Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2017 roku

Sąd Rejonowy w Nowym Dworze Mazowieckim w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodnicząca – SSR Anna Zajączkowska

Protokolant – Anna Kopeć

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu (...) r.

sprawy M. K.

urodzonego (...)

w N.

syna K. i A. z d. A.

oskarżonego o to, że

w dniu (...) roku w W. przy ulicy (...) lok. (...) w (...), będąc właścicielem lokalu mieszkalnego nr (...) przy ul. (...) w W., udaremnił wykonanie orzeczenia Sądu Rejonowego w Warszawie (...) o sygn. akt (...)/(...) z dnia (...) roku dokonując zbycia wyżej wymienionego lokalu mieszkalnego na rzecz F. Z. działającego w imieniu i na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. z/s w miejscowości T. czym udaremnił zaspokojenie wierzyciela –A. Z. (1)

to jest o przestępstwo określone w art. 300 § 2 k.k.

orzeka

1.  w ramach czynu zarzucanego oskarżonemu M. K. w akcie oskarżenia uznaje go za winnego tego, że w dniu (...) roku w W. przy ulicy (...) lok. (...) w (...) w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie (...), sygn. akt (...)/(...) z dnia (...) roku udaremnił zaspokojenie swojego wierzyciela A. Z. (1) przez to, że zbył składnik swojego majątku zagrożony zajęciem tj. lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) w W. na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w miejscowości T., czym udaremnił zaspokojenie wierzyciela A. Z. (1) i za to na podstawie art. 300 § 2 k.k. oskarżonego skazuje i wymierza mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesza na okres 2 (dwóch) lat próby;

3.  na podstawie art. 72 § 1 pkt 8 k.k. zobowiązuje oskarżonego do wykonania orzeczenia wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie (...), sygn. akt (...)/(...) z dnia (...) roku w terminie 1 (jednego) roku od uprawomocnienia się wyroku;

4.  na podstawie art. 627 k.p.k. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 280 zł (dwustu osiemdziesięciu złotych) tytułem kosztów sądowych, w tym kwotę 180 zł (stu osiemdziesięciu złotych) tytułem opłaty.

Sygn. akt II K 332/17

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Oskarżony M. K. w dniu (...) roku zlecił pokrzywdzonemu A. Z. (1) prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...) A. Z. (1) przewóz towarów. Pokrzywdzony A. Z. (1) po wykonaniu usługi wystawił fakturę VAT nr (...) z dnia (...) roku z terminem zapłaty do dnia (...) roku. Następnie A. Z. (1) na zlecenie oskarżonego wykonał kolejną usługę przewozu towarów. Po jej wykonaniu wystawił fakturę Vat nr (...) z dnia 12 czerwca 2014 roku z terminem płatności do 19 czerwca 2014 roku. M. K. nie zapłacił pokrzywdzonemu w wyznaczonych terminach wynagrodzenia za wykonanie usług przewozu towarów. Pokrzywdzony w dniu (...) roku wezwał pisemnie oskarżonego do zapłaty wynagrodzenia. M. K. nie zapłacił również w tym terminie pokrzywdzonemu wynagrodzenia za wykonane usługi. Pokrzywdzony w związku z brakiem zapłaty za wykonane usługi złożył do Sądu Rejonowego w Białymstoku VII Wydział Gospodarczy przeciwko oskarżonemu pozew o zapłatę kwoty 3.800 Euro i 3.599,66 zł z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 1.900 euro od dnia 14.06.2014 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 1.801,10 zł od dnia 14.06.2014 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 1.900 euro od dnia 20.06.2014 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 1.789,56 zł od dnia 20.06.2014 roku do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł tytułem opłaty sądowej.

W dniu (...) roku Sąd Rejonowy w Białymstoku VII Wydział Gospodarczy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym nakazując oskarżonemu, aby zapłacił pokrzywdzonemu A. Z. (1)

kwotę 3.800 Euro i kwotę 3.599,66 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej kwot:

- 1.900 Euro od dnia 14.06.2014 roku do dnia zapłaty;

- 1.801,10 zł od dnia 14.06.2014 roku do dnia zapłaty;

- 1.900 Euro od dnia 20.06.2014 roku do dnia zapłaty;

- 1.789,56 zł od dnia 20.06.2014 roku do dnia zapłaty

oraz kwotę 2.658,50 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.400 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo w tym terminie wniósł sprzeciw.

Pełnomocnik oskarżonego złożył sprzeciw od nakazu zapłaty.

Oskarżony M. K. w celu udaremnienia wykonania orzeczenia, które miało zapaść na skutek pozwu złożonego przez pokrzywdzonego A. Z. (1), zbył główny składnik swego majątku tj. mieszkanie nr (...) położonego w W. przy ul. (...). W dniu (...) roku w (...) przy ul. (...) lokal nr (...) w W., oskarżony zbył własność lokalu oznaczonego nr (...) położonego w W. przy ul. (...) w W. za kwotę 600.000 złotych.

W dniu (...) roku Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie po rozpoznaniu na rozprawie w dniu (...) roku powództwa A. Z. (1) przeciwko oskarżonemu zasądził od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego kwotę:

a) 1. 3.800 Euro wraz z odsetkami od kwot:

- 1.900 Euro z odsetkami ustawowymi od dnia 14 czerwca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

- 1.900 Euro z odsetkami ustawowymi od dnia 20 czerwca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

2. 3.599,66 złote wraz z odsetkami od kwot:

b) 1.801,10 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 14 czerwca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

- 1.798,56 zł odsetkami ustawowymi od dnia 20 czerwca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

c) kwotę 3.383 zł tytułem kosztów procesu, w tym kwotę 2.400 tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

W dniu (...) (...) roku pełnomocnik pokrzywdzonyego złożył wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Nowym Dworze Mazowieckim A. L.. Pełnomocnik A. Z. (1) wskazał, że egzekucja ma być przeprowadzona m.in. z rachunków bankowych dłużnika ustalonych w toku postępowania, z pojazdów należących do dłużnika, z pieniędzy dłużnika ustalonych w toku postępowania, z ruchomości dłużnika ustalonych w toku postępowania, z wierzytelności dłużnika ustalonych w toku postępowania, nieruchomości ustalonych w toku postępowania.

Oskarżony M. K. do dnia (...) roku nie wpłacił na rzecz pokrzywdzonego zasądzonych należności.

Oskarżony M. K. ma (...) lat, (...), osiągając dochody w wysokości około (...) miesięcznie, (...), (...), (...).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie następujących dowodów: częściowo wyjaśnień oskarżonego M. K. (k. 176, 238-239), zeznań A. Z. (1) (k. 51v-52, 240-241), F. Z. (k. 84v, 241-242), zawiadomienia (k. 1-2), faktur vat (k. 3-4, 6), wezwania do zapłaty (k. 5), potwierdzenia odbioru (k.7), pozwu o zapłatę w postępowaniu upominawczym (k. 8-10), nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym (k. 11), sprzeciwu od nakazu zapłaty (k.12-13), wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy z dnia (...) r. (k.14-15), odpisu treści księgi wieczystej (k. 16-25, 30-34), wypisu (...) (k.29), wezwanie wierzyciela do wskazania mienia dłużnika (k. 58), umowy sprzedaży z dnia (...) roku (k. 69-78), protokołu oględzin rzeczy (k. 89-90), kopii akt komorniczych sygn. Km 348/16 (k. 91 -142), karty karnej (k. 210), wyroku zaocznego Sądu Okręgowego w Warszawie(...) z dnia (...) roku (k. 214), umowy deweloperskiej (k. 215-232), umowy zmiany umowy deweloperskiej (k. 233-235),

W tym miejscu obrońca składa do akt sprawy akt notarialny z dnia 9.10.2014 roku oraz 29.01.2014 roku , jak również odpis wyroku zaocznego Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia (...) roku.

Oskarżony M. K. w toku postępowania nie przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Oskarżony wyjaśnił, że firmę transportową prowadzi od 2012 roku. Wskazał, że jego problemy finansowe zaczęły się wtedy, kiedy firma dla której świadczył usługi nie zapłaciła mu wynagrodzenia w kwocie około 50 tysięcy złotych. Ta sytuacja zmusiła go do sprzedaży mieszkania. Podał, że pieniędzy ze sprzedaży mieszkania nigdy nie otrzymał. Zapewniał, że nie wyzbył się majątku, żeby uniknąć spłacenia wierzycieli.

