Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Szczytnie w II Wydziale Karnym

w składzie:

Przewodniczący: SSR Ewelina Wolny

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Mierzejewska

Przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Szczytnie Artura Bekularda

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 grudnia 2017 r.

sprawy D. K. (1)

syna J. i Z. z domu W., ur. (...) w S.

oskarżonego o to, że:

I. w okresie od 01 stycznia 2007 roku do 3 października 2017 roku w miejsc. K., gm. Ś., województwo (...), znęcał się fizycznie psychicznie i nad córką W. K. w ten sposób, że będąc pod wpływem alkoholu wszczynał awantury domowe, w trakcie których wyzywał ją słowami powszechnie uznanymi za wulgarne i obelżywe, szarpał za ubranie oraz groził pozbawieniem życia i zdrowia, a ponadto w dniu 3 października 2017 roku znajdując się pod wpływem alkoholu wszczął awanturę domową, w trakcie której szarpał ją za odzież i groził pozbawieniem życia przy użyciu siekiery oraz w tym samym miejscu i czasie znęcał się fizycznie i psychicznie nad konkubiną A. Z. w ten sposób, że będąc pod wpływem alkoholu wszczynał awantury domowe, w trakcie których wyzywał ją słowami powszechnie uznanymi za wulgarne i obelżywe, groził pozbawieniem życia i zdrowia, szarpał za ubranie, popychał, uderzał rękami po całym ciele, kopał po całym ciele, a ponadto w dniu 3 października 2017 roku znajdując się pod wpływem alkoholu wszczął awanturę domową, w trakcie której szarpał za odzież W. K. i A. Z. oraz groził wymienionym pozbawieniem życia przy jej użyciu,

tj. o czyn z art. 207 § 1 kk

II. w bliżej nieustalonym dniu, w okresie od 28 września 2017 roku do 3 października 2017 roku w miejsc. K., gm. Ś., województwo (...), działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, będąc pod wpływem alkoholu, wypowiadał wobec E. Z. groźby pozbawienia życia, jednocześnie przytrzymując ją obiema rękami w okolice gardła, przy czym groźby te wzbudziły w pokrzywdzonej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione,

tj. o czyn z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

III. w okresie od 01 lipca 2017 roku do 24 sierpnia 2017 roku w miejsc. K., gm. Ś., województwo (...), działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, będąc pod wpływem alkoholu, wypowiadał wobec D. T. groźby pozbawienia życia i zdrowia, przy czym groźby te wzbudziły w pokrzywdzonej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione,

tj. o czyn z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

II. w okresie od 01 lipca 2017 roku do 24 sierpnia 2017 roku w miejsc. K., gm. Ś., województwo (...), działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, będąc pod wpływem alkoholu, wypowiadał wobec K. T. groźby pozbawienia życia i zdrowia, przy czym groźby te wzbudziły w pokrzywdzonej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione,

tj. o czyn z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

I.  oskarżonego D. K. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów i za to:

- za czyn określony w pkt I z mocy art. 207 § 1 kk skazuje go na karę 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności,

- za czyny określone w pkt II do IV z ustaleniem, że stanowią one ciąg przestępstw z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 91 § 1 kk, z mocy art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 91 § 1 kk, opierając wymiar kary o art. 190 § 1 kk skazuje go na karę 5 (pięciu) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na podstawie art. 85 § 1 i 2 kk i art. 86 § 1 kk w miejsce orzeczonych kar jednostkowych wymierza oskarżonemu karę łączną 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

III.  na podstawie art. 62 kk orzeka system terapeutyczny wykonywania wymierzonej oskarżonemu kary łącznej pozbawienia wolności,

IV.  na podstawie art. 63 § 1 i 5 kk na poczet orzeczonej kary łącznej zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności od godz. 23.30 w dniu 3 października 2017 roku do godz. 23.30 w dniu 22 listopada 2017 roku,

V.  na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego w całości od zapłaty kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa,

VI.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy Prawo o adwokaturze zasądza od Skarbu Państwa na rzecz kancelarii adwokackiej (...) kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) zł tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego z urzędu oraz kwotę 165,60 (sto sześćdziesiąt pięć 60/100) zł tytułem podatku VAT.

UZASADNIENIE

Na podstawie art. 424 § 3 kpk zakres uzasadnienia ograniczono do wyjaśnienia podstawy prawnej wyroku oraz rozstrzygnięcia co do kary.

Oskarżony D. K. (1) został uznany za winnego tego, że:

I.  w okresie od 01 stycznia 2007 roku do 3 października 2017 roku w miejscowości K., gmina Ś., woj. (...)- (...), znęcał się fizycznie i psychicznie nad córką W. K. w ten sposób, że będąc pod wpływem alkoholu wszczynał awantury domowe, w trakcie których wyzywał ją słowami powszechnie uznanymi za wulgarne i obelżywe, szarpał za ubranie oraz groził pozbawieniem życia i zdrowia, a ponadto w dniu 3 października 2017 roku znajdując się pod wpływem alkoholu wszczął awanturę domową, w trakcie której szarpał ją za odzież i groził pozbawieniem życia przy użyciu siekiery oraz w tym samym miejscu i czasie znęcał się fizycznie i psychicznie nad konkubiną A. Z. w ten sposób, będąc pod wpływem alkoholu wszczynał awantury domowe, w trakcie których wyzywał ją słowami powszechnie uznanymi za wulgarne i obelżywe, groził pozbawieniem życia i zdrowia, szarpał za ubranie, popychał, uderzał rękami po całym ciele, kopał po całym ciele, a ponadto w dniu 3 października 2017 roku znajdując się pod wpływem alkoholu wszczął awanturę domową, w trakcie której szarpał za odzież W. K. i A. Z. oraz groził wymienionym pozbawieniem życia przy jej użyciu,

tj. czynu z art. 207 § 1 kk

II.  w bliżej nieustalonym dniu, w okresie od 28 września 2017 roku do 3 października 2017 roku, w miejscowości K., gmina Ś., woj. (...)- (...), działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, będąc pod wpływem alkoholu, wypowiadał wobec E. Z. groźby pozbawienia życia, jednocześnie przytrzymując ją obiema rękami w okolice gardła, przy czym groźby te wzbudziły w pokrzywdzonej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione,

tj. czynu z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

III.  w okresie od 01 lipca 2017 roku do 24 sierpnia 2017 roku, w miejscowości K., gmina Ś., woj. (...)- (...), działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, będąc pod wpływem alkoholu, wypowiadał wobec D. T. groźby pozbawienia życia i zdrowia, przy czym groźby te wzbudziły w pokrzywdzonej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione,

tj. czynu z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

IV.  w okresie od 01 lipca 2017 roku do 24 sierpnia 2017 roku, w miejscowości K., gmina Ś., woj. (...)- (...), działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, będąc pod wpływem alkoholu, wypowiadał wobec K. T. groźby pozbawienia życia i zdrowia, przy czym groźby te wzbudziły w pokrzywdzonej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione,

tj. czynu z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 12 kk

Oskarżony wprawdzie nie przyznał się do winy, wskazał, że matka jego konkubiny E. Z. i jej siostra D. T. od początku były przeciwne jego związkowi z A. Z., córka D. K. (2) odzywała się do niego w sposób wulgarny i lekceważący, jako ojciec dbał o reputację córki W. i nie pozwalał jej spotykać się z chłopakami, podkreślił również, że kocha A. Z., nie wyobraża sobie bez niej życia i nigdy by jej nie skrzywdził (vide k. 35, k. 39v – 40, k. 43 – 43v i k. 219 – 220), wnosząc zarazem na rozprawie w dniu 20 grudnia 2017r. o wydanie wyroku skazującego w trybie art. 387 kpk i wymierzenie mu kar jednostkowych – za czyn z pkt I aktu oskarżenia – 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, za czyny z punktów I – IV aktu oskarżenia jako stanowiących ciąg przestępstw – kary 5 miesięcy pozbawienia wolności i orzeczenie kary łącznej 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, wykonywanej w systemie terapeutycznym, w związku ze stwierdzonym uzależnieniem oskarżonego od alkoholu.

