Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11.05.2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpoznaniu wniosku z dnia 23.03.2017r. na podstawie art. 5 i art. 6 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016r., poz. 887 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11.10.2011r.w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. Nr 237poz. 1412), odmówił wnioskodawczyni M. M. prawa do doliczenia do renty z tytułu niezdolności do pracy okresu zatrudnienia na umowę zlecenie od 6.06.1994r. do 30.07.1994r.

W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, że do wniosku M. M. przedłożyła dokumenty potwierdzające wykonanie umowy zlecenia w okresie od 6.06.1994r. do 30.07.1994r. wystawione przez PPHU (...), jednak dokumenty znajdujące się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych nie potwierdzają faktu zgłoszenia wnioskodawczyni do ubezpieczenia emerytalno- rentowego w w/w okresie z tytułu zatrudnienia u pracodawcy T. M. – PPHU (...). Wobec powyższego organ rentowy stwierdził brak podstaw prawnych do uwzględnienia w/w okresu w wymiarze wypłacanej renty z tytułu niezdolności do pracy u wnioskodawczyni. Jednocześnie ZUS poinformował wnioskodawczynię, że zgodnie z w/w rozporządzeniem środkami dowodowymi stwierdzającymi okres zatrudnienia jest świadectwo pracy, umowa o pracę, angaże lub wpis w legitymacji ubezpieczeniowej i dodał, że jeżeli ubezpieczona w posiadaniu w/w dokumentów za lata 1994-1996 powinna je złożyć w ZUS. /decyzja w aktach ZUS/

Uznając powyższą decyzję za krzywdzącą M. M. złożyła od niej odwołanie, wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji i uwzględnienie do wysokości pobieranej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy okresów zatrudnienia w latach 1995-1998, argumentując, że wbrew uzasadnieniu zakwestionowanej decyzji załączyła zaświadczenie z PPHU (...) na umowę zlecenie, dodając, że faktycznie pracowała na umowę o pracę na czas nieokreślony. Wyjaśniła, że spór dotyczy jej okresu zatrudnienia w trzech zakładach krawieckich, a w tym: zakładzie (...), w PPHU (...) oraz w zakładzie przy ul. (...) w Ł., którego właścicielki o imieniu J. nie pamięta. Wskazała, że zaświadczenie dotyczące przedmiotowego okresu zatrudnienia znajduje się w aktach sprawy rozwodowej zawisłej przed Sądem Okręgowym w Łodzi za sygnaturą I C 267/95 z powództwa M. M. przeciwko W. M., która zakończyła się wyrokiem rozwodowym. /odwołanie k. 2, pisma procesowe odwołującej k. 9-10, 15-17, 20-21, wniosek k. 77, wniosek k. 79/

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, podtrzymując w całości dotychczasowe stanowisko w sprawie. /odpowiedź na odwołanie k. 3, e-protokół rozprawy z dnia 28.11.2017r.: 00:02:17, e-protokół rozprawy z dnia 16.01.2018r.: 00:02:14/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

M. M. (urodzona (...)) pobiera od 1.08.1994r. rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy przyznaną na stałe (poprzednio renta inwalidzka) / niesporne, a nadto decyzja k. 23 akt ZUS/.

Decyzją z dnia 10.01.2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. po rozpoznaniu wniosku z dnia 27.12.2016r. o zmianę stażu pracy przeliczył od 1.12.2016r. tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy przyznaną odwołującej na stałe. Do ustalenia wysokości renty Zakład przyjął jako należycie wykazane okresy składkowe w ilości 21 lat, 1 miesiąca tj. 253 miesięcy i okresów nieskładkowych 6 lat, 10 miesięcy (nie więcej niż 1/3 okresów składkowych), tj. 82 miesięcy. Po zmianie stażu pracy wysokość świadczenia wnioskodawczyni wyniosła 952,02zł miesięcznie / decyzja z 10.01.2017r. w aktach ZUS, karta przebiegu zatrudnienia z 10.01.2017r. w aktach ZUS/.

Wnioskodawczyni nie wniosła odwołania od tej decyzji / niesporne/.

W dniu 21.02.2017r. do ZUS wpłynął kolejny wniosek odwołującej o doliczenie do stażu pracy okresów zatrudnienia w latach 90-tych ubiegłego wieku w prywatnych zakładach krawieckich, w którym zaznaczyła, że wnosiła już o doliczenie tych okresów w poprzednim wniosku z 27.12.2016r. / wniosek z 21.02.2017r. w aktach ZUS/.