Sąd Rejonowy dokonał następującej oceny materiału dowodowego:

Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom oskarżonego w części w jakiej twierdził, że zbywając mieszkanie położone w W. przy ul. (...) nie uczynił tego z zamiarem pozbycia się składników swego majątku, aby uszczuplić lub udaremnić zaspokojenie wierzyciela A. Z. (1). Podnieść trzeba, że oskarżony zbywając własność lokalu oznaczonego nr (...) położonego w W. przy ul. (...) doskonale wiedział, że musi zapłacić A. Z. (1) należność za wykonane usługi transportowe. Miał świadomość, że pokrzywdzony już w 2014 roku wystąpił na drogę sądową przeciwko oskarżonemu. Wiedział, że w przypadku orzeczenia uwzględniającego powództwo A. Z., ten będzie dochodził zapłaty tej kwoty w drodze egzekucji z jego majątku, w przypadku braku dobrowolnej zapłaty. Odnosząc się do wyjaśnień oskarżonego zgodnie z którymi mieszkanie sprzedał tylko i wyłącznie z tego powodu, że nie był w stanie spłacać rat kredytu, to podnieść trzeba, że nawet jeśli oskarżony z uwagi na problemy finansowe obawiał się, że nie będzie mógł spłacać rat kredytu zaciągniętego na zakup mieszkania przy ul. (...), to przecież gdyby zamiarem oskarżonego nie było uszczuplenie lub udaremnienie zaspokojenia wierzyciela A. Z. (1), to po pierwsze mógł szukać nabywcy mieszkania, który zapłaciłby mu kwotę 600.000 złotych za mieszkanie w całości w momencie sprzedaży mieszkania, co pozwoliłoby tak na spłatę kredytu (wysokość zadłużenia w dacie sprzedaży mieszkania wynosiła 548.000 zł), jak również na zaspokojenie wierzyciela A. Z. (1). Ponadto gdyby zamiarem oskarżonego nie było udaremnienie lub uszczuplenie wykonania orzeczenia sądowego, to przecież skoro nabywca mieszkania co miesiąc zgodnie z umową oprócz spłaty kredytu płaci oskarżonemu do jego rąk kwotę 2.000 złotych, to oskarżony miał możliwość choć częściowego spłacania wierzyciela, jednak tego nie uczynił, co wyraźnie świadczy o jego zamiarze udaremnienia zaspokojenia orzeczenia sądu. Gdyby zamiarem oskarżonego nie było udaremnienie egzekucji, gdyby miał wolę spłaty wierzycieli, spłacałby częściowo zadłużenie, zaś oskarżony nie uregulował zadłużenia nawet w części. Zatem niczym innym jak chęcią uszczuplenia, udaremnienia przyszłej egzekucji, była sprzedaż mieszkania.

W pozostałym zakresie Sąd dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego albowiem korespondują one z treścią pozostałych dowodów uznanych za wiarygodne.

Sąd dał wiarę zeznaniom A. Z. (1). Jakkolwiek świadek bez wątpienia jest osobą zainteresowaną treścią rozstrzygnięcia, to jednak w ocenie Sądu jego zeznania należało uznać za wiarygodne. Świadek zeznawał w sposób szczery, spójny i logiczny. Mimo więc wskazanej okoliczności Sąd stwierdził, że jego zeznania zasługują na obdarzenie ich przymiotem wiarygodności.

Zeznania świadka F. Z. Sąd uznał za wiarygodne w całości, gdyż są one spójne, logiczne.

Na wiarę zasługuje także treść dokumentów ujawnionych i zaliczonych w poczet materiału dowodowego. Autentyczność oraz wartość dowodowa tych dokumentów nie budzi wątpliwości Sądu. Dokumenty te nie były kwestionowane przez żadną ze stron.

W świetle powyższych dowodów i poczynionych na ich podstawie ustaleń, Sąd doszedł do przekonania, iż oskarżony dopuścił się przestępstwa polegającego na tym, że w dniu (...) roku w W. przy ulicy (...) lok. (...) w (...) w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie (...), sygn. akt (...)/(...) z dnia (...) roku udaremnił zaspokojenie swojego wierzyciela A. Z. (1) przez to, że zbył składnik swojego majątku zagrożony zajęciem tj. lokal mieszkalny nr (...) przy ul. (...) w W. na rzecz spółki (...) Sp. z o.o. z siedzibą w miejscowości T., czym udaremnił zaspokojenie wierzyciela A. Z. (1).

Zgodnie z treścią art. 300 § 2 k.k. kto, w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, udaremnia lub uszczupla zaspokojenie swojego wierzyciela przez to, że usuwa, ukrywa, zbywa, darowuje, niszczy, rzeczywiście lub pozornie obciąża albo uszkadza składniki swojego majątku zajęte lub zagrożone zajęciem, bądź usuwa znaki zajęcia, podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

Warunkiem odpowiedzialności za przestępstwo z art. 300 § 2 k.k. jest wiedza osoby dokonującej wymienionych w przywołanym przepisie czynności, że mienie, których dotyczą, jest już zajęte lub co najmniej zagrożone zajęciem.

Podnieść trzeba, że jak wynika z wyjaśnień oskarżonego mieszkanie położone w W. przy ul. (...) było jedynym składnikiem jego majątku. Oskarżony zbywając własność lokalu oznaczonego nr (...) położonego w W. przy ul. (...) w W. wiedział, że musi zapłacić A. Z. (1) należność za wykonane usługi transportowe. Miał świadomość, że pokrzywdzony już w 2014 roku wystąpił na drogę sądową przeciwko oskarżonemu. Wiedział, że w przypadku orzeczenia uwzględniającego powództwo A. Z., ten będzie dochodził zapłaty tej kwoty w drodze egzekucji z jego majątku, w przypadku braku dobrowolnej zapłaty. Skoro mieszkanie w W. stanowiło jedyny składnik majątku oskarżonego zgodnie z jego wyjaśnieniami, to oczywistym jest, że oskarżony musiał zdawać sobie sprawę z tego, że ten składnik majątku zagrożony jest zajęciem. Trzeba mieć także na uwadze, że pełnomocnik pokrzywdzonego we wniosku o wszczęcie egzekucji wskazał, że domaga się, aby egzekucja była przeprowadzona m.in. z nieruchomości oskarżonego ustalonych w toku postępowania egzekucyjnego. Gdyby zatem w toku postępowania egzekucyjnego oskarżony był nadal właścicielem tego mieszkania, pokrzywdzony dochodziłby zaspokojenia swych roszczeń z tego składnika majątku.

Dla odpowiedzialności karnej oskarżonego nie ma żadnego znaczenia to, że zbył składnik majątku przed uprawomocnieniem się orzeczenia zasądzającego od niego na rzecz A. Z. (1) wynagrodzenia za wykonane usługi przewozu towarów. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się bowiem, że warunkiem karalności na podstawie art. 300 § 2 k.k. jest istnienie roszczenia wierzyciela oraz świadomość sprawcy, że wierzyciel przystąpił lub ma poważny zamiar, w ten czy inny sposób ujawniony, przystąpić do egzekucji tego roszczenia. Nie jest natomiast takim warunkiem istnienie samego orzeczenia sądu lub innego organu państwowego, którego wykonanie dłużnik zamierza udaremnić. Przedmiotem przestępnych zabiegów dłużnika może być zarówno orzeczenie już zapadłe, jak i orzeczenie, które ma dopiero zapaść (orzeczenia SN: wydany pod rządem art. 282 k.k. z 1932 r. wyrok SN z 14 marca 1935 r., 3 K 43/35, Zbiór Orzeczeń SN. Orzeczenia Izby Karnej 1935, z. XI, poz. 456; wydaną pod rządem art. 258 k.k. z 1969 r. uchwałę z 22 czerwca 1998 r., I KZP 9/98, OSNKW 1998, nr 7-8, poz. 31). Wynika to stąd, że przestępstwo określone w art. 300 § 2 k.k. dotyczy również mienia „zagrożonego” zajęciem. Przestępstwa z tego artykułu można się zatem dopuścić również wtedy, gdy egzekucja dopiero grozi, a więc w okresie, kiedy wierzyciel w sposób niedwuznaczny daje do zrozumienia, że postanowił dochodzić swojej pretensji majątkowej w drodze sądowej. Nie musi zatem w takim przypadku istnieć orzeczenie organu sądowego, zaś składniki majątku są zagrożone zajęciem, jeśli istnieje obiektywne, rzeczywiste i bezpośrednie niebezpieczeństwo zajęcia, a więc takie niebezpieczeństwo, z którym należy się liczyć (tak SN w wyroku z dnia 17 listopada 2011 r., V KK 226/11, OSNKW 2012/1/21).