Uwzględniając powyższy wniosek, wobec braku sprzeciwu ze strony oskarżyciela publicznego i obecnych na rozprawie pokrzywdzonych (vide k. 220), Sąd miał na uwadze, iż niezależnie od treści zacytowanych wyjaśnień D. K. (1), w świetle zgromadzonych dowodów okoliczności popełnienia przypisanych mu przestępstw nie budzą wątpliwości. Na podkreślenie zasługuje zwłaszcza relacja pokrzywdzonej W. K., opisującej w sposób spójny, szczegółowy i konsekwentny zachowanie ojca wobec niej i jej matki, formy stosowanej przemocy oraz przytaczającej używane przez oskarżonego pod ich adresem wyzwiska, akcentującej nasilenie agresji werbalnej i fizycznej D. K. (1) wobec konkubiny, także po stwierdzeniu u niej kolejnej ciąży. (vide k. 3 i k. 131v). Jej zeznania znajdują odzwierciedlenie w wypowiedziach babki E. Z. (vide k. 9v – 10v i k. 131v), ciotki D. T. (vide k. 27v – 28 i k. 122) i ciotecznej siostry K. T. (vide k. 143v – 144), podających okoliczności związane zarówno z grożeniem im przez oskarżonego pozbawieniem życia i zdrowia, przy użyciu niemal jednobrzmiących słów, w reakcji na dezaprobatę wobec postępowania D. K. (1) wobec konkubiny. Dodać trzeba, iż sama A. Z. (vide k. 46v – 47) przyznała fakt stosowania wobec niej przez oskarżonego agresji słownej i fizycznej, polegającej na popychaniu, szarpaniu i biciu, powodującej obrażenia ciała, potwierdziła także kierowanie przez niego wyzwisk i używanie siły wobec córki oraz grożenie E. Z., starając się jednocześnie bagatelizować opisywane zachowanie partnera, tłumacząc je alkoholem i złym wpływem kolegów, rozsiewających plotki na jej temat. Podane przez pokrzywdzone okoliczności przemawiające za sprawstwem oskarżonego zostały ponadto potwierdzenie w tak obiektywnym zdaniem Sądu materiale dowodowym, jak raport z interwencji Policji odnotowujący konieczność interwencji funkcjonariuszy Policji w związku z zachowaniem nietrzeźwego D. K. (1) w dniach 18 stycznia 2013r., 27 października 2014r., 22 grudnia 2014r., 31 grudnia 2014r., 02 lutego 2016r, 11 sierpnia 2016r., 25 marca 2017r., 07 maja 2017r., 16 maja 2017r., 07 czerwca 2017r., 01 lipca 2017r. (vide k. 150 – 164), 04 października 2017r. (vide k. 14 – 16), dokumentacja medyczna A. Z. (vide k. 80) i wydana na jej podstawie opinia biegłego (vide k. 165), stwierdzająca wielokrotne zgłaszanie się przez pokrzywdzoną z powodu powierzchownych urazów różnych części ciała, doznanie przez wymienioną stłuczeń głowy, nosa, żuchwy, klatki piersiowej i grzbietu, mogących powstać w opisany przez nią sposób, to jest na skutek ciosów pięścią w dniach 13 maja 2010r. i 16 maja 2017r. Mieć na uwadze należy także treść zeznań M. M., policjanta interweniującego w miejscu zamieszkania stron w dniu 04 października 2017r., osoby obcej i relacjonującej spostrzeżenia powzięte w związku z wykonywaniem czynności służbowych, wskazującego, iż w jego obecności D. K. (1) zachowywał się agresywnie wobec A. Z., wyzywał ją słowami wulgarnymi i nie reagował na próby uspokojenia (vide k. 24v), a także czerpiących wiedzę na temat sytuacji w rodzinie stron w związku z procedurą Niebieskiej Karty dzielnicowego P. S. (vide k. 147v – 148) i asystenta rodziny E. K. (vide k. 108v – 109). Oboje zgodnie podali, iż widzieli zasinienia na ciele A. Z., która tłumaczyła ich powstanie w sposób przypadkowy bądź na skutek nieuwagi, chroniła swego konkubenta, wykazując symptomy uzależnienia od niego. Cytowani świadkowie zwrócili także uwagę na specyfikę środowiska, w jakim zamieszkują oskarżony i pokrzywdzone, połączonego więziami pokrewieństwa bądź powinowactwa z D. K. (1), niechętnego do wypowiedzi na temat stron. Okoliczność ta, zdaniem Sądu, mogła mieć wpływ na treść zeznań części świadków, jak była partnerka oskarżonego, G. S., matka jego trzech dorosłych synów (vide k. 93v), jej córka K. Ż. (vide k. 95v), jej były mąż i dobry kolega oskarżonego H. C. (vide k. 101v), siostrzenica oskarżonego E. G. (vide k. 105v), a także sąsiedzi W. A. (vide k. 140v), K. Z. (vide k. 137v), L. R. (vide k. 103v), deklarujący bądź brak wiedzy, bądź brak zainteresowania i niechęć do wtrącania się do wewnętrznych w ich ocenie spraw pomiędzy oskarżonym a jego konkubiną, siostra oskarżonego A. S. skorzystała natomiast z prawa do odmowy składania zeznań (vide k. 99). Nadmienić warto, iż te same osoby zostały wymienione we wniosku dowodowym oskarżonego (vide k. 215 i 236).

