Sygn. akt VIII U 1547/17
Decyzją z dnia 27 czerwca 2017 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił A. C. (1) prawa do wypłaty części uzupełniającej świadczenia od dnia 1 kwietnia 2017 roku, gdyż wnioskodawca nadal jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 1,17 ha, zgodnie z pismem Urzędu Gminy P..
/decyzja z dnia 27 czerwca 2017 roku k. 69- 69v akt KRUS/
Odwołanie od powyższej decyzji, w dniu 17 lipca 2017 roku, złożył A. C. (1), wnosząc o jej zmianę i wypłatę części uzupełniającej emerytury rolniczej od dnia 1 kwietnia 2017 roku. Wskazał, że jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego, ale nie prowadzi go, gdyż nie pozwala mu na to stan zdrowia.
/odpowiedź na odwołanie z dnia 17 lipca 2017 roku k. 2 -3/
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie.
/odpowiedź na odwołanie z dnia 2 sierpnia 2017 roku k. 8 - 8v/
Na rozprawie w dniu 13 grudnia 2017 roku pełnomocnik wnioskodawcy poparł odwołanie, zaś pełnomocnik KRUS wniósł o jego oddalenie.
/stanowiska stron e - protokół z dnia 13 grudnia 2017 roku 00:01:54 - 00:04:10/
Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny :
W dniu 22 marca 2007 roku A. C. (1) złożył w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wniosek o przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury. Jednocześnie wraz z wnioskiem, przedłożył w organie rentowym, umowę dzierżawy z dnia 8 marca 2007 roku. W umowie tej, A. C. (1) wskazał, że jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 5,8856 ha fizycznego, położonego w miejscowości C. Wielki, składającego się z działek o numerach: 37, 73, 96, 97/4 i 78. Ponadto oświadczył, że wydzierżawia, na 10 lat działki o numerach: 73, 96, 97/4 i 78 A. C. (2), a sobie pozostawia działkę numer (...) o pow. 0,0558 ha, przy czym nie przekracza ona 1 ha fizycznego i nie stanowi 1 ha przeliczeniowego użytków.
/wniosek z dnia 22 marca 2007 roku 1- 1v akt KRUS, umowa dzierżawy z dnia 8 marca 2007 roku k. 20 -20v akt KRUS, zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 13 grudnia 2017 roku 00:34:55 - 00:37:44 w zw. z wyjaśnieniami 00:04:12 - 00:16:29 płyta CD k. 74,
Decyzją z dnia 16 marca 2007 roku, organ rentowy przyznał wnioskodawcy wcześniejszą emeryturę rolniczą od dnia 14 marca 2007 roku.
/decyzja z dnia 16 marca 2007 roku k. 24 -24v akt KRUS/
Z uwagi na fakt, że odwołujący się osiągnął wiek emerytalny, upoważniający do przyznania emerytury rolniczej, decyzją z dnia 22 lutego 2012 roku, Kasa przyznała A. C. (1) emeryturę rolniczą.
/decyzja z dnia 22 lutego 2012 roku k. 37 -37v akt KRUS/
W dniu 10 czerwca 2016 roku umowa dzierżawy z dnia 8 marca 2007 roku za porozumieniem stron została rozwiązana.
/rozwiązanie umowy dzierżawy z dnia 10 czerwca 2016 roku k. 55 akt KRUS/
Aktem notarialnym z dnia 10 czerwca 2016 roku, A. C. (1) , darował swojej siostrzenicy S. B., działki o numerach ewidencyjnych (...), o łącznej powierzchni 4,7722 ha,
/akt notarialny z dnia 10 czerwca 2016 roku k. 48 - 51v akt KRUS/
Decyzją z dnia 23 marca 2017 roku Kasa wstrzymała wypłatę części uzupełniającej emerytury rolniczej od dnia 1 kwietnia 2017 roku, z uwagi na fakt, iż umowa dzierżawy wygasła.
/decyzja z dnia 23 marca 2017 roku k. 44- 45 akt KRUS/
W dniu 2 czerwca 2017 roku A. C. (1) złożył w Kasie oświadczenie, że nie jest właścicielem ani nie prowadzi działalności rolniczej na pozostawionych sobie gruntach o powierzchni 1,0576 ha.
