Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

G., dnia 26 maja 2017r

Sąd Rejonowy w Gdyni, I Wydział Cywilny

Przewodniczący : SSR Małgorzata Nowicka - Midziak

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 maja 2017r

sprawy z powództwa H. K.

przeciwko Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G.

o ustalenie

1.  ustala, że umowa pożyczki konsumenckiej zawarta między stronami o nr (...) z dnia 19 maja 2015r jest nieważna;

2.  nie obciąża pozwanego kosztami procesu;

3.  koszty opłaty od pozwu przejmuje na rachunek Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Gdyni.

Sygn. akt I C 484/17

UZASADNIENIE

Powódka H. K. wystąpiła z pozwem, ostatecznie przeciwko Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo – Kredytowej im. F. S. z siedzibą w G., o stwierdzenie nieważności umowy pożyczki nr (...) z dnia 19.05.2015r, na podstawie której całkowicie ubezwłasnowolniona powódka (od dnia 18.05.2015r) otrzymała pożyczkę w kwocie 26 500 zł. Nie wiadomo co się stało z kwotą pożyczki. Umowa pożyczki jest nieważna z uwagi na stan zdrowia powódki w chwili zawierania umowy, wyłączający możliwość podjęcia świadomej decyzji w przedmiocie zaciągnięcia poważnego zobowiązania pieniężnego, a powództwo jest niezbędne, w ocenie opiekuna prawnego powódki, aby wstrzymać ewentualne kroki w celu przymusowej i kosztownej egzekucji.

(pozew k. 2-3)

W odpowiedzi na pozew, pozwana Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa im. F. S. z siedzibą w G. uznała powództwo, wniosła o nieobciążanie pozwanej kosztami procesu na podstawie art. 102 kpc. Pozwana przyznała, że umowa pożyczki zawarta z powódką dnia 19.05.2015r jest nieważna (art. 14§1 kc) Pozwana wskazała, że w chwili zawierania umowy nie miała wiedzy o ubezwłasnowolnieniu powódki. Pozwana powzięła wiadomość o stanie zdrowia powódki z pisma jej opiekuna prawnego, doręczonego w dniu 24.01.2017r. Pozwana nie wniosła pozwu o zapłatę w związku z nie wywiązaniem się powódki z umowy pożyczki.

(odpowiedź na pozew k. 48-49)

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Powódka H. K. w dniu 19.05.2015r zawarła z pozwaną Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową im. F. S. z siedzibą w G. umowę pożyczki nr (...)r na kwotę 26 500 zł. Powódka w dniu zawarcia umowy była osobą ubezwłasnowolnioną całkowicie z uwagi na chorobę psychiczną, na podstawie postanowienia Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 18.05.2015r w sprawie o sygn. akt I Ns 297/14. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 11.06.2015r. Nie wiadomo co się stało z odebraną przez powódkę kwotę pożyczki.

W sprawie o sygn. akt III RNS 163/15 na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Kaliszu opiekunem prawnym całkowicie ubezwłasnowolnionej powódki został jej syn P. K.. Obecnie powódka przebywa w Domu Pomocy Społecznej w C. – W.. Powódka otrzymuje ze swojej emerytury - w kwocie netto 934,24 zł., miesięcznie około 200 zł. na zaspokojenie podstawowych potrzeb. Pozostała część emerytury jest przekazywana na rzecz (...) jako odpłatność częściowa za pobyt. Brakującą część należności z pobyt powódki pokrywa opiekun prawny powódki. Powódka posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności - znaczne - do dnia 31.08.2020r, jest osobą całkowicie niezdolną do pracy, wymaga stałej pomocy osoby trzeciej.

Powódka nie posiada nawet części pożyczonej kwoty, nie spłaca rat, nie posiada majątku. Pożyczkodawca pismem z dnia 5.01.2017r wypowiedział umowę i wyznaczył termin spłaty trzech zaległych rat. Opiekun prawny dowiedział się o umowie i jej wypowiedzeniu od pracownika (...), w którym przebywa powódka w dniu 16.01.2017r. Okazało się, że wcześniej pożyczka była spłacana automatycznie ze środków, które pozostały na koncie powódki w pozwanej Kasie.