Fakt złego traktowania przez oskarżonego konkubiny i córki wynika wszakże, jakkolwiek w stopniu znacznie bardziej ogólnikowym, również z zeznań męża D. T., J. T. (vide k. 12v – 13), sąsiadki, a zarazem przyrodniej siostry synów oskarżonego z poprzedniego związku, D. C. (vide k. 97v), koleżanki W. K. M. P. (vide k. 113v – 114v).

Zaznaczenia ponadto wymaga, wbrew twierdzeniom oskarżonego, negującym fakt nadmiernego spożywania alkoholu i obwiniającego o jego nadużywanie – jakkolwiek zasadnie – wyłącznie A. Z., iż fakt uzależnienia D. K. (1) od alkoholu wynika w sposób jednoznaczny z opinii biegłych lekarzy psychiatrów i biegłego psychologa (vide k. 81 – 85 i k. 87 – 8), wskazujących na bezpośredni związek pomiędzy wspomnianym nałogiem a zarzuconymi oskarżonemu przestępstwami oraz podnoszących konieczność poddania oskarżonego leczeniu odwykowemu w celu zapobieżenia podobnym sytuacjom w przyszłości. Opinie, jako pełne, jasne, wydane przez osoby o odpowiedniej wiedzy specjalistycznej i wieloletnim doświadczeniu zawodowym, na podstawie analizy materiału dowodowego oraz badania oskarżonego, zasługują w ocenie Sądu w pełni na podzielenie.

Stwierdzając bezsporność dopuszczenia się przez oskarżonego zarzuconych mu przestępstw i dokonując kwalifikacji prawnej zarzuconych oskarżonemu czynów, mieć na uwadze należy, iż zachowanie D. K. (1) wobec córki W. K. i konkubiny A. Z., polegające na stosowaniu wobec nich agresji werbalnej i przemocy fizycznej, godzące w ich godność, wolność, nietykalność cielesną, w przypadku A. Z. – także skutkujące realnymi obrażeniami ciała, powodujące zarówno ból fizyczny, jak i cierpienia psychiczne, w ciągu ponad dziesięciu lat, wyczerpuje znamiona przestępstwa znęcania stypizowanego w art. 207 § 1 kk. Artykułując wielokrotnie pod adresem E. Z., D. T. i K. T. zapowiedzi popełnienia przestępstwa skierowanego przeciwko ich życiu i zdrowiu, w przypadku pierwszej z wymienionych poparte użyciem siły, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu powstrzymania ich przed ingerowaniem w jego relacje z ich córką, siostrą i ciotką, w sposób budzący u wymienionych kobiet uzasadnioną obawę spełnienia wypowiadanych gróźb, naruszył dyspozycję art. 190 § 1 kk, w warunkach czynu ciągłego określonego w art. 12 kk, zaś działania wobec poszczególnych pokrzywdzonych, z uwagi na zbieżność czasową i tożsamość sposobności działania, należało zakwalifikować jako ciąg przestępstw z art. 91 § 1 kk.