/oświadczenie z dnia 2 czerwca 2017 roku k. 61 akt KRUS/
W piśmie procesowym z dnia z dnia 26 czerwca 2017 roku Wójt Gminy P. poinformował, że A. C. (1) jest współwłaścicielem w ¾ gospodarstwa rolnego o ogólnej powierzchni 1,17 ha fizycznych i 0,3480 ha przeliczeniowych. Wszystkie wymienione grunty sklasyfikowane są w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne i objęte są podatkiem rolnym.
/pismo z dnia 26 czerwca 2017 roku k. 68 akt KRUS/
Zaskarżoną decyzją z dnia 27 czerwca 2017 roku Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił A. C. (1) prawa do wypłaty części uzupełniającej świadczenia od dnia 1 kwietnia 2017 roku, gdyż wnioskodawca nadal jest współwłaścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 1,17 ha zgodnie z pismem Urzędu Gminy P..
/decyzja z dnia 27 czerwca 2017 roku k. 69- 69v akt KRUS/
Wnioskodawca od 1994 roku leczy się u lekarza rodzinnego, głównym schorzeniem są zmiany ze strony układu krążenia. A. C. (1) w ostatnim czasie był trzy raz hospitalizowany tj. od dnia 25 grudnia 2016 roku do dnia 4 stycznia 2017 roku, od dnia 17 lutego do dnia 21 lutego 2017 roku oraz od dnia 22 maja do 25 maja 2017 roku w Wojewódzkim (...) w Ł. na Oddziale Kardiologicznym z uwagi na rozpoznaną niedomykalność zastawki mitralnej III/II st., umiarkowaną niedomykalność zastawki trójdzielnej, niewydolność serca z obniżoną frakcją wyrzutową lewej komory w klasie czynnościowej II wg (...), inplantacją kardiowertera defibrylatora, migotanie przedsionków w II klasie wg (...), cukrzycę typu 2 w trakcie farmakoterapii -leki doustne, komicznym zapaleniem pęcherzyka żółciowego, przerostem gruczołu krokowego i żylakami kończyn.
/ zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 13 grudnia 2017 roku 00:34:55 - 00:37:44 karty informacyjne k. 5, 6 - 7, zaświadczenie lekarskie k. 4 oraz dokumentacja medyczna - wszyta koperta k. 59/
Wnioskodawca posiada gospodarstwo o powierzchni 1,17 ha, za wskazane grunty opłaca podatek rolny. Działka została zaliczona do V i VI kategorii ziemi. Na terenie działki są drzewa, które owocują, jednak nie są opryskiwane dlatego też owoce nie nadają się ani do przetwórstwa ani do spożycia. Działania wnioskodawcy w sadzie ograniczyły się jedynie do wycięcia odrostów tych drzew, obecnie nie robi już nawet tego. Ubezpieczony pozwalał bezpłatnie innym korzystać z owoców. Druga część działki znajduje się przy lesie jakieś 500- 600 metrów od zabudowań i jest używana jako boiska przez dzieci z jego rodziny. Ponadto A. C. (1) w ramach działki ma jeszcze łąkę o powierzchni 50 arów, którą użycza sąsiadowi na wypas bydła i pobiera z tego tytułu pieniądze. Wnioskodawca nie wykorzystuje działki rolniczo, stanowi ona nieużytek porośnięty krzakami i dzikimi jeżynami, nie jest odchwaszczana. Nie wynajmuje nikogo do pracy w gospodarstwie.
/decyzja z dnia 1 czerwca 2017 roku k. 30, zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 13 grudnia 2017 roku 00:34:55 - 00:37:44 w zw. z wyjaśnieniami 00:04:12 - 00:16:29 płyta CD k. 74, zeznania świadka T. N. e - protokół z dnia 13 grudnia 2017 roku 00:18:19 - 00:23:35 płyta CD k. 74, zeznania świadka A. G. e - protokół z dnia 13 grudnia 2017 roku 00:23:35 -00:28:07 płyta CD k. 74, zeznania świadka P. K. e - protokół z dnia 13 grudnia 2017 roku -00:28:07 - 00:32:33 płyta CD k. 74/
Wnioskodawca nie posiada żadnego inwentarza żywego.
/zeznania wnioskodawcy e - protokół z dnia 13 grudnia 2017 roku 00:34:55 - 00:37:44 w zw. z wyjaśnieniami 00:04:12 - 00:16:29 płyta CD k. 74, zeznania świadka A. G. e - protokół z dnia 13 grudnia 2017 roku 00:23:35 -00:28:07 płyta CD k. 74, zeznania świadka P. K. e - protokół z dnia 13 grudnia 2017 roku -00:28:07 - 00:32:33 płyta CD k. 74
Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o powołane dowody z dokumentów zgromadzone w aktach KRUS, których treść nie była kwestionowana przez strony procesu. W ocenie Sądu dokumentacja ta w pełni zasługiwała na obdarzenie jej wiarą w całości. W pozostałej części Sąd oparł się na zeznaniach wnioskodawcy oraz świadków T. N., A. G. i P. K.. Świadkowie będący sąsiadami wnioskodawcy potwierdzili, że A. C. (1) nie wykonuje żadnych prac na posiadanej działce. Łąkę, nieformalnie, użycza sąsiadowi w celu wypasu bydła, zaś sad i pozostała część działki , stanowi nieużytek, który nie przynosi żadnych korzyści finansowych. Co istotne, wnioskodawca nie posiada, również, żadnego inwentarza żywego, zatem nie zachodzi potrzeba, aby podjąć jakąkolwiek uprawę z przeznaczeniem na pasze . Dodatkowo, także stan zdrowia tj. głównie schorzenia kardiologiczne, oraz współistniejące choroby, sprawiają, że wnioskodawca nie jest w stanie prowadzić żadnej działalności rolniczej. Zdaniem Sądu, zeznania przesłuchanych w sprawie osób, były logiczne, zgodne i wzajemnie ze sobą korelowały, zatem brak było jakichkolwiek podstaw do odmówienia dania im wiary.
Przy ustalaniu stanu faktycznego, Sąd Okręgowy oddalił wniosek dowodowy pełnomocnika wnioskodawcy, o wezwanie Prezesa KRUS, celem zajęcia stanowiska w sprawie. Strona pozwana była w niniejszym postępowaniu reprezentowana przez pełnomocnika, który został umocowany, przez Prezesa KRUS, do działania w sprawie. Pełnomocnik KRUS, na rozprawie w dniu 13 grudnia 2017 roku , zajął stanowisko poprzez złożenie oświadczenia, że wnosi o oddalenie odwołania. W związku z tym nie zachodziła konieczność dodatkowego wzywania prezesa KRUS, skoro umocowany przez niego pełnomocnik, stanowisko strony pozwanej, wyartykułował, w czasie toczącego się postępowania przed Sądem Okręgowym.
W tym stanie faktycznym podejmowane czynności doprowadziłyby jedynie do przedłużenia się postępowania przed Sądem pierwszej instancji, w obliczu wyjaśnionych już okoliczności. Zatem wniosek jako nieuzasadniony podlegał oddaleniu.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Odwołanie A. C. (1) jako zasadne zasługuje na uwzględnienie.
W myśl art. 28 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst jednolity Dz. U. 2016 roku, poz. 277 ze zm.) wypłata emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia ulega częściowemu zawieszeniu na zasadach określonych w ust. 2-8, jeżeli emeryt lub rencista prowadzi działalność rolniczą.
Zgodnie z art. 28 ust. 2 cytowanej ustawy zawieszenie wypłaty dotyczy:
1) części uzupełniającej emerytury rolniczej lub renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy,
2) emerytury lub renty inwalidzkiej z ubezpieczenia społecznego rolników indywidualnych i członków ich rodzin w części równej 95 % emerytury podstawowej i obejmuje całość lub określony ułamek tej części świadczenia.
Stosownie do art. 28 ust. 3 powyższej ustawy, wypłata ulega zawieszeniu w całości, jeżeli emeryt lub rencista nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, z zastrzeżeniem ust. 5-7, 9 i 10.
Wedle art. 28 ust. 4 ustawy uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego, nie uwzględniając:
1) gruntów wydzierżawionych, na podstawie umowy pisemnej zawartej co najmniej na 10 lat i zgłoszonej do ewidencji gruntów i budynków, osobie niebędącej:
a) małżonkiem emeryta lub rencisty,
b) jego zstępnym lub pasierbem,
c) osobą pozostającą z emerytem lub rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym,
d) małżonkiem osoby, o której mowa w lit. b lub c;
2) gruntów trwale wyłączonych z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów, w tym zalesionych gruntów rolnych;
3) gruntów i działów specjalnych należących do małżonka, z którym emeryt lub rencista zawarł związek małżeński po ustaleniu prawa do emerytury lub renty rolniczej z ubezpieczenia;
4) własności (udziału we współwłasności) nieustalonej odpowiednimi dokumentami urzędowymi, jeżeli grunty będące przedmiotem tej własności (współwłasności) nie znajdują się w posiadaniu rolnika lub jego małżonka.
Analizując okoliczności sprawy, Sąd doszedł do przekonania, że organ rentowy dokonał błędnej wykładni przepisu a rt.28 ust.4 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników i doszedł do niewłaściwego wniosku, że ubezpieczony jako emeryt nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej. W ocenie Sądu powyższy przepis nie reguluje wyczerpująco sytuacji, w których uzasadnione jest przyjęcie, że emeryt zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, ale wskazuje jedno z kryteriów, kiedy należy uznać, że emeryt nie prowadzi już działalności rolniczej. Z przepisu tego nie wynika natomiast, że przez sam fakt, iż emeryt lub jego małżonek jest właścicielem gospodarstwa rolnego, uzasadnione jest przyjęcie, że emeryt ten nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej. W ocenie Sądu o tym, czy emeryt zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej decyduje każdorazowo stan faktyczny, a zatem fakt, czy dana osoba rzeczywiście prowadzi działalność rolniczą - pracuje w gospodarstwie rolnym. Na stanowisku takim stoi również Sąd Najwyższy (vide: uchwała SN z 6 maja 2004r., II UZP 5/06, OSNP 2004/22/389).
Z powyżej przytoczonego przepisu wynika, że art. 28 ust. 4 ustawy, KRUS wprowadza domniemanie prawne, iż rolnik nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej jeżeli nie wydzierżawił posiadanego gospodarstwa rolnego na okres co najmniej 10 lat osobie obcej, a umowa dzierżawy zawarta w formie pisemnej nie została zgłoszona do ewidencji gruntów i budynków.
Niezależnie, jednak, od powyższego domniemania, należy wskazać, że nie ma przeszkód, aby ubezpieczony je obalił poprzez wykazanie, że faktycznie nie prowadził działalności rolniczej, chociażby nie wydzierżawił posiadanego gospodarstwa rolnego.
W niniejszej sprawie, A. C. (1) udowodnił, że z uwagi na zły stan zdrowia nie jest w stanie prowadzić gospodarstwa rolnego. Posiadane przez niego grunty stanowią nieużytki, którymi wnioskodawca w żaden sposób się nie zajmuje. Nie zbiera owoców z sadu, nie odchwaszcza porośniętej działki zaś posiadaną łąkę użycza sąsiadowi w sposób nieformalny do wypasu bydła. Zatem uznać należy, że ubezpieczony udowodnił, iż rzeczonej działalności rolniczej nie prowadził a co za tym idzie obalił wyżej wskazane domniemanie prawne.
W świetle przedstawionych okoliczności, nie ma żadnych podstaw do uznania, że ubezpieczony prowadzi działalność rolniczą, a skoro tak , to odpadła podstawa do zawieszenia wypłaty części uzupełniającej emerytury rolniczej.
Z tych względów, mając na uwadze przedstawione wyżej rozważania, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 14 §2 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.
odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi Prezesa KRUS , wyrażając zgodę na wypożyczenie akt KRUS
E.W.