Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 30 listopada 2017 roku

Pozwem z dnia 30 czerwca 2017 roku ( data prezentaty k. 2) powód - (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. - wniósł o zasądzenie od pozwanej - H. D. - kwoty 1.925,11 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty, a ponadto o zasądzenie od pozwanej na kosztów postępowania według norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwaną oraz (...) sp. z o.o. łączyła umowa pożyczki, na podstawie której pozwana zobowiązała się do zwrotu środków pieniężnych wraz z należnymi odsetkami i prowizją. Pozwana miała jednak nie wywiązać się z przyjętego na siebie zobowiązania. W dniu 3 czerwca 2016 roku (...) sp. z o.o. dokonała wniesienia pakietu wierzytelności obejmującego również wierzytelność względem pozwanej w formie aportu do (...) sp. z o.o. sp.k. (...) sp. z o.o. zawarła z (...) sp. z o.o. K. sp.k. umowę sprzedaży udziałów oraz umowę przeniesienia ogółu praw i obowiązków komandytariusza w (...) sp. z o.o. sp.k. Z kolei w dniu 13 lipca 2016 roku (...) sp. z o.o. K. sp.k. dokonała wycofania wkładu niepieniężnego w postaci wierzytelności wniesionych przez (...) sp. z o.o. do (...) sp. z o.o. sp.k. i tym samym stał się jedynym wierzycielem ze wszystkich wierzytelności i w dniu 27 lipca 2016 roku przeniósł je na rzecz powoda na podstawie umowy przeniesienia portfela ( pozew k. 2-3).

W dniu 13 lipca 2017 roku w sprawie II Nc 23400/17 tut. Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym uwzględnił powództwo ( nakaz zapłaty k. 16). Od powyższego orzeczenia pozwana wniosła sprzeciw, w którym zaskarżyła je w całości, wnosząc o oddalenie powództwa w całości. Podniosła, że uregulowała zobowiązanie w całości w dniu 20 lutego 2016 roku ( „odpowiedź na pozew” k. 19-20).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 lipca 2015 roku została zawarta umowa pożyczki ratalnej nr (...) między (...) sp. z o.o. w P. (dalej jako (...)) a H. D. jako pożyczkobiorcą, na podstawie której A. udzielił pożyczkobiorcy pożyczki w kwocie 2.860 zł na warunkach określonych w Umowie P. i Ogólnych Warunkach Udzielania P.. Zgodnie z § 1 ust. 2 spłata pożyczki miała nastąpić w terminach określonych w harmonogramie stanowiącym integralną część umowy, do dnia 11 lipca 2016 roku ( umowa wraz z załącznikami k. 32-39).

W dniu 14 stycznia 2016 roku A. wysłał do H. D. ostateczne wezwanie do zapłaty wymagalnych i zaległych wierzytelności wynikających z umowy pożyczki gotówkowej nr (...) w wysokości 1.058,71 zł. W dniu 26 lutego 2016 roku H. D. wpłaciła na rzecz pożyczkobiorcy kwotę 1.589 złotych ( ostateczne wezwanie do zapłaty k. 21, kopia polecenia przelewu k. 22).

W dniu 27 lipca 2017 roku zawarta została umowa przeniesienia portfela między (...) sp. z o.o. K. sp.k. a easyDEBT (...), w której strony powołują się na szereg pozostałych umów ( umowa k. 8 – 9).

