Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 listopada 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 7 listopada 2017 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Wierzytelności Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W.

przeciwko A. B.

o zapłatę 76 923, 42 zł

1.  zasądza od pozwanego A. B. na rzecz powoda (...) Wierzytelności Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. kwotę 69 255, 90 (sześćdziesiąt dziewięć tysięcy dwieście pięćdziesiąt pięć 90/100) zł
z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej Narodowego Banku Polskiego lecz nie wyższej niż 16 % w stosunku rocznym od kwoty 50 093, 94 (pięćdziesiąt tysięcy dziewięćdziesiąt trzy 94/100) zł od dnia 29 kwietnia 2015 roku do dnia zapłaty oraz ustawowymi odsetkami od kwoty 19 161, 96 (dziewiętnaście tysięcy sto sześćdziesiąt jeden 96/100) zł od dnia 29 kwietnia 2015 roku do dnia
31 grudnia 2015 roku i ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 19 161, 96 (dziewiętnaście tysięcy sto sześćdziesiąt jeden 96/100) zł od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  zasądza od pozwanego A. B. na rzecz powoda (...) Wierzytelności Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w W. kwotę 3 768 (trzy tysiące siedemset sześćdziesiąt osiem) zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 905/17

UZASADNIENIE

Powód (...) Wierzytelności Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty w W. w pozwie wniesionym w dniu 29 kwietnia 2015 r. zażądał zasądzenia od pozwanego A. B. w elektronicznym postępowaniu upominawczym kwoty 76 923,42 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od kwoty 50 093,94 zł od 29 kwietnia 2015 r. oraz odsetkami ustawowymi od kwoty 26 829,48 zł od dnia 29 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty oraz kosztami postępowania w kwocie 4 571,62 zł.

Na uzasadnienie żądania podał, iż dochodzona kwota stanowi wierzytelność z tytułu umowy kredytu ratalnego na zakup pojazdu zawartej w dniu 8.06.2010 r. pomiędzy pozwanym (...) Bank S.A., a nabytą przez stronę powodową w dniu 19 grudnia 2014 r. na podstawie umowy przelewu wierzytelności. Dochodzona pozwem kwota obejmuje należność z tytułu niespłaconego kapitału w kwocie 50 093,94 zł, odsetki karne naliczone przez poprzedniego wierzyciela od kwoty niespłaconego kapitału za okres od dnia występowania zaległości w spłacie do dnia 30 listopada 2014 r. wg. stopy procentowej wskazanej w umowie, nie wyższej niż stopa odsetek maksymalnych w kwocie 18 535,19 zł, koszty wezwań, upomnień i opłat poniesionych przez poprzedniego wierzyciela w wysokości 1 358,93 zł, odsetki umowne naliczone przez poprzedniego wierzyciela za okres od daty zawarcia umowy bankowej do jej rozwiązania według stopy odsetek określonej w umowie nie wyższej niż stopa odsetek maksymalnych w kwocie 4 481,44 zł, odsetki karne w wysokości czterokrotności stopy kredytu lombardowego NBP naliczone do kwoty niespłaconego kapitału od dnia 30 listopada 2014 r. do dnia poprzedzającego wniesienie pozwu w kwocie 2 453,92 zł,

W dniu 25 maja 2015 r. Sąd Rejonowy Lublin –Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał pozwanemu, aby zapłacił powodowi kwoty wskazane w pozwie.

W dniu 10 marca 2017 r. pozwany wniósł sprzeciw, w którym zaskarżył nakaz w całości i wniósł o oddalenie powództwa. Uzasadniając swoje stanowisko podniósł zarzut przedawnienia roszczenia.

Postanowieniem z dnia 8 maja 2017 r. Sąd Rejonowy Lublin –Zachód w Lublinie przekazał sprawę Sądowi Okręgowemu w Piotrkowie Tryb. z uwagi na skuteczne wniesienie sprzeciwu.

