Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 4 maja 2016 r., znak (...) Dyrektor Zakładu Karnego w N. odmówił M. P. wypłaty jednorazowego odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego chorobą zawodową. Na skutek zaskarżenia decyzji z dnia 4 maja 2016 r. Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej w S. decyzją z dnia 23 czerwca 2016 r. znak(...)utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję, wskazując, że stwierdzono wygaśnięcie stosunku służbowego ubezpieczonego w związku z orzeczeniem komisji lekarskiej o całkowitej niezdolności ubezpieczonego do służby w więziennictwie. Podkreślił, iż inwalidztwo ubezpieczonego nie pozostaje w związku ze szczególnymi warunkami służby. Nadto zaznaczył, iż Wojewódzka Komisja Lekarska MSWiA w S. nie ustaliła procentowego uszczerbku na zdrowiu, a zatem brak jest podstawy prawnej do wypłaty jednorazowego odszkodowania (decyzje - k.17 – 20, 31 – 31v).

Od powyższej decyzji odwołanie wniósł M. P., domagając się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie mu kwoty 21.320 zł tytułem jednorazowego odszkodowania za uszczerbek na zdrowiu doznany wskutek choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że ze względu na orzeczone inwalidztwo spowodowane przewlekłą nerwicą neurasteniczno – lękową ma problemy osobiste, nie może spać, nie może także podjąć zatrudnienia, które w pełni odpowiadałoby jego możliwościom i kwalifikacjom, co w konsekwencji doprowadziło do zaniżenia dochodów. Ubezpieczony ocenił swój uszczerbek na zdrowiu na 20% (odwołanie- k.2 – 6).

W odpowiedzi na odwołanie Dyrektor Okręgowy Służby Więziennej w S. wniósł o jego oddalenie w całości podnosząc, iż co prawda w orzeczeniu lekarskim nr (...) Wojewódzkiej Komisji MSW z dnia 8 października 2012 r. ustalono, że inwalidztwo M. P. pozostawało w związku ze służbą, jednakże brak jest ustalenia, że pozostaje ono w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby. Z uwagi na powyższe organ nie ustalił procentowego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego (odpowiedź na odwołanie – k. 9 – 11).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

Sierżant sztabowy M. P. pełnił służbę jako funkcjonariusz Służby Więziennej od dnia 1 września 1996 roku do 5 listopada 2012 r. jako starszy oddziałowy działu ochrony.

Początkowo służbę pełnił w Zakładzie Karnym w G., następnie w Zakładzie Karnym w N..

Podczas służby miał bezpośredni kontakt z osadzonymi.

Niesporne, a nadto dowód: przesłuchanie M. P. w charakterze strony – k. 74 – 75

Orzeczeniem nr (...) z dnia 8 października 2012 roku Wojewódzka Komisja Lekarska Ministerstwa Spraw Wewnętrznych w S. orzekła, że M. P. jest całkowicie niezdolny do służby w więziennictwie ze względu na nowotwór wstępnicy leczony hemikolektomią i chemioterapią oraz przewlekłą nerwicę neurasteniczną, które to schorzenia istotnie upośledzają funkcję organizmu.

M. P. został zaliczony do I grupy inwalidzkiej. Nadto stwierdzono że inwalidztwo pozostaje w związku ze służbą, a ubezpieczony nie może wykonywać żadnych prac zarobkowych.

Niesporne, a nadto dowód: orzeczenie nr (...) z dnia 8 października 2012r. – k. 52 – 55, 59 – 60

W związku z orzeczeniem nr (...), Dyrektor Zakładu Karnego w N. wydał rozkaz personalny nr 725, którym stwierdził wygaśnięcie stosunku służbowego M. P. z dniem 5 listopada 2012 r.

Niesporne, a nadto dowód: rozkaz personalny nr 725 – k. 51

Pismem z dnia 8 lutego 2016 roku M. P. wystąpił do Dyrektora Zakładu Karnego w N. o wypłatę jednorazowego odszkodowania z tytułu choroby pozostającej w związku z pełnieniem służby.

Dowód: pismo z dnia 8 lutego 2016 r. – k. 39

Decyzją z dnia 11 lutego 2016 r. Dyrektor Zakładu Karnego w N. odmówił wypłaty jednorazowego odszkodowania z tytułu uszczerbku na zdrowiu spowodowanego chorobą zawodową. W uzasadnieniu decyzji wskazał, że Przewodniczący Komisji Lekarskiej pismem z dnia 8 września 2015 r. znak L.dz. 7/651/ (...)/15 zwrócił skierowanie M. P. z informacją, że inwalidztwo nie pozostaje w związku ze szczególnymi warunkami służby.

Niesporne, a nadto dowód: decyzja z dnia 11 lutego 2016 r. – k. 37 – 38, pismo (...) Rejonowej Komisji Lekarskiej MSW z dnia 8 września 2015 r. – k. 44

Od powyższej decyzji M. P. złożył odwołanie, na skutek którego decyzją z dnia 23 czerwca 2016r. Dyrektor Okręgowej Służby Więziennej w S. utrzymał w mocy decyzję Dyrektora Zakładu Karnego w N. z uwagi na to, że komisja lekarska nie określiła w stosunku do ubezpieczonego procentowego uszczerbku na zdrowiu.

Niesporne, a nadto dowód: decyzja z dnia 4 maja 2016 r., decyzja z dnia 23 czerwca 2016 r. – k. 17 – 20

Obecnie u M. P. rozpoznaje się stan po przebytej resekcji fragmentu jelita grubego i cienkiego z powodu nowotworu skojarzonej z chemioterapią oraz przewlekłą nerwicę neurasteniczną leczoną od 2007 r.

M. P. nie miał ani obecnie nie ma problemów rodzinnych i osobistych, oprócz wykrytego nowotworu jelita cienkiego i grubego poważnie nie chorował, nie doznawał urazów głowy z utratą świadomości. Alkohol spożywał jedynie w ograniczonych ilościach.

M. P. leczy się w Poradni Zdrowia Psychicznego, początkowo okresowo, obecnie systematycznie. Kilkukrotnie z powodu nerwicy korzystał z kilkutygodniowych turnusów w placówkach stacjonarnych.

Przewlekła nerwica neurasteniczna jest wynikiem przewlekłego stresu związanego z rodzajem wykonywanego zatrudnienia tj. pełnieniem służby w Służbie Więziennej.

M. P. doznał 20% uszczerbku na zdrowiu w związku z chorobą powstałą w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby.

Dowód: opinia biegłej sądowej z zakresu psychologii E. M. – k. 118 – 119, dokumentacja medyczna – k. 92

Sąd Rejonowy zważył, co następuje.

Odwołanie M. P. okazało się uzasadnione.

Okoliczności faktyczne w zakresie przebiegu służby ubezpieczonego, rodzaju dolegliwości, na jakie cierpi i niezdolności w związku z nimi do służby w więziennictwie były niesporne. Ustalenia w tym zakresie Sąd poczynił w oparciu o dowodu z dokumentów zgromadzonych w aktach rentowych ubezpieczonego.

Spór między stronami sprowadzał się do ustalenia czy przewlekła nerwica neurasteniczna jest chorobą powstałą w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby i czy u ubezpieczanego wystąpił uszczerbek na zdrowiu.

Zgodnie z art. 118 ust. 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej (t.j. Dz. U. z 2017 r., poz. 631) funkcjonariusz, który wskutek wypadku pozostającego w związku z pełnieniem służby albo wskutek choroby powstałej w związku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby doznał uszczerbku na zdrowiu lub poniósł szkodę w mieniu, otrzymuje jednorazowe odszkodowanie.

Z art. 118 ust. 6 ustawy o Służbie Więziennej wynika, że funkcjonariuszowi przysługuje jednorazowe odszkodowanie w wysokości 70% miesięcznego najniższego uposażenia zasadniczego funkcjonariusza należnego w dniu wydania decyzji w sprawie odszkodowania, za każdy procent uszczerbku na zdrowiu.

Tryb, terminy i sposób ustalania odszkodowania oraz przełożonych właściwych do ich przyznawania określa natomiast Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 lipca 2010 r. w sprawie postępowania dotyczącego przyznawania odszkodowań i zwrotu kosztów zaopatrzenia w wyroby medyczne funkcjonariuszom Służby Więziennej (Dz. U. z 2010 r., Nr 142, poz. 957).

Zgodnie z § 9 pkt 1 Rozporządzenia prawo do odszkodowania należnego funkcjonariuszowi ustala się na podstawie orzeczenia komisji lekarskiej, stwierdzającego procentowy stopień uszczerbku na zdrowiu funkcjonariusza powstały wskutek wypadku lub choroby, z tytułu której przysługuje odszkodowanie. Analogiczne uregulowania zawarte są również w przywołanej ustawie o Służbie Więziennej, gdzie w art. 118 ust. 16 ustalono, że o uszczerbku na zdrowiu funkcjonariusza wskutek wypadku lub choroby zawodowej orzekają komisje lekarskie.

Wykaz chorób, z tytułu których funkcjonariuszowi Służby Więziennej przysługuje jednorazowe odszkodowanie został ujęty w załączniku do Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 sierpnia 2010 r. w sprawie wykazu chorób, z tytułu których funkcjonariuszowi Służby Więziennej przysługuje jednorazowe odszkodowanie (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 736). Rozporządzenie to nie określa jednak wielkości procentowego uszczerbku na zdrowiu dla poszczególnych jednostek chorobowych.

Kwestię tę uregulowano w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 20 maja 2015 r. w sprawie ustalania uszczerbku na zdrowiu funkcjonariuszy Służby Więziennej (Dz. U. z 2015 r., poz. 808).

Ubezpieczony w domagał się wypłaty jednorazowego odszkodowania, ponieważ w jego ocenie doznana przez niego choroba – przewlekła nerwica neurasteniczna – pozostająca w związku ze służbą w więziennictwie, spowodowała uszczerbek na zdrowiu. Związek istniejącej u ubezpieczonego przewlekłej nerwicy neurastenicznej z jego niezdolnością do służby, jak już wskazano, nie stanowił okoliczności spornej w sprawie z uwagi na fakt zwolnienia M. P. ze służby właśnie z powodu tego schorzenia. Przyczyną wygaśnięcia stosunku służbowego ubezpieczonego było orzeczenie nr (...) Wojewódzkiej Komisji Lekarskiej MSW w S., stwierdzające całkowitą niezdolność ubezpieczonego do służby z powodu nowotworu jelita cienkiego i grubego oraz przewlekłej nerwicy neurastenicznej. W tym stanie rzeczy kwestią sporną była okoliczność, czy ubezpieczony jako były funkcjonariusz Służby Więziennej spełnia przesłanki do uzyskania jednorazowego odszkodowania z tytułu choroby zawodowej powstałej w związku ze służbą, a konkretnie czy schorzenie w postaci przewlekłej nerwicy neurastenicznej, na jakie się powołuje, powoduje u niego uszczerbek na zdrowiu skutkujący prawem do stosownego odszkodowania.

Rozstrzygnięcie tej kwestii wymagało zasięgnięcia wiadomości specjalnych, które Sąd zrealizował dopuszczając dowód z opinii biegłej sądowej z zakresu psychiatrii – lekarza o specjalności adekwatnej do schorzenia ubezpieczonego.

Biegła sądowa z zakresu psychiatrii E. M. w opinii sądowo – lekarskiej z dnia 19 października 2017 r. wydanej po badaniu ubezpieczonego oraz analizie akt sprawy, w tym w szczególności dokumentacji medycznej M. P. (której rzetelność, a w efekcie wiarygodność nie budziły wątpliwości Sądu i nie były kwestionowane przez strony postępowania) rozpoznała u ubezpieczonego przewlekłą nerwicę neurasteniczną leczoną od 2007 r. do chwili obecnej. Nadto biegła wskazała, że ubezpieczony leczenie psychiatryczne rozpoczął już po 11 latach pracy w charakterze funkcjonariusza Służby Więziennej (a na 5 lat przed rozpoznaniem schorzenia nowotworowego). Leczenie trwa do chwili obecnej i będzie nadal kontynuowane. Zaznaczyła, że M. P. nie miał i nie ma problemów rodzinnych i osobistych, wcześniej nie chorował poważnie, nie doznał urazów głowy z utratą świadomości, a alkohol spożywał w ograniczonych ilością. Zatem biegła przyjęła, że dolegliwości nerwicowe są wynikiem przewlekłego stresu związanego z rodzajem wykonywanego zatrudnienia (funkcjonariusz Służby Więziennej). Opierając się na załączniku do Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 11 sierpnia 2010 r. w sprawie wykazu chorób, z tytułu których funkcjonariuszowi Służby Więziennej przysługuje jednorazowe odszkodowanie (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 736), biegła wskazała, że zgodnie z pozycją 203 tabeli ubezpieczony doznał 20% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w związku z rodzajem wykonywanego zatrudnienia.

Żadna ze stron nie wniosła zarzutów do opinii biegłej sądowej z zakresu psychiatrii.

Opinia biegłej jest jasna, pełna i spójna, a jej wnioski w sposób logiczny i przekonujący uzasadnione. Biegła szczegółowo opisała stan psychiatryczny ubezpieczonego i jego wpływ na codzienne funkcjonowanie. Przyjęty przez biegłą uszczerbek na zdrowiu występującego z odwołaniem mieści się w granicach przewidzianych w tabeli znajdującej zastosowanie przy ocenie uszczerbku na potrzeby odszkodowania z art. 118 ustawy o Służbie Więziennej. Powyższe, przy uwzględnieniu, iż biegła to wysokiej klasy fachowiec z tytułami naukowymi, o wieloletnim doświadczeniu klinicznym, wieloletnim doświadczeniu orzeczniczym i specjalności odpowiedniej do schorzeń ubezpieczonego, nakazywało uznać opinię za rzetelną i wiarygodną, a w konsekwencji podzielić jej wnioski nie znajdując podstaw do ich kwestionowania.

Wobec powyższego Sąd w pełni podzielił stanowisko bieglej sądowej co do związku uszczerbku na zdrowiu ubezpieczonego powodowanego przewlekłą nerwicą neurasteniczną, a jego służbą w więziennictwie, który to związek stanowi w myśl art. 118 ust. 1 i 6 ustawy o Służbie Więziennej warunek uzyskania odszkodowania.

Mając na uwadze powyższe rozważania, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił decyzję Dyrektora Okręgowej Służby Więziennej w S. z dnia 23 czerwca 2016 r. w ten sposób, że przyznał M. P. prawo do jednorazowego odszkodowania w wysokości odpowiadającej 20% uszczerbku na zdrowiu powstałego w zawiązku ze szczególnymi właściwościami lub warunkami służby, o czym orzeczono w pkt 1 wyroku.

W pkt II wyroku zawarte zostało orzeczenie o kosztach procesu. Zapadło ono w oparciu o przepis art. 98 §1 k.p.c. Na koszty ubezpieczonego składało się wynagrodzenie pełnomocnika – radcy prawnego, zostało ustalone zgodnie z regulacją zawartą w § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 r., poz. 1804 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym w momencie wniesienia odwołania i wynosi w przypadku sprawy o świadczenie pieniężne z ubezpieczenia społecznego 360 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...),

3.  (...)

4.  (...)

5.  (...)

(...).