Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 6 listopada 2017 roku

Sąd Apelacyjny w Krakowie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący:SSA Jan Kremer (spr)

Sędziowie:SA Marek Boniecki

SA Sławomir Jamróg
po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2017 roku w Krakowie
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z powództwa Z. D.
przeciwko K. D.
o zachowek

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 24
kwietnia 2017 r., sygn. akt I C 965/16 w przedmiocie wyłącznie sędziego

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że wyłączyć Sędziego Sądu Okręgowego w
K. M. F. (1) od rozpoznania sprawy.

SSA Marek Boniecki SSA Jan Kremer SSA Sławomir Jamróg

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy w Krakowie oddalił wniosek
pozwanego o wyłączenie Sędziego Sądu Okręgowego w Krakowie M. F. (1) od
rozpoznania sprawy oraz oddalił wniosek Sędziego Sądu Okręgowego w Krakowie M.
F. o wyłączenie go od rozpoznawania sprawy.

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał, że pozwany K. D. w dniu 19
marca 2017 roku złożył do Sądu Okręgowego w Krakowie wniosek o wyłączenie Sędziego
Sądu Okręgowego M. F. (1) od rozpoznania przedmiotowej sprawy uzasadniając to, że
wyżej wymieniony Sędzia w sposób stronniczy i nierzetelny prowadzi sprawę, narusza w
sposób ciągły prawo, fałszuje okoliczności sprawy, dręczy świadka, opiera się na dowodach
uzyskanych z przestępstwa oraz ukrywa przestępstwa. Sędzia Sądu Okręgowego w Krakowie
M. F. (1) w dniu 10 kwietnia 2017 roku złożył wniosek o wyłączenie go od rozpoznania
sprawy. W uzasadnieniu swego wniosku Sędzia podał, że nie jest on w stanie dalej w sposób
obiektywny rozpoznać sprawy, gdyż czuje się On skrzywdzony twierdzeniami pozwanego
zawartymi w jego wniosku o wyłączenie sędziego.

W ocenie Sądu Okręgowego wniosek pozwanego nie zasługiwał na uwzględnienie.
Okolicznością uzasadniającą wątpliwość co do bezstronności Sędziego nie jest sposób
procedowania w danej sprawnie. Kwestie związane z prowadzeniem postępowania
dowodowego, wydanymi orzeczeniami, czy zarządzeniami nie stanowią podstawy do
wyłączenia sędziego w danej sprawie, natomiast to, czy postępowanie prowadzone jest
prawidłowo podlega ocenie jedynie przez Sąd wyższej instancji w ramach merytorycznej
kontroli środka odwoławczego. Niezadowolenie strony, emocjonalnie zaangażowanej w
sprawę nie może uzasadniać wyłączenia sędziego.

Także wniosek samego Sędziego S O M. F.o wyłączenie od rozpoznania
przedmiotowej sprawy nie zasługiwał zdaniem Sądu, na uwzględnienie. Okoliczności
wskazane we wniosku przez Sędziego Referenta nie są wystarczające do Jego wyłączenia od
rozpoznania sprawy. Zarzuty kierowane przez strony procesu względem sędziów nie mogą
powodować wykorzystywania środka prawnego z art. 49 k.p.c.

Postanowienie to zaskarżył pozwany wnosząc o jego zmianę poprzez wyłączenie
Sędziego Sądu Okręgowego M. F.od rozpoznania sprawy.

W swym zażaleniu pozwany zawarł niezadowolenie ze sposobu procedowania składu
sędziowskiego wydającego postanowienie a nadto niezadowolenie ze sposobu procedowania
Sądu w osobie sędziego F..

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Zażalenie powoda zasługuje na uwzględnienie prowadzące do zmiany zaskarżonego
postanowienia, choć nie z przyczyn podanych w zażaleniu.

Sąd Okręgowy w Krakowie zasadnie oddalił wniosek pozwanego o wyłączenie
sędziego Sądu Okręgowego M. F., od rozpoznania sprawy, oceniając wniosek na
datę jego wpłynięcia. Trafnie wskazał, że wniosek w zakresie w jakim stanowi wyraz
niezadowolenia strony ze sposobu procedowania Sądu nie może być podstawą wyłączenia
sędziego w oparciu o przepis art.49 k.p.c. Ewentualne błędny proceduralne popełnione przez
Sąd winny być bowiem kwestionowane w postępowaniu apelacyjnym bądź zażaleniowym.
Pozostała zaś część wniosku nie odwołuje się do konkretnych zdarzeń, a zarzuty są
nieuzasadnione, a nawet godzące w powagę wymiaru sprawiedliwości i osobiście sędziego.

Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżone postanowienie nie ze względu na podniesione w
nim zarzuty, ale wskutek konsekwencji oświadczenia sędziego M. F.. Podstawą
zmiany zaskarżonego postanowienia jest oświadczenie sędziego M. F., w którym
stwierdził, że wobec zarzutów pozwanego trudno będzie mu zachować obiektywizm przy
rozpoznaniu sprawy w kontekście wniosku pozwanego, który poddaje wątpliwość
bezstronność sędziego. Stwierdził nadto, że wniosek pozwanego i zarzuty spowodowały u
niego poczucie krzywdy.

Stanowisko Sędziego nie jest właściwe i wywołuje istotne zastrzeżenia, niemniej
spowodowało ono konieczność zmiany orzeczenia i uwzględnienia wniosku, wobec poddania
przez sędziego M. F. w wątpliwość własnego obiektywizmu. To zaś spowodowało zmianę
okoliczności już po wpłynięciu wniosku strony, jak i zmianę oceny stanu rzeczy po dacie
orzeczenia Sądu Okręgowego.

Oświadczenie sędziego poddającego w wątpliwość własny obiektywizm w
rozpoznawaniu strony, uzasadnia jej wniosek o wyłączenie sędziego wobec ujawnienia przez
niego możliwości braku obiektywizmu i bezstronności. Sąd Apelacyjny kierując się
powyższym dokonał zmiany orzeczenia.

Instytucja wyłączenia sędziego na wniosek (iudex suspectus) nie jest związana z
wystąpieniem jakiejkolwiek wątpliwości co do bezstronności sędziego rozpoznającego
sprawę, ale z ujawnieniem się uzasadnionych wątpliwości co do bezstronności sędziego.
Zatem o możliwości wyłączenia sędziego od rozpoznania sprawy nie decyduje samo odczucie
strony co do bezstronności sędziego, ale odczucie co do tych wątpliwości musi być
uzasadnione w okolicznościach danej sprawy. Powstały stan rzeczy obiektywnie taką
wątpliwość uzasadnił.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny postanowił jak w sentencji na zasadzie
art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.

SSA Marek Boniecki SSA Jan Kremer SSA Sławomir Jamróg