Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 kwietnia 2015 roku

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Zuzanna Adamczyk

Protokolant: protokolant Klaudia Sobczyńska

po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2015 roku w Warszawie na rozprawie

sprawy z powództwa M. S., A. S.

przeciwko D. J.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

I.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci aktu notarialnego z dnia 13 czerwca 2006 roku sporządzonego w Kancelarii Notarialnej w W. przed asesorem notarialnym K. D. zastępcą notariusza K. K. za numerem Rep (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie z dnia 06 listopada 2013 roku Sygn. akt I Co 2106/12 w zakresie § 3. 3, w którym M. J. (1) i A. S. poddali się solidarnie rygorowi egzekucji wprost w zakresie obowiązku zapłaty ceny w kwocie 120.000 złotych na rzecz D. J. w terminie do dnia 20 czerwca 2006 roku;

II.  zasądza od D. J. na rzecz M. S. i A. S. kwotę 9737,00 (dziewięć tysięcy siedemset trzydzieści siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powodowie M. S. i A. S. pozwem z dnia 08 kwietnia 2013 roku wnosili o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności w postaci aktu notarialnego z dnia 13 czerwca 2006 roku sporządzonego w kancelarii notarialnej w W. przed asesorem notarialnym K. D., zastępcą notariusza K. K. Rep. (...) zaopatrzonego w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie I Wydział Cywilny z dnia 08 listopada 2012 roku sygn. akt I Co 2106/12, na podstawie którego M. S. i A. S. zobowiązani są do zapłaty solidarnie wierzycielowi D. J. kwoty 120.000 złotych.

W załączniku do protokołu rozprawy z dnia 16 kwietnia 2015 roku powodowie sprecyzowali, że akt notarialny z dnia 13 czerwca 2006 roku Rep (...) został ostatecznie opatrzony klauzulą wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy z dnia 06 listopada 2013 roku w sprawie I Co 2106/12 ( k. 363).

Pozwany D. J. w odpowiedzi na pozew z dnia 03 marca 2014 roku wnosił o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie zwrotu kosztów procesu ( k. 169)

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny –

W dniu 08 maja 2006 roku I. M. zawarła z M. J. (1) oraz A. S. porozumienie odnoście zawarcia do dnia 10 maja 2006 roku umowy przedwstępnej lokalu mieszkalnego przy ulicy (...) w W. za cenę 315.000,- złotych, na dowód dobrych intencji i rzeczywistej woli zakupu mieszkania M. J. (1) i A. S. wręczyli I. M. kwotę 2500,- złotych. Do zawarcia umowy doszło przy udziale pośrednika nieruchomości M. M. pracującej dla biura pośrednictwa nieruchomości (...). Pośrednik nieruchomości był obecny i organizował czynności w procesie zakupu nieruchomości. Kolejno w dniu 09 maja 2006 roku I. M., J. J. działający jako pełnomocnik D. J. oraz M. J. (1) i A. S. zawarli umowę przedwstępną sprzedaży w/w nieruchomości. Sprzedający potwierdzili otrzymanie kwoty 2500 złotych, uzgodniono zadatek w kwocie 22.500 złotych, z czego 20.000 złotych kupujący zobowiązali się wpłacić na określony rachunek bankowy wskazany przez sprzedających w terminie 3 dni od uzyskania przez firmę (...) Sp. z o.o. aktualnego odpisu z księgi wieczystej prowadzonej dla lokalu będącego przedmiotem umowy.

( porozumienie z dnia 08 maja 2006 roku k. 20-21,umowa przedwstępna k. 22-24, zeznania świadka M. M. k. 318-319, zeznania powoda A. S. k. 359-361).

W dniu 13 czerwca 2006 roku I. M. i J. J. działający jako pełnomocnik D. J. zawarli z M. J. (1) ( obecnie S.) oraz A. S. umowę sprzedaży lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną własność nr (...) położonego w W. przy ulicy (...) wraz z udziałem w częściach nieruchomości wspólnej, którą stanowi grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali w wysokości 1308/100.000 za cenę 315.000 złotych. I. M. i J. J. oświadczyli, że przed podpisaniem aktu otrzymali kwotę 75.000 złotych, oraz zgodnie strony postanowiły, że pozostała część ceny w kwocie 240.000 złotych zostanie zapłacona przez M. J. (1) oraz A. S. proporcjonalnie do nabywanych przez nich praw na rzecz I. M. i D. J. w terminie do dnia 20 czerwca 2006 roku. Odnośnie powyższego obowiązku M. J. (1) oraz A. S. poddali się solidarnie rygorowi egzekucji wprost z tego aktu stosownie do treści art. 777 § 1 pkt. 4 kpc. W Kancelarii Notarialnej sprzedający wskazali nabywcom jeden numer rachunku bankowego, na który mieli wpłacić pozostałą część ceny.

( umowa sprzedaży zawarta w formie aktu notarialnego w kancelarii notarialnej w W. przed asesorem notarialnym K. D., zastępcą notariusza K. K. Rep. (...) k. 12-19, zeznania świadka M. M. k. 319, zeznania świadka I. M. k. 358, zeznania powoda A. S. k. 359-361, protokół przesłuchania świadka I. M. przez Komendę Rejonową Policji W. (...) k. 246, protokół przesłuchania świadka M. M. przez Komendę Rejonową Policji W. (...) k. 247).

D. J. i I. M. byli rozwiedzeni od dnia 03 sierpnia 2001 roku, nadto D. J. przebywał w zakładzie karnym. Wobec powyższego w trakcie czynności związanych ze sprzedażą lokalu mieszkalnego reprezentował go pełnomocnik w osobie jego ojca J. J.. Pełnomocnictwo upoważniało do sprzedaży udziałów w nieruchomości ( m.in. przy ulicy (...) lokal (...) wraz z prawami związanymi z tym lokalem) za cenę na wszelkich warunkach według uznania pełnomocnika i w związku z tym do dokonywania wszelkich czynności jakie okażą się niezbędne w tym zakresie.

( wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 03 sierpnia 2001 roku k. 190, świadectwo zwolnienia k. 192, pełnomocnictwo z dnia 19 kwietnia 2005 roku k. 266, zeznania świadka I. M. k. 358, zeznania pozwanego D. J. k. 361 ).

M. J. (1) oraz A. S. złożyli dyspozycję wypłaty środków z kredytu w dniu 11 czerwca 2006 roku na rachunek bankowy prowadzony na rzecz I. M. w (...) Oddział w W.. W dniu 19 czerwca 2006 roku przelew wykonano.

( dyspozycja wypłaty środków z kredytu k. 29, potwierdzenie dokonania przelewu krajowego k. 30)

W dniu 15 czerwca 2006 roku I. M. wydała lokal nabywcom.

( protokół zdawczo – odbiorczy k. 31)

D. J. kontaktował się ze swoim ojcem w sprawie sprzedaży przedmiotowego lokalu mieszkalnego, który zapewniał go, że transakcja przebiegła pozytywnie. Pozostawał także w dobrym relacjach ze swoją byłą żoną i był przekonany, że dba o jego interesy. J. J. zmarł w 2010 roku. D. J. został zwolniony z zakładu karnego w 2012 roku i zaczął wyjaśniać swoją ówczesną sytuację majątkową. Zapoznał się wówczas z wezwaniem do zapłaty podatku od sprzedaży mieszkania oraz wezwaniem do zapłaty alimentów na rzecz dzieci.

( zeznania pozwanego D. J. k. 361-362)

D. J. wezwał pismem z dnia 12 września 2012 roku I. M. do zapłaty na jego rzecz kwoty 120.000 złotych tytułem wydania korzyści majątkowej w postaci nienależnie pobranej ceny sprzedaży nieruchomości położonej w W. przy ulicy (...). Nadto wezwał pismami z dnia 12 września 2012 roku M. J. (1) i A. S. do zapłaty kwoty po 60. 000 złotych tytułem ceny sprzedaży należnej mu w związku z dokonaną sprzedażą w/w nieruchomości.

( wezwania z dnia 12 września 2012 roku k. 25, 184,187, potwierdzenie odbioru k. 186,189)

Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy postanowieniem z dnia 08 listopada 2012 roku w sprawie I Co 2106/12 nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 13 czerwca 2006 roku oraz orzekł w przedmiocie kosztów. Postanowieniem z dnia 2 kwietnia 2013 roku na podstawie art. 395 § 2 kpc ten Sąd uchylił postanowienie z dnia 08 listopada 2012 roku. Na skutek zażalenia Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 10 września 2013 roku w sprawie V Cz 2823/13 uchylił zaskarżone postanowienie i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu dla m.st. Warszawy w W. do ponownego rozpoznania. Postanowieniem z dnia 06 listopada 2013 roku Sąd Rejonowy nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu z dnia 13 czerwca 2006 roku.