Oskarżony działał umyślnie, zdając sobie sprawę z możliwych skutków stosowanej wobec pokrzywdzonych przemocy fizycznej i słownej, dążąc do ich zastraszenia. Dodać należy, iż jakkolwiek jest on osobą uzależnioną od alkoholu i substancji odurzających, zaś w inkryminowanym okresie pozostawał w stanie upojenia alkoholowego, okoliczności te nie zaburzyły jego zdolności do rozpoznania znaczenia własnych czynów, jak i do pokierowania własnym postępowaniem (vide opinie biegłych na k. 81 - 85). Stopień winy oskarżonego uznać tym samym należy za znaczny.

Analogicznie potraktować należy stopień społecznej szkodliwości przypisanych oskarżonemu przestępstw. Jako okoliczności obciążające potraktowano zwłaszcza sposób ich popełnienia, cechujący się znacznym nasileniem agresji, nie ograniczonej do sfery werbalnej, lecz przyjmującej postać bezpośrednich ataków na małoletnią córkę oraz konkubinę, także po stwierdzeniu u niej kolejnej ciąży, skutkujących stłuczeniami powłok jej ciała, wielokrotność i drastyczność wypowiadanych pod adresem wszystkich pokrzywdzonych gróźb, popartych stosowaniem siły fizycznej wobec najstarszej z nich, używanie tak niebezpiecznego narzędzia jak siekiera, długotrwałość okresu znęcania się nad córką i konkubiną. Podkreślenia wymaga, iż D. K. (1) wszystkich zarzuconych mu czynów dopuścił się pod wpływem potęgującego jego agresję alkoholu, atakując znacznie od niego słabsze kobiety, wobec których żywił pogardę.

Jako okoliczności łagodzące uwzględniono natomiast niekaralność oskarżonego (vide k. 107) i wolę dobrowolnego poddania się karze.

Mając powyższe okoliczności na uwadze, wymierzone D. K. (1) kary jednostkowe pozbawienia wolności i orzeczoną z zastosowaniem częściowej, zbliżonej do pełnej absorpcji karę łączną pozbawienia wolności uznać należy za adekwatne do stopnia jego winy i stopnia społecznej szkodliwości czynów, których dopuścił się wymieniony. Utrzymane znacznie poniżej górnej granicy ustawowego zagrożenia, wynoszącej w przypadku pierwszego z przestępstw pięć lat pozbawienia wolności, zaś w odniesieniu do ciągu przestępstw z punktów II - IV – dwa lata pozbawienia wolności, nie mogą być uznane za rażąco surowe, stanowiąc zarazem realną dolegliwość dla oskarżonego celem powstrzymania go przed podobnymi naruszeniami porządku prawnego w przyszłości. Kształtują także społeczną świadomość prawną, przeciwdziałając poczuciu bezkarności sprawców godzących w życie i zdrowie innych osób oraz dopuszczających się przestępstw z użyciem przemocy wobec osób najbliższych.

Na poczet kary łącznej, zgodnie z art. 63 § 1 i 5 kk, zaliczono okres rzeczywistego pozbawienia oskarżonego wolności w niniejszej sprawie.

Mając nadto na uwadze treść opinii biegłych lekarzy psychiatrów, wiążących fakt popełnienia przypisanych D. K. (1) przestępstw z faktem uzależnienia od alkoholu, sugerujących konieczność zastosowania wobec wymienionego terapii odwykowej, kierując się także treścią wniosku złożonego przez samego oskarżonego, orzeczono system terapeutyczny wykonania wymierzonej mu kary łącznej pozbawienia wolności.

Fakt odbywania przez oskarżonego kary pozbawienia wolności w innej sprawie oraz braku stałego zatrudnienia przed osadzeniem przemawiał za zwolnieniem go od kosztów sądowych, zgodnie z art. 624 § 1 kpk.

Na rzecz obrońcy oskarżonego urzędu zasądzono kwotę zgodnie z obowiązującymi stawkami, uwzględniając nakład pracy obrońcy.