Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 06 grudnia 2017 r.

Sąd Rejonowy w Wieluniu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Maria Smólska-Caban

Protokolant : sekr. sąd. Agnieszka Pawlaczyk

po rozpoznaniu w dniu 06 grudnia 2017 r. w Wieluniu

na rozprawie

sprawy z wniosku F. P.

z udziałem E. M., I. G., B. S., J. P. (1), K. P. i Gminy W.

o zasiedzenie

p o s t a n a w i a:

1.  Stwierdzić, że F. i K. małżonkowie P. nabyli z dniem 01 września
2012 roku przez zasiedzenie własność nieruchomości położonej w W. obręb (...) oznaczonej numerem działki (...) o powierzchni 0,0512 ha objętej księgą wieczystą numer (...) prowadzoną przez Sąd Rejonowy w Wieluniu V Wydział Ksiąg Wieczystych.

2.  Koszty postępowania między uczestnikami wzajemnie znieść.

Sygn. akt I Ns 654/17

UZASADNIENIE

F. P. wystąpił z wnioskiem o stwierdzenie, iż nabył przez zasiedzenie z dniem 01 września 2016 r. nieruchomość znajdującą się w W. przy ulicy (...) oznaczoną numerem działki (...) w obrębie (...) o powierzchni 0,0512 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Wieluniu prowadzona jest księga wieczysta numer (...). Wnioskodawca podniósł, iż jest samoistnym posiadaczem nieruchomości, która wchodziła w skład gospodarstwa rolnego (...), przejętego decyzją z dnia 26 listopada 1981 r. na rzecz Skarbu Państwa w zamian za świadczenia emerytalne. Rodzice wnioskodawcy J. i M. małżonkowie P. nabyli w dniu 11 czerwca 1982 r. od Skarbu Państwa gospodarstwo rolne przejęte od małżonków W. i objęli w posiadanie działkę oznaczoną numerem (...) znajdującą się w W. pozostając w przekonaniu, iż działka ta tworzy całość, jako jeden numer, z działką (...) w K. i jest przedmiotem umowy sprzedaży zawartej w formie aktu notarialnego. Po śmierci J. P. (2) całe gospodarstwo rolne przejęła żona spadkodawcy M. P., która zmarła w dniu 15 marca 2013 r. Na rozprawie w dniu 06 grudnia 2017 r. wnioskodawca podniósł, iż działkę numer (...) znajdującą się w obrębie (...) w W. objął w posiadanie samoistne i uważał się za jej właściciela w dniu sporządzenia przez matkę M. P. 26 października 2009 r. w szpitalu w K. testamentu notarialnego, w którym M. P. dokonała podziału gospodarstwa rolnego przekazując działkę (...) w W. jako całość gospodarczą z działką numer (...) w K. na rzecz F. P..

Pełnomocnik wnioskodawcy na rozprawie w dniu 25 października 2017 r. domagał się zasiedzenia nieruchomości przez F. i K. małżonków P.; Sąd wezwał do udziału w sprawie K. P.,

z którą wnioskodawca pozostaje w związku małżeńskim i w ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej od 1979 roku. Na rozprawie w dniu

06 grudnia 2017 r. pełnomocnik wnioskodawcy sprecyzował ostatecznie wniosek domagając się stwierdzenia, iż F. i K. małżonkowie P. nabyli działkę (...) w W. przez zasiedzenie z dniem

01 września 2012 r.

Uczestniczka Gmina W. wniosku nie uznała i wniosła o jego oddalenie podnosząc w odpowiedzi na wniosek, iż F. P. nie wykazał okresu 30 lat nieprzerwanego posiadania samoistnego działki, która stanowiła własność Skarbu Państwa, a w dniu 01 lipca 2000 r. nabyta została przez Gminę W., co stwierdza decyzja Wojewody (...) z dnia 05 kwietnia 2017 r. Wnioskodawca i jego poprzednicy prawni nie uiszczali podatku od przedmiotowej działki.

Pozostali uczestnicy wniosek uznali.

Sąd ustalił, co następuje:

Decyzją z dnia 26 listopada 1981 r. Naczelnika Miasta i Gminy w W. przejęta została na rzecz Skarbu Państwa własność należącego do B. i K. małżonków W. gospodarstwa rolnego o powierzchni 4,3362 ha obejmującego między innymi działki oznaczone numerami (...) położone w W. oraz oznaczone numerami 979, 978/4, 979, (...) położone w K..

(dowód: decyzja k. 6-7)

Umową z dnia 11 czerwca 1982 r. M. i J. małżonkowie P. kupili od Skarbu Państwa nieruchomość znajdującą się w K. o powierzchni 1,4400 ha oznaczoną numerami działek (...).