W dniu 22 czerwca 2017 toku (...) Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. wystawił wyciąg z ksiąg rachunkowych nr (...) z którego wynikać miało, iż wysokość zadłużenia H. D. wobec niego to 1.925,11 złotych ( wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu k. 4).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych powyżej dokumentów i kserokopii dokumentów złożonych przez strony postępowania. W ocenie Sądu dowody te, w zakresie, w jakim stanowiły podstawę poczynionych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych, tworzą zasadniczo spójny i niebudzący wątpliwości w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a przez to zasługujący na wiarę materiał dowodowy. Stwierdzić należy, że żadna ze stron, co do zasady, nie podawała w wątpliwość ich wiarygodności i mocy dowodowej, a również i Sąd nie dopatrzył się w nich niczego, co uzasadniałoby powzięcie wątpliwości w tym zakresie z urzędu. Dodatkowo czyniąc ustalenia faktyczne Sąd uwzględnił, zgodne twierdzenia stron w trybie art. 229 kpc oraz twierdzenia strony, którym przeciwnik nie przeczył w trybie art. 230 kpc.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie. Nie ulega wątpliwości, iż podstawę merytorycznego rozstrzygnięcia każdej sprawy cywilnej stanowi materiał procesowy (tzn. fakty i dowody) zebrany w toku postępowania, o czym przesądza treść art. 316 § 1 i art. 328 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku – Kodeks postępowania cywilnego (tj. Dz. U. z 2016 roku, poz. 1822 ze zm., powoływany dalej w skrócie jako kpc). Jednak zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 roku – Kodeks cywilny (tj. Dz. U. z 2017 roku, poz. 459, powoływany dalej w skrócie jako kc) oraz art. 232 kpc to strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Powyższe przepisy stanowią normatywną podstawę zasady kontradyktoryjności, zgodnie z którą ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania cywilnego. To one są wyłącznym dysponentem toczącego się postępowania, do nich należy gromadzenie materiału i wreszcie to one ponoszą odpowiedzialność za jego wynik ( vide: uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 1996 roku, I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6–7, poz. 76, z glosą A. Zielińskiego, Palestra 1998, nr 1–2, s. 204; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 1997 roku, II CKN 70/96, OSNC 1997, nr 8, poz. 113). Są one także konsekwencją fundamentalnej cechy prawa cywilnego którą jest równorzędność podmiotów stosunków cywilnoprawnych , a nie podporządkowanie jednego podmiotu prawa innemu podmiotowi. Tym samym podmioty zbiorowe, nawet prowadzącej działalność gospodarczą w bardzo szerokim i rozległym zakresie, nie mogą być nigdy traktowane w sposób bardziej uprzywilejowany niż osoby fizyczne – w tym także w kwestii obowiązku udowodnienia istnienia i wysokości dochodzonego roszczenia.

Zatem w niniejszej sprawie to powód był zobligowany do wykazania, iż zgodnie z przepisami prawa cywilnego pozwana jest zobowiązana do uiszczenia na jego rzecz kwoty dochodzonej pozwem. Jednak dokonując analizy zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego Sąd uznał, iż nie wykazano istnienia po stronie pozwanej takiego obowiązku, co w efekcie musiało skutkować podjęciem merytorycznego rozstrzygnięcia w postaci oddalenia powództwa. W ocenie Sądu wszystkie zarzuty podniesione przez stronę pozwaną w sprzeciwie okazały się trafne, co skutkowało ostatecznie uznaniem powództwa za niezasadne. Strona powodowa, na której spoczywał ciężar udowodnienia istnienia dochodzonej wierzytelności, z powyższego się nie wywiązała

W pierwszej kolejności należy wskazać, iż powód w ogóle nie wykazał istnienia wierzytelności dochodzonej niniejszym pozwem. Należy zwrócić uwagę, że przedłożone przez stronę powodową pismo datowane na dzień 11 kwietnia 2016 roku, zawierające wypowiedzenie umowy ( k. 40), jest jedynie kserokopią, która nie została potwierdzona za zgodność z oryginałem przez występującego w sprawie profesjonalnego pełnomocnika będącego adwokatem, wobec czego nie można w ogóle uznać go za dowód z dokumentu w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania cywilnego. Nie może zatem stanowić dowodu na okoliczność istnienia zadłużenia oraz jego wysokości. Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę, że do przedmiotowego pisma nie został dołączony dowód nadania do pozwanej, wobec czego nie sposób stwierdzić, czy zawarte w nim oświadczenie woli pożyczkodawcy w ogóle było skuteczne. Warto wskazać, iż zgodnie z art. 61 § 1 kc oświadczenie woli, które ma być złożone innej osobie, jest złożone z chwilą, gdy doszło do niej w taki sposób, że mogła zapoznać się z jego treścią. W realiach niniejszej sprawy brak dowodu na okoliczność tego, że oświadczenie o wypowiedzeniu umowy dotarło do pozwanej. Powództwo nie zostało więc wykazane co do zasady .

