacyjnej skutkujące niskim poziomem dynamiki, aktywności i zaradności życiowej czynią aktualnie ubezpieczonego całkowicie niezdolnym do pracy i powyższa niezdolności pozostaje w związku z naruszeniem sprawności organizmu, które powstało u ubezpieczonego przed 18-tym rokiem życia (opinia k. 9-10, 24).

Sąd uznał opinie biegłych oraz precyzującą opinię uzupełniającą za wiarygodne. Opinie zostały sporządzone przez biegłych, którzy posiadają odpowiednie wykształcenie oraz wiedzę z dziedzin odpowiadających schorzeniom ubezpieczonego. Opinia biegłych jest logiczna, została dostatecznie uzasadniona, jej sporządzenie zostało poprzedzone badaniami lekarskimi ubezpieczonego i zapoznaniem się z dokumentacją medyczną zgromadzoną w sprawie. Biegli dokładnie opisali stan psychiczny ubezpieczonego i jego funkcjonowanie w otoczeniu, które jednoznacznie dowodzą tego, że ubezpieczony nie jest zdolny do wykonywania jakiejkolwiek pracy.

Wskazać należy, również, że zastrzeżenia organu rentowego zgłoszone do opinii nie podważyły jej wiarygodności. W zgłoszonych zastrzeżeniach podniesiono jedynie, że komisja lekarska ZUS odmiennie oceniła funkcjonowanie ubezpieczonego. Należy wskazać, że w swojej opinii biegli odnoszą się do badania przeprowadzonego przez psychologa konsultanta ZUS przeprowadzonego 18.02.2015 r., który również stwierdził, że funkcjonowanie ubezpieczonego odpowiada umiarkowanemu upośledzeniu umysłowemu, że ubezpieczony nie potrafi rozumować logicznie ani przyczynowo - skutkowo, prezentuje bardzo ubogi poziom wiedzy ogólnej, zasób słownictwa i zdolność rozumienia sytuacji społecznych, miernie spostrzega, ma słabą pamięć świeżą i koncentrację uwagi (k. 10). Należy zatem uznać, że Komisja Lekarska ZUS niewłaściwie oceniła funkcjonowanie ubezpieczonego. W związku z powyższym Sąd oddalił wniosek organu rentowego o dopuszczenie dowodu z nowego zespołu biegłych psychiatry i psychologa.

Należy zwrócić również uwagę, że zgodnie z poglądami wyrażonymi w orzecznictwie (zob. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2009 r. II UK 1/09) Sąd nie może dokonywać ustaleń w kwestiach wymagających wiadomości specjalnych w oderwaniu albo z pominięciem dowodu z biegłych. Uznać należy, iż D. F. jest okresowo całkowicie niezdolny do pracy od 27 stycznia 2017 r. do 22 sierpnia 2019 r. oraz, że niezdolność ta powstała z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało przed ukończeniem przez niego 18 roku życia. Tym samym ubezpieczony spełnił wszystkie wymagania konieczne do przyznania mu renty socjalnej.

Z powyższych względów, opierając się na wnioskach biegłych sądowych: psychiatry i psychologa, Sąd przyznał ubezpieczonemu prawo do renty socjalnej od 27 stycznia 2017 r. (tj. od momentu spełnienia przesłanek do jej przyznania, stosownie do treści art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w zw. z art. 15 pkt 1 ustawy o rencie socjalnej) do dnia 22 sierpnia 2019 r.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.