(dowód: akt notarialny k. 8-11)

W dniu 29 września 1983 r. M. i J. małżonkowie P. nabyli od Skarbu Państwa nieruchomość znajdującą się w K. oznaczoną numerem działki (...).

(dowód: akt notarialny k. 12-15)

Rodzice wnioskodawcy, a wcześniej jego dziadkowie od lat powojennych dzierżawili od małżonków W. działki przejęte w 1981 roku przez Skarb Państwa i nabyte w 1982 roku przez J. i M. małżonków P.. J. i M. P. dzierżawili do czasu przejęcia

przez Skarb Państwa od małżonków W. również działkę oznaczoną numerem (...) znajdującą się w W., stanowiącą całość gospodarczą z działką (...) położoną w K., do której nie ma dojazdu do drogi publicznej innego niż przez działkę (...) w W.; działka (...) w W. znajduje się na skarpie dochodzącej do ulicy (...). Po nabyciu aktem notarialnym z 1982 roku nieruchomości rolnej od Skarbu Państwa J. i M. P. nadal użytkowali rolniczo i uprawiali działkę (...) położoną w obrębie W.; od tego czasu uważali ją jednak za swoją własność pozostając w przekonaniu, iż działka ta została objęta umową sprzedaży. Nikt inny poza rodziną P. od kilkudziesięciu lat nie uprawiał tej działki.

(dowód: kopia mapy ewidencji gruntów k. 28-29, kserokopia mapy k. 35,

zeznania na rozprawie w dniu 25 października 2017 r. świadków

K. R. min. 33:34 do 39:23, D. L. min. 39:23 do 46 :18,

J. Z. min. 46:19 do 59:50, zeznania na rozprawie w dniu

06 grudnia 2017 r. świadka H. C. min. 25:31 do 37:08)

J. P. (2) zmarł w dniu 19 marca 2007 r. Postanowieniem z dnia

03 grudnia 2007 r. Sąd Rejonowy w Wieluniu, na zgodny wniosek spadkobierców, dokonał działu spadku po J. P. (2) w ten sposób, iż udział spadkodawcy w gospodarstwie rolnym w całości nabyła żona M. P.. W dniu 26 października 2009 r. podczas pobytu w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w K. M. P. sporządziła testament, w którym podzieliła należące do niej gospodarstwo rolne, przeznaczając dla syna F. P. między innymi nieruchomość położoną w K.. M. P. zmarła w dniu 15 marca 2013 r.

(dowód: postanowienie SR w Wieluniu I Ns 873/07 k. 38 akt I Ns 873/07,

testament M. P. k. 6-6verte, odpis skrócony aktu zgonu

M. P. k. 7 i postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku

po M. P. k. 28 akt SR w Wieluniu I Ns 433/13)

Decyzją z dnia 05 kwietnia 2017 r. Wojewoda (...) stwierdził nieodpłatne nabycie z mocy prawa z dniem 01 lipca 2000 r. przez Gminę W. własności nieruchomości rolnej położonej w W. oznaczonej numerem działki (...) o powierzchni 0,0512 ha objętej księgą wieczystą numer (...).

(dowód: akta księgi wieczystej numer (...) k. 18 decyzja,

k. 19 opis i mapa)

Sąd zważył, co następuje:

Na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego w postaci załączonego do wniosku aktu notarialnego obejmującego umowę sprzedaży przez Skarb Państwa na rzecz J. i M. małżonków P. nieruchomości rolnej oraz znajdującej się w aktach księgi wieczystej numer (...) decyzji o przejęciu na własność Skarbu Państwa gospodarstwa rolnego (...) małżonków W. stwierdzić należy, iż rodzice wnioskodawcy J. i M. P. nabyli w dniu 11 czerwca 1982 r. część gospodarstwa rolnego stanowiącego wcześniej własność małżonków W., w tym działkę oznaczoną numerem (...) położoną w K.. Z załączonych map przedstawiających działkę numer (...) w K. i działkę numer (...) w W. oraz z zeznań świadków J. Z. (2) i H. C. (2) wynika, iż obydwie działki stanowią całość gospodarczą, a dojazd od drogi publicznej do działki numer (...) w K. prowadzi przez działkę (...) w W.. Za wiarygodne uznać należy okoliczności podnoszone przez wnioskodawcę oraz uczestniczkę E. M., iż działki nabyte przez J. i M. małżonków P. od Skarbu Państwa w

1982 roku dzierżawione były wraz z działką (...) w W. od małżonków W. najpierw przez dziadków wnioskodawcy, następnie przez jego rodziców. Potwierdzają to zeznania świadków K. R. (2), D. L. (2), H. C. (2) i J. Z. (2), zgodnie z którymi od kilkudziesięciu lat działkę tę uprawia i użytkuje wyłącznie rodzina P.. Na wiarygodność zasługują również twierdzenia wnioskodawcy, iż po zawarciu umowy kupna działki (...) w K. J. i M. małżonkowie P. pozostawali w błędnym przekonaniu, że nabyli całe uprawiane przez nich pole dochodzące aż do ulicy (...) w W.. Mając na uwadze powyższe okoliczności stwierdzić należy, iż z dniem nabycia działek należących do gospodarstwa rolnego po małżonkach W.