Niezależnie od powyższych rozważań, wykluczających samoistnie możliwość uwzględnienia powództwa, należało zwrócić uwagę na kolejne okoliczności uzasadniające tego rodzaju rozstrzygnięcie. Nawet gdyby teoretycznie uznać, że rzeczywiście (...) sp. z o.o. skutecznie wypowiedział umowę pożyczki, to wezwanie do zapłaty nie precyzuje, co składa się na wymienioną w nim kwotę niespłaconego kapitału pożyczki, tj. 1.488,91 zł. Jeśli by przyjąć – za załączonym przez powoda harmonogramem spłaty, również będącym jedynie nie potwierdzonym za zgodność z oryginałem wydrukiem – że rata pożyczki miała wynosić 529,57 zł, to kwota kapitału w żaden sposób nie stanowi sumy rat pożyczki. Należy też wziąć pod uwagę, że pozwana w dniu 26 lutego 2016 roku dokonała spłaty pożyczki w kwocie wyższej niż wskazana w wezwaniu do zapłaty (zapewne o kolejną ratę). Na podstawie przedmiotowego wezwania nie można natomiast zweryfikować, czy pierwotny wierzyciel uwzględnił tę wpłatę, w jaki sposób została ona zaksięgowana, a w efekcie – w jaki sposób powstało zadłużenie w dochodzonej wysokości. Zatem powództwo podlegałoby oddaleniu jako nieudowodnione co do wysokości .

Finalnie wskazać należy, że powodowy fundusz inwestycyjny nie wykazał przejścia na niego uprawnień z tytułu przysługującej (...) sp. z o.o. wierzytelności względem pozwanej. Do pozwu została dołączona jedynie umowa przeniesienia portfela z dnia 27 lipca 2017 roku zawarta między (...) sp. z o.o. K. sp.k. a easyDEBT (...), w której strony powołują się na szereg pozostałych umów, w tym na zawartą przez wierzyciela pierwotnego, jednakże żadna z nich nie znajduje się w aktach sprawy. Ponadto brak jakiekolwiek dowodu na to, że przedmiotem w/w umowy był także wierzytelność dochodzona w niniejszej sprawie – oczywiście nie może nim być tzw. „wyciąg z załącznika do umowy przeniesienia portfela z dnia 27.07.2016 r.” ( k. 6) gdyż nie ma pod nim jakichkolwiek podpisów. Z tych względów nie można oczywiście przyjąć, iż jest to w ogóle element w/w umowy. Tym samym nie została wykazana legitymacja czynna powoda , co także samoistnie przemawiało za metrycznym rozstrzygnięciem o oddalaniu powództwa.

Twierdzenia powoda miał rzekomo udowadniać wyciąg z ksiąg rachunkowych powodowego funduszu nr (...) z dnia 22 czerwca 2017 roku. Tymczasem stosownie do treści art. 194 ustawy z dnia 27 maja 2004 o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (tj. Dz.U. z 2016 roku, poz. 1896 ze zm.), wyciąg z ksiąg rachunkowych powodowego funduszu nie ma mocy prawnej dokumentu urzędowego w niniejszym postępowaniu, zatem nie stanowi dowodu na istnienie wierzytelności względem pozwanej w wysokości w nim wskazanej.

Finalnie należy wskazać, iż nie zasługiwał na uwzględnienie wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego księgowego na okoliczność „istnienia wierzytelności dochodzonej pozwem”. Niewątpliwe ocena istnienia wierzytelności – na podstawie dowodów z dokumentów – należy do kognicji Sądu orzekającego w sprawie, a nie biegłego. O.­nia biegłego nie może być źródłem materiału faktycznego sprawy, albowiem rolą biegłego nie jest dokonywanie samodzielnych ustaleń faktycznych istotnych dla zastosowania określonej normy prawnej, gdyż to strony winny wykazywać fakty, z których wywodzą skut­ki prawne, zaś zadaniem biegłego jest jedynie naświetlenie wyjaśnianych okoliczności z punktu widzenia wiadomości specjalnych, przy uwzględnieniu zebranego w toku pro­cesu i udostępnionego mu materiału sprawy. Z tego względu w/w wniosek podlegał oddaleniu jako niedopuszczalny, zbędny i sprzeczny z podstawowymi zasadami procesu cywilnego ( postanowienie k. 44).

Mając na względzie powyższe okoliczności, Sąd oddalił powództwo w całości jako nieudowodnione co do zasady, co do wysokości a także z uwagi na brak legitymacji czynnej powoda.

Zarządzenie: (...).