Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. II Kz 128/13

POSTANOWIENIE

Dnia 19 lipca 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Prezes SO Robert Pelewicz (spraw.)

Sędziowie: Sędzia SO Adam Bąk

Sędzia SO Zdzisław Błasiak

Protokolant: st. sekr. sąd. Marta Czachurska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Tarnobrzegu – Janusza Woźnika

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 19 lipca 2013r.

sprawy J. S.

oskarżonego o czyn z art. 271 § 2 kk i inne

w przedmiocie zażalenia oskarżyciela subsydiarnego na postanowienie Sądu Rejonowego
w M.VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w K. z dnia 12.06.2013r.
w sprawie VII K 217/13 o odmowie zwolnienia od opłaty od subsydiarnego aktu oskarżenia

na podstawie art.437 § 1 kpk

p o s t a n a w i a:

utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 12.06.2013r., Sąd Rejonowy wM. VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w K., w sprawie II K 217/13 na podstawie
art. 623 kpk i art. 640 kpk nie uwzględnił wniosku i nie zwolnił M. M. od uiszczenia zryczałtowanych wydatków w kwocie 300 zł od subsydiarnego aktu oskarżenia.

Na to postanowienie zażalenie wniosła M. M. podnosząc w nim, że ma ciężką sytuację finansową, na utrzymaniu posiada pięcioro dzieci, a jej mąż przebywa w zakładzie karnym. Ponadto podkreśliła, że jej gospodarstwo rolne zostało zalane przez wodę i nie przynosi ono odpowiedniego dochodu, a uzyskiwany przez ich rodzinę zasiłek pozwala jedynie na zakup biletów dla dzieci.

Sąd Okręgowy stwierdził, co następuje:

Zażalenie M. M. jako nie zasadne na uwzględnienie nie zasługuje.

Zgodnie z treścią art. 623 kpk Sąd zwalnia osobę w całości lub w części od wyłożenia kosztów podlegających uiszczeniu przy wnoszeniu pisma procesowego, jeżeli wykazała ona, że ze względu na jej sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów wyłożenie ich byłoby zbyt uciążliwe. W/wskazana norma prawna reguluje kwestie zwolnienia od kosztów podlegających uiszczeniu przy wnoszeniu pisma procesowego. Zwolnienie od kosztów może nastąpić, jeżeli „istnieją podstawy” do takiego zwolnienia, a nie tylko, gdy osoba „wykazała” określone okoliczności. Wskazać również należy, że ciężar dowodu co do istnienia okoliczności uzasadniających zwolnienie od kosztów spoczywa na osobie ubiegającej się
o to zwolnienie (zob. SN V KZ 10/96, OSNKW 1996, nr 7-8, poz. 46; SN II KZ 65/04, OSNKW-R 2004, poz. 2073; SN III KZ 60/05, OSNKW-R 2006, poz. 151). Ponadto ubiegający się o zwolnienie od wyłożenia kosztów nie może liczyć na przyjęcie przez Sąd domniemania, że jego sytuacja materialna uniemożliwia mu lub utrudnia ich wyłożenie, lecz winien przedstawić dokumenty stwierdzające jego rzeczywisty stan majątkowy i wysokość dochodów oraz sytuację rodzinną.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt przedmiotowej sprawy należy podkreślić, że z analizy akt II K 217/13 wynika, iż M. M. zamieszkuje w domu jednorodzinnym wraz z przylegającym gospodarstwem o powierzchni 9,56 h fizycznego. Posiada ona również żywy inwentarz w postaci 9 szt. bydła, 4 szt. trzody chlewnej oraz ciągnik rolniczy należący do syna (k. 3-4). Tak więc trudno zgodzić się, w ocenie Sądu odwoławczego
z argumentacją skarżącej, iż posiadanie w/wskazanego areału oraz inwentarza powoduje, że nie jest ona w stanie uiścić zryczałtowanej opłaty od wniesionego subsydiarnego aktu oskarżenia w kwocie 300 zł. Za tym twierdzeniem przemawiają chociażby te okoliczności, że posiadając gospodarstwo rolne o powierzchni 9,56 h fizycznego nie sposób przyjąć, iż nie przynosi ono dochodu, który umożliwiłby M. M. zapłatę jednorazowej kwoty 300 zł. Ponadto jak to sama skarżąca wskazała we wniesionym zażaleniu uzyskuje ona jeszcze zasiłek rodzinny, co stanowi również jej źródło utrzymania.

Zaakcentować również należy, że M. M. składając wniosek o zwolnienie jej od zryczałtowanej opłaty od subsydiarnego aktu oskarżenia nie poparła przytoczonych tam okoliczności żadnymi dokumentami w postaci rachunków czy faktur. Natomiast zgodnie
z regułami wykładni art. 623 kpk ciężar dowodu co do istnienia okoliczności uzasadniających zwolnienie od kosztów spoczywa na osobie ubiegającej się o to zwolnienie, czyli na M. M..

Zważyć również wypada, że instytucja zwolnienia z opłaty jest formą udzielenia pomocy najbiedniejszym, którzy faktycznie nie posiadają żadnych dochodów, zaś
w stosunku do tych osób, które mają źródła utrzymania wymagane jest poczynienie odpowiednich oszczędności w celu pokrycia kosztów sądowych inicjowanych złożonymi przez nich pismami procesowymi. Ponadto środki pieniężne, które mają być wydatkowane na pokrycie kosztów sądowych powinny być traktowane na równi z innymi wydatkami, zaś niedopuszczalne jest stanowisko, że koszty sądowe powinny ponosić tylko te osoby, które dysponują jakimiś oszczędnościami czy też nadwyżkami w zakresie swoich zarobków.

Dlatego też Sąd Rejonowy w M. VII Zamiejscowy Wydział Karny
z siedzibą w K. słusznie nie uwzględnił wniosku M. M. o zwolnienie jej od zryczałtowanej opłaty od wniesionego subsydiarnego aktu oskarżenia, skoro nie wykazała ona w sposób należyty, że uiszczenie opłaty w wysokości 300 zł od wniesionego subsydiarnego aktu oskarżenia byłoby dla skarżącej i jej rodziny zbyt uciążliwe.

Mając na uwadze naprowadzone wyżej okoliczności zażalenie M. M. nie mogło odnieść oczekiwanego przez skarżącą skutku. Znalazło to swój wyraz w treści niniejszego postanowienia. Utrzymując w mocy zaskarżone orzeczenie Sąd odwoławczy działał w oparciu o art.437§1 kpk.