Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 stycznia 2018r.

Sąd Rejonowy w Wieliczce IV Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Paweł Styrna

Protokolant sekr. sądowy Rita Kasprzyk

po rozpoznaniu w dniu 26.01.2018r.

na rozprawie

sprawy z powództwa I. W. reprezentowanego przez matkę M. W. oraz M. W.

przeciwko G. S. (1)

o ustalenie ojcostwa, alimenty oraz o zapłatę

I.  ustala, że pozwany G. S. (1) ur. (...) s. K. i M. jest ojcem małoletniego I. W. ur. (...) w B. którego akt urodzenia o nr (...) został sporządzony w Urzędzie Stanu Cywilnego w B.,

II.  ustala, że małoletni I. W. będzie nosił nazwisko matki tj. (...),

III.  orzeka, że pozwanemu G. S. (1) nie będzie przysługiwała władza rodzicielska nad małoletnim I. W.,

IV.  zasądza od pozwanego G. S. (1) PESEL (...) na rzecz małoletniego I. W. PESEL (...) tytułem alimentów kwoty po 650 zł (sześćset pięćdziesiąt złotych) miesięcznie płatne do rąk matki małoletniego M. W. do 10-go dnia każdego miesiąca wraz z ustawowymi odsetkami w przypadku opóźnienia płatności którejkolwiek z rat, począwszy od 6.09.2017r.,

V.  zasadza od pozwanego G. S. (1) na rzecz M. W. kwotę 919 zł (dziewięćset dziewiętnaście złotych) tytułem zwrotu części kosztów zakupu wyprawki dla małoletniego I. W.,

VI.  zasadza od pozwanego G. S. (1) na rzecz mał. I. W. i M. W. in solidum kwotę 2160 zł (dwa tysiące sto sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

VII.  w pozostałym zakresie powództwo oddala,

VIII.  wyrokowi w punkcie IV nadaje rygor natychmiastowej wykonalności,

IX.  nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi.

.

Sygnatura akt IV Rc 194/17

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 26 stycznia 2018r.

Powodowie I. W. oraz M. W. wnieśli o ustalenie, że pozwany G. S. (1) ur. (...) jest ojcem małoletniego I. W. ur. (...) w B., którego akt urodzenia (...)został sporządzony w USC w B.; nadto wnieśli o nie nadawanie dziecku nazwiska pozwanego, orzeczenie, że pozwanemu nie będzie przysługiwała władza rodzicielska nad małoletnim synem, zasadzenie od pozwanego G. S. (2) na rzecz małoletniego I. W. tytułem alimentów kwoty po 1000 zł miesięcznie; zasadzenie od pozwanego na rzecz M. W. kwoty 919 zł tytułem częściowego zwrotu kosztów zakupu wyprawki dla dziecka oraz zasądzenie kosztów procesu i nadanie wyrokowi z zakresie rozstrzygnięcia o alimentach rygoru natychmiastowej wykonalności.

W ostatecznie sprecyzowanym stanowisku na rozprawie w dniu 26 stycznia 2018r., pozwany uznał żądanie pozwu o ustalenie ojcostwa, uznała żądanie pozwu o zasadzenie kwoty 919 zł tytułem zwrotu części kosztów wyprawki, wniósł o nienadawanie dziecku nazwiska ojca, uznała żądanie o alimenty do kwoty po 600 zł miesięcznie oraz wniósł o oddalenie wniosku o pozbawienie władzy rodzicielskiej nad małoletnim I. W..

Wobec oświadczenia pozwanego, które złożył na rozprawie w dniu 26 stycznia 2018r. po za sporem było, że G. S. (1) ur. (...) s. K. i M. jest ojcem małoletniego I. W. ur. (...) w B., którego akt urodzenia nr (...) (...) została sporządzony w Urzędzie Stanu Cywilnego w B.. Ojcostwo pozwanego potwierdziła także opinia z badań DNA, sporządzona przez (...) w K..

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany G. S. (1) w okresie ciąży M. W. nie interesował się matką dziecka i nie łączył na jej utrzymanie, jedynie raz był z powódka u lekarza ginekologa, za wizytę zapłaciła powódka. M. W., po urodzeniu dziecka samodzielnie sfinansowała tzw. wyprawkę dla dziecka. Pozwany zaś nie wykazywał żadnego zainteresowania ani małoletnim synem I. W. ani jego matką, nie odwiedzał ich, nie dowiadywał się o przebieg porodu ani o ich zdrowie. Jedynie rodzina pozwanego, podjęła starania o udzielenie pomocy M. W. i bez wiedzy pozwanego zapewniła dziecku pampersy.

Pozwany G. S. (1) miesięcznie zarabia 2022 zł, nie ma nikogo na utrzymaniu, mieszka z rodzicami, na utrzymanie daje im po 300-400 zł miesięcznie, sam się natomiast żywi. Pozwany leczył się psychologicznie w związku z trudna sytuacją życiową.

DOWÓD:

- zaświadczenie K-52,

-zaświadczenie o zarobkach K-52, 53,

Zeznania świadka P. W. K- 94,

Zeznania Pozwanego G. S. (1) K-96b,

M. W. w ramach tzw. wyprawki sfinansowała zakup wózka dziecięcego 919 zł (łącznie z dostawą), pościeli i kocyków – 200 zł oraz ubranek (śpiochów).

Miesięczny koszt utrzymania dziecka to kwota ok. 700-800 zł miesięcznie. Na kwotę ta składają się m.in.: wyżywienie 320 zł (mleko nutramigen 200 zł, przeciery, kleiki 120 zł), szczepienia 100 zł, pampersy 53 zł, ubrania 100 zł. M. W. mieszka razem z synem u swoich rodziców, uczestniczy w opłatach za media tj. woda raz na 3 miesiące 300 zł (miesięczne po 100 zł).

Do listopada 2018r. M. W. zamierza wykorzystać urlop macierzyński, po powrocie do pracy będzie wynajmowała opiekunkę. Z tytułu umowy o prace powódką zarabia ok. 1925 zł.

DOWÓD:

Zaświadczenie z 05.09.2017r. z 21.09.2017r. K-9 oraz 42,

Potwierdzenie zakupu K-10,

Zeznania P. W. K-94,

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wiarygodny dowodów z dokumentów tj. zaświadczenia o zarobkach powódki i pozwanego. Dokumenty te są czytelne podpisane, żadna ze stron też nie kwestowała ani treści tych dowodów ani okoliczności nimi wskazanych.

Oczywiście wiarygodna była opinia Zakładu Medycyny Sądowej CM UJ, której wniosków żadna ze stron nie kwestionowała, a pozwany po zapoznaniu się z nią uznał żądanie pozwu w zakresie ustalenia ojcostwa.

Wiarygodne były zeznania świadka P. W. w zakresie dotyczącym postepowania pozwanego G. S. (1) w okresie ciąży M. W. i porodu. Zeznania świadka w tym zakresie niemal w całości zostały potwierdzone relacją pozwanego. W pozostałym zakresie świadek nie maiła wiedzy o okolicznościach istotnych dla rozstrzygnięcia, w szczególