Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2017 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Główczyński

Protokolant: star. sekret. sądowy Magdalena Teteruk

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2017 r. w Legnicy

sprawy z wniosku J. M. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

o odstąpienie od określenia zaległości z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych

na skutek odwołania J. M. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W.

z dnia 8 marca 2017 r.

znak (...)

I.  zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. z dnia 8 marca 2017 r. znak (...) w ten sposób, że stwierdza, iż J. M. (1)nie posiada zaległości z tytułu nieopłaconych w okresie od kwietnia 2014 r. do września 2015 r. składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. na rzecz wnioskodawcy J. M. (1) kwotę 2.700,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Krzysztof Główczyński

Sygn. akt VU 345/17

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. decyzją z dnia 08 marca 2017 r. określił wysokość zaległości J. M. (1) z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w łącznej kwocie 21.603,85 zł; w tym należność główna w kwocie 17.717,35 zł, koszty egzekucyjne w kwocie 883,50 zł oraz należne odsetki za zwłokę w łącznej kwocie 3.003,00 zł, obliczone na dzień 08 marca 2017 r. i liczone nadal na zasadach i w wysokości określonej w przepisach podatkowych – ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa. W uzasadnieniu organ rentowy podał, że dłużnik według stanu na dzień 08 marca 2017 r. zalega z opłatą składek za okres i w kwocie odpowiednio:

- na ubezpieczenie społeczne za okres 04.2014 r. - 09.2015 r. w łącznej kwocie należności głównej 11.777,80 zł, koszty egzekucyjne w kwocie 585,90 zł oraz odsetki za zwłokę naliczone na dzień 08 marca 2017 r. w łącznej kwocie 2.005,00 zł;

- na ubezpieczenie zdrowotne za okres od 04.2014 r. - 09.2015 r. w łącznej kwocie należności głównej 4.948,29 zł, koszty egzekucyjne 245,70 zł oraz odsetki za zwłokę naliczone na dzień 08 marca 2017 r. w łącznej kwocie 842,00 zł;

- na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od 04.2014 r. do 09.2015 r. w łącznej kwocie należności głównej 991,26 zł, koszty egzekucyjne w kwocie 51,90 zł oraz odsetki za zwłokę naliczone na dzień 08 marca 2017 r. w łącznej kwocie 156,00 zł.

W odwołaniu od powyższej decyzji J. M. (1) wniósł o jej uchylenie i ustalenie, że nigdy nie był wobec ZUS-u Oddział we W. zobowiązany do opłacenia składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, w szczególności za okres od kwietnia 2014 r. do września 2105 r., albowiem nie prowadził działalności gospodarczej, z której taki obowiązek ubezpieczenia by wynikał.

W uzasadnieniu wskazał, że na przełomie lat 2013 – 2015 dokonano szeregu oszustw, skatalogowanych w art. 286 k.k. oraz 297 k.k. na jego szkodę oraz innych osób przy użyciu danych osobowych wnioskodawcy, że w pewnym czasie, kiedy zaistniały te zdarzenia, nawet nie przebywał w Polsce. Prokuratura Rejonowa w Lubinie prowadziła śledztwo w niniejszej sprawie pod sygn. akt 3 Ds. 899/14, potem połączone do śledztwa prowadzonego przez Prokuraturę we W.. W okresie podanym wyżej nieznana osoba posługiwała się dowodem osobistym oraz danymi J. M. (1), doprowadzając do niekorzystnego rozporządzenia jego mieniem, wyczerpując znamiona przestępstwa oszustwa, w tym oszustwa kredytowego ale także doprowadzając do założenia fikcyjnej firmy na dane wnioskodawcy. Jedną w 20 pokrzywdzonych osób jest także wnioskodawca. Wszystkie przestępstwa na jego szkodę były popełnione pod koniec 2013 r. i trwały do 2015 r., co jednoznacznie ma związek z roszczeniami organu rentowego. O tym, że działalność była fikcyjna świadczą ustalenia prokuratora, decyzja Ministra Gospodarki, który wydał decyzję o wykreśleniu niezgodnych z rzeczywistym stanem rzeczy wpisów zawartych w CEDIG. Z decyzji tej wynika, że J. M. (1) nie prowadził działalności gospodarczej pod nazwą (...) Zakład Usług(...), a tym samym nie był przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i nie był zobowiązany do odprowadzania składek na ubezpieczenia i wymienione w decyzji Fundusze za okres od kwietnia 2014 r. do września 2015 r. Adres głównej działalności gospodarczej oraz adres do doręczeń podany w CEDIG przy ul. (...) (...) we W. był niezgodny z rzeczywistym stanem prawnym i faktycznym. Potwierdza to także korespondencja listowa Państwa Z. z Prokuraturą Rejonową w Lubinie z 02 marca 2015 r.

Nigdy zatem J. M. (1) nie prowadził żadnej działalności gospodarczej, nie był przedsiębiorcą a pod wskazanym adresem rzekomo wykonywanej działalności od początku mieszkali Państwo Z., którzy przeczą żeby komukolwiek użyczali swój lokal.

Wnioskodawca wskazał także, że zgodnie z art. 46 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej do działalności w zakresie usług energetycznych wymagana jest koncesja na wytwarzanie, przetwarzanie, dystrybucję i obrót energią. J. M. (1) nigdy nie ubiegał się o koncesję ani o założenie jakiejkolwiek firmy. Kiedy przestępstwa były dokonywane na jego szkodę, wnioskodawca przebywał za granicą w USA a do Polski przyjeżdżał sporadycznie.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział we W. wniósł o oddalenie odwołania i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Decyzją z dnia 02 września 2015 r. Minister Gospodarki wykreślił przedsiębiorcę J. M. (1) wykonującego działalność gospodarczą pod firmą (...) Zakład Usług (...), mającą miejsce wykonywania działalności ul. (...) (...) we W. z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, ponieważ wpis przedsiębiorcy zawiera dane niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy. W uzasadnieniu wskazano, że dane zawarte w rubryce „Adres głównego miejsca wykonywania działalności” i „adres do doręczeń” - ul. (...) (...), (...) W. jak również adres ujęty w danych niejawnych w rubryce „Adres zamieszkania” są niegodne z rzeczywistym stanem rzeczy, ponieważ przedsiębiorca nie prowadzi działalności gospodarczej oraz nie mieszka pod adresem wskazanym w CEDIG.

D o w ó d: w aktach ubezpieczeniowych, k. decyzja z 02 września 2015 r.

Wpis dotyczący przedsiębiorcy działającego pod firmą – (...) Zakład Usług (...)został w dniu 25 września 2015 r. wykreślony w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEDIG).

D o w ó d: pismo Naczelnika U.S. W. z 06 września 2017 r., k. 89.

Przy piśmie z dnia 02 marca 2015 r. E. i C. Z. przesłali do Prokuratury Rejonowej w Lubinie „… całą korespondencję kierowaną na nazwisko J. M. (1), znajdującą się ...” w ich posiadaniu. Wyjaśnili przy tym, że lokal nr (...) we W. przy ul. (...) (...) nabyli 07 sierpnia 2014 r. od dewelopera Spółki (...) S.A. z siedzibą w C.. Jego wydanie kupującym nastąpiło 08 sierpnia 2014 r. Od października 2014 r. zamieszkała w tym lokalu córka Państwa Z., A. Z., studentka weterynarii. Państwo Z. lokalu nigdy nie oddawali w najem, dzierżawę czy bezpłatne użytkowanie osobom trzecim. Lokal zakupili na „rynku pierwotnym”, są pierwszymi i jedynymi jego właścicielami. Wymienionym nie jest znany J. M. (1).

D o w ó d: w aktach rentowych, pismo z 02 marca 2015 r.

Prokuratura Rejonowa w Lubinie postanowieniem z dnia 02 grudnia 2015 r. zawiesiła śledztwo w sprawie o opisane w punktach 1 – 23 czyny (z art. 286 § 1 k.k., art. 297 § 1 k.k. w związku z art. 11 § 2 k.k., art. 270 § 1 k.k. w związku z art. 12 k.k.) doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wymienionych w postanowieniu podmiotów przez nn – posługującą się dowodem osobistym i danymi wnioskodawcy – osobę, która w okresie września 2013 r.:

- podając się za J. M. (1) wprowadziła w błąd pożyczkodawców co do zamiaru wywiązania się z wymienionych w postawieniu umów pożyczek,

- podrabiając jego podpisy na umowach,

po czym zobowiązania nie zostały spłacone. Jedną z osób pokrzywdzonych jest – jak wynika z uzasadnienia wskazanego postanowienia – J. M. (1).

W uzasadnieniu postanowienia stwierdzono, że z uzyskanej w toku śledztwa opinii biegłego z zakresu badań pisma ręcznego wynika, że to nie J. M. (1) podpisywał się pod dokumentami stanowiącymi o powstaniu zobowiązań. Ustalono także, że bardzo istotne informacje na temat przedmiotowych zdarzeń może posiadać A. M. – brat pokrzywdzonego, który wezwany do udziału w czynnościach śledztwa nie stawił się na wezwanie. Z uzyskanych informacji wynika, że opuścił on miejsce zamieszkania i wyjechał za granicę do Austrii i nie jest znane miejsce jego zamieszkania. Ustalono także, że sprawca oszustw korzystał ze środków zgromadzonych na kontach bankowych znajdując się w Austrii. Prokuratura Rejonowa dla Wrocławia Krzyki Zachód prowadzi postępowanie 1 Ds. 2663/14 przeciwko A. M. i nie ustalono miejsca jego pobytu.

D o w ó d: kserokopia postanowienia, k. 7.

Postanowieniem z dnia 08 czerwca 2015 r. prokurator Prokuratury Rejonowej dla Wrocławia – Krzyki Zachód zwiesił śledztwo przeciwko A. M., podejrzanemu o dokonanie opisanych w punktach I – XXI czynów, ze względu na nie ustalenie miejsca jego przebywania, jak i miejsca przebywania także podejrzewanegoJ. M. (2).

D o w ó d: kserokopia postanowienia w tomie VI akt prokuratorskich.

Sąd zważył co następuje:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

Pozbawioną jakiegokolwiek uzasadnienia zaskarżoną decyzją organ rentowy określił zaległość odwołującego się J. M. (1) z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych za okres od kwietnia 2014 r. do września 2015 r. Ustaleń powyższej decyzji J. M. (1) nie zaakceptował twierdząc, że działalność gospodarcza była fikcyjna, na co wskazują ustalenia prokuratora w śledztwie, nigdy nie prowadził żadnej działalności gospodarczej, nie prowadził takiej działalności pod nazwą (...) Zakład Usług (...) i nie był przedsiębiorcą. Podał także, że we wskazanym w decyzji okresie przebywał za granicą a do Polski przyjeżdżał sporadycznie.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 w związku z art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, wypadkowe oraz chorobowe za ubezpieczonych, o których mowa w art. 16 ust. 1-3, 5, 6, i 9-12, obliczają, rozliczają i przekazują co miesiąc do Zakładu w całości płatnicy składek, zaś składki na wymienione ubezpieczenia ubezpieczenie niewymienieni w ust. 1 sami obliczają i przekazują co miesiąc do Zakładu (ust. 3). Powyższe przepisy zgodnie z art. 32 wymienionej ustawy stosuje się odpowiednio między innymi do składek na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne. Płatnikiem składek jest między innymi pracodawca (art. 4 pkt 2a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) i ubezpieczony zobowiązany do opłacania składek na własne ubezpieczenia społeczne (art. 4 pkt 2d wymienionej ustawy).

W świetle argumentów zawartych w uzasadnieniu odwołania istota sprawy wymaga zatem przede wszystkim ustalenia, czy odwołujący się jest płatnikiem składek w rozumieniu wskazanych wyżej przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Tylko bowiem ustalenie, że J. M. (1) jest takim płatnikiem składek mogłoby stanowić podstawę określenia wyszczególnionych w zaskarżonej decyzji zaległości.

Odnosząc regulacje wynikające z przywołanych wyżej przepisów do ustalonych w sprawie faktów należy w przekonaniu Sądu stwierdzić, iż odwołujący się nie jest płatnikiem składek i w związku z tym nie zalega z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne oraz Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. W świetle bowiem zebranego w sprawie materiału J. M. (1), w okresie od kwietnia 2014 r. do września 2015 r. nie prowadził żadnej działalności gospodarczej. W tym czasie przebywał za granicą w USA i do Polski przyjeżdżał sporadycznie. Działalność gospodarcza z którą obowiązek opłacania wymienionych w decyzji składek organ rentowy wiąże była fikcyjna. Brak jest w sprawie przede wszystkim jakichkolwiek obiektywnych przejawów prowadzenia działalności gospodarczej przez odwołującego się, szczególnie pod firmą (...) Zakład Usług (...). Brak jest także, poza mającymi wyłącznie charakter przestępczy, jakichkolwiek dowodów rzeczywistego prowadzenia działalności gospodarczej pod wskazaną firmą. Zebrany w sprawie materiał wskazuje na to, że jedynym i nadrzędnym celem założonej bez jakiegokolwiek udziału J. M. (1) działalności gospodarczej było stworzenie pozorów służących wyłącznie działalności przestępczej. Zachodzi zatem uzasadniona wątpliwość, by w takiej sytuacji zaistniała jakakolwiek zaległość z tytułu nieopłaconych składek, skoro formalnie tylko zarejestrowana działalność gospodarcza nie była faktycznie prowadzona, a służyła wyłącznie celem przestępczym.

Mając powyższe na uwadze Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. uwzględnił uzasadnione odwołanie i orzekł co do istoty sprawy.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. oraz § 9 ust. 1 pkt 2 w związku z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. poz. 1800; Dz.U. z 2016 r. poz. 1668).