Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI RCa 324/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 stycznia 2018 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie VI Wydział Cywilny Rodzinny w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Schubert (spr.)

Sędziowie: SO Waldemar Pałka

SO Aneta Szwedowska

Protokolant: st. sekr. sądowy Joanna Siwińska

po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2018 roku w Olsztynie

na rozprawie

sprawy z powództwa M. G.

przeciwko małoletniemu F. S. reprezentowanemu przez matkę R. S.

o obniżenie alimentów

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie

z dnia 23 października 2017 roku

sygn. akt III RC 287/17

oddala apelację

Sygn. akt RCa 324/17

UZASADNIENIE

Powód M. G. wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 24 lutego 2016 r., w sprawie o sygn. akt III RC 70/14 na rzecz małoletniego syna F. S. z kwoty 400 zł miesięcznie do kwoty 250 zł miesięcznie, poczynając od dnia 02 marca 2017r.

W uzasadnieniu wskazał, że w trakcie orzekania o jego ojcostwie i obowiązku alimentacyjnym przebywał w Zakładzie Karnym. Przebywał w nim od 17.11.2014 r. do 16.11.2016 r. Obecnie pracuje od 12.12.2016 r. uzyskując wynagrodzenie najniższe krajowe, tj. 1360 zł netto, a po potrąceniach Komornika - ok. 580 zł miesięcznie. Żądanie obniżenia alimentów z datą 02 marca 2017 r. uzasadnił tym, że w dniu 02 marca 2017 r. zapadł wyrok ustalający jego ojcostwo i zasądzający alimenty w kwocie 400 zł miesięcznie na rzecz drugiego dziecka, o którym wcześniej nie wiedział. Ponadto z uzasadnienia pozwu wynika, że żona powoda, będąca jego pełnomocnikiem, również pracuje, zarabiając 1300 zł netto. Małżonkowie mieszkają w domu rodziców K. G., dokładają się do kosztów utrzymania mieszkania w wysokości 700zł miesięcznie. Możliwości zarobkowe powoda ogranicza również jego brak wykształcenia i dotychczasowa karalność. Matka pozwanego F. natomiast, zdaniem powoda, jest młodą, zdrową kobietą i nie dokłada starań w podjęciu jakiegokolwiek zatrudnienia, tym samym żyjąc na koszt państwa, czyli wszystkich podatników (w tym powoda i jego żony). Powód zaś nie ma obowiązku utrzymywania matki dziecka. Powód wskazał, że wydatki związane z bieżącym utrzymaniem nie pozwalają mu na partycypowanie w kosztach utrzymania małoletniego we wskazanej kwocie.

Przedstawicielka ustawowa małoletniego w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa. Wskazała, że obecnie koszty utrzymania małoletniego są wysokie, a powód jak dotąd nie interesował się synem stron i nie ma pojęcia o kosztach utrzymania dziecka. Podała, że jest zarejestrowana w Urzędzie Pracy jako bezrobotna bez prawa do zasiłku. F. został zapisany do przedszkola od września 2017 r., ale z powodu słabej odporności chorował i był w nim we wrześniu zaledwie przez 7 dni. Z uwagi na trudną sytuację rodzinną, w tym chorą matkę i niepełnosprawną siostrę, nie ma możliwości pozostawienia dziecka pod opieką rodziny i podjęcia pracy. Stąd jedynym jej dochodem są zasiłki z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w O. i alimenty na dziecko przekazywane z Funduszu Alimentacyjnego.

Wyrokiem z dnia 23 października 2017 r. Sąd Rejonowy w Olsztynie w sprawie o sygn. akt III RC 287/17 oddalił powództwo i odstąpił od obciążenia powoda kosztami sądowymi.

Sąd Rejonowy ustalił, że wyrokiem z dnia 24 lutego 2016 r. w sprawie o sygn. akt 70/14 Sąd Rejonowy w Olsztynie ustalił ojcostwo M. G. wobec małoletniego F. S., pozbawił go władzy rodzicielskiej nad dzieckiem i zasądził od niego alimenty na rzecz małoletniego w kwocie 300 zł miesięcznie za okres od 19 grudnia 2013 r. do 17 maja 2015 r. i w kwocie 400 zł miesięcznie za okres od dnia 18 maja 2015 r.

Powód przebywał wówczas w Zakładzie Karnym w K. odbywając karę pozbawienia wolności od 24 listopada 2015 r. Był zatrudniony. Przed osadzeniem w Zakładzie Karnym mieszkał wraz z żoną K. G. w O.. Pracował przy produkcji wędlin z wynagrodzeniem 1260,00 zł netto. K. G. również pracowała uzyskując wynagrodzenie w wysokości 1200 zł miesięcznie. M. G. nie miał wówczas na utrzymaniu nikogo.

Matka małoletniego w trakcie orzekania o ustaleniu ojcostwa nie pracowała, jej dochód stanowiły zasiłki na dziecko i celowe otrzymywane z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w O. oraz alimenty na dziecko ustalone postanowieniem o zabezpieczeniu, wypłacane z Funduszu Alimentacyjnego. Mieszkała z dzieckiem u swoich rodziców, z pięciorgiem rodzeństwa, w tym niepełnosprawną siostrą.

Małoletni F. podczas orzekania o ojcostwie M. G. miał dwa lata, pozostawał pod opieką matki, powód nie utrzymywał z nim ani jego matką żadnych kontaktów, nie interesował się kosztami jego utrzymania.

Sąd Rejonowy ustalił, że powód po opuszczeniu Zakładu Karnego jest zatrudniony w Przedsiębiorstwie Handlowo - Produkcyjnym (...) Spółka z o.o. w O. na stanowisku magazyniera z wynagrodzeniem brutto w wysokości 1991,24 zł miesięcznie. Wynagrodzenie jest obciążone zajęciem z tytułu egzekucji w miesiącach: styczeń 2017 r, luty 2017 r. i marzec 2017 r. w kwotach odpowiednio: 875,68 zł, 975,36 zł. i 968,50 zł. Mieszka z żoną K. G. w domu jej rodziców. K. G. pracuje uzyskując

wynagrodzenie w kwocie ok.1350 zł miesięcznie. W listopadzie 2016 r. M. G. uzyskał z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w O. zasiłki celowe w kwocie 80 zł na zakup odzieży i w kwocie 100 zł na zakup opału.

Wyrokiem Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 02 marca 2017 r. w sprawie III RC 183/16 ustalono ojcostwo M. G. wobec małoletniego M., pozbawiono go władzy rodzicielskiej nad dzieckiem oraz zasądzono na rzecz małoletniego alimenty w kwocie 400 zł miesięcznie.

Matka małoletniego F., R. S. w dalszym ciągu nie pracuje. Jest zarejestrowana jako bezrobotna bez prawa do zasiłku. W dalszym ciągu mieszka wraz z dzieckiem u rodziców i młodszego rodzeństwa. Nie jest z nikim związana. Prowadzi odrębne gospodarstwo domowe. Dokłada 200 zł miesięcznie do kosztów utrzymania mieszkania. Małoletni F. w grudniu 2017 r ukończy 4 lata, od września 2017 r zapisany jest do przedszkola, ale we wrześniu był tam tylko 7 dni. Matka dziecka ponosi w związku z tym koszty w kwocie ok. 240 zł ( we wrześniu 80 zł + 176,90 z tyt. ubezpieczenia, wyprawki i książek). Z Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w O. uzyskuje: 500 zł świadczenia wychowawczego, 400 zł świadczenia z funduszu alimentacyjnego, 266,50 zasiłku okresowego (w sierpniu i wrześniu 2017r.), 100 zł we wrześniu 2017r, 50 zł w marcu zasiłku celowego, 80zł w sierpniu i 200 zł we wrześniu, 194,09 zł od lutego do maja, za czerwiec i lipiec, 80 zł na zakup żywności za czerwiec i lipiec, 60 zł od lutego do maja, 95 zł miesięcznie zasiłku rodzinnego.

M. G. nadal nie utrzymuje żadnych kontaktów z R. S. i F.. Nie interesuje się jego stanem zdrowia, potrzebami ani kosztami utrzymania syna.

Sąd Rejonowy uznał, że z uwagi na to, iż pozwany nie wykonuje wobec żadnego z synów władzy rodzicielskiej i nie utrzymuje z dziećmi ani z ich matkami żadnych kontaktów, jego wpływ na utrzymanie dzieci sprowadza się jedynie do płacenia alimentów. Ponadto fakt skazania powoda na karę pozbawienia wolności i odbywania przez niego tej kary w warunkach zakładu karnego, nie może stanowić okoliczności, która zwalnia go z odpowiedzialności o zapewnienie dzieciom środków niezbędnych do zaspokojenia ich podstawowych potrzeb. Sąd nie dostrzegł okoliczności przemawiających za zwolnieniem powoda z obowiązku łożenia na dzieci, w tym również obniżenia wysokości alimentów na rzecz małoletniego F.. Ponadto Sąd I instancji uznał, że koszty utrzymania dziecka od czasu konkretyzacji obowiązku powoda wobec małoletniego syna nie zmniejszyły się, możliwości majątkowe matki dziecka pozostały bez zmian. Wskazał, że matka małoletniego realizuje swój obowiązek alimentacyjny poprzez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie uprawnionego. Powód nie interesuje się synem i kosztami jego utrzymania, a alimenty przekazywane przez fundusz alimentacyjny są jedynym jego wkładem w zaspokajanie potrzeb dziecka. Sąd I instancji uznał, że obowiązek alimentacyjny wobec drugiego syna nie ma istotnego znaczenia przy ustalaniu zobowiązania wobec małoletniego F..

Od wyroku Sądu Rejonowego w Olsztynie apelację wniósł powód, zaskarżając go w całości.

Wskazał, że Sąd dokonał błędnych ustaleń faktycznych i niezasadnie stwierdził, że powód ma możliwości finansowe, które pozwalają mu na opłacanie alimentów w dotychczasowej wysokości. Orzekając w sprawie nie wziął pod uwagę aktualnej sytuacji powoda oraz stanu egzekucji komorniczej, która toczy się wobec powoda. Zaznaczył, że Sąd błędnie uznał, iż okoliczność zobowiązania powoda do łożenia na drugie dziecko nie wpływa na obniżenie jego możliwości majątkowych. Podkreślił, że nie jest w stanie podjąć działań zmierzających do podwyższenia swojego wykształcenia. W związku z tym wniósł o zmianę wyroku i obniżenie alimentów z kwoty 400 zł do kwoty 250 zł miesięcznie, względnie przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

Sąd zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i nie zasługiwała na uwzględnienie.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że wydane przez Sąd I instancji rozstrzygnięcie zapadło na podstawie prawidłowo poczynionych ustaleń natury faktycznej, jak też prawnej.

Sąd Rejonowy dokonał szczegółowej i prawidłowej analizy wskazanego przez strony materiału dowodowego. Także wnioski powzięte przez Sąd I instancji są logiczne, spójne i konsekwentne, dokonane w oparciu o zasady doświadczenia życiowego. Wnioski te są przekonująco uzasadnione.

Apelacja nie zawiera żadnych nowych okoliczności oraz merytorycznej argumentacji, które rozważania Sądu I instancji mogłyby skutecznie podważyć.

Wskazać należy, że powód nie uczestniczy w życiu swojego dziecka w żaden inny sposób niż poprzez łożenie na jego utrzymanie. Orzeczona wysokość alimentów pozwala na zabezpieczenie jedynie podstawowych potrzeb małoletniego dziecka. Powód nie czyni osobistych starań o utrzymanie lub wychowanie syna. Matka małoletniego z uwagi na wyjątkową podatność syna na przeziębienia, zmuszona była zrezygnować z przedszkola. Aktualnie nie jest w stanie podjąć stałego zatrudnienia, bowiem obowiązana jest, do czasu nabycia przez dziecko odpowiedniej odporności na choroby, sprawować nad nim osobistą opiekę. Tym samym wypełnia swój obowiązek alimentacyjny wobec dziecka w całości poprzez osobiste starania o utrzymanie i wychowanie syna. Mając to na uwadze, drugi rodzic winien pokrywać w całości koszty utrzymania i wychowania małoletniego. Sąd doszedł do przekonania, że powód ma możliwości finansowe pozwalające na pokrycie obciążających go zobowiązań. Mimo zmiany stosunków, tj. nałożenia na powoda obowiązku łożenia na drugie dziecko, należało uznać, że okoliczność ta nie uzasadnia słuszności obniżenia wysokości zasądzonych alimentów. W ocenie Sądu możliwości zarobkowe i majątkowe umożliwiają pozwanemu opłacanie alimentów oraz zabezpieczenie potrzeb swoich i swojej rodziny. Podkreślenia wymaga, że zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego oznaczają jego status materialny, realny do osiągnięcia przy dołożeniu przez zobowiązanego jego należytej staranności z wykorzystaniem posiadanej wiedzy, umiejętności i zasobów.

Wskazać również należy, że nie można było uznać toczącego się wobec powoda postępowania egzekucyjnego za okoliczność uzasadniającą obniżenie alimentów wobec dziecka. Postępowanie komornicze toczy się na skutek zawinionego przez powoda postępowania, tj. nieterminowego wywiązywania się ze swoich wymagalnych zobowiązań. Także przebywanie powoda w zakładzie karnym nastąpiło na skutek jego nagannego zachowania. Takie działania nie zasługują na akceptację i aprobatę Sądu.

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 385 oddalił apelację jako bezzasadną.