Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27.05.2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił przyznania ubezpieczonej W. C. prawa do emerytury. Organ rentowy powołał się na przepisy art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm., dalej jako: „ustawa emerytalna”) i rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm., dalej jako: „rozporządzenie z 1983 r.”). W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, że podstawą odmowy przyznania emerytury było przede wszystkim uznanie, że do dnia 1 stycznia 1999 r. ubezpieczona nie udowodniła wymaganego 15 letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Ubezpieczona złożyła odwołanie od tej decyzji, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do emerytury. Pracowała w warunkach szczególnych w charakterze obuwnika.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawczyni W. C. (ur. dnia (...)), dnia 20 maja 2013 r. złożyła wniosek o przyznanie prawa do emerytury w wieku obniżonym ze względu na zatrudnienie w warunkach szczególnych. Organ rentowy uznał za udokumentowany staż ubezpieczeniowy na dzień 1 stycznia 1999 roku w wymiarze 24 lata, 11 miesięcy i 20 dni. Organ rentowy zaliczył do pracy w warunkach szczególnych łącznie 14 lat, 5 miesięcy i 20 dni). Ubezpieczona jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego i wnosi o przekazanie środków zgromadzonych na dochody budżetu państwa..

-okoliczności bezsporne

W. C. w okresie od dnia 08.09.1981 r. do 09.10.1982 r. w (...) Zakładach (...) była wykonawcą produkcji nakładczej.

Od 03.09.1973 r. do 31.10.1975 r. – jako uczeń oraz od 02.01.1976 r. do 07.09.1981 r. w (...) Zakładach (...) w B. pracowała na stanowisku obuwnika ( obuwnika-montażysty ) i w tym okresie stale wykonywała pracę w warunkach szczególnych związaną ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego (dział VII, poz. 14 wykazu A z rozporządzenia z 1983 r.). Ubezpieczona została zatrudniona na stanowisku obuwnika montażysty i pracę wykonywała na taśmie produkcyjnej. Do jej obowiązków należało między innymi tzw. drasanie, smarowanie klejem spodów i podeszwy buta skórzanego. Do klejenia obuwia używany był butapren. Na hali produkcyjnej panowało znaczne stężenie oparów związków chemicznych szkodliwych dla zdrowia związanych z klejeniem obuwia na gorąco, zapylenie.

-dowody: świadectwa pracy oraz pozostałe dokumenty pracownicze z akt osobowych –k.15 i 23, kopie dokumentów k. 3, zeznania świadków J. L., T. S. i odwołującej k. 31

Sąd uznał za wiarygodne dokumenty znajdujące się w aktach emerytalno-rentowych ZUS oraz aktach osobowych, gdyż żadna ze stron nie zakwestionowała ich autentyczności i nie było wątpliwości co do prawdziwości zawartych w nich treści. Sąd uznał zeznania świadków i ubezpieczonej za wiarygodne, ponieważ były one jasne, logiczne, a ponadto korespondowały z dokumentami zawartymi w akt rentowych i osobowych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 184 ust 1 ustawy emerytalnej ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli: 1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz 2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w tym funduszu na dochody budżetu państwa za pośrednictwem Zakładu. Na podstawie art. 32 ust 1 cytowanej ustawy ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r., będącym pracownikami, o których mowa w ust. 2-3, zatrudnionymi w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przysługuje emerytura w wieku niższym, czyli w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn. Dla celów ustalenia uprawnień emerytalnych za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Przepisy rozporządzenia z 1983 r. mają zastosowanie do wszystkich pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Zgodnie z § 2 tego rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku, a okresy te stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach, wystawionym według wzoru stanowiącego załącznik do przepisów wydanych na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia, lub w świadectwie pracy.

Wnioskodawczyni swoje roszczenie wywodziła z treści art. 32 ustawy emerytalnej, wobec czego warunkiem uzyskania przez nią prawa do emerytury jest wykazanie, iż spełnia następujące warunki: osiągnęła wiek emerytalny wynoszący 55 lat i ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach wymienionej w Wykazie A, stanowiącym załącznik do powołanego rozporządzenia. Praca w szczególnych warunkach musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Spór w niniejszej sprawie dotyczył wykazania przez wnioskodawczynię wymaganego powołanym przepisem stażu pracy w warunkach szczególnych. W ocenie Sądu wnioskodawczyni trafnie zarzuca, iż sporny okres pracy na stanowisku obuwnika w (...) Zakładach (...), także winien zostać uznany za okres pracy w warunkach szczególnych, uprawniający do uzyskania świadczenia w obniżonym wieku emerytalnym. W spornym okresie wnioskodawczyni wykonywała bowiem pracę, którą należy zakwalifikować jako pracę wskazaną w wykazie A w dziale VII rozporządzenia "W przemyśle lekkim", pozycja 14: "Prace związane ze szlifowaniem, klejeniem i wykańczaniem wyrobów przemysłu skórzanego". Natomiast w zarządzeniu nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 7 lipca 1987 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach pracy resortu przemysłu chemicznego i lekkiego (Dz. Urz. MG z dnia 3 sierpnia 1987 r.) stosowanym tu pomocniczo, wskazano szczegółowe stanowiska zawarte w wykazie A cytowanego wyżej rozporządzenia i wśród stanowisk opisanych w dziale VII, w pozycji 14., w pkt 1 i 2 widnieje stanowisko obuwnika - montażysty, formowacza, szwacza (przy ścieraniu, ścienianiu i szlifowaniu elementów wyrobów oraz przy nanoszeniu kleju i sklejania elementów wyrobów z użyciem klejów toksycznych).

Zaliczenie okresu pracy przynajmniej od 02.01.1976 r. do 07.09.1981 r. ( czy do 1978 r. ) do już udowodnionego i niekwestionowanego przez organ rentowy pozwala na ustalenie, iż wnioskodawczyni legitymuje się wymaganym 15-letnim stażem pracy w warunkach szczególnych. Spełnia zatem również i tą przesłankę do uzyskania prawa do emerytury w oparciu o art. 32 ust. 1 ustawy emerytalnej.

W świetle dokonanych w niniejszej sprawie ustaleń dowodowych, Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał odwołującej prawo do emerytury od dnia 01 maja 2013 r.

W punkcie 2 wyroku Sąd zgodnie z przepisem art. 118 ust. 1a ustawy emerytalnej z urzędu orzekł w przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. W okolicznościach przedmiotowej sprawy brak było podstaw do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego, pomimo uwzględnienia odwołania ubezpieczonej. Mając na uwadze sformalizowany przebieg postępowania przed organem rentowym, jak również występujące ograniczenia dowodowe, do przyznania ubezpieczonej prawa do żądanego świadczenia konieczne było przeprowadzenie postępowania dowodowego na okoliczność świadczenia przez nią pracy w warunkach szczególnych.

SSO Joanna Siupka-Mróz