Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ka 535/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2013 roku.

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący SSO Tadeusz Węglarek (spr.)

Sędziowie SA Stanisław Tomasik

del. SR Agnieszka Szulc - Wroniszewska

Protokolant Dagmara Szczepanik

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Piotrkowie Trybunalskim Sławomira Kierskiego

po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2013 roku

sprawy J. S.

oskarżonego z art.220§1 kk w zw. z art.155 kk w zw. z art.157§2 kk i w zw. z art.11§2 kk

B. K. (1)

oskarżonej z art.220§2 kk w zw. z art.155 kk w zw. z art.157§2 kk w zw. z art.11§2 kk

W. D.

oskarżonej z art.271§1 kk

z powodu apelacji wniesionej przez prokuratora w stosunku do oskarżonego J. S. i obrońcę oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Opocznie

z dnia 22 kwietnia 2013 roku sygn. akt II K 335/11

na podstawie art. 437§2 kpk i art. 438 pkt 2 kpk, art.440 kpk uchyla zaskarżony wyrok w stosunku do oskarżonych J. S., B. K. (1) i W. D. i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Opocznie.

Sygn. akt IV Ka 535/13

UZASADNIENIE

I. J. S. został oskarżony o to, że:

w dniu 15 maja 2010 roku na boisku sportowym w miejscowości M., pow. (...), woj. (...), będąc współwłaścicielem firmy (...)i z tego tytułu odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i higienę pracy zatrudnionych pracowników W. G., J. K.oraz A. C. (1), w sposób umyślny nie dopełnił wynikają­cych z tego tytułu obowiązków poprzez:

- wybór miejsca do montażu namiotu cyrkowego bezpośrednio pod linią wysokiego napięcia i nie uwzględnienie bezpiecznych warunków pracy z użytkownikiem tej linii, czym naruszył art. 207 § 2 pkt 1 kp oraz § 55 ust 3 rozporządzenia z dnia 6 lutego 2006 roku w sprawie bezpieczeństwa i hi­gieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr. 47 poz 401 z późn. zm.),

- niewłaściwy wybór miejsc dla stanowisk pracy przy montażu namiotu cyrkowego w odległości liczonej w poziomie od skrajnych przewodów na­powietrznej linii elektrycznej 15 kv – mniejszej niż 5 metrów, czym naru­szył art. 207 § 2 pkt 1 kp oraz § 55 ust 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 6 lu­tego 2006 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas robót budowlanych (Dz.U.Nr 47, poz. 401 z późn. zmianami),

- nie zapewnienie nadzoru nad pracą związaną z ustawieniem masztów namiotu cyrkowego, którą to pracę należy uznać za szczególnie niebez­pieczną czym naruszył art. 207 § 2 pkt 1 kp oraz § 81 ust 1 pkt 1 rozporzą­dzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 roku Nr 169 poz. 1650 z późn. zmianami),

- zaniechanie opracowania instrukcji montażu i demontażu namiotu cyrko­wego i zaznajomienia pokrzywdzonych z takim opracowaniem czym naru­szył art. 207 § 2 pkt 2 kp., 207' § 1 pkt. 1, art. 237'''' § 2, 3 kp. oraz § 81 ust 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 wrze­snia 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 roku Nr. 169, poz. 1650 z późn. zm.),

- zaniechanie zgłoszenia właściwemu organowi architektoniczn0-budowla­nemu budowy namiotu cyrkowego jako tymczasowego obiektu budowla­nego w rozumieniu prawa budowlanego czym naruszył art. 207 § 2 pkt 2 kp i art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (Dz. U. 10.243.1623 z późn. zm.),

- zaniechanie zaznajomienia pokrzywdzonych pracowników z oceną ry­zyka zawodowego, czym naruszył art. 207 § 2 kp oraz art. 207' kp i art. 226 kp

- zaniechanie skierowania A. C. (1)na wstępne badania lekarskie, czym naruszył art. 304 § 1 kp, art. 207 § 2 kp oraz art. 229 § 1 i 4 kp, przez co naraził W. G., J. K., oraz A. C. ­. na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, w wyniku czego w/w podczas wykonywania prac związanych z ustawieniem masztu pod namiot cyrkowy (...) S.C.w wyniku odbicia jednej z linek i zahaczenia jej o przewody sieci elektroenergetycznej wysokiego napięcia przechodzące w pobliżu miejsca wykonywania tych prac zostali porażeni prądem w następstwie czego W. G.i J. K.ponieśli śmierć na miejscu, a A. C. (2)­ski doznał lekkiego porażenia prądem elektrycznym w okolice obu dłoni doznając obrzęku palców, co z kolei spowodowało naruszenie czynności narządów ciała na czas nie dłuższy niż 7 dni,

tj. o czyn z art. 220 § 1 kk w zw. z art. 155 kk w zw. z art. 157 § 2 kk i w zw. z art. 11 § 2 kk

II. B. W. została oskarżona o to, że:

w dniu 15 maja 2010 roku na boisku sportowym w miejscowości M., pow. (...), woj. (...), będąc współwłaścicielem firmy (...)i z tego tytułu odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i higienę pracy zatrudnionych pracowników W. G., J. K.oraz A. C. (1), w sposób umyślny nie dopełnił wynikają­cych z tego tytułu obowiązków poprzez:

- zaniechanie opracowania instrukcji montażu i demontażu namiotu cyrko­wego i zaznajomienia pokrzywdzonych z takim opracowaniem czym naru­szył art. 207 & 2 pkt 2 kp., 207' & 1 pkt. 1, art. 237'''' & 2, 3 kp. oraz & 81 ust 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i hi­gieny pracy (Dz. U. z 2003 roku Nr. 169, poz. 1650 z późn. zm.),

- zaniechanie zgłoszenia właściwemu organowi architektoniczn0-budowla­nemu budowy namiotu cyrkowego jako tymczasowego obiektu budowla­nego w rozumieniu prawa budowlanego czym naruszył art. 207 & 2 pkt 2 kp i art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (Dz. U. 10.243.1623 z późn. zm.),