( postanowienie z dnia 08 listopada 2012 roku Sygn. akt I Co 2106/12 k. 121, postanowienie z dnia 02 kwietnia 2013 roku Sygn. akt I Co 2106/12 k. 123, postanowienie z dnia 10 września 2013 roku sygn. akt V Cz 2823/13 k. 120, postanowienie z dnia 06 listopada 2013 roku w sprawie I Co 2106/13 k. 373)

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Legionowie L. C. wszczął egzekucję z wniosku D. J. przeciwko A. S. i M. J. (2) należności w kwocie 120.000 złotych wraz z kosztami zastępstwa w egzekucji, kosztami klauzuli, opłatą egzekucyjną i wydatkami gotówkowymi na podstawie aktu notarialnego z dnia 13 czerwca 2006 roku opatrzonego klauzulą wykonalności na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy z dnia 08 listopada 2012 roku i dokonał zajęcia rachunku bankowego oraz wierzytelności od Naczelnika Urzędu Skarbowego W., (...) S.A. . W toku egzekucji zajęto również wynagrodzenie za pracę oraz wierzytelności zasiłku chorobowego oraz wszczęto egzekucję z nieruchomości udziału w nieruchomości – lokalu mieszkalnym nr (...) położonym w W. przy ulicy (...).

( zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z dnia 21 grudnia 2012 roku k. 6-7, zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego i o zakazie wypłat z dnia 21 grudnia 2012 roku k. 8-9, zajęcie wierzytelności z dnia 21 grudnia 2012 roku k. 10-11, zawiadomienie o zajęciu rachunku bankowego z dnia 09 stycznia 2013 roku k. 33-34, zajęcie wynagrodzenia za pracę z dnia 11 stycznia 2013 roku k. 35, 39, zajęcie wierzytelności z dnia 11 stycznia 2013 roku k. 37, zawiadomienie o wszczęciu egzekucji z nieruchomości k. 40-41).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych wyżej dowodów.

Zdaniem Sądu wiarygodne są dowody z dokumentów urzędowych, gdyż stosownie do treści art. 244 kpc stanowią one dowód tego, co w nich zaświadczono. Dokumenty zostały wydane przez uprawnione organy w formie prawem przewidzianej. Sąd uznał także za wiarygodne dowody z dokumentów prywatnych w zakresie w jakim stanowią one dowód tego, że osoba, która je podpisała złożyła zawarte w nich oświadczenie, ponieważ ich treść jest jasna i czytelna, a prawdziwość nie była kwestionowana przez strony. Należy przy tym wskazać, że część dokumentów nie była poświadczona za zgodność, a jedynie stanowiła kserokopię, niemniej jednak strona przeciwna nie kwestionowała aby treść dokumentu nie była zgodna z oryginałem, a nadto okoliczność sporządzenia tego dokumentu nie była sporna.

Sąd dał wiarę zeznaniom świadków M. M. i I. M., które przedstawiły okoliczności zawarcia umowy sprzedaży i sposób uzgodnienia rachunku bankowego, na który ma nastąpić zapłata. Relacja świadków była wyczerpująca, jasna i logiczna, zeznania korespondowały z pozostałym materiałem dowodowym, wzajemnie się uzupełniając i tworząc spójną całość.

W ocenie Sądu wiarygodne są również zeznania A. S., który przedstawił okoliczności zakupu lokalu mieszkalnego, relacja była jasna i spójna, a nadto korespondowała z pozostałym materiałem dowodowym. Pozwany D. J. ze względu na brak udziału w tych czynnościach nie zeznawał na tę okoliczność, natomiast przedstawił relacje ówczesne ze swoją byłą żoną oraz ojcem. Brak podstaw by kwestionować zeznania w tym zakresie.

