Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 232/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Elżbieta Wojtczuk

Protokolant

sekr. sądowy Monika Świątek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2017 r. w S.

odwołania B. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 25 stycznia 2017 r. Nr (...)

w sprawie B. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wysokość emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala ubezpieczonej B. P. wysokość emerytury od 06 grudnia 2016 roku na kwotę 733,75 zł brutto (siedemset trzydzieści trzy złote i siedemdziesiąt pięć groszy).

Sygn. akt: IV U 232/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 25 stycznia 2017 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.24 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał B. P. prawo do emerytury od dnia 6 grudnia 2016 r. tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego i obliczył jej wysokość na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS na kwotę 568,63 zł brutto.

Odwołanie od w/w decyzji złożyła B. P. wnosząc o jej zmianę i zaliczenie do wysokości świadczenia okresów wychowania dzieci w zwiększonych wymiarze dodatkowo po 3 lata na każde dziecko, na które ze względu na stan ich zdrowia przysługiwały zasiłki pielęgnacyjne. Ubezpieczona wskazała w uzasadnieniu odwołania, że zasiłki pielęgnacyjne otrzymywała na dwóch synów: P. P. (1) ur. (...) i P. P. (2) ur. (...) do ukończenia przez nich 16-tego roku życia z (...) Oddział w S. Inspektorat w W. (odwołanie k.1-2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji oraz wskazując, że ubezpieczona nie wykazała, że synowie spełniali warunki do ustalenia prawa do zasiłku pielęgnacyjnego (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4-5).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona B. P. ur. (...) w dniu 6 grudnia 2016 r. wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek k. 1 akt organu rentowego). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy przyznał B. P. emeryturę od 6.12.2016 r. ustalając jej wysokość na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS na kwotę 568,63 zł brutto. Ustalając wysokość emerytury organ rentowy decyzją z dnia 24 stycznia 2017 r. ustalił B. P. wysokość kapitału początkowego na datę 1 stycznia 1999 r. Do wyliczenia kapitału początkowego organ rentowy nie uwzględnił okresu niewykonywania pracy spowodowanego opieką nad dzieckiem dodatkowo w granicach 3 lat, ponieważ okres ten nie został właściwie udowodniony (decyzja z dn. 24.01.2017 r. k. 53 za wnioskiem o ustalenie kapitału początkowego).

P. P. (1) od okresu wczesnodziecięcego miał rozpoznane obturacyjne zapalenie oskrzeli. Zachorowania u wymienionego miały przebieg dość ciężki, nawracający, a część z nich przebiegała z dusznościami, wymagał oprócz antybiotyków podawania sterydów systemowych i leków rozszerzających oskrzela i leków stosowanych przy astmie. Stan zdrowia P. P. (1) z powodu przewlekłych chorób układu oddechowego – nawracających zapaleń oskrzeli na tle uczuleniowym/astmy wymagał stałej opieki matki i kwalifikował dziecko do zasiłku pielęgnacyjnego w okresie od 01.05.1984 r. do 30.11.1991 r. (opinia biegłego k. 26-28).

P. P. (2) również ze względu na obturacyjne zapalenia oskrzeli przebiegające z dusznościami i wymagające zastosowania sterydów systemowych oraz leków rozszerzających oskrzela wymagał stałej i osobistej opieki matki i jej współuczestnictwa w procesie leczenia. Alergiczne schorzenia współistniejące – atopowe zapalenie skóry oraz uczulenie na białka mleka krowiego wymagające diety bezmlecznej i stosowania preparatów mlekozastępczych przyczyniały się do pogorszenia stanu zdrowia dziecka. P. P. (2) pozostawał pod stałą kontrolą poradni alergologicznej, gastrologicznej i dermatologicznej. Z powodu w/w chorób P. P. (2) wymagał stałej opieki matki i jego stan kwalifikował go do zasiłku pielęgnacyjnego w okresie od 26.01.1987 r. do ukończenia 16-tego roku życia tj. do 12.04.2002 r. (opinia biegłego k. 29-31).

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i obdarzonego przez Sąd wiarygodnością.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie B. P. okazało się uzasadnione.