W piśmie przygotowawczym wniesionym w dniu 31 października 2017 r. pozwany dodatkowo zarzucił, że powód nie wykazał istnienia dochodzonej wierzytelności w wysokości dochodzonej w pozwie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 8 czerwca 2010 r. (...) Bank S.A. w W. zawarł z pozwanym A. B. umowę kredytu nr (...), na podstawie której udzielił pozwanemu kredytu w kwocie 65 555,55 zł na okres 60 miesięcy. Kredyt został przeznaczony na sfinansowanie zakupu pojazdu marki D. (...) w kwocie 56 000 zł, prowizji bankowej w kwocie 3 933,33 zł, kosztów ubezpieczenia pozwanego na wypadek zgonu w kwocie 2 622,22 zł oraz innych wydatków pozwanego w kwocie 3 000 zł. Kredyt został oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, wynoszącej w dniu podpisania umowy 16,00 % w stosunku rocznym. Oprocentowanie kredytu ulegnie zmianie w przypadku zmiany stopy procentowej rynku międzybankowego WIBOR 3M o co najmniej o 0,25pp. Pozwany zobowiązał się do spłaty kredytu wraz z odsetkami w miesięcznych ratach w terminach i kwotach określonych w harmonogramie spłat stanowiącym załącznik do umowy. W przypadku opóźnienia w terminowym regulowaniu rat kredytu ustalonych w harmonogramie Bank miał prawo pobierać od niespłaconego w terminie kredytu podwyższone odsetki naliczone według stopy procentowej w wysokości średniego oprocentowania WIBOR dla 3-miesięcznych lokat na rynku międzybankowym z 10 ostatnich dni roboczych ostatniego miesiąca poprzedniego kwartału, powiększonej o 25 punktów procentowych. W dniu sporządzenia umowy stopa oprocentowania podwyższonego wynosiła 20,00 %. Bank zgodnie z „Tabelą prowizji za czynności bankowych oraz opłat za inne czynności w (...) Bank S.A.” miał prawo pobierać opłaty i prowizje za wykonanie poszczególnych czynności.

/dowód: uwierzytelniony odpis umowy kredytu nr (...) z załącznikami k. 103 -109 /

Pismem doręczonym pozwanemu w dniu 10 września 2012 r. (...) Bank S.A. w W. wypowiedział umowę z związku ze zbyciem 51/100 udziałów we własności samochodu w toku egzekucji sądowej, stanowiących zabezpieczenie spłaty kredytu i nieprzedstawieniem dodatkowego zabezpieczenia spłaty, z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia, zastrzegając, że ustanowienie nowego zabezpieczenia w okresie wypowiedzenia i uregulowanie w okresie wypowiedzenia wymagalnego zadłużenia w tym 6 049 ,48 zł tytułem należności kapitałowej, naliczonych odsetek umownych oraz odsetek za opóźnienie w spłatach, 1 223,52 zł za czynności Banku zgodnie z Tabelą prowizji i opłat oraz dalszych odsetek podwyższonych – spowoduje utratę mocy wypowiedzenia.

/dowód: uwierzytelniony odpis wypowiedzenia umowy kredytu wraz z dowodem doręczenia k.110-111/

W dniu 9 stycznia 2014 r. (...) Bank S.A. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny Nr (...), w którym stwierdził istnienie wymagalnego zadłużenia dłużnika pozwanego z tytułu zaciągniętego kredytu –wynoszące 66 137,88 zł, składające się z następujących należności: 50 093,94 zł niespłacony kapitał, 4 481,44 zł odsetki umowne za okres korzystania z kapitału w wysokości 16,40 % od 08.06.2010 r. do 24.10.2012 r., 11 477,50 zł odsetki za opóźnienie w wysokości 16 % od 30.06.2012 r. do 09.01.2014 r., 85,00 zł -opłaty i inne prowizje oraz dalsze odsetki od kwoty kapitału od dnia 10.01.2014 r., naliczane według zmiennej stopy procentowej obowiązującej w (...) Bank S.A. wynoszącej na dzień sporządzenia tytułu 16 %, a ponadto dalsze odsetki ustawowe od kwoty 4 481,44 zł za okres od 10.01.2014 r. Postanowieniem z dnia 7 lutego 2014 r. wydanym w sprawie sygn. akt I Co 103/14 Sąd Rejonowy w Radomsku nadał klauzulę wykonalności powyższemu bankowemu tytułowi egzekucyjnemu. Postanowieniem z 16 czerwca 2015 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Radomsku R. T. umorzył postępowanie egzekucyjne wszczęte przeciwko pozwanemu na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

/dowód: uwierzytelniony odpis bankowego tytułu egzekucyjnego nr (...) k. 93 – 93 odwrót, uwierzytelniony odpis postanowienia z 7.02.2014 r. sygn. akt I Co 103/14 k. 94, uwierzytelniony odpis postanowienia z 16.06.2015 r. o umorzeniu postępowania egzekucyjnego k. 95 -95 odwrót/

19 grudnia 2014 r. (...) Bank S.A. w W. zawarł z powodowym Funduszem umowę przelewu wierzytelności bankowych, na podstawie której sprzedał na rzecz Funduszu, a powodowy Fundusz nabył pakiet wierzytelności kapitałowych obejmujący m. in. wierzytelność wynikającą z umowy kredytu nr (...) w łącznej kwocie 74 469,50 zł, w tym niespłacony kapitał 50 093,94 zł, odsetki umowne 4 481,44 zł, odsetki karne 18 535,16 zł oraz koszty 1 358,93 zł.

/dowód: uwierzytelniony odpis umowy przelewu wierzytelności z 19.012.2014 r. k. 62 -71/

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo jest częściowo zasadne.

Zgodnie z treścią przepisu art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że przewiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Jak natomiast stanowi art. 509 § 2 k.c. wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Według przepisu art. 513 § 1 k.c. dłużnikowi przysługują przeciwko zbywcy wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie.

W procesie o zapłatę należności, opartym na twierdzeniu o nabyciu wierzytelności wskutek przelewu, badanie sądu obejmuje zarówno istnienie, jak i treść stosunku zobowiązaniowego, jaki wiązał dotychczasowego wierzyciela z dłużnikiem (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 25 października 2012 r., V ACz 810/12, LEX nr 1223197). Ciężar udowodnienia faktów istotnych z punktu widzenia wymagań regulacji z art. 509 kc, w tym i dotykających zarówno istnienia, jak i treści stosunku zobowiązaniowego, jaki wiązał dotychczasowego wierzyciela z dłużnikiem, spoczywał na osobie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc).

Pozwany nie kwestionował zarówno faktu zawarcia umowy kredytu z (...) Bank S.A. w W., jak również skuteczności czynności poprzedniego wierzyciela polegającej na wypowiedzeniu tej umowy oraz przelewu wierzytelności przez poprzedniego wierzyciela na rzecz powoda. Zarzucał, że powód nie udowodnił wysokości wierzytelności, jak również podniósł zarzut przedawnienia roszczenia.

Powód przedstawił umowę kredytu zawartą przez poprzedniego wierzyciela z pozwanym. Z umowy wynika, że pozwanemu udzielono kredytu w kwocie 65 555,55 zł. Powód nabył w drodze przelewu wierzytelność z tytułu niespłaconego kapitału kredytu w wysokości 50 093,94 zł i w takiej części dochodził jej zapłaty w niniejszym procesie. Roszczenie w tej części zostało wykazane za pomocą dokumentu umowy kredytu. Jeżeli natomiast pozwany twierdziłby, że spłacił to zobowiązanie w większym zakresie czy też nawet w całości, to winien tę okoliczność udowodnić zgodnie z ogólną regułą rozkładu ciężaru dowodu. Pozwany nie zaoferował dowodów spełnienia świadczenia ponad kwotę dochodzoną pozwem.

Przedłożony przez powoda dokument umowy potwierdza również prawo wierzyciela do naliczania odsetek umownych od kwoty kapitału według zmiennej stopy procentowej wynoszącej w dniu zawarcia umowy 16 % w stosunku rocznym. Powód objął żądaniem pozwu odsetki umowne od kwoty niespłaconego kapitału kredytu skapitalizowane za okres do 28 kwietnia 2014 r. oraz odsetki umowne w wysokości czterokrotności kredytu lombardowego NBP za okres od 29 kwietnia 2014 r. do dnia zapłaty.

Jak wynika ze zgromadzonego materiału dowodowego termin wypowiedzenia umowy kredytu upłynął z dniem 10 października 2012 r. Od dnia następnego cała kwota niespłaconego kapitału wynosząca 50 093,94 zł stała się wymagalna. W związku z tym poprzedniemu wierzycielowi - a po przelewie wierzytelności - również powodowi przysługują od tej kwoty odsetki umowne w wysokości określonej w umowie, ale nie wyższej niż odsetki maksymalne stanowiące czterokrotność kredytu lombardowego NBP zgodnie z art. 359 § 2 ¹ i § 2 ² k.c.

Stopa odsetek maksymalnych wynosiła: nie mniej niż 16 % w okresie od 11 października 2012 r. do 8 października 2014 r., 12 % w okresie od 9 października 2014 r. do 4 marca 2015 r. oraz 10 % w okresie od 5 marca 2015 r. do 29 kwietnia 2015 r.

Odsetki od kwoty 50 093,94 zł naliczone według stopy 16 % za okres od 11 października 2012 r. do 8 października 2014 r. stanowią kwotę 15 986,14 zł, naliczone według stopy 12 % w okresie od 9 października 2014 r. do 4 marca 2015 r. stanowią kwotę 2 420,98 zł, a według stopy 10 % w okresie od 5 marca 2015 r. do 29 kwietnia 2015 r. stanowią kwotę 754,84 zł. Łącznie zatem żądanie zasądzenia skapitalizowanych odsetek umownych okazało się uzasadnione do kwoty 19 161,96 zł. Jednocześnie od kwoty niespłaconego kapitału powodowi przysługują dalsze odsetki umowne w wysokości 16 %, ale nie przekraczającej odsetek maksymalnych tj. czterokrotności kredytu lombardowego NBP za okres od daty 30 kwietnia 2015 r. do dnia zapłaty. Uzasadnione było również żądanie zasądzenia odsetek za opóźnienie od zaległych odsetek w kwocie 19 161,96 zł za okres od daty wytoczenia powództwa, Podstawę tego roszczenia stanowi bowiem przepis art. 482 § 1 k.c. w zw. z art. 481 § 1 i 2 k.c.

Powód nie udowodnił natomiast istnienia i wysokości roszczenia o odsetki umowne w pozostałej części jak również roszczenia o zwrot kosztów wezwań, upomnień i opłat poniesionych przez poprzedniego wierzyciela. W zakresie odsetek umownych naliczonych za okres od daty zwarcia umowy do daty jej rozwiązania nie została wykazana ani wysokość zaległych rat, ani też czasokres występowania zaległości. W zakresie kosztów nie wykazano ilości wezwań i upomnień, jak również rodzaju i wysokości opłat poniesionych przez poprzedniego wierzyciela. Ciężar dowodu w tym zakresie spoczywał na powodzie. Dowodu istnienia i wysokości tych roszczeń nie stanowiły dokumenty złożone przez powoda tj. umowa kredytu, bankowy tytuł egzekucyjny wystawiony przez poprzedniego wierzyciela, czy też umowa przelewu wierzytelności.

Zarzut przedawnienia roszczenia był chybiony.

Termin przedawnienia roszczeń banku wynikających z umowy kredytowej, także tych stwierdzonych bankowym tytułem egzekucyjnym, wynosi trzy lata zgodnie z art. 118 kc.

Bieg terminu przedawnienia roszczeń może zostać przerwany przez każdą czynność podjętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia (art. 123 § 1 pkt 1 kc), ale również przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje (art. 123 § 1 pkt 2 kc).

Roszczenia powoda w części zasługującej na uwzględnienie stały się wymagane w dniu 11 października 2012 r. to jest z upływem terminu wypowiedzenia umowy kredytu. Powód wniósł pozew o zapłatę w dniu 30 kwietnia 2015 r., a zatem jeszcze przed upływem trzyletniego terminu przedawnienia, a zarazem czynność ta wywołała skutek w postaci przerwy biegu przedawnienia roszczenia.

Z tych wszystkich względów Sąd orzekł jak w punkcie pierwszym i drugim sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 zdanie I k.p.c. w zw. z art. 98 § 2 k.p.c. i art. 99 k.p.c., dokonując ich stosunkowego rozdzielenia, albowiem żądania powoda zostały uwzględnione w części wynoszącej 90 %, a obrona pozwanego w części wynoszącej 10 %.

Niezbędne koszty procesu poniesione przez powoda wyniosły 4 588,62 zł zgodnie ze złożonym spisem kosztów k. 99 akt sprawy. Natomiast niezbędne koszty procesu poniesione przez pozwanego wyniosły 3 617 zł i obejmują: wynagrodzenie pełnomocnika będącego radcą prawnym w kwocie 3 600 zł oraz wydatek w kwocie 17 zł w związku z koniecznością uiszczenia opłaty skarbowej od dokumentu stwierdzającego udzielenie pełnomocnictwa.

Uzasadnione wynikiem procesu koszty powoda, po zaokrągleniu wyników obliczeń do pełnego złotego, stanowią kwotę 4 130 zł (5 588,62 zł x 90 % = 4 129,76 zł), a uzasadnione koszty procesu pozwanego wyniosły 362 zł (3 617 zł x 10 % = 361,70 zł). Różnica między uzasadnionymi kosztami procesu poniesionymi przez strony, wynosząca 3 768 zł została zasądzona od pozwanego na rzecz powoda tytułem zwrotu kosztów procesu.

ZARZĄDZENIE

doręczyć pełnomocnikom stron odpisy wyroku z dnia 21 listopada 2017 r. wraz z uzasadnieniem.