11 czerwca 1982 r. zmienił się dotychczasowy charakter posiadania działki numer (...) w W. przez J. i M. małżonków P., którzy od tej chwili nie uważali się już za dzierżawców nieruchomości, lecz za jej właścicieli.

Przesłanki zasiedzenia określa przepis art. 172 § 1 i 2 k.c., zgodnie z którym posiadacz nieruchomości niebędący jej właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba że uzyskał posiadanie w złej wierze; po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze. Stosownie do treści art. 336 k.c. posiadaczem samoistnym rzeczy jest ten, kto nią faktycznie włada jak właściciel. Nieruchomość znajdująca się w W. oznaczona numerem działki (...) od 1981 roku, na podstawie decyzji o przejęciu od małżonków W. gospodarstwa rolnego, stanowiła własność Skarbu Państwa. Zakaz zasiedzenia nieruchomości państwowych uchylił z dniem

01 października 1990 r. przepis art. 10 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 55, poz. 321) stanowiący, że jeżeli przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy istniał stan, który według przepisów dotychczasowych wyłączał zasiedzenie nieruchomości, a według przepisów obowiązujących po wejściu w życie tej ustawy prowadzi do zasiedzenia, zasiedzenie biegnie od dnia wejścia jej w życie; jednakże termin ten ulega skróceniu o czas, w którym powyższy stan istniał przed wejściem w życie ustawy, lecz nie więcej niż o połowę. Mając na uwadze, iż J. i M. małżonkowie P. od dnia 11 czerwca 1982 r. władali działką numer (...) w W. jak właściciele, bieg terminu zasiedzenia rozpoczął się, stosownie do powołanego przepisu art. 10 ustawy o zmianie Kodeks cywilny, w dniu 01 października 1990 r. W trakcie biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania: w 2007 roku zmarł J. P. (2) i całe gospodarstwo rolne objęła M. P., a po sporządzeniu przez M. P. w szpitalu w dniu 26 października 2009 r. testamentu i podziale gospodarstwa, działkę oznaczoną numerem (...) w W. objął w samoistne posiadanie F. P., który od tej pory władał nią jak właściciel wspólnie z żoną K. P.. Wiarygodne pozostają bowiem twierdzenia zarówno wnioskodawcy, jak i uczestniczki E. M., iż matka sporządziła w szpitalu testament i jednocześnie przekazała spadkobiercom posiadanie poszczególnych działek. Mimo, iż M. P. żyła jeszcze 4 lata stan posiadania pozostał taki, jak matka zdecydowała w szpitalu.

Odnosząc się natomiast do posiadania w dobrej lub złej wierze podnieść należy, iż J. i M. P. pozostawali wprawdzie w błędnym przekonaniu o nabyciu aktem notarialnym prawa własności działki numer (...) w W., jednak ze względu na treść umowy sprzedaży z dnia

11 czerwca 1982 r., która nie obejmowała przedmiotowej działki nie można uznać ich za posiadaczy w dobrej wierze, podobnie jak ich następców F. i K. małżonków P..

Termin zasiedzenia nieruchomości liczony od dnia 01 października 1990 r. upłynąłby w dniu 01 października 2020 r.; termin ten ulega jednak skróceniu o czas samoistnego posiadania nieruchomości przed dniem

01 października 1990 r., czyli o 8 lat i dwa miesiące. Uzasadnione jest wobec tego uwzględnienie sprecyzowanego ostatecznie wniosku i stwierdzenie nabycia własności nieruchomości położonej w W. oznaczonej numerem działki (...) przez F. i K. małżonków P. przez zasiedzenie z dniem 01 września 2012 r. Odnosząc się do zarzutu uczestniczki Gminy W., iż wnioskodawca i jego poprzednicy nie płacili podatku od nieruchomości z działki numer (...) w W. podnieść należy, iż opłacanie podatków od nieruchomości przez posiadacza samoistnego ma oczywiście znaczenie dla potwierdzenia faktu władania nieruchomością i oceny charakteru posiadania, jednak nie jest przesłanką warunkującą stwierdzenie zasiedzenia.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.