Sygn. akt I Ns 82/17
Dnia 18 grudnia 2017 r.
Sąd Rejonowy w Piszu I Wydział Cywilny w składzie następującym:
Przewodniczący: Protokolant: |
SSR Magdalena Łukaszewicz sekretarz sądowy Anita Topa |
po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2017 r. w Piszu na rozprawie
sprawy z wniosku B. Ł.
z udziałem S. Ł. (1)
o podział majątku wspólnego
postanawia:
I. Ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni B. Ł. i uczestnika S. Ł. (1) wchodzą ruchomości znajdujące się w budynku mieszkalnym na nieruchomości położonej w R. (...), Gmina O.:
w kuchni:
1. stół i cztery krzesła o wartości 50 zł;
2. segment kuchenny wraz szafką pod zlewem o wartości 150 zł;
3. lodówka o wartości 200 zł;
4. zlew o wartości 30 zł;
5. lampa sufitowa o wartości 10 zł;
w pokoju I:
6. segment piaskowy o wartości 350 zł;
7. stół i cztery krzesła o wartości100 zł;
8. dywan na ścianie o wartości 30 zł;
9. dywan na podłodze o wartości 30 zł;
10. sztory o wartości 20 zł;
11. firana o wartości 10 zł;
12. wersalka o wartości 120 zł;
13. fotel o wartości 130 zł;
14. żyrandol o wartości 30 zł;
w pokoju II:
15. segment orzechowy o wartości 200 zł;
16. ława i dwa fotele o wartości 100 zł;
17. wersalka o wartości 90 zł;
18. dywan na ścianie o wartości 30 zł;
19. dywan na podłodze o wartości 50 zł;
20. żyrandol o wartości 20 zł ;
21. sztory o wartości 20 zł ;
22. firany o wartości 10 zł;
23. fotel o wartości 15 zł;
w pokoju III:
24. segment o wartości 200 zł;
25. dwie wersalki o wartości 100 zł;
26. ława o wartości 50 zł;
27. fotel o wartości 5 zł;
28. firany o wartości 10 zł;
29. sztory o wartości 20 zł;
30. dywan o wartości 50 zł;
31. dwa dywaniki o wartości 70 zł;
w pomieszczeniu IV:
32. segment o wartości 50 zł;
na ganku:
33. lodówka o wartości 50 zł;
w łazience:
34. pralka automatyczna o wartości 250 zł;
35. pralka wirnikowa o wartości 150 zł;
36. szafka nad zlewem o wartości 5 zł;
37. żyrandol o wartości 25;
oraz znajdujące się w posiadaniu Ł. Ł. (1) zam. E. ul. (...):
38. maszyna do szycia o wartości 180 zł;
39. wykonane ręcznie cztery dywany o wartości 200 zł.
II. Zarządzić sprzedaż w drodze licytacji publicznej przedmiotów wchodzących w skład majątku wspólnego wymienionych w punkcie I podpunkt od 1 do 39 niniejszego orzeczenia.
III. Ustalić, iż wnioskodawczyni B. Ł. i uczestnik S. Ł. (1) otrzymują po ½ części sumy uzyskanej ze sprzedaży przedmiotów wchodzących w skład majątku wspólnego.
IV. Zasądzić od uczestnika S. Ł. (1) na rzecz wnioskodawczyni B. Ł. kwotę 7327,32 zł (siedem tysięcy trzysta dwadzieścia siedem złotych 32/100) tytułem rozliczenia nakładów poniesionych z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika w postaci udziału w 91/100 części w prawie własności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą KW (...), płatną w terminie sześciu miesięcy z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku zwłoki w płatności.
V. Nakazać pobrać od uczestnika S. Ł. (1) na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu kwotę 2938,44 zł (dwa tysiące dziewięćset trzydzieści osiem złotych 44/100).
Sygn. akt I Ns 82/17
Wnioskodawczyni B. Ł. wystąpiła z wnioskiem o podział majątku wspólnego byłych małżonków wskazując jako uczestnika postępowania S. Ł. (1).
Wskazała, że w skład majątku podlegającego podziałowi wchodzą nakłady z majątku wspólnego na nieruchomość położoną w R. oraz ruchomości wymienione w załączniku do wniosku (k. 6 akt). Wnioskodawczyni wniosła o przyznanie całego majątku wspólnego uczestnikowi i zasądzenie na jej rzecz tytułem spłaty kwoty 100 000 zł.
Uczestnik postępowania S. Ł. (1) w odpowiedzi na wniosek (k. 38 akt) wskazał ruchomości wchodzące w skał majątku wspólnego określając ich wartość na kwotę 2000 zł. Wniósł o przyznanie mu jedynie stołu, czterech krzeseł i wersalki, zaś pozostałych ruchomości wnioskodawczyni. Zakwestionował fakt dokonywania nakładów z majątku wspólnego na jego majątek osobisty i podniósł, iż wszelkie remonty budynku mieszkalnego w R. wykonywał syn S. Ł. (2).
W toku postępowania (k. 67 akt) zainteresowani oświadczyli, iż nie zgadzają się na przyznanie im jakiegokolwiek składnika majątku wspólnego. Nadto wnioskodawczyni przyznała, iż kuchnia gazowa i zamrażarka została sprzedana przez uczestnika jeszcze przed rozwodem, zaś maszyna do szycia i cztery dywany znajdują się u syna Ł. Ł. (1) w E..
Sąd ustalił, co następuje.
B. Ł. i S. Ł. (1) zawarli związek małżeński 25.03.1972r. w O.. Małżonków łączył system małżeńskiej wspólności ustawowej.
Małżeństwo zainteresowanych rozwiązane zostało przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Olsztynie z dnia 21.04.2016r. wydanym w sprawie VI RC 1282/15. Wyrok uprawomocnił się 28.05.2016r.
(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie k. 106 akt VI RC 1282/15)
S. Ł. (1) w roku 1993, na podstawie testamentu, nabył w spadku udział w 91/100 części w nieruchomości położonej w R., dla której Sąd Rejonowy w Piszu prowadzi księgę wieczystą Kw nr (...).
(dowód: wydruk z księgi wieczystej k. 18-33; postanowienie SR w Piszu k. 111 akt I Ns 48/94)
W latach 2005-2006 małżonkowie Ł. wspólnie zamieszkujący na nieruchomości w R. wykonali w budynku mieszkalnym remonty polegające na:
- założeniu centralnego ogrzewania za wyjątkiem grzejników;
-wykonaniu studni na posesji;
- modernizacji kuchni kaflowej;
- modernizacji pieca kaflowego w pokoju I;
- zakupie terakoty położonej na korytarzu i w kuchni;
- zakupie materiałów do szpachlowania ścian i remontu tynków;
- zakupie materiałów do remontu łazienki, w tym: wanny, sedesu, zlewu, terakoty i glazury, drzwi łazienkowych;
- zakupie blachy położonej na ganku;
- wymianie drzwi wejściowych sztuk 2;
- zakupie materiałów na ogrodzenie posesji;
- zakupie listw wykończeniowych i gwoździ do wykonania boazerii w kuchni;
- zakupie materiałów do częściowej wymiany instalacji elektrycznej.
Wartość nakładów poczynionych w trakcie trwania wspólności ustawowej przez małżonków Ł. na opisaną wyżej nieruchomość w postaci przeprowadzonych remontów wynosi 16104 zł, a zatem wartość nakładów poniesionych na majątek osobisty uczestnika to kwota 14 654,64 zł (91/100 x 16104 zł = 14654,64 zł)
(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości k. 86-107)
Ponadto w skład majątku wspólnego zainteresowanych wchodzą następujące ruchomości znajdujące się w budynku mieszkalnym na nieruchomości położonej w R. (...), Gmina O.:
w kuchni:
1. stół i cztery krzesła o wartości 50 zł;
2. segment kuchenny wraz szafką pod zlewem o wartości 150 zł;
3. lodówka o wartości 200 zł;
4. zlew o wartości 30 zł;
5. lampa sufitowa o wartości 10 zł;
w pokoju I:
6. segment piaskowy o wartości 350 zł;
7. stół i cztery krzesła o wartości100 zł;
8. dywan na ścianie o wartości 30 zł;
9. dywan na podłodze o wartości 30 zł;
10. sztory o wartości 20 zł;
11. firana o wartości 10 zł;
12. wersalka o wartości 120 zł;
13. fotel o wartości 130 zł;
14. żyrandol o wartości 30 zł;
w pokoju II:
15. segment orzechowy o wartości 200 zł;
16. ława i dwa fotele o wartości 100 zł;
17. wersalka o wartości 90 zł;
18. dywan na ścianie o wartości 30 zł;
19. dywan na podłodze o wartości 50 zł;
20. żyrandol o wartości 20 zł ;
21. sztory o wartości 20 zł ;
22. firany o wartości 10 zł;
23. fotel o wartości 15 zł;
w pokoju III:
24. segment o wartości 200 zł;
25. dwie wersalki o wartości 100 zł;
26. ława o wartości 50 zł;
27. fotel o wartości 5 zł;
28. firany o wartości 10 zł;
29. sztory o wartości 20 zł;
30. dywan o wartości 50 zł;
31. dwa dywaniki o wartości 70 zł;
w pomieszczeniu IV:
32. segment o wartości 50 zł;
na ganku:
33. lodówka o wartości 50 zł;
w łazience:
34. pralka automatyczna o wartości 250 zł;
35. pralka wirnikowa o wartości 150 zł;
36. szafka nad zlewem o wartości 5 zł;
37. żyrandol o wartości 25;
oraz znajdujące się w posiadaniu Ł. Ł. (1) zam. E. ul. (...):
38. maszyna do szycia o wartości 180 zł;
39. wykonane ręcznie cztery dywany o wartości 200 zł.
(dowód: zeznania świadków R. Ł., S. Ł. (2) i Ł. Ł. (1) k.65-67 akt)
Sąd zważył, co następuje.
Zgodnie z art. 31 § 1 k.r.o. majątkiem wspólnym małżonków są przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Treść art. 43 § 1 k.r.o. zawiera domniemanie, iż oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Skład i wartość majątku ulegającego podziałowi ustala Sąd (art. 567 § 3 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c.). Zasadą jest, iż podział majątku wspólnego obejmuje składniki należące do danego majątku w dacie ustania wspólności oraz istniejące w chwili dokonywania podziału.
W myśl art. 686 k.p.c., który ma zastosowanie do podziału majątku wspólnego (art. 567 § 3 k.p.c.), przy podziale majątku sąd rozstrzyga również o wzajemnych roszczeniach pomiędzy zainteresowanymi z tytułu posiadania poszczególnych składników majątku, pobranych pożytków i innych przychodów.
Ponadto, stosownie do treści art. 45 k.r.o. zdanie 1, każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód.
W przedmiotowej sprawie Sąd ustalił skład majątku ruchomego oraz zakres remontów przeprowadzonych przez zainteresowanych w budynku mieszkalnym w R. na podstawie zeznań świadków – synów stron. Zeznania świadków były zbieżne zarówno co do składu majątku jak i przeprowadzonych remontów. Z zeznań wynika, iż część prac remontowych wykonana była samodzielnie przez synów stron, część prac finansował natomiast syn S. Ł. (2) (wymiana okien, grzejników, drzwi wewnętrznych i zewnętrznych za wyjątkiem łazienki, remont dachu, prace remontowe w łazience, położenie terakoty, wykonanie szamba, garażu na posesji, ganku, boazerii w kuchni).