Na podstawie posiadanych dokumentów ZUS zaliczył wnioskodawczyni następujące okresy zatrudnienia: od 2.01.1989r. do 29.02.1992 r. w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Usług (...), od 1.03.1992r. do 31.05.1992 r. - prowadzenie działalności gospodarczej, od 1.07.1992r. do 31.08.1992r. w (...) Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo –Usługowe, od 1.12.1992r. do 31.12.1992r. - prowadzenie działalności gospodarczej, od 1.02.1993r. do 31.01.1994r. - prowadzenie działalności gospodarczej, od 1.02.1994r. do 30.04.1994 r. - w Firmie Handlowej (...), od 1.01.1998r. do 31.03.2001 r. - w (...) Sp.z o.o. O powyższym ZUS poinformował wnioskodawczynię pismem z dnia 8.03.2017r. /pismo ZUS z 8.03.2017r. w aktach ZUS/.

W odpowiedzi na to pismo wnioskodawczyni złożyła do organu rentowego pismo z 15.03.2017r., do którego załączyła kserokopie umów zlecenia zawartych przez nią z prywatnymi zakładami (...) w Ł. i zakładem (...), w których pracowała na umowę zlecenie w 1994 r., wnosząc o zaliczenie na podstawie tych umów okresów zatrudnienia w latach 1994-1996 do jej stażu pracy tak jakby były to umowy o pracę, gdyż wykonywała w nich w rzeczywistości pracę jak na umowę na czas nieokreślony i przeliczenie wysokości przysługującej jej renty z uwzględnieniem tych okresów zatrudnienia /pismo wnioskodawczyni z 15.03.2017r. w aktach ZUS/.

Wnioskodawczyni do załączyła nadto następujące kserokopie umów zlecenia zawartych z PPHU (...):

- z dnia 6.06.1994r. zawartej przez PPHU (...) reprezentowaną przez T. M. i M. M. na okres od 6.06. do 30.06.1994r. na podstawie której odwołująca wykonywała obowiązki jako pomoc – szwaczki, za wynagrodzeniem 600000 zł;

- z dnia 11.07.1994r. zawartej przez PPHU (...) reprezentowaną przez T. M. i M. M. na okres od 11.07. do 31.07.1994r. na podstawie której odwołująca wykonywała obowiązki jako pomoc – szwaczki, za wynagrodzeniem 600000 zł;

Oprócz tego wnioskodawczyni złożyła organowi rentowemu oświadczenie PPHU (...) reprezentowaną przez T. M. z dnia 2.10.1994r. o zatrudnieniu M. M. na w/w umowy zlecenia.

Niezależnie od w/w umów zlecenia wnioskodawczyni zawarła z PPHU (...) reprezentowaną przez T. M. w dniu 1.07.1994r. umowę o pracę na czas określony od 1.07.1994r. do 30.07.1994r. w wymiarze ½ czasu pracy na stanowisku szwaczki za wynagrodzeniem miesięcznym 600000 zł.

Ponadto wnioskodawczyni załączyła umowę zlecenia z 8.08.1994r. zawartą przez L. S. z M. M. na okres od 8.08.1994r. do 20.08.1994r. na podstawie której zleceniodawca zlecił wnioskodawczyni wykonywanie pracy na stanowisku szwaczki za wynagrodzeniem 1500000 zł. / umowy zlecenia, umowa o pracę i oświadczenie z 2.10.1994r. w aktach ZUS/.

Organ rentowy po zweryfikowaniu danych w systemie stwierdził, że M. M. nie została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych przez płatnika PPHU (...) w Ł. za okres od 6.06.1994r. do 30.07.1994r. / pismo ZUS z 11.04.2017r. w aktach ZUS/.

W konsekwencji decyzją z dnia 11.05.2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. na podstawie art. 5 i art. 6 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016r., poz. 887 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11.10.2011r.w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz.U. Nr 237poz. 1412), odmówił wnioskodawczyni M. M. prawa do doliczenia do renty z tytułu niezdolności do pracy okresu zatrudnienia na umowę zlecenie od 6.06.1994r. do 30.07.1994r. W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, że do wniosku M. M. przedłożyła dokumenty potwierdzające wykonanie umowy zlecenia w okresie od 6.06.1994r. do 30.07.1994r. wystawione przez PPHU (...), jednak dokumenty znajdujące się w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych nie potwierdzają faktu zgłoszenia wnioskodawczyni do ubezpieczenia emerytalno- rentowego w w/w okresie z tytułu zatrudnienia u pracodawcy T. M. – PPHU (...). Wobec powyższego organ rentowy stwierdził brak podstaw prawnych do uwzględnienia w/w okresu w wymiarze wypłacanej renty z tytułu niezdolności do pracy u wnioskodawczyni. Jednocześnie ZUS poinformował wnioskodawczynię, że zgodnie z w/w rozporządzeniem środkami dowodowymi stwierdzającymi okres zatrudnienia jest świadectwo pracy, umowa o pracę, angaże lub wpis w legitymacji ubezpieczeniowej i dodał, że jeżeli ubezpieczona w posiadaniu w/w dokumentów za lata 1994-1996 powinna je złożyć w ZUS.