Według stanu prawnego obowiązującego do 1 października 2017 r. zgodnie z art. 24 ust.1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego określonego w ust. 1a i 1b, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184. Ubezpieczonym urodzonym po 31.12.1948 r. emeryturę oblicza się na podstawie art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało ustalenia, czy do wysokości świadczenia emerytalnego przyznanego ubezpieczonej w zaskarżonej decyzji powinien być również doliczony okres opieki nad dzieckiem, na które ze względu na jego stan fizyczny, psychiczny lub psychofizyczny przysługuje zasiłek pielęgnacyjny – dodatkowo w granicach do 3 lat na każde dziecko (art. 7 pkt 5 b ustawy o emeryturach i rentach z FUS). Z brzmienia przepisu art. 7 pkt 5b ustawy o emeryturach i rentach z FUS jednoznacznie wynika, iż okres urlopu wychowawczego udzielonego ze względu na stan zdrowia dziecka jest okresem dodatkowym w stosunku do okresów wskazanych w art. 7 ust. 5a, zgodnie z którym przypadające przed dniem nabycia prawa do emerytury lub renty okresy urlopu wychowawczego są okresami nieskładkowymi w przypadku opieki nad dzieckiem w wieku do lat 4 - w granicach do 3 lat na każde dziecko oraz łącznie - bez względu na liczbę dzieci - do 6 lat. Mając na uwadze powyższe, wskazać należy, że ustawodawca w przypadku zdrowych dzieci ustalił maksymalny okres urlopu wychowawczego do 6 lat zaliczany do stażu ubezpieczeniowego jako okres nieskładkowy z zastrzeżeniem, że na jedno dziecko nie może być on dłuższy niż 3 lata. W tej sytuacji należy uznać, że w przypadku dziecka chorego potrzebującego stałej opieki łączny okres urlopu wychowawczego przysługującego opiekunowi wraz z dodatkowym okresem 3 lat (art. 7 pkt 5b) na chore dziecko wynosiłby sześć lat (tak SA w Szczecinie w wyroku z dnia 11.05.2017 r., III AUa 498/16). Organ rentowy w decyzji z dnia 24 stycznia 2017 r. o ustaleniu kapitału początkowego zaliczył ubezpieczonej jako okres sprawowania opieki nad dwojgiem dziećmi jedynie 6 lat (niesporne).

W utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że wykładnia językowa art. 7 pkt 5b ww. ustawy nie pozostawia żadnych wątpliwości, iż przesłanką uznawania dodatkowego urlopu wychowawczego za okres nieskładkowy jest hipotetyczne spełnienie przez dziecko przesłanek do zasiłku pielęgnacyjnego, nie zaś rzeczywiste ustalenie uprawnień do takiego świadczenia, wyrażające się jego pobieraniem w tym czasie. Świadczy o tym w sposób wyraźny używane przez przepis sformułowanie o przysługiwaniu zasiłku na dziecko, co jest równoznaczne ze spełnieniem do niego warunków, a nie o pobieraniu zasiłku, co odpowiadałoby rzeczywistemu jego przyznaniu przez organ rentowy ( tak m.in. wyrok SN z dnia 20 marca 2008 r., II UK 160/07).

W czasie kiedy wnioskodawczyni korzystała z urlopu wychowawczego obowiązywało rozporządzenie Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dnia 23 stycznia 1984 r. w sprawie zasiłków rodzinnych i pielęgnacyjnych (Dz.U. Nr 4, poz. 21 ze zm.), które w § 15 ust. 2 pkt 1 stanowiło, że zasiłek pielęgnacyjny przysługiwał między innymi na członka rodziny w wieku do lat 16, jeżeli ze względu na stan zdrowia wymagał on ze strony innej osoby stałej opieki polegającej na pielęgnacji lub na systematycznym współdziałaniu w postępowaniu leczniczym i rehabilitacyjnym. Załącznik nr 2 rozporządzenia określał stany zdrowia uzasadniające wypłatę zasiłku pielęgnacyjnego. Decyzję w sprawie przyznania zasiłku pielęgnacyjnego wydawał Zakład Ubezpieczeń Społecznych na podstawie orzeczenia Komisji Lekarskiej do spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia. W niniejszej sprawie Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego lekarza alergologa celem ustalenia czy P. P. (1) i P. P. (2) spełniali przesłanki do przyznania zasiłków pielęgnacyjnych. Z opinii biegłej wynika jednoznacznie, że stan zdrowia P. P. (1) z powodu przewlekłych chorób układu oddechowego – nawracających zapaleń oskrzeli na tle uczuleniowym/astmy wymagał stałej opieki matki i spełniał warunki do przyznania zasiłku pielęgnacyjnego w okresie od 01.05.1984 r do 30.11.1991 r. Stan zdrowia P. P. (2) z powodu tych samych schorzeń co w przypadku P. P. (1) oraz alergicznych schorzeń współistniejących: atopowego zapalenia skóry i uczulenia na białko mleka krowiego również wymagał stałej opieki matki i jego stan kwalifikował go do zasiłku pielęgnacyjnego w okresie od 26.01.1987 r. do 12.04.2002 r. (opinia biegłego k. 26-31). Opinia biegłego została obdarzona przez Sąd wiarygodnością w całości i nie była również kwestionowana przez żadną ze stron procesu. W związku ze spełnieniem przez P. P. (2) i P. P. (1) przesłanek do przyznania zasiłku pielęgnacyjnego w okresach wskazanych przez biegłą zachodziła podstawa do uwzględnienia ubezpieczonej dodatkowo po 3 lata na każdego z synów z tytułu opieki nad dzieckiem jako okresu nieskładkowego na podstawie art. 7 pkt 5 b ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Po uwzględnieniu spornego okresu organ rentowy na zlecenie Sądu ponownie wyliczył ubezpieczonej wysokość kapitału początkowego oraz wysokość emerytury ustalając jej wysokość od dnia 6 grudnia 2016 r. na kwotę 733,75 zł brutto (decyzje hipotetyczne k. 45-46). Sąd opierając na powyższych wyliczeniach organu rentowego, które nie były kwestionowane przez ubezpieczoną zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił ubezpieczonej od dnia 6 grudnia 2016 r. emeryturę w wysokości 733,75 zł brutto.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 14 § 2 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.