Sąd zważył, co następuje –

Strony zawarły umowę sprzedaży, przez którą stosownie do treści art. 535 kc sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę. Jeden ze sprzedających był reprezentowany przez pełnomocnika, który był upoważniony do sprzedaży za cenę i na wszelkich warunkach według uznania pełnomocnika i w związku z tym do dokonywania wszelkich czynności jakie okażą się niezbędne w tym zakresie. Pełnomocnictwo zostało udzielone w formie aktu notarialnego. W ocenie Sądu skoro pełnomocnictwo upoważniało do sprzedaży, a zatem obejmowało upoważnienie do dokonania wszelkich czynności związanych z zawarciem tej umowy, to jest przeniesieniem własności rzeczy, wydaniem rzeczy, przyjęciem ceny. W zakresie wszystkich postanowień umownych pełnomocnik miał pozostawioną pełną swobodę decyzyjną. Strony umowy postanowiły, że kupujący zapłacą na rzecz sprzedających proporcjonalnie do nabywanych przez nich praw pozostałą cenę w kwocie 240.000 złotych w terminie do 20 czerwca 2006 roku i nastąpi to z kredytu udzielonego im na zakup przedmiotowego lokalu mieszkalnego przez Bank (...) S.A. W uzupełnieniu tych postanowień umownych sprzedający podali numer rachunku bankowego, na który oczekiwali wpłaty tych pieniędzy. Był to rachunek prowadzony w Banku (...) S.A. na rzecz I. M.. Kupujący wpłacili pieniądze na wskazany rachunek bankowy, a sprzedający uznali, że ich roszczenia zostały zaspokojone, o czym świadczy późniejsze ich zachowanie. Mianowicie, sprzedający wydali lokal, nie żądali jego zwrotu, nie wzywali kupujących do zapłaty. Pełnomocnik pozwanego przekazał swojemu mocodawcy informację, że wszystkie formalności zostały załatwione, co należałoby rozumieć, że akceptował przebieg sprzedaży przedmiotowego lokalu mieszkalnego. Należy podkreślić, że przy zawieraniu umowy przedwstępnej strona sprzedająca również podała jeden numer rachunku, co zostało akurat wprost wpisane do treści umowy. W umowie sprzedaży zaś sprzedający skwitowali przyjęcie wcześniej wpłaconych pieniędzy. Skoro wcześniej I. M. przyjmowała sama pieniądze i było to skwitowane przez pełnomocnika D. J., to – zdaniem Sądu – zeznania świadków i strony, że strony ponownie podały tylko jeden numer rachunku są bardzo prawdopodobne. Zresztą sam pozwany zeznawał, że w tym czasie pozostawał w bardzo dobrych relacjach z byłą żoną i miał do niej pełne zaufanie, że działa z dbałością o jego interesy. W tej sytuacji należy przyjąć, że pozwany zgadzał się na przekazanie należnych mu pieniędzy do rąk I. M.. Sąd nie bada w niniejszym postępowaniu jaki charakter miało przekazanie tych pieniędzy, czy I. M. była jedynie dzierżycielem tych pieniędzy, czy przechowawcą czy też miały miejsce między byłymi małżonkami rozliczenia z tytułu majątku wspólnego czy też alimentów. Okoliczność, że I. M. nie rozliczyła się z tych pieniędzy z pozwanym lub wbrew jego woli dokonała zaliczenia ich na poczet alimentów nie może obecnie prowadzić do konkluzji, że kupujący nie wywiązali się z obowiązku zapłaty ceny. Cena bowiem została zapłacona w kwocie wynikającej z umowy w sposób przez strony uzgodniony. W tym miejscu należy dodatkowo wskazać, że sposób zapłaty ceny tj. przelewem czy gotówką, na jaki numer rachunku nie musiał być dla ważności tych postanowień umownych objęty umową pisemną. Przekazanie numeru rachunku ze wskazaniem, że na ten rachunek bankowy ma nastąpić wpłata pozostałej ceny jest działaniem konkludentnym, które ma jednoznacznie znaczenie.

Stosownie do treści art. 840 § 1 pkt. 2 kpc dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie. Powodowie skutecznie wykazali, że po powstaniu tytułu egzekucyjnego, którym jest akt notarialny, w którym dłużnik poddał się egzekucji i który obejmuje obowiązek zapłaty sumy pieniężnej lub wydania rzeczy oznaczonych co do gatunku (…) gdy w akcie wskazano termin wykonania obowiązku lub zdarzenie, od którego uzależnione jest wykonanie, nastąpiło spełnienie świadczenia, wobec czego zobowiązanie wygasło. Tym samym żądanie pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w postaci aktu notarialnego z dnia 13 czerwca 2006 roku jest zasadne.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w pkt. I wyroku.

O kosztach Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 kpc zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu. Pozwany przegrał sprawę, dlatego był zobowiązany zwrócić powodom koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Sąd wyliczył, że powodowie ponieśli koszty procesu w kwocie 9737 złotych, na którą składają się: opłata sądowa od pozwu 6000 złotych, wynagrodzenie pełnomocnika 3600 złotych, opłata skarbowa od pełnomocnictwa 17 złotych, opłata sądowa od wniosków o zabezpieczenie – 120 złotych. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika Sąd ustalił na podstawie § 6 pkt. 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 roku poz. 490).