/decyzja w aktach ZUS/

Przed Sądem Okręgowym w Łodzi toczyła się za sygnaturą akt I C 267/95 sprawa z powództwa M. M. przeciwko W. M. o rozwód. W aktach tej sprawy nie ma żadnych zaświadczeń dokumentujących sporne okresy zatrudnienia z lat 1994-1996 w prywatnych firmach krawieckich, które potwierdzałby fakt wykonywania pracy na umowę zlecenia przez wnioskodawczynię / akta sprawy I C 267/95/.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o powołane wyżej dokumenty, znajdujące się w załączonych aktach ZUS-owskich oraz w aktach sprawy I C 267/95, których nie kwestionowała żadna ze stron, a i Sąd nie znalazł żadnych powodów by czynić to z urzędu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016r. poz.887 ze zm.) przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz obliczeniu ich wysokości uwzględnia się okresy składkowe, o których mowa w art.6 i okresy nieskładkowe, o których mowa w art. 7.

W myśl art.6 ust. l pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych okresami składkowymi są okresy opłacania składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości określonej w przepisach o organizacji i finansowaniu ubezpieczeń społecznych.

Natomiast w myśl art. 9 ust 4a ustawy z dnia 13.10.1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2016r. poz. 963 ze zm.) osoby, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 4, tj. osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej ,,zleceniobiorcami'' – mające ustalone prawo do emerytury lub renty podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, jeżeli równocześnie nie pozostają w stosunku pracy.

W trakcie prowadzonego w sprawie postępowania Sąd badał, czy wnioskodawczyni była osobą ubezpieczoną w podawanych przez nią okresach zatrudnienia w trzech zakładach krawieckich. Z materiału dowodowego wynika, że wnioskodawczyni zawarła z PPHU (...) umowę zlecenia z dnia 6.06.1994r. na okres od 6.06. do 30.06.1994r. na podstawie której odwołująca wykonywała obowiązki jako pomoc – szwaczki, za wynagrodzeniem 600000 zł, a ponadto umowę zlecenia z dnia 11.07.1994r. na okres od 11.07. do 31.07.1994r. na podstawie której odwołująca wykonywała obowiązki jako pomoc – szwaczki, za wynagrodzeniem 600000 zł, a niezależnie od w/w umów zlecenia wnioskodawczyni zawarła z PPHU (...) reprezentowaną przez T. M. w dniu 1.07.1994r. umowę o pracę na czas określony od 1.07.1994r. do 30.07.1994r. w wymiarze ½ czasu pracy na stanowisku szwaczki za wynagrodzeniem miesięcznym 600000 zł. Ponadto z materiału dowodowego wynika, że wnioskodawczyni zawarła umowę zlecenia z 8.08.1994r. z L. S. na okres od 8.08.1994r. do 20.08.1994r., na podstawie której zleceniodawca zlecił wnioskodawczyni wykonywanie pracy na stanowisku szwaczki za wynagrodzeniem 1500000 zł.

Sąd badał wobec powyższego, jakie były przepisy obowiązujące w dniu zawarcia spornych umów zlecenia, na dzień ich rozwiązania.

Zatrudnienie w oparciu o umowy agencyjne i umowy zlecenia kompleksowo zostały uregulowane dopiero w ustawie z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (Dz. U. z 1975 r. Nr 45, poz. 232 ze zm.). Ustawa ta weszła w życie z dniem 1 stycznia 1976 r. i dotyczyła umów od tego czasu zawieranych. Ponieważ sporny okres przypada na lata 1994-1996., w sprawie znajdą zastosowanie przepisy art. 6 i 7 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 13 ustawy o emeryturach i rentach z FUS za okresy składkowe uważa się również okresy pracy na obszarze Państwa Polskiego wykonywanej na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia oraz współpracy przy wykonywaniu takiej umowy objętej obowiązkiem ubezpieczenia społecznego i okresy kontynuowania tego ubezpieczenia, za które opłacono składkę na to ubezpieczenie lub w których występowało zwolnienie od opłacania składki.

Z przepisu art. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia (t.j. Dz.U. z 1995r., Nr 65, poz. 333 ze zm.) wynika, że pracę uważa się za wykonywaną stale jeżeli trwa nieprzerwanie co najmniej sześć miesięcy. Już samo literalne brzmienie tego przepisu wskazuje, że chodzi o pracę wykonywaną przez pełne miesiące, kolejno po sobie następujące.