- zaniechanie zaznajomienia pokrzywdzonych pracowników z oceną ry­zyka zawodowego, czym naruszył art. 207 & 2 kp oraz art. 207' kp i art. 226 kp

- zaniechanie skierowania A. C. (1)na wstępne badania lekarskie, czym naruszył art. 304 & 1 kp, art. 207 & 2 kp oraz art. 229 & 1 i 4 kp, przez co naraził W. G., J. K., oraz A. C. (1)na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo cięż­kiego uszczerbku na zdrowiu, w wyniku czego w/w podczas wykonywania prac związanych z ustawieniem masztu pod namiot cyrkowy(...) S.C. w wyniku odbicia jednej z linek i zahaczenia jej o przewody sieci elektroenergetycznej wysokiego napięcia przechodzące w pobliżu miejsca wykonywania tych prac zostali porażeni prądem w następstwie czego W. G.i J. K.ponieśli śmierć na miejscu, a A. C. (1)doznał lekkiego porażenia prądem elektrycznym w okolice obu dłoni doznając obrzęku palców, co z kolei spowodowało naruszenie czyn­ności narządów ciała na czas nie dłuższy niż 7 dni,

tj. o czyn z art. 220 & 1 kk w zw. z art. 155 kk w zw. z art. 157 & 2 kk i w zw. z art. 11 & 2 kk

III. W. D. (1) została oskarżona o to, że:

w dniu 22 maja 2010 roku w M.jako inspektor (...) wcho­dzący w skład zespołu powypadkowego ustalającego okoliczności i przy­czyny wypadku przy pracy zaistniałego w dniu 15 maja 2010 roku na tere­nie boiska sportowego w M.podczas wykonywania prac związa­nych z rozstawieniem namiotu cyrkowego cyrku (...)w następstwie, którego śmierć poniosły dwie osoby, a tym samym będąc osoba upraw­nioną do sporządzenia protokołu ustalenia okoliczności mającej znaczenie przyczyn tego wypadku, poświadczyła w nim nieprawdę co do okoliczno­ści mającej znaczenie prawne, nie stwierdzając w nim nieprzestrzegania przez pracodawcę przepisów prawa pracy oraz zasad bezpieczeństwa i hi­gieny pracy, mimo iż uchybienia w tym zakresie były oczywiste i polegały na:

- wybór miejsca do montażu namiotu cyrkowego bezpośrednio pod linią wysokiego napięcia i nie uwzględnienie bezpiecznych warunków pracy z użytkownikiem tej linii, czym naruszył art. 207 & 2 pkt 1 kp oraz & 55 ust 3 rozporządzenia z dnia 6 lutego 2006 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr. 47 poz 401 z późn. zm.),

- niewłaściwy wybór miejsc dla stanowisk pracy przy montażu namiotu cyrkowego w odległości liczonej w poziomie od skrajnych przewodów na­powietrznej linii elektrycznej 15 kv – mniejszej niż 5 metrów, czym naru­szył art. 207 & 2 pkt 1 kp oraz & 55 ust 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 6 lutego 2006 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas robót budowlanych (Dz.U.Nr 47, poz. 401 z późn. zmianami),

- nie zapewnienie nadzoru nad pracą związaną z ustawieniem masztów namiotu cyrkowego, którą to pracę należy uznać za szczególnie niebez­pieczną czym naruszył art. 207 & 2 pkt 1 kp oraz & 81 ust 1 pkt 1 rozpo­rządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 roku Nr 169 poz. 1650 z późn. zmianami),

- zaniechanie opracowania instrukcji montażu i demontażu namiotu cyrko­wego i zaznajomienia pokrzywdzonych z takim opracowaniem czym naru­szył art. 207 & 2 pkt 2 kp., 207' & 1 pkt. 1, art. 237'''' & 2, 3 kp. oraz & 81 ust 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i hi­gieny pracy (Dz. U. z 2003 roku Nr. 169, poz. 1650 z późn. zm.),

- zaniechanie zgłoszenia właściwemu organowi architektoniczn0-budowla­nemu budowy namiotu cyrkowego jako tymczasowego obiektu budowla­nego w rozumieniu prawa budowlanego czym naruszył art. 207 & 2 pkt 2 kp i art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (Dz. U. 10.243.1623 z późn. zm.),

- zaniechanie zaznajomienia pokrzywdzonych pracowników z oceną ry­zyka zawodowego, czym naruszył art. 207 & 2 kp oraz art. 207' kp i art. 226 kp

- zaniechanie skierowania A. C. (1) na wstępne badania lekarskie, czym naruszył art. 304 & 1 kp, art. 207 & 2 kp oraz art. 229 & 1 i 4 kp,

tj. o czyn z art. 271 & 1 kk.

Sąd Rejonowy w Opocznie wyrokiem z dnia 22 kwietnia 2013 roku w sprawie II K 335/11, uznał:

1. J. S. za winnego tego, że w dniu 15 maja 2010 roku na boisku sportowym w miejscowości M., pow. (...), woj. (...), będąc współwłaścicielem firmy (...) i z tego tytułu odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i higienę pracy zatrudnionych pra­cowników W. G., J. K. oraz A. C. (1), w sposób umyślny nie dopełnił wynikających z tego tytułu obowiązków poprzez:

- wybór miejsca do montażu namiotu cyrkowego bezpośrednio pod linią wysokiego napięcia i nie uwzględnienie bezpiecznych warunków pracy z użytkownikiem tej linii, czym naruszył art. 207 § 2 pkt 1 kp oraz § 55 ust 3 rozporządzenia z dnia 6 lutego 2006 roku w sprawie bezpieczeństwa i hi­gieny pracy podczas wykonywania robót budowlanych (Dz. U. Nr. 47 poz 401 z późn. zm.),

- niewłaściwy wybór miejsc dla stanowisk pracy przy montażu namiotu cyrkowego w odległości liczonej w poziomie od skrajnych przewodów na­powietrznej linii elektrycznej 15 kv – mniejszej niż 5 metrów, czym naru­szył art. 207 § 2 pkt 1 kp oraz § 55 ust 1 pkt 2 rozporządzenia z dnia 6 lu­tego 2006 roku w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy podczas robót budowlanych (Dz.U.Nr 47, poz. 401 z późn. zmianami),

- nie zapewnienie nadzoru nad pracą związaną z ustawieniem masztów namiotu cyrkowego, którą to pracę należy uznać za szczególnie niebez­pieczną czym naruszył art. 207 § 2 pkt 1 kp oraz § 81 ust 1 pkt 1 rozporzą­dzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 roku Nr 169 poz. 1650 z późn. zmianami),

- zaniechanie opracowania instrukcji montażu i demontażu namiotu cyrko­wego i zaznajomienia pokrzywdzonych z takim opracowaniem czym naru­szył art. 207 & 2 pkt 2 kp., 207' & 1 pkt. 1, art. 237'''' & 2, 3 kp. oraz & 81 ust 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 wrzesnia 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i hi­gieny pracy (Dz. U. z 2003 roku Nr. 169, poz. 1650 z późn. zm.),

- zaniechanie zgłoszenia właściwemu organowi architektoniczn0-budowla­nemu budowy namiotu cyrkowego jako tymczasowego obiektu budowla­nego w rozumieniu prawa budowlanego czym naruszył art. 207 & 2 pkt 2 kp i art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (Dz. U. 10.243.1623 z późn. zm.),

- zaniechanie zaznajomienia pokrzywdzonych pracowników z oceną ry­zyka zawodowego, czym naruszył art. 207 & 2 kp oraz art. 207' kp i art. 226 kp

- zaniechanie skierowania A. C. (1)na wstępne badania lekarskie, czym naruszył art. 304 & 1 kp, art. 207 & 2 kp oraz art. 229 & 1 i 4 kp, przez co naraził W. G., J. K., oraz A. C. (1)na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo cięż­kiego uszczerbku na zdrowiu, w wyniku czego w/w podczas wykonywania prac związanych z ustawieniem masztu pod namiot cyrkowy (...) S.C. w wyniku odbicia jednej z linek i zahaczenia jej o przewody sieci elektroenergetycznej wysokiego napięcia przechodzące w pobliżu miejsca wykonywania tych prac zostali porażeni prądem w następstwie czego W. G.i J. K.ponieśli śmierć na miejscu, a A. C. (1)doznał lekkiego porażenia prądem elektrycznym w okolice obu dłoni doznając obrzęku palców, co z kolei spowodowało naruszenie czyn­ności narządów ciała na czas nie dłuższy niż 7 dni, tj. popełnienia czynu z art. 220 & 1 kk w zw. z art. 155 kk w zw. z art. 157 & 2 kk i w zw. z art. 11 & 2 kk i za tak przypisany czyn na mocy art. 155 kk przy zastosowaniu art. 11 & 3 kk skazał go na karę 1 roku pozbawienia wolności,

2. oskarżoną B. K. (2)uznał za winną tego, że w dniu 15 maja 2010 roku na boisku sportowym w miejscowości M., pow. (...), woj. (...), będąc współwłaścicielem firmy (...)i z tego tytułu odpowiedzialnym za bezpieczeństwo i higienę pracy zatrud­nionych pracowników W. G., J. K.oraz A. C. (1), w sposób umyślny nie dopełnił wynikających z tego tytułu obowiązków poprzez:

- nie zapewnienie nadzoru nad pracą związaną z ustawieniem masztów namiotu cyrkowego, którą to pracę należy uznać za szczególnie niebez­pieczną czym naruszył art. 207 & 2 pkt 1 kp oraz & 81 ust 1 pkt 1 rozpo­rządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 roku Nr 169 poz. 1650 z późn. zmianami),

- zaniechanie opracowania instrukcji montażu i demontażu namiotu cyrko­wego i zaznajomienia pokrzywdzonych z takim opracowaniem czym naru­szył art. 207 & 2 pkt 2 kp., 207' & 1 pkt. 1, art. 237'''' & 2, 3 kp. oraz & 81 ust 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 wrzesnia 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i hi­gieny pracy (Dz. U. z 2003 roku Nr. 169, poz. 1650 z późn. zm.),

- zaniechanie zgłoszenia właściwemu organowi architektoniczn0-budowla­nemu budowy namiotu cyrkowego jako tymczasowego obiektu budowla­nego w rozumieniu prawa budowlanego czym naruszył art. 207 & 2 pkt 2 kp i art. 30 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo budowlane (Dz. U. 10.243.1623 z późn. zm.),

- zaniechanie zaznajomienia pokrzywdzonych pracowników z oceną ry­zyka zawodowego, czym naruszył art. 207 & 2 kp oraz art. 207' kp i art. 226 kp

- zaniechanie skierowania A. C. (1)na wstępne badania lekarskie, czym naruszył art. 304 & 1 kp, art. 207 & 2 kp oraz art. 229 & 1 i 4 kp, przez co naraził W. G., J. K., oraz A. C. (1)na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo cięż­kiego uszczerbku na zdrowiu, w wyniku czego w/w podczas wykonywania prac związanych z ustawieniem masztu pod namiot cyrkowy (...)w wyniku odbicia jednej z linek i zahaczenia jej o przewody sieci elektroenergetycznej wysokiego napięcia przechodzące w pobliżu miejsca wykonywania tych prac zostali porażeni prądem w następstwie czego W. G.i J. K.ponieśli śmierć na miejscu, a A. C. (1)doznał lekkiego porażenia prądem elektrycznym w okolice obu dłoni doznając obrzęku palców, co z kolei spowodowało naruszenie czyn­ności narządów ciała na czas nie dłuższy niż 7 dni, tj. popełnienia czynu z art. 220 & 1 kk w zw. z art. 155 kk w zw. z art. 157 & 2 kk i w zw. z art. 11 & 2 kk i za tak przypisany czyn na mocy art. 155 kk przy zastosowaniu art. 11 & 3 kk skazał ją na karę 1 roku pozbawienia wolności,