Mając to wszystko na uwadze uznać należało ponad wszelką wątpliwość, że swoim zachowaniem oskarżony wyczerpał ustawowe znamiona przypisanego mu przestępstwa.

Wina oskarżonego nie budzi wątpliwości Sądu.

Za czyn z art. 300 § 2 k.k. przewidziana jest kara pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat pozbawienia wolności. Wymierzając oskarżonemu karę 10 miesięcy pozbawienia wolności Sąd uznał, iż jest to kara współmierna do stopnia zawinienia oskarżonego i społecznej szkodliwości czynu, którego się dopuścił. Oskarżony jest osobą karaną za przestępstwa, co stanowiło również okoliczność obciążającą. Jednocześnie Sąd miał na uwadze okoliczności łagodzące jak to, że oskarżony również miał problemy w tym okresie z odzyskaniem wynagrodzenia od spółki (...) (...), za wykonane usługi transportowe.

Rozważając wszystkie istniejące w sprawie okoliczności podmiotowe i przedmiotowe Sąd doszedł do przekonania, że oskarżony zasługuje na dobrodziejstwo warunkowego zawieszenia kary pozbawienia wolności. Oskarżony wprawdzie jest osobą karaną, lecz w ocenie Sądu nie jest osobą, którą trzeba bezwzględnie resocjalizować w warunkach izolacji penitencjarnej. Zasadnym jest umożliwienie oskarżonemu podjęcie pracy zarobkowej, spłatę wierzycieli.

Sąd nie mógł uwzględnić wniosku oskarżyciela posiłkowego orzeczenie na podstawie art. 46 § 1 k.k. obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody poprzez zapłatę na rzecz wierzyciela kwot zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie (...) z dnia (...) roku sygn.. akt (...)/(...), z uwagi na to, że o roszczeniu tym już prawomocnie orzeczono.

Jednocześnie jednak Sąd uznał za zasadne na podstawie art. 72 § 1 pkt 8 k.k. zobowiązać oskarżonego do wykonania wyroku Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie (...), sygn. akt (...)/(...) z dnia (...) roku w terminie jednego roku od uprawomocnienia się wyroku. W orzecznictwie przyjmuje się, że w przeciwieństwie do obowiązku naprawienia szkody, orzeczenie zawierające zobowiązanie z art. 72 § 1 pkt 8 k.k. nie jest orzeczeniem co do roszczeń majątkowych w rozumieniu art. 107 k.p.k. i nie podlega wykonaniu w drodze egzekucji (tak m.in. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 8 kwietnia 2009 r., sygn. akt II (...)). Podnieść trzeba, że ewentualne uchylanie się oskarżonego od wykonania orzeczenia Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy może stanowić przesłankę zarządzenia wykonania orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności. Ta świadomość w wystarczającym stopniu powinna dopingować oskarżonego do spełnienia ciążących na nim powinności związanych ze spłatą wierzyciela. Przy tym biorąc pod uwagę jego możliwości zarobkowe, sytuację majątkową, finansową , dochody, Sąd zdecydował, że obowiązki te powinien spełnić w okresie 1 roku od uprawomocnienia się wyroku.

Z uwagi na to, że oskarżony jest osobą (...), (...), (...), Sąd uznał, że brak jest podstaw do zwolnienia oskarżonego od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych.