Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 09 listopada 2017r.

Sąd Rejonowy w Gdyni, Wydział I Cywilny

w składzie

Przewodniczący: SSR Adrianna Gołuńska-Łupina

Protokolant: st. sek. sąd. Iwona Górska

po rozpoznaniu w dniu 26 października 2017 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z o.o. w W.

przeciwko M. P.

o zapłatę

oddala powództwo;

Sygnatura akt: I C 531/17

UZASADNIENIE

Stan faktyczny:

Pozwany M. P. był (...) Szkoły Wyższej (...) z siedzibą w W. (nr albumu (...)).

(dowód: ślubowanie studenckie k. 26)

W dniu 6 września 2011r. Szkoła Wyższa Psychologii (...) z siedzibą w W. zawarła z (...) finansowo – prawne M. K. sp. j. z siedzibą w W. (przekształconą następnie w (...) Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W.) umowę sprzedaży wierzytelności, na mocy której zbyła na rzecz powoda pakiet wierzytelności pieniężnych z tytułu świadczonych usług edukacyjnych.

(dowód: umowa sprzedaży wierzytelności z dnia 6 września 2011r. k. 32-33, odpis z KRS powoda k. 8-10)

Pismem z dnia 9 września 2011r. powód poinformował pozwanego o zakupie wierzytelności i wezwał go do zapłaty kwoty 10.368,26 zł w terminie 21 dni.

(dowód: wezwanie do zapłaty k. 34)

Ocena dowodów:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie przedłożonych przez stronę powodową odpisów dokumentów prywatnych. W ocenie Sądu przedłożone dokumenty prywatne same w sobie nie stanowią wiarygodnego dowodu na istnienie wymagalnego roszczenia powoda oraz na jego wysokość. Przedłożona przez stronę powodową dokumentacja dowodzi co najwyżej, iż pozwany złożył ślubowanie studenckie, lecz nie przedstawia okoliczności związanych z dalszym trwaniem stosunku prawnego, o czym mowa szczegółowo poniżej. Podkreślić należy, iż z dołączonych dokumentów nie wynika kiedy pozwany rozpoczął i zakończył studia (brak umowy czy decyzji o skreśleniu z listy studentów), w jakim trybie studiował (studia dzienne czy zaoczne), jaki był wybrany przez studenta system płatności za studia etc. Nadto, w kontekście wskazanych w pozwie dat wymagalności rat, poważne wątpliwości budzi także wysokość roszczenia.

Na marginesie należy zauważyć, że część przedłożonych dokumentów np. zarządzenie Rektora (...) dotyczące określenia zasad płatności za studia została wadliwie poświadczona za zgodność z oryginałem przez fachowego pełnomocnika powoda. Na pierwszej stronie każdego dokumentu znajdują się bowiem dwie klauzule poświadczeniowe – jedna w postaci pieczęci o treści „za zgodność z oryginałem” ze wskazaniem miejsca i daty poświadczenia opatrzona podpisem pełnomocnika oraz druga o treści „potwierdzam za zgodność z oryginałem plik od strony … do strony …” bez wskazania daty i miejsca poświadczenia oraz bez podpisu. Zgodnie natomiast z przepisem art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o radcach prawnych (tekst jednolity Dz.U. z 2017 r. poz. 1870) radca prawny ma prawo sporządzania poświadczeń odpisów dokumentów za zgodność z okazanym oryginałem w zakresie określonym odrębnymi przepisami. Poświadczenie powinno zawierać podpis radcy prawnego, datę i oznaczenie miejsca jego sporządzenia, na żądanie - również godzinę dokonania czynności. Jeżeli dokument zawiera cechy szczególne (dopiski, poprawki lub uszkodzenia) radca prawny stwierdza to w poświadczeniu. Ta druga klauzula poświadczeniowa nie spełnia powyższych wymogów. Nadto, brak jest pieczęci i podpisu pełnomocnika na każdej stronie odpisu. Nie budzi przy tym wątpliwości, że kserokopia – jako odwzorowanie oryginału – może być uznana za odpis, jednakże pod warunkiem poświadczenia jego zgodności z oryginałem (por. wyrok SN z dnia 16 czerwca 2000 r., IV CKN 59/00, LEX Nr 533122, postanowienie SN z dnia 27 lutego 1997 r., III CKU 7/97, LEX Nr 50764, wyrok SN z dnia 14 lutego 2007 r., II CSK 401/06, LEX nr 453727). Jednakże nawet abstrahując od formy przedstawionych odpisów dokumentów, z przyczyn wskazanych powyżej, nie można było uznać, że dokumenty te są wystarczającym dowodem na potwierdzenie treści stosunku prawnego i wysokości roszczenia. Dokumentacja przedstawiona przez powoda jest bowiem wybiórcza i niekompletna (np. brak umowy czy decyzji o przyjęciu na studia czy skreśleniu z listy studentów).