3. oskarżoną W. uznał za winną popełnienia zarzuconego jej w akcie oskarżenia czynu i za czyn ten na mocy art. 271 & 1 kk skazal ją na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności,

4. na mocy art. 69 & 1 i 2 kk oraz art. 70 & 1 pkt 1 kk wykonanie kary po­zbawienia wolności oskarżonym J. S.i B.warunkowo zawiesił na okres próby lat 3, natomiast oskar­żonej W. D. (1)na okres próby lat 2,

5. na mocy art. 71 & 1 kk wobec oskarżonych J. S.i B.orzekł karę grzywny w wysokości po 60 stawek dzien­nych określając wysokość jednej stawki na kwotę po 20 złotych, natomiast wobec oskarżonej W. orzekł karę grzywny w wysoko­ści 40 stawek dziennych określając wysokość jednej stawki na kwotę 10 złotych,

6. na zasadzie art. 627 kpk obciążył oskarżonych kosztami procesu w sprawie w kwocie po 300 złotych, w pozostałej części koszty przejął na rachunek Skarbu Państwa J. S.i B.w kwocie po 300 złotych, natomiast W. w kwocie 160 zło­tych.

Powyższy wyrok zaskarżyli prokurator oraz obrońca oskarżonych.

Prokurator działając na zasadzie art. 425 & 1 i 2 kpk, art. 444 i art. 447 & 1 kpk zaskarżył wyrok w części dotyczącej oskarżonego J. S. na jego niekorzyść.

Na podstawie art. 438 pkt 3 kpk zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na jego treść i rzutujący w konsekwencji na błędnie przyjętą kwalifikację prawną czynu a polegający na uznaniu, iż J. S. w sposób nie­umyślny nie dopełnił obowiązków wynikających z tytułu odpowiedzialno­ści za bezpieczeństwo i higienę pracy zatrudnionych pracowników, pod­czas gdy wnikliwa i rzetelna ocena materiału dowodowego zgromadzonego w przedmiotowej sprawie prowadzi do wniosku, iż zachowaniu J. S. można przypisać działanie z winy umyślnej.

W konkluzji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej oskarżonego J. S. i przekazanie sprawy do ponownego rozpo­znania Sądowi Rejonowemu.

Obrońca oskarżonych na podstawie art. 444 kpk oraz art. 425 & 1-3 kpk zaskarżył wyrok w całości na ich korzyść.

W oparciu o treść art. 438 pkt 2 i 3 kpk zaskarżonemu orzeczeniu za­rzucił:

I. Obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść wyroku, a mia­nowicie obrazę:

1. w odniesieniu do oskarżonego J. S.:

a/ art. 4 kpk, w zw. z art. 7 kpk, oraz art. 410 kpk poprzez przyjęcie, iż oskarżony w dniu 15 maja 2010 roku dokonał wyboru miejsca rozstawienia namiotu cyrkowego Cyrku B. bezpośrednio pod linia wysokiego na­pięcia, a tym samym niewłaściwego wyboru miejsc pracy przy montażu namiotu cyrkowego w odległości mniejszej niż 5 metrów od skrajnych przewodów przedmiotowej linii podczas gdy realia dowodowe sprawy, a w szczególności również wyjaśnienia jego samego prowadzą w sposób lo­giczny do wniosku przeciwnego,

b/ art. 424 & 1 pkt 1 kpk poprzez brak odniesienia w uzasadnieniu zaskar­żonego wyroku do wyjaśnień oskarżonego poprzez poprzestanie na stwier­dzeniu, iż są one „nieprawdziwe, wykrętne, stanowiące swoistą formę obrony” oraz że nie są one sprzeczne z pozostałym materiałem dowodo­wym w niniejszej sprawie,

c/ art. 201 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez oparcie zaskarżonego wyroku na opinii biegłego w części niepełnej co do określenia rzeczywistych moż­liwości posadowienia namiotu cyrkowego cyrku B. poza strefą 5 m od skrajnych linii średniego napięcia.

2. w odniesieniu do oskarżonej B. K. (1):

a/ art. 4 kpk, w zw. z art. 7 kpk oraz art. 410 kpk poprzez przyjęcie, iż nie obecna w chwili wypadku na jego miejscu oskarżona odpowiada w tym względzie za niedopełnienie obowiązków opisanych w zakresie przypisa­nego jej czynu podczas gdy realia dowodowe niniejszej sprawy bezspornie wskazują na to, iż w ramach podziału obowiązków pomiędzy współwłaści­cielami cyrku B. oskarżona zajmowała się w dniu 15 maja 2010 roku reklamą planowanego przedstawienia cyrkowego,

b/ art. 424 & 1 pkt 1 kpk poprzez brak odniesienia w uzasadnieniu zaskar­żonego wyroku do wyjaśnień oskarżonej poprzez poprzestanie na stwier­dzeniu, iż są one „nieprawdziwe, wykrętne, stanowiące formę obrony’ oraz że są one sprzeczne z pozostałym materiałem dowodowym w niniejszej sprawie.

3. w odniesieniu do oskarżonej W.:

a/ art. 424 & 1 pkt 1 kpk poprzez zupełny brak odniesienia w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku nie tylko do linii obrony oskarżonej ale także do po­zostałego w sprawie materiału dowodowego dotyczącego okoliczności to­warzyszących jakoby poświadczeniu przez oskarżoną nieprawdy w sposób wynikający z przypisanego jej czynu.

II. Bład w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na jego treść, a polegający na przyjęciu, iż oskarżeni w istocie do­puścili się popełnienia zarzucanych im czynów, pomimo, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje wystarczających podstaw do przy­jęcia powyższego.

W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i odmienne orze­czenie co do istoty sprawy przez uniewinnienie oskarżonych od popełnie­nia zarzucanych im czynów, względnie o uchylenie zapadłego wyroku i przekazanie sprawy sądowi rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje wniesione przez prokuratora i obrońcę okazały się zasadne w takim stopniu, że skutkowały uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji.

Trzeba już w tym miejscu i raz jeszcze przypomnieć, iż wynikająca z art. 7 kpk zasada swobodnej oceny dowodów nakazuje aby sąd meriti do­konał oceny zgromadzonego materiału dowodowego poprzez pryzmat na­stępujących reguł, a mianowicie:

a/ by podstawę wyroku stanowił całokształt okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej (art. 410 kpk) i to w sposób podyktowany obo­wiązkiem dochodzenia prawdy (art. 2 & 2 kpk);

b/ by ustalenia poczynione przez sąd stanowiły wynik rozważenia wszyst­kich okoliczności i to zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego (art. 4 kpk);

c/ stanowisko swoje sąd meriti winien wyczerpująco i logicznie z uwzględ­nieniem wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego – argumentować w uzasadnieniu wyroku (art. 424 & 1 kpk).

Uzasadnienie wyroku Sądu pierwszej instancji składa się z trzech zasadniczych części, zawierających uzasadnienie strony: faktycznej (art. 424 & 1 pkt 1 kpk), prawnej (art. 424 & 1 pkt 2 kpk) oraz kary, środków karnych i innych rozstrzygnięć (art. 424 & 2 kpk). Taka budowa uzasad­nienia odpowiada prawidłom logiki i potrzebom procesowym, a więc w pierwszym rzędzie fakty, następnie przytoczenie dowodów które służyły do odtworzenia chronologii wydarzeń i ich właściwa ocena - a w końcu sub­sumowanie faktów pod ustawę karną, gdyż przed ustaleniem czynu niepo­dobna rozwiązać kwestii prawnej.

W uzasadnieniu wyroku – stwierdził Sąd Najwyższy – musi być od­zwierciedlony tok rozumowania sądu meriti i to w taki sposób, żeby można było skontrolować słuszność tego rozumowania i jego zgodność z materia­łem dowodowym (…) uzasadnienie wyroku ma dawać wyczerpującą i lo­giczną odpowiedź na pytanie dlaczego właśnie taki, a nie inny wyrok został wydany (vide: OSNPG 1983/2/22; OSNKW 1983/9/78; OSNPG 1984/12/115).

Sąd meriti przyjął, że oskarżeni dopuścili się zarzucanych im czynów.

Czynność sprawcza przestępstwa z art. 220 kk polega (najogólniej rzecz ujmując) na niedopełnieniu obowiązku wynikającego z odpowiedzialności za bezpieczeństwo i higienę pracy. Jest to więc przestępstwo które może być popełnione przez zaniechanie. Niedopełnienie obowiązku w zakresie bhp polega na zaniechaniu podjęcia takich działań, które w danej sytuacji faktycznej w konkretnym miejscu i czasie, zgodnie z obowiązującymi przepisami i zasadami bhp należało podjąć. Źródłami obowiązku są nie tylko ogólne przepisy KP (min. art. 207 kp) czy rozporządzeń wykonaw­czych (rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 26 września 1997 roku w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy , t.j. Dz. U. z 2003 roku Nr 169, poz. 1650 ze zm.), ale także szczegółowe przepisy wykonawcze oraz nieskodyfikowane zasady bhp. Jednak należy je wykazać, wykazać w jaki sposób zostały naruszone i powiązać naruszenie tych obowiązków ze skutkiem.

Sąd Rejonowy nie wywiązał się z w/w obowiązków ani w wyroku, ani w jego uzasadnieniu, naruszył dyspozycje art. art. 410 kpk i art. 424 & 1 pkt 1 i 2 kpk, co miało wpływ na treść rozstrzygnięcia. Nie odniósł się do cało­ści materiału dowodowego zbagatelizował wyjaśnienia oskarżonych, które odnosiły się do kwestii sprawowania nadzoru i źródeł tego obowiązku po­działu „ról” pomiędzy oskarżonymi. Pisemne sprawozdanie z wyroku nie pozwala na weryfikację procesu rozumowania Sądu Rejonowego, co już stanowiło samoistną podstawę do wydania wyroku kasatoryjnego.

Zasada obiektywizmu i związana z nią (z natury rzeczy) zasada prawdy materialnej nakazywały Sądowi I instancji rozważenie o wszystkich moż­liwych wersjach przebiegu wydarzeń. W praktyce orzeczniczej oznacza to nic innego, jak dyktat ustawodawcy skierowany do sądów narzucający powinność oceny wszystkich dowodów zebranych w sprawie, a szczegól­nie wnikliwie tych, które ważkie dla odpowiedzialności oskarżonych kwe­stie, nakreślały różnie a jednocześnie odmiennie od tez oskarżyciela pu­blicznego.

Taki obowiązek sądu przybiera jeszcze na znaczeniu w sprawach, gdzie rozstrzyga się w przedmiocie winy umyślnej i nieumyślnej i gdy zachodzi potrzeba oceny istnienia związku przyczynowego między działaniem czy brakiem działania, związanych z realizacją obowiązków wynikających z odpowiedzialności za bezpieczeństwo i higienę pracy, a skutkiem w postaci śmierci człowieka. Trzeba mieć tu przecież w polu widzenia ekstraordynaryjną kwestię istnienia związku przyczyno­wego pomiędzy zachowaniem oskarżonych S. i K. a skutkiem w postaci śmierci pokrzywdzonych. Trzeba też ocenić, czy aby nie przerywa tego związku włączenie się do łańcucha przyczyn okoliczności od sprawcy nie­zależnych, jeżeli działanie było jednym z warunków bez któ­rych następstwo (skutek) w postaci śmierci by nie nastąpił. Sąd Rejonowy tymczasem, prawdę mówiąc, nie odniósł się do wyjaśnień oskarżonych z należną uwagą, zbywając je ogólnikami o których wspomina w uzasadnie­niu apelacji ich obrońca. Dowód z wyjaśnień oskarżonego ma przymiot równorzędności z innymi dowodami i podlega takiej samej metodyce ocennej jak i inne dowody. Tak więc wyjaśnienia oskarżonych, stanowiące ważny dowód w procesie i podlegające swobodnej ocenie sądu winny być szczególnie skrupulatnie badane, pod kątem ich przydatności dowodowej – a to z dwóch powodów zasadniczych: z uwagi na źródło ich pochodze­nia, mianowicie, że pochodzą od osoby żywotnie zainteresowanej wyni­kiem procesu oraz z uwagi na to, że in concreto były dorzeczne i odzwier­ciedlały stan świadomości oskarżonych, co do potrzeby chociażby nadzoru nad czyn­nościami związanymi z rozkładaniem namiotu. Wszak kluczem do przypi­sania winy nieumyślnej jest ustalenie, że sprawca uświadamiał sobie moż­liwość popełnienia czynu zabronionego albo popełnienie takiego czynu mógł przewidzieć (co istotne, również z punktu widzenia interesów oskar­życiela publicznego). W uzasadnieniu swojego wyroku Sąd Rejonowy przemilczał także inną ważką okoliczność, mianowicie, że pomiędzy współwłaścicielami cyrku istniał faktycznie organizacyjny podział ról. Podczas gdy oskarżony zajmował się kwestiami technicznymi, oskarżona B. K. (1) zajmowała się obsadą artystyczną, re­klamą i stroną organizacyjną przedstawień. Tak też było i krytycznego dnia.

Tej kwestii sąd meriti w ogóle uwagi nie poświęcił – tak w części ustalają­cej stan faktyczny, jak i w ocenach. Będzie więc musiał, przy ponownym rozpoznawaniu sprawy kwestię te ocenić i odpowiedzieć na pytanie, czy odpowiedzialność za czyn z art. 220 § 1 k.k. , i w jakiej postaci za skutki tego występku od­powiada każdy ze współwłaścicieli firmy, niezależnie od charakteru wy­konywanych w niej stałych czynności, czy też odpowiedzialność ta jest zawężona do skutków związanych z zakresem zadań każdego ze współ­właścicieli. Rzecz jasna, tak jak w przypadku oskarżonego – tak i w odnie­sieniu do tej oskarżonej, wypowie się Sąd jaki jest związek przyczynowo-skutkowy między ewentualnym naruszeniem przez nich przepisów organi­zacyjnych, a skutkiem w postaci śmierci w wyniku porażenia prądem dwóch pracowników tej firmy. Dla przypisania winy za sprawstwo jak w skarżonym wyroku, nie wystarcza sama teza, iż: „związek przyczy­nowo-skutkowy jest tu ewidentny”. Trzeba również wskazać na czym rze­czona niepodważalność związku przyczynowego polega i w czym się wy­raża. W szczególności należy ustalić, czy w przypadku wykonania przez oskarżonego J. S. obowiązków /oczywiście po ustaleniu przez sąd, że rzeczywiście taki podział ról przez oskarżonych, w zakresie prowadzonej działalności został dokonany/, które były jego udziałem, byłyby przez niego zrealizowane /prawidłowy dobór miejsca rozłożenia namiotu cyrkowego, nadzór nad rozbijaniem namiotu/ do wypadku w ogóle by doszło, co może mieć istotne znaczenie dla oceny słuszności zarzutu w zakresie odpowiedzialności oskarżonej B. K. za skutki z art. 155 kk.

W kwestii odpowiedzialności W.za poświadczenie nieprawdy – to Sąd również nie zawarł w uzasadnieniu wyroku (w jego części ustalającej) ustaleń co do znamion występku z art. 271 § 1 k.k. Zdawkowość wypowiedzi w tej kwestii (dwa zdania zawarte w dziewięciu wersach; strona 6 uzasadnienia wyroku) również nie czyni zadość wymo­gom dokumentu sprawozdawczego jakim jest uzasadnienie wyroku.

Gdy chodzi o uzasadnienie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego W. D., to po prostu nie wytrzymuje ona krytyki. Brzmi ten „wy­wód” następująco: „Osk. W. D. zachowaniem swoim wyczerpała z kolei znamiona czynu z art. 271 § 1 k.k. Działała umyślnie, miała bo­wiem świadomość, że okoliczność poświadczona w protokole powypad­kowym jest nieprawdą” (str. 11 uzasadnienia wyroku). Taki schematyczny wręcz banalny sposób uzasadnienia kwalifikacji prawnej czynu przypisa­nego w wyroku skazującym na karę pozbawienia wolności i grzywny po prostu nie uchodzi, nie licuje z powagą wyrokowania.

Jeśli praktyka orzecznicza uznała, że nie jest dokumentem o którym mowa w art. 271 § 1 k.k. „opinia le­karska”, „sprawozdanie likwidatora przedsię­biorstwa państwowego” czy „opinia o kandydacie na sędziego”(SNO 46/06; SA w Katowicach II AKa 444/06; V KK 428/07), to zachodzi pyta­nie – czy może nim być protokół powypadkowy. Taki wywód w protokole powypadkowym, zawiera przecież – i to ze swej istoty - wypowiedzi ocenne. Wydaje się, że wartościującym tu kryterium mogło by być odnie­sienie się w rozważaniach do kwestii - czy dany dokument może podlegać jakiejś formalnej weryfikacji w jakiej­kolwiek procedurze – i wprost prze­ciwnie, (przykładowo tylko): nie podobna za pomocą racjonalnych argu­mentów bronić tezy, że sędzia wydając wyrok skazujący, który został na­stępnie na skutek ewidentnych uchybień zmieniony a oskarżony uniewinniony, poświadczył w orzeczeniu przez się wydanym nieprawdę. Wszak w każdym z tych „dokumentów” zawarte są podważalne oceny; gdy zaś chodzi o ten drugi „dokument”, to wątpliwości nie ma, że nie może on być (wyrok sądu) tym, o którym sta­nowi art. 271 § 1 k.k.

Zauważyć należy, że oskarżona W. D. (1) nie była jedynym członkiem zespołu powypadkowego. Drugim członkiem była współwłaścicielka cyrku B. K. (1), która de facto ma także status pracodawcy. Prokurator wykazał się niekonsekwencją. Skoro bowiem uznał, że podpisanie protokołu powypadkowego stanowi występek z art. 271 § 1 kk, to dlaczego przedstawił zarzut jedynie oskarżonej W. D. (1) . Przecież realizacja prawa do obrony nie może polegać na popełnianiu przestępstw, - jeżeli rzeczywiście można mówić o realizacji znamion występku z art. 271 § 1 kk. Przecież z § 10 ust 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 lipca 2009 roku w sprawie ustalania okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy wynika jednoznacznie, że w przypadku rozbieżności zdań członków zespołu powypadkowego o treści protokołu powypadkowego decyduje pracodawca, a jak wspomniano wcześniej taki status ma drugi członek zespołu powypadkowego, który także złożył swój podpis w protokole. Oczywistym jest, ze zgodnie z zasadą skargowości przyjętą w polskim systemie karnym to prokurator decyduje o wszczęciu postępowania karnego o czyn ścigany z oskarżenia publicznego wobec konkretnej osoby. To niemniej jednak w przypadku uznania sprawstwa oskarżonej W. D. powyższa okoliczność może mieć znaczenie dla oceny stopnia społecznej szkodliwości przypisanego jej czynu, oczywiście w przypadku uznania, że oskarżona W. D. znamiona występku z art. 271 § 1 kk zrealizowała. Sąd musi przy tym rozważyć, przy uwzględnieniu zakazu reformationis in peius /art. 443 kpk/, czy w ramach zarzucanego oskarżonej W. D. przestępstwa możliwe jest przypisanie jej przestępstwa wyczerpującego dyspozycję innego przepisu.

Zatem podsumowując, Sąd Rejonowy nie odniósł się do całości mate­riału ujawnionego na rozprawie jak również nie dokonał pełnej oceny przez pryzmat przepisów regulujących materię będącą przedmiotem tego postępowania. Wynika z tego, że jego rozumowanie nie może być uznane za logiczne i spójne - skoro istnieją w nim luki. Naru ­szone zatem zostały zasady procesowe wyrażone w art. 7 kpk i art. 410 kpk.

Co do apelacji prokuratora, domagającego się przypisania oskarżo­nemu czynu zgodnie z kwalifikacją prawną proponowaną w zarzucie aktu oskarżenia – to i w tej kwestii Sąd Rejonowy nie podołał swym powinno­ściom.

Z poszanowaniem zasady samodzielności jurysdykcyjnej Sądu Rejo­nowego rozpoznającego sprawę – trzeba jednak mieć na uwadze przy czy­nieniu ocen prawnych w przyszłości, iż przedmiotowy występek może być popełniony zarówno z winy umyślnej, tak w zamiarze bezpośrednim jak i ewentualnym oraz z nieumyślnej. Sprawca bowiem może naruszać zasady bhp i przewidywać możliwość narażenia życia lub zdrowia pracownika (lub pracowników), godząc się z tym, albo bezpod­stawnie przypuszczać, że takie narażenie nie nastąpi, albo wreszcie naru­szać zasady wymaganej ostrożności, nie przewidując sprowadzenia zagro­żenia mimo możliwości i powinności takiego przewidywania. Do nie­umyślnej realizacji znamion omawianego tu typu czynu zabronionego do­chodzi zapewne wówczas, gdy sprawca mając świadomość niedopełnienia ciążących na nim obowiązków z zakresu bhp, nie przewiduje, iż łączyć się to będzie ze sprowadzeniem bezpośredniego niebezpieczeństwa dla życia lub zdrowia konkretnego pracownika.

Racje ma prokurator, zarzucając sądowi meriti, że w niedostatecznym stopniu rozważył znamiona strony podmiotowej w odniesieniu do oskarżonego J. S.. Odnosząc się wprost do zarzutu prokuratora stwierdzić należy, że zgodnie z art. 9 § 1 in finek k umyślność w postaci zamiaru wynikowego /ewentualnego/ zachodzi wówczas, gdy sprawca, co prawda nie chce popełnienia czynu zabronionego, ale przewidując możliwość jego popełnienia na to się godzi. Ustawa nie precyzuje bliżej, na czym miałoby polegać owo „godzenie się”, zwrot ten wymaga więc interpretacji, zarówno w kontekście ustawowego opisu zamiaru bezpośredniego, jak też nieumyślności.

Bez wskazania sposobu rozumienia tego zwrotu przez sąd stosujący przepis art. 9 kk, przyjęcie zamiaru wynikowego lub jego wyeliminowanie jest rozstrzygnieciem arbitralnym, które nie poddaje się kwestii odwoławczej.

Należy mieć na uwadze, że świadomość możliwości realizacji znamion typu czynu zabronionego jest też przejawem intelektualnym charakteryzującym świadomą nieumyślność /art. 9 § 2 kk/. Użytego przez ustawodawcę w art. 9 § 1 kk znamienia „godzi się”, które ma stanowić kryterium odróżniające zamiar ewentualny od świadomej nieumyślności, nie można utożsamiać z samą świadomością jakiejkolwiek możliwości realizacji znamion typu czynu zabronionego. Znamię to wyraża dodatkową kwalifikację strony podmiotowej, z uwagi na którą można zachowanie sprawcy potraktować jako umyślne. Ustawodawca wprost charakteru tej kwalifikacji nie określa, tym niemniej zarówno w doktrynie prawa karnego jak i orzecznictwie sądowym sformułowano szereg niekiedy rozbieżnych, kryteriów rozumienia znamienia „godzi się” przesądzających o przyjęciu lub odrzuceniu zamiaru ewentualnego Sąd zobowiązany jest do wskazania, które ze sposobów rozumowania art. 9 § 1 kk uznaje za słuszne oraz uzasadnienia swojego poglądu. Do tego obliguje sąd wymóg prawidłowego uzasadnienia przyjętej kwalifikacji prawnej, którego w orzeczeniu sądu I instancji zabrakło. Tymczasem spełnienie tego wymogu jest szczególnie istotne wówczas, gdy określony przepis jest przedmiotem odmiennych interpretacji, które przy zastosowaniu konkretnego stanu faktycznego mogą także prowadzić do odmiennych ocen co do realizacji znamion przedmiotowych lub podmiotowych określonego czynu zabronionego.

Przedstawienie uzasadnienia przyjętej przez sąd kwalifikacji prawnej, co obejmuje uzasadnione przeprowadzenie określonych znamion typu czynu zabronionego, pozwala dopiero skontrolować, czy dokonana przez ten sąd wykładnia jest prawidłowa i nie stanowi naruszenia prawa materialnego. Z drugiej strony pozwala także na ustalenie prawidłowości dokonanej przez sąd subsumcji i ostatecznej oceny prawnej ustalonego w sposób zgodny z regułami procesowymi stanu faktycznego.

Niezwykle istotnym problemem jest w omawianym stanie faktycz­nym zagadnienie związku przyczynowego (i winy) w kontekście problemu możliwego przyczynienia się pokrzywdzonych do zaistniałych następstw lub zagrożeń, w szczególności przez (ewentualne) rażące ich niedbalstwo w zakresie przestrzegania zasad bhp.

Są to sytuacje trudne, których rozstrzyganie wymaga każdorazowo szcze­gółowej analizy okoliczności faktycznych wypadku.

Trzeba też pamiętać, iż przestępstwo z art. 220 ma postać przestępstwa z zaniechania i polega na niedopełnieniu obowiązku z zakresu bhp, prowa­dzącego w następstwie do wywołania bezpośredniego zagrożenia dla życia lub zdrowia pracownika.

Wszystkie te kwestie trzeba będzie rozstrzygnąć przy uwzględnieniu, także, zgodnie z nakazem wynikającym z treści art. 410 kpk, wyjaśnień oskarżonego J. S., zeznań świadków oraz opinii biegłego czy:

pracownicy rozbijali namiot w miejscu wskazanym przez oskarżo­nego,

czynili to na jego polecenie i podczas jego nieobecności,

oskarżony lustrował teren w przeddzień rozbijania namiotu i nie mógł nie dostrzec bliskości linii energetycznej,

oskarżony był świadom obowiązku obecności i nadzoru nad przebie­giem rozkładania namiotu,

a następnie swoje stanowisko prawidłowo uzasadni.

Prawidłowe uzasadnienie wyroku jest niezbędne chociażby z tego powodu, aby Sąd Odwoławczy mógł dokonać oceny prawidłowości toku rozumowania Sądu I instancji. Lektura uzasadnienia zaskarżonego wyroku nie dostarcza sądowi odwoławczemu argumentów w tym zakresie, co sta­nowi rażące naruszenie przepisów prawa procesowego (art. 424 kpk), a w konsekwencji także uniemożliwia dokonanie rzetelnej kontroli instancyjnej zaskarżonego wyroku. Uzasadnienie wyroku spełnia bowiem nie tylko funkcję procesową , lecz także buduje autorytet oraz wizerunek wymiaru sprawiedliwości i kształtuje zewnętrzne przekonanie o sprawiedliwości orzeczenia, wobec czego tolerowanie w obrocie prawnym orzeczeń uza­sadnionych w sposób rażąco odbiegający od reguł określonych w art. 424 kpk nie jest możliwe (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 XI 2003 roku V KK 74/03 Prok. i Pr. 2004/3/13).

Nie ma potrzeby enumeratywnego wyliczania postąpień Sądu Rejono ­wego rozpoznającego sprawę ponownie – będzie on musiał raz jesz­cze z zachowaniem wszelkich reguł procesowych rozstrzygnąć sprawę i należycie uzasadnić swe decyzje; rzecz jasna zgodnie z normą art. 424 k.p.k.

Nadto z urzędu podnieść należy, że Sąd meriti zupełnie zignorował fakt, że pełnomocnik oskarżycieli posiłkowych w terminie określonym w art. 49a kpk wniósł o zobowiązanie oskarżonych do naprawienia szkody. Składał również w imieniu oskarżycieli posiłkowych wniosek o naprawie­nie szkody, co przy uwzględnieniu treści art. 46 kk obligowało sąd do na­łożenia w tym trybie obowiązku naprawienia szkody w całości lub w czę­ści. Zgodnie z treścią art. 46 kk - w razie skazania sąd może orzec, a na wniosek pokrzywdzonego lub innej osoby uprawnionej orzeka, obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości albo w części lub zadośćuczynienia za doznaną krzywdę.

Tak więc przy ponownym rozpoznawaniu sprawy sąd I instancji przeprowadzi ponownie postępowanie dowodowe.

Za konieczne uznać należy dokonanie wnikliwej analizy oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w sposób zgodny z wynikającą z treści art. 7 kpk zasadą swobodnej oceny dowodów, w szczególności pod kątem strony podmiotowej i realizacji znamion czynów zarzuconych oskarżonemu, z uwzględnieniem powyżej zawartych rozważań, a w przypadku złożenia wniosku o sporządzenie uzasadnienia wyroku na piśmie, sąd meriti stanowisko swoje uzasadni w sposób umożliwiający dokonanie kontroli instancyjnej zaskarżonego wyroku, to jest aby bezwzględnie odpowiadało ono wymogom stawianym w tym zakresie przez przepis art. 424 kpk.

Z tych wszystkich względów orzeczono jak w sentencji.