Wartość nakładów, poczynionych w trakcie trwania wspólności ustawowej przez zainteresowanych na nieruchomość stanowiącą w 91/100 części majątek osobisty uczestnika i ruchomości, Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłego sądowego P. M.. W ocenie Sądu sporządzona przez biegłego opinia cechuje się profesjonalizmem. Jest to opinia jasna i fachowa, w przejrzysty sposób uzasadniająca przedstawione w niej wnioski i dokonane wyliczenia. Biegły sporządził ją przy wykorzystaniu specjalistycznej wiedzy z zakresu swojej specjalności. Ponadto zainteresowani nie kwestionowali treści tej opinii.
Przesłuchani w sprawie świadkowie wskazali również jakie ruchomości wchodzą w skład majątku wspólnego zainteresowanych. Z zeznań tych wynika, iż telewizor należy do R. Ł., zaś odkurzacz do S. Ł. (2) – tak więc nie stanowią majątku wspólnego. W skład majątku wspólnego nie wchodzą również kuchnia gazowa i zamrażarka z uwagi na fakt, iż zostały zbyte przed rozwodem stron (k. 67 akt).
Przepisy regulujące postępowanie o dział spadku (art. 680-689 k.p.c.), jak i przepisy normujące podział majątku wspólnego (art. 566-567 k.p.c.), nie określają wprost sposobów podziału majątku. Odsyłają do uregulowań dotyczących zniesienia współwłasności (art. 688 k.p.c.).
Zgodnie z art. 212 § 2 k.c. rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych, albo sprzedana stosownie do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
W niniejszej sprawie nikt z zainteresowanych nie wyraził zgody na przyznanie mu ruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego. W konsekwencji nie było możliwe przyjęcie rozwiązania, które sprowadzałoby się do przyznania prawa własności jednemu z nich. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 04.11.1998r. w sprawie II CKN 347/98 stwierdził, że nie jest możliwe przyznanie rzeczy jednemu z dotychczasowych współwłaścicieli wbrew jego woli. Narzucanie własności rzeczy nie byłoby racjonalne. Do właściciela bowiem, a nie do Sądu, należy ocena, czy rzecz jest mu potrzebna. Brak zgody współwłaścicieli na przyznanie im rzeczy jest okolicznością, która zgodnie z art. 212 § 2 k.c. uzasadnia sprzedaż rzeczy.
Zważywszy na powyższe, Sąd na podstawie powołanych przepisów zarządził sprzedaż wszystkich ruchomości opisanych w punkcie I orzeczenia w drodze licytacji.
Jednocześnie, w oparciu o przepis art. 625 k.p.c., Sąd ustalił, że wnioskodawczyni i uczestnik otrzymują po ½ części sumy uzyskanej ze sprzedaży.
W związku z powyższymi ustaleniami Sądu zaszła konieczność rozliczenia nakładów poniesionych przez małżonków na majątek osobisty uczestnika – udział 91/100 części we własności nieruchomości położonej w R.. Z uwagi na fakt, iż udziały w majątku wspólnym byłych małżonków są równe, Sąd zasądził od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni kwotę 7 327,32 zł ( 14654,64 zł x 1/2=7 327,32 zł)
O spłacie na rzecz wnioskodawczyni Sąd orzekł zgodnie z art. 212 § 3 k.c., wskazując termin uiszczenia spłaty i wysokość odsetek należnych w przypadku zwłoki w płatności.
O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 2 kpc rozdzielając koszty po połowie. Nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego w Piszu od uczestnika kwotę 2938,44 zł, na którą składa się kwota 500 zł tytułem połowy opłaty od wniosku i kwota 2438,44 zł z tytułu połowy kosztów wynagrodzenia biegłego nieuiszczonego przez zainteresowanych. Wnioskodawczyni została w całości zwolniona z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych (k. 34 akt).