Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 02 listopada 2017 r.

Sąd Rejonowy w. T. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący Sędzia SR Ewa Stępień

Protokolant st. sekr. sąd. Janina Ryszczyk

po rozpoznaniu w dniu 02 listopada 2017 r. w. T. na rozprawie

sprawy z powództwa:

małoletniej O. G. działającej przez matkę A. R. (1)

przeciwko:

A. G.

o: alimenty

I.  zasądza od pozwanego A. G. na rzecz małoletniej powódki O. G. ur. (...) w P., alimenty w kwocie po 500,- zł (pięćset złotych) miesięcznie płatne do rąk matki małoletniej powódki A. R. (1), poczynając od dnia 04 sierpnia 2017r., do dnia 10-ego każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w płatności każdej z rat,

II.  oddala powództwo w pozostałej części

III.  nakazuje pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w. T.) kwotę 300,- zł (trzysta złotych) tytułem opłaty sądowej od której zwolniona była małoletnia powódka

IV.  nie obciąża pozwanego kosztami procesu poniesionymi przez powódkę

V.  wyrokowi w pkt. I nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 608/17

UZASADNIENIE

W dniu 04 sierpnia 2017r. do Sądu Rejonowego w. T. wpłynął pozew małoletniej O. G. działającej przez matkę A. R. (1) o zasądzenie alimentów w kwocie 850,- zł miesięcznie od pozwanego ojca powódki A. G., poczynając od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że małoletnia O. G. jest córką A. R. (1) i A. G., pochodzącą z nieformalnego związku swoich rodziców. Rodzice powódki rozstali się, od tego czasu powódka zamieszkuje wraz z matką, zaś obowiązek alimentacyjny jej ojca nie został dotąd ustalony.

Z uzasadnienia pozwu wynika, że na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej powódki potrzebna jest kwota 1500,- zł. Na usprawiedliwione potrzeby małoletniej powódki składają się w ocenie jej matki comiesięczne koszty: utrzymania mieszkania – 210,- zł, odzieży, obuwia – 160,- zł, leczenia stomatologicznego – 25,- zł, żywności - 350,- zł, edukacji – 640,- zł, dodatkowych atrakcji – 40,- zł, paliwa – 60,- zł.

Z uzasadnienia pozwu wynika również, że matka powódki korzysta z urlopu wychowawczego i obecnie nie osiąga żadnych dochodów, zaś pozwany pracuje jako n. oraz ma dodatkowy dochód z korepetycji, przy czym strona powodowa nie zna dokładnie wysokości dochodów pozwanego.

W odpowiedzi na pozew z dnia 25 sierpnia 2017 r. pozwany A. G. zakwestionował wskazane w pozwie kwoty ponoszone przez matkę dziecka na utrzymanie małoletniej powódki. Wskazał też, że pracuje jako n. z wynagrodzeniem ok. (...) zł netto miesięcznie, jest właścicielem dziewięcioletniego samochodu marki F. (...) i mieszka razem z matką w mieszkaniu komunalnym.

Na rozprawie w dniu 21 września 2017 r. pozwany oświadczył, że byłby w stanie płacić alimenty na małoletnią córkę w kwocie po 500,- zł miesięcznie.

Sąd ustalił, co następuje:

Małoletnia O. G. urodzona (...) w P., jest dzieckiem pochodzącym z nieformalnego związku (...).

Dotychczas obowiązek alimentacyjny pozwanego względem małoletniej powódki nie był ustalony.

/okoliczności bezsporne, a nadto dowód: odpis zupełny aktu urodzenia mał. – k. 8 akt/

Matka małoletniej powódki A. R. (1) ma obecnie (...) lat. Oprócz małoletniej O. nie ma innych dzieci.

Do dnia 18 sierpnia 2017 r. A. R. (1) była zatrudniona w Firmie Handlowo-Usługowej (...) M. K.. Umowa o pracę została z nią rozwiązana z uwagi na likwidację firmy. Od dnia 27 kwietnia 2015 r. przebywała na bezpłatnym urlopie wychowawczym.

Od października 2017 r. A. R. (1) otrzymuje zasiłek dla bezrobotnych w kwocie (...) zł miesięcznie. Były pracodawca co miesiąc przekazuje jej ok. 300,- zł tytułem spłaty zaległego wynagrodzenia. Łączna zaległość z tego tytułu wynosi ok. (...),- zł.

Do września 2017 r. A. R. (1) otrzymywała na małoletnią córkę 500,- zł miesięcznie w ramach świadczenia 500+, w chwili obecnej czeka na rozpatrzenie kolejnego wniosku.

A. R. (1) od 05 września 2017r. zarejestrowana jest jako osoba bezrobotna, ubiega się o dofinansowanie na rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej.

Obecnie matka małoletniej powódki wraz z córką mieszka u swojej matki. Nie ponosi kosztów utrzymania mieszkania, wszelkie opłaty z tego tytułu uiszcza jej matka. Na te koszty miesięcznie składa się czynsz – 551,- zł, gaz od 40,- zł, prąd ok. 90 zł, media – 128,- zł. Kosztami zakupów spożywczych dzielą się po połowie. Matka małoletniej powódki opłaca abonament za telefon w kwocie 85 zł miesięcznie.

A. R. (1) nosi soczewki kontaktowe na które wydaje 50,- zł miesięcznie. Zażywa leki na refluks, których koszt wynosi 40,- zł miesięcznie.

Matka małoletniej jest właścicielką samochodu. Miesięcznie na paliwo wydaje ok. 200,- zł.

/dowód: koszty utrzymania – k. 145-150,

informacja o zatrudnieniu matki mał. – k. 151,

świadectwo pracy – k. 152,

decyzja Prezydenta Miasta T. – k. 153,

dokumentacja dotycząca projektu działalności gospodarczej – k. 154-155

zeznania świadka A. R. (2) – k. 168v.-169,

przesłuchanie matki małoletniej powódki – k. 205-205v./

A. G. ma obecnie(...) lat. Małoletnia O. jest także jego jedynym dzieckiem pozostającym na utrzymaniu. Do sierpnia 2017r. pozwany zatrudniony był na umowę o zastępstwo w szkole podstawowej w L., za wynagrodzeniem ok. (...)zł średnio miesięcznie netto. Obecnie pozwany pracuje jako n. języka angielskiego w szkole podstawowej w K. z wynagrodzeniem ok. (...)zł netto miesięcznie. Sporadycznie zdarza mu się udzielenie korepetycji.

Aktualnie nie ma majątku, ruchomości ani nieruchomości. Jest właścicielem dziewięcioletniego samochodu marki F. (...). Koszt paliwa na dojazdy do pracy to 200,- zł miesięcznie. Koszt ubezpieczenia rocznego samochodu wynosi 2.000 zł. Ma debet na koncie oraz zadłużenie z tytułu karty kredytowej.

Obecnie pozwany prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z matką, z którą mieszka w mieszkaniu komunalnym. Mieszkanie należy do zasobów (...) w K., a jego najemcą jest matka pozwanego.

Opłaty za mieszkanie wynoszą: czynsz 558,12 zł miesięcznie, prąd ok. 100,- zł miesięcznie, gaz od ok. 30 do ok. 300,- zł miesięcznie (z uwagi na ogrzewanie gazowe). Koszty utrzymania mieszkania pozwany ponosi po połowie ze swoją matką.

Dodatkowo A. G. co miesiąc opłaca internet - 30,00 zł miesięcznie i telefon 70,- zł miesięcznie, a także indywidualne ubezpieczenie na życie w kwocie 63,50- zł miesięcznie. Na swoje wyżywienie pozwany wydaje ok. 600,- zł miesięcznie.

A. G. w wyniku postępowania o zniesienie współwłasności nieruchomości dysponował oszczędnościami w kwocie ok. (...)zł, otrzymanymi tytułem spłaty po zniesieniu współwłasności. Umową darowizny z dnia 31.10.2017r. przekazał je swojej matce, J. G., aby ta mogła złożyć wniosek o wykupienie mieszkania, bowiem tylko ona jako główny najemca jest uprawniona do złożenia takiego wniosku.

Oprócz małoletniej O. G. pozwany nie ma innych dzieci na utrzymaniu. Po urodzeniu córki przekazywał na jej rzecz alimenty w kwocie 300,- zł miesięcznie oraz partycypował w kosztach większych wydatków. Obecnie, zgodnie z postanowieniem o udzieleniu zabezpieczenia, przekazuje po 500,- zł miesięcznie tytułem alimentów.

/dowód: zaświadczenie o zarobkach – k. 48, 55-58, 193,

umowa o pracę – k. 59,

PIT-y pozwanego – k. 61-77,

koszty utrzymania – k. 78-97, 119-120

wydatki na małoletnią – k. 98-118,

umowa najmu – k. 122,

umowa darowizny – k. 195

postanowienie o zniesieniu współwłasności – k. 47

przesłuchanie pozwanego – k. 204v.-205/

Małoletnia O. G. ma obecnie (...)lata. Od września 2017 r. chodzi do prywatnego przedszkola, za które opłata wynosi 500,- zł miesięcznie, przez 11 miesięcy. Przebywa tam od 9.00 do 15.00-16.00. Małoletnia uczestniczy w zajęciach tanecznych, których koszt wynosi 80,- zł za semestr, dodatkowo chodzi na zajęcia plastyczne, których koszt wynosi 40-50 zł.

Na wyżywienie córki matka małoletniej deklaruje, że wydaje ok. 350,- zł miesięcznie, na odzież ok. 100,- zł miesięcznie zaś na rozrywki dla córki ok. 100,- zł miesięcznie.

Małoletnia O. pozostaje pod opieką ortopedy z uwagi na stwierdzoną koślawość fizjologiczną. Musi nosić specjalne obuwie.

/dowód: dokumentacja medyczna – k. 163-167,

umowa z przedszkolem z załącznikami – k. 156-157,158-162

zeznania świadka A. R. (2) – k. 168v.-169,

przesłuchanie matki małoletniej powódki – k. 205-205v./

A. G. obecnie utrzymuje kontakty z córką w taki sposób w jaki pozwala mu na to praca zarobkowa, oraz ustalenia z matką dziecka. Obecnie trwa postępowanie o sądowe ustalenie (uregulowanie) jego kontaktów z małoletnią córką.

Obecnie A. G. za zgodą i akceptacją A. R. (1) zabiera córkę do K. na wszystkie dłuższe weekendy, na część świąt. W wakacje małoletnia O. spędziła z tatą w K. kilka tygodni, podzielonych na sekwencje 10 dniowe.

Żeby córka miała swoje miejsce w domu taty, pozwany zakupił dla niej meble dla dzieci, książeczki i zabawki.

W czasie gdy małoletnia jest pod opieką ojca A. G. stara się aktywnie organizować jej czas, zabiera ją w atrakcyjne miejsca.

W razie potrzeby lub konieczności pozwany zapewnia córce także opiekę zdrowotną.

/dowód: przesłuchanie pozwanego – k. 204v.-205

przesłuchanie matki małoletniej powódki – k. 205-205v.

wydatki – k. 98-117/

Sąd zważył, co następuje:

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, a także dowód z zeznań świadka A. R. (2) oraz przesłuchania matki małoletniej powódki i pozwanego.

Sąd uznał za wiarygodne dowody z dokumentów zgromadzonych w toku procesu, przedłożonych przez strony, bowiem były one zgodne z zeznaniami stron, ich autentyczność ani prawdziwość zawartych w nich informacji nie była przez strony kwestionowana, ani też nie budziła wątpliwości Sądu co do swojej wiarygodności.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadka A. R. (2) na okoliczność usprawiedliwionych potrzeb małoletniej O. G., bowiem były one spójne i zgodne z zeznaniami matki małoletniej powódki, a także znalazły potwierdzenie w dokumentach zebranych w aktach sprawy.

Sąd dał wiarę zeznaniom matki małoletniej powódki i pozwanego na okoliczność sytuacji materialnej każdego z nich oraz usprawiedliwionych potrzeb małoletniej O., bowiem zeznania te były spójne i logiczne, zaś strona przeciwna ich nie kwestionowała, ponadto w przeważającej części udokumentowane dokumentami.

A. R. (1) działając w imieniu swojej małoletniej córki O. G. wniosła pozew o zasądzenie alimentów w kwocie po 850,- zł miesięcznie

Zgodnie z art. 133 § 1 kro rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie także wtedy, gdy nie znajduje się w niedostatku. W myśl § 1 art. 135 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Rodzice, w zależności od swych możliwości, są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Będzie to mieć wpływ na rozstrzygnięcie, w jakiej mierze możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego będą wzięte pod uwagę przy oznaczaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji. Usprawiedliwione potrzeby dziecka winny być ocenione nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu dziecka, jego środowiska, możliwości zarobkowych osób zobowiązanych do jego utrzymania oraz całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. W szczególności pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia te w praktyce pozostają we wzajemnej zależności i obie przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustalaniu przez sąd wysokości alimentów (por. wyrok SN- Izba Cywilna z 21 maja 1975r., III CRN 72/75).

W ocenie Sądu nie ulegało w sprawie wątpliwości, że małoletnia O. G., która ma dopiero 3 lata nie ma majątku, z którego czerpałaby dochód, ani też nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie.

Dlatego oczywistym jest, że koszty jej utrzymania powinni ponosić oboje jej rodzice, w zależności od stopnia ich dochodów.

A. G. jest ojcem małoletniej O. G., stąd ciąży na nim obowiązek alimentacyjny wobec tego dziecka.

W ocenie Sądu usprawiedliwione potrzeby małoletniej O. G. zamykają się w kwocie ok. 800-850 zł. Na te koszty składają się koszty wyżywienia dziecka ok. 350,- zł, koszty ubrania i środków czystości ok. 100,- zł (pewną część ubranek dziecko dostaje w prezencie od taty lub innych krewnych), ok. 60-80,- zł koszty zajęć dodatkowych (tanecznych i plastycznych, ogólnorozwojowych dziecka), zabawki, książeczki, materiały do przedszkola oraz ogólnie rozrywka – k. 50-60,- zł, ok. 30-40,- zł koszty zużycia prądu i wody przez dziecko, ok. 20,- zł koszty stomatologiczne (kontrola 3-letnich ząbków) oraz ok. 200,- zł koszty przedszkola (publicznego).

Sąd uznał, ze koszty łącznie 100,- zł na zabawki i rozrywkę są zawyżone bowiem mała O. ma dopiero 3 lata i teatrzyk dla dzieci może być dla niej rozrywką, ale nie co miesiąc, place zabaw mogą być publiczne, otwarte i bezpłatne, a jedzenie poza domem, w sytuacji nienajlepszej kondycji finansowej rodziców jest raczej zbytkiem. Za usprawiedliwione Sąd uznał wydatki na udział w kosztach mieszkania tylko w zakresie zużycia, bowiem po pierwsze i tak obecnie ponosi wszystkie koszty A. R. (2), ponadto bez małej O. jej mama i babcia także płaciłyby czynsz i media.

Mając na uwadze fakt, że w chwili obecnej możliwości zarobkowe pozwanego są wyższe niż możliwości zarobkowe matki małoletniej powódki, a także fakt, że to A. R. (1) pełni rolę głównego opiekuna dziecka, Sąd uznał, że na ojcu dziecka spoczywa obwiązek większego udziału w kosztach jej utrzymania to jest do kwoty 500,- zł.

W tym miejscu podkreślić trzeba, że do usprawiedliwionych kosztów utrzymania dziecka Sąd zaliczył koszty ok. 200,- zł na opłaty przedszkola, bowiem dla prawidłowego rozwoju 3-letniego dziecka wychowanie przedszkolne ma duże znaczenie. Kwota ok. 200,- zł jest średnią ceną za przedszkole miejskie, publiczne.

Sąd nie przeoczył faktu, że małoletnia O. G. obecnie uczęszcza do prywatnego przedszkola, za które jej mama opłaca czesne w wysokości 500,- zł.

W ocenie Sądu jednak same dochody rodziców małoletniej (ok.(...) zł ojca i (...)zł matki) nie uzasadniają takiego wydatku na przedszkole dziecka.

Wskazać przy tym jednak można, że do września 2017r. na potrzeby małoletniej matka do tej pory otrzymywała świadczenie wychowawcze w wysokości 500,- zł. Obecnie czeka na rozpatrzenie kolejnego wniosku. Świadczenie wychowawcze, z założenia ma na celu zaspokojenie potrzeb wychowania dziecka. Nie wlicza się go do dochodów rodziców dziecka i nie może zastępować świadczenia alimentacyjnego, ale musi być przeznaczone na potrzeby dziecka, bo to jest świadczenie celowe. Rodzic nie może go wykorzystać na własne potrzeby, nie jest „nagrodą” dla rodzica za posiadanie dziecka. Dlatego Sąd uznał, że jeśli A. R. (1) ponownie otrzyma świadczenie 500+ to ma prawo przeznaczyć je na tę konkretną potrzebę dziecka, jaką jest sfinansowanie prywatnego przedszkola, które dziecko lubi i do którego się przyzwyczaiło, w pozostałej części (ponad 300,- zł uzupełniającego 200 zł z alimentów na sfinansowanie przedszkola) świadczenie 500+ może być przeznaczone na oszczędności na przyszłość dla dziecka lub inne dodatkowe atrakcje, które nie są potrzebami usprawiedliwionymi dziecka i nie mieszczą się za zakresie obowiązku alimentacyjnego.

Ojciec małoletniej powódki osiąga dochód w wysokości ok. (...) zł netto miesięcznie. Z kwoty tej musi pokryć swoje koszty utrzymania, tj. ½ kosztów związanych z utrzymaniem mieszkania (ok. 450-500,- zł), koszt wyżywienia (ok. 600,-zł), zakupu paliwa na dojazdy do pracy i ubezpieczenia (250,- zł) telefon i internet (100,-zł), ubezpieczenia na życie (63,- zł), ubrania, kosmetyki, środki czystości (co najmniej 100,- zł).

Podkreślenia wymaga także fakt, że A. G. ponosi dodatkowe koszty związane z córką, a wynikające ze sfinansowania przewiezienia jej do K. i odwiezienia jej do domu, koszty przyjazdu do T. by spotkać się z córką, koszty utrzymania dziecka, kiedy przebywa ono pod jego opieką. Dodatkowo poza alimentami pozwany (czego nie kwestionuje matka dziecka) kupuje córce także ubranka, współfinansuje wizyty u specjalistów i również chce zapewnić jej choć minimum atrakcji. Analizując zeznania pozwanego oraz przedłożone przez niego dokumenty, należy stwierdzić, że dodatkowo – ponad alimenty ojciec małoletniej O. G. przeznacza na zaspokojenie jej potrzeb kwotę co najmniej ok 100-150,- zł miesięcznie. W ocenie Sądu tę kwotę trzeba uwzględnić jako dodatkowy wydatek ojca dziecka, bowiem pozwany musi te koszty ponieść, kiedy córka przebywa pod jego opieką, zaś bezwzględnie ważne jest, żeby córka miała kontakt z ojcem i nie można tych kontaktów ograniczać z powodów finansowych, żeby ojca dziecka stać było na wyższe alimenty.

Dlatego Sąd uznał, ze powództwo małoletniej O. G. zasługuje na uwzględnienie w części. Do kwoty 500,- zł, zaspokojenie jej usprawiedliwianych potrzeb powinien zapewniać ojciec, zaś w pozostałej części – w zakresie kwoty ok. 300-350,- zł koszty utrzymania dziecka powinna pokryć matka dziecka, zaś ewentualne dodatkowe potrzeby dziecka, ponad usprawiedliwione tak jak na przykład prywatne przedszkole może być sfinansowane świadczeniem 500+, a w razie jego braku, w usprawiedliwionych potrzebach dziecka Sąd uwzględnił koszty przedszkola publicznego.

Mając na uwadze powyższe, uwzględniając usprawiedliwione potrzeby małoletniej O. G. oraz możliwości zarobkowe osób zobowiązanych do alimentacji Sąd uwzględnił powództwo do kwoty po 500,- zł miesięcznie, jako alimenty należne jej od ojca, poczynając od 04 sierpnia 2017r., daty wniesienia pozwu.

Sąd oddalił powództwo ponad kwotę 500,-zł, bowiem Sąd uznał, że obowiązek utrzymania małoletniej spoczywa na obojgu jej rodziców, zaś usprawiedliwione potrzeby 3,5-letniej obecnie dziewczynki nie przekraczają kwoty ok. 800-850,- zł miesięcznie.

Z drugiej strony, zdaniem Sądu kwota 500,- zł miesięcznie leży w możliwościach zarobkowych ojca dziecka, który musi też mieć możliwość samodzielnego utrzymania się, a także utrzymania córki, kiedy znajduje się pod jego opieką.

W punkcie III sentencji wyroku sąd obciążył pozwanego kosztami sądowymi na mocy art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, w zakresie przegranego powództwa. Wysokość zasądzonej opłaty Sąd ustalił na kwotę 300,- zł (500 x 12 x 5%).

Ze względu na sytuację materialną pozwanego i konieczność płacenia alimentów Sąd nie obciążył pozwanego kosztami procesu poniesionymi przez powódkę na zasadach słuszności, korzystając z dyspozycji art. 102 kpc. Pozwany nie korzystał z pomocy fachowego pełnomocnika, zaś sprawa o alimenty nie jest sprawą na tyle skomplikowana, żeby strona nie mogła poradzić sobie w niej sama. Matka małoletniej powódki zdecydowała się na pomoc ze strony profesjonalnego pełnomocnika, dlatego zdaniem Sądu powinna pozostać przy tych kosztach, tym bardziej, ze powództwo zostało uwzględnione w części.

O rygorze natychmiastowej wykonalności co do pkt. I wyroku orzeczono na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 k.p.c.