W rezultacie Sąd Okręgowy w niniejszej sprawie badał, czy zostały spełnione warunki wynikające z art. 6 ust. 1 pkt 13a powołanej wyżej ustawy, a więc czy sporne umowy zlecenia odpowiadały warunkom ubezpieczenia obowiązującym w ustawie z dnia 19 grudnia 1975 r. o ubezpieczeniu społecznym osób wykonujących pracę na rzecz jednostek gospodarki uspołecznionej na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia. Zgodnie z art. 1 powołanej ustawy obowiązkowe ubezpieczenie społeczne określone ustawą, zwane dalej „ubezpieczeniem", obejmuje osoby wykonujące stale i odpłatnie pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia, zawartej z jednostkami gospodarki uspołecznionej (ust. 1). Umową agencyjną lub umową zlecenia w rozumieniu ustawy, zwaną dalej "umową", jest umowa, na podstawie której osoba ją zawierająca zobowiązuje się do wykonywania określonych czynności w imieniu jednostki gospodarki uspołecznionej lub na rzecz tej jednostki (ust. 2). Pracę uważa się za wykonywaną stale, jeżeli trwa nieprzerwanie co najmniej sześć miesięcy (ust. 3).

W przypadku wnioskodawczyni umowa zlecenia z PPHU (...) z dnia 6.06.1994r. była zawarta na okres od 6.06. do 30.06.1994r. a umowa zlecenia w/w firmą z dnia 11.07.1994r. na okres od 11.07. do 31.07.1994r., zaś umowa zlecenia z 8.08.1994r. z L. S. została zawarta na okres od 8.08.1994r. do 20.08.1994r. Z systemu ZUS wynika przy tym, że wnioskodawczyni nie była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych w związku z zawarciem, którejkolwiek z w/w umów zlecenia. Dodać należy jedynie gwoli ścisłości, że do 22 lutego 1995r. od każdego zatrudnionego na umowę - zlecenie na czas krótszy niż 30 dni nie trzeba było płacić składek, co oznacza, że umowa zlecenia z PPHU (...) z dnia 6.06.1994r. i umowa zlecenia z 8.08.1994r. z L. S. nie podlegały oskładkowaniu. Analiza akt rozwodowych w sprawie IC 267/95 nie potwierdziła przy tym twierdzeń odwołującej, jakoby złożyła w tym postępowaniu dokumenty zaświadczające jej pracę na umowy zlecenia w latach 1994-1996 w trzech prywatnych zakładach krawieckich, z których to zaświadczeń miałoby wynikać, że w rzeczywistości mimo tak sformułowanych umów zlecenia wykonywała pracę na ich podstawie jak na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony, a zatem dłuższy niż by to wynikało ze złożonych do akt rentowych kserokopii umów zlecenia. A tym samym odwołująca nie wykazała, ani trzeciego spornego zatrudnienia w zakładzie krawieckim przy ul. (...) w Ł., co do którego podała, że nie pamięta nazwiska właścicielki, ani też, że faktyczny okres jej zatrudnienia na podstawie badanych umów zlecenia trwał dłużej niż to wynikało z ich treści i tym samym podlegał oskładkowaniu spełniając warunek z art. 6 ust. 1 pkt 13a powołanej wyżej ustawy. Odwołująca nie zaoferowała też w toku postępowania żadnego innego dowodu poza powołaniem się na akta sprawy rozwodowej I C 267/95. Gwoli ścisłości jedynie należy wskazać, że lektura tych akt wskazuje, że wnioskodawczyni nie złożyła tam żadnych zaświadczeń, o których twierdziła a jedynie wspomniała w piśmie procesowym z dnia 14.10.1997r. , że osiąga dodatkowe doraźne dochody z krawiectwa i nie przekraczają w skali roku kwoty 5000 zł /k. 152-153 załączonych akt IC 267/95/.

Postępowanie dowodowe w niniejszym postępowaniu sądowym wykazało, że nie było więc podstaw do uwzględnienia przez ZUS do stażu pracy wnioskodawczyni okresu wykonywania pracy w prywatnych zakładach krawieckich na podstawie spornych umów zlecenia, albowiem w badanym okresie obejmującym lata 1994-1996 wnioskodawczyni wykazała okres krótszy niż wymagane 6 miesięcy wykonywania takiej pracy przez co nie może być on uznany za składkowy i uwzględniony przy ustalaniu wysokości jej renty w rozumieniu art. 6 ust. 2 pkt 13a ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Również w systemie ZUS nie ma informacji, by któryś z tych okresów zatrudnienia w prywatnych zakładach krawieckich był zgłoszony przez płatników do ubezpieczeń społecznych.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 477(14) § 1 k.p.c. oddalił odwołanie wnioskodawczyni, potwierdzając tym samym prawidłowość zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. z dnia 11.05.2017 r. , o czym orzeczono, jak w sentencji wyroku.

A.P.