Kwalifikacja prawna:

Podstawę prawną powództwa stanowiły przepisy art. 160 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym w zw. z art. 509 k.c. Zgodnie z treścią art. 160 ust. 1 i 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym w brzmieniu pierwotnym organizację i tok studiów oraz związane z nimi prawa i obowiązki studenta określa regulamin studiów. Warunki odpłatności za studia określa umowa zawarta między uczelnią a studentem w formie pisemnej. Natomiast, jak stanowi art. 509 § 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Zgodnie z obowiązującą w postępowaniu cywilnym zasadą rozkładu ciężaru dowodu (art. 6 k.c.) to na stronie powodowej spoczywał obowiązek udowodnienia istnienia stosunku prawnego pomiędzy pozwanym a poprzednikiem prawnym powoda, jego treści oraz wysokości roszczenia, tym bardziej, że pozwany wyraźnie wniósł o oddalenie powództwa. W ocenie Sądu powód jednak nie sprostał ww. wymogom. Na podstawie przedstawionych przez powoda kopii dokumentów można jedynie stwierdzić, że pozwany M. P. złożył w bliżej nieokreślonej dacie ślubowanie studenckie w Szkole Wyższej Psychologii (...). Brak jest jednak szczegółowych danych dotyczących stosunku prawnego łączącego strony, albowiem powód nie przedłożył umowy o świadczenie usług edukacyjnych. Z tego względu nie wiadomo jaka była konkretnie treść stosunku prawnego łączącego strony, w tym czy pozwany był studentem studiów zaocznych czy dziennych. Nie wiadomo nawet w jakim dokładnie okresie pozwany był studentem ww. uczelni (dokument w postaci odpisu ślubowania studenckiego nie zawiera daty). Na podstawie dokumentu znajdującego się na k. 27 akt sprawy podpisanego przez księgową (...) można przypuszczać, że pozwany był studentem na kierunku psychologia w roku akademickim 2005/2006. Nadto, pozwany nie wykazał wysokości dochodzonego roszczenia, tj. wysokości czesnego, ani też terminów wymagalności należności. W niniejszej sprawie powód domagał się zapłaty dwóch rat czesnego po 3.060 zł każda nieopłaconych w terminach do dnia 5 listopada 2005r. i do dnia 5 marca 2006r., niemniej w oparciu o dołączone dokumenty nie można stwierdzić w jaki sposób zostały wyliczone powyższe kwoty. Z treści § 3 załączonej kopii Zarządzenia nr (...) Rektora Wyższej Szkoły (...) z dnia 30 września 2005r. w sprawie określenia zasad płatności wynika, że student (...) zobowiązany jest do opłacania czesnego ratami w ustalonych terminach, zgodnie z wybranym przez siebie systemem płatności. Terminy wnoszenia czesnego określało odrębne Zarządzenie Rektora. Z załączonych do pozwu dokumentów nie wynika, jaki sposób płatności wybrał pozwany. Nie wiadomo nawet czy pozwany był studentem studiów dziennych czy zaocznych, zaś z załączników do ww. zarządzenia Rektora wynika, że opłata za studia była zróżnicowana z uwagi tryb studiów. Na podstawie ww. zarządzenia Rektora można stwierdzić, że kwota 3.060 zł to rata czesnego za studia zaoczne na kierunku psychologia w przypadku wyboru płatności w dwóch ratach (k. 30v). Jednak w przypadku wyboru takiego systemu płatności – w myśl tego samego zarządzenia – termin płatności rat upływał odpowiednio w dniach 5 września 2005r. i 5 lutego 2006r., a więc w zupełnie innych datach aniżeli powód wskazuje w pozwie. Z przywołanego już zarządzenia wynika, że termin płatności rat w dniach 5 listopada 2005r. i 5 marca 2006r. był przewidziany w przypadku rozłożenia czesnego na 10 bądź 12 rat, a nie w przypadku wyboru systemu płatności w dwóch ratach. Jednak zauważyć należy, iż w przypadku rozłożenia świadczenia na 10 rat pojedyncza rata wynosi 690 zł, zaś w przypadku rozłożenia na 12 rat 575 zł. Wobec tak istotnych rozbieżności pomiędzy wysokością poszczególnych rat w przypadku wyboru systemów płatności, nie można uznać, że roszczenie zostało wykazane co do wysokości. Do pozwu nie dołączono żadnych wiarygodnych dokumentów, które potwierdzałyby, że pozwany był zobowiązany do poniesienia czesnego w wysokości wskazanej w pozwie. Niewątpliwie wybór określonego systemu płatności miał także wpływ na termin uiszczenia rat i ich wymagalność. Wobec podniesionych powyżej rozbieżności nie sposób ustalić w jakim terminie roszczenie powoda z tytułu czesnego stało się wymagalne i czy w ogóle stało się wymagalne. W konsekwencji powód nie wykazał, że pozwany opóźnia się z zapłatą i w związku z tym należą się mu odsetki za opóźnienie. Bez ustalenia daty wymagalności roszczenia nie sposób odnieść się do roszczenia o zapłatę skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie w wysokości 7.068,51 zł. Podkreślić należy, iż powód miał możliwość uzyskania dokumentów niezbędnych do sformułowania pozwu i jego należytego uzasadnienia. Podkreślić bowiem należy, iż powoda i Szkołę Wyższą Psychologii (...) z siedzibą w W. łączyła umowa sprzedaży wierzytelności. Zgodnie z treścią § 4 ust. 2 umowy w uzasadnionych przypadkach na dowód istnienia wierzytelności zbywca powinien przekazać na wezwanie nabywcy dokumenty lub kopie tych dokumentów w wersji elektronicznej lub papierowej potwierdzające wierzytelności, w tym m.in. umowę lub kopię umowy o świadczenie usług edukacyjnych, nieuregulowane faktury lub inne dokumenty potwierdzające istnienie wierzytelności oraz dowody wpłat na poczet zaspokojenia długu. W świetle powyższego postanowienia umownego strona powodowa miała w stosunku do zbywcy roszczenie o przekazanie dokumentów potwierdzających istnienie i wysokość wierzytelności. Wobec braku przedstawienia przez stronę powodową wskazanych powyżej dokumentów Sąd uznał roszczenie powoda za nieudowodnione.

Mając zatem na uwadze wszystkie przedstawione powyżej okoliczności – na mocy art. 160 ustawy z dnia 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym w zw. z art. 509 k.c. stosowanych a contrario w zw. z art. 6 k.c. – Sąd powództwo oddalił.