Powódka została zwolniona od kosztów procesu w całości.

(okoliczności niesporne)

W niniejszej sprawie nie było sporu między stronami. Pozwany uznał powództwo, przyznając tym samym prawdziwość twierdzeń powódki co do jej stanu zdrowia, stanu materialnego i okoliczności związanych z zawarciem umowy, nie kwestionując treści dołączonych przez nią dokumentów zarówno w zakresie postanowień Sądu o ubezwłasnowolnieniu powódki, ustanowieniu dla niej opiekuna prawnego, jak i faktu zawarcia umowy pożyczki, jej wypowiedzenia wobec braku spłat, jak również aktualnej sytuacji materialnej, rodzinnej i zdrowotnej powódki. Tym samym Sąd uznał wszystkie twierdzenia powódki i złożone przez nią dokumenty za w pełni wiarygodne.

Zgodnie z treścią art. 14§1 kc czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności prawnych, jest nieważna.

Art. 189 kpc stanowi, że powód może żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

Art. 213 § 2 kc Sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

Zgodnie z treścią art. 148 ¹§ 1 kpc Sąd może rozpoznać sprawę na posiedzeniu niejawnym, gdy pozwany uznał powództwo.

W niniejszej sprawie nie budziło wątpliwości Sądu, że zaskarżona umowa pożyczki jest nieważna, z uwagi na stan zdrowia powódki, potwierdzony postanowieniem Sądu Okręgowego w Kaliszu z dnia 18.05.2015r w sprawie o sygn. akt I Ns 297/14 o ubezwłasnowolnieniu całkowitym powódki z uwagi na chorobę psychiczną. Bez wątpienia powódka posiada również interes prawny, w rozumieniu art. 189 kpc, w uznaniu umowy pożyczki za nieważną, celem zapobieżenia ewentualnym roszczeniom pozwanego z tytułu niespłaconej pożyczki. Twierdzenia powódki zostały w całości przyznane przez pozwaną, która uznała powództwo w całości.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 189 kpc w zw. z art. 14§1 kc Sąd orzekł jak w punkcie 1 wyroku.

Koszty procesu Sąd omówił uzasadnieniem z dnia 16.08.2017r (k. 74 akt), sporządzonym na wniosek pozwanej z dnia 29.06.2017r (k. 69 akt) i doręczonym obu stronom procesu.

Sygn. akt I C 484/17

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 26 maja 2017 r. Sąd ustalił, że umowa pożyczki konsumenckiej zawarta między H. K. a Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową im. F. S. z siedzibą w G. o numerze (...) z 19 maja 2015 r. jest nieważna.

W punkcie 2. tego wyroku odstąpiono od obciążania pozwanego kosztami procesu, a w punkcie 3. koszty opłaty od pozwu przejęto na rachunek Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni.

Postanowienie o zwolnieniu strony pozwanej od ponoszenia kosztów procesu, mimo iż proces ten przegrała (uznając powództwo), zapadło na podstawie art. 102 k.p.c. W ocenie Sądu, w sprawie niniejszej miał miejsce szczególny wypadek, gdyż strona pozwana przy pierwszej czynności w sprawie uznała roszczenie, a jednocześnie uprawdopodobniła, że w chwili zawierania z powódką H. K. umowy pożyczki konsumenckiej (19.05.2015) nie miała wiedzy o tym, iż dzień wcześniej Sąd Okręgowy w Kaliszu orzekł o całkowitym ubezwłasnowolnieniu powódki.

Z tej samej przyczyny Sąd w punkcie 3. wyroku na podstawie art. 113 ust. 1 Ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (j.t. Dz.U. z 2016 poz. 623 z późn. zm.) w zw. z art. 102 k.p.c. przejął na rachunek Skarbu Państwa koszty opłaty od pozwu (1.325 zł) uznając, iż brak jest podstaw do obciążania nimi strony pozwanej (przegrywającej spór). Natomiast strona powodowa została zwolniona od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych w całości postanowieniem Sądu Rejonowego w Kaliszu z 17 lutego 2017 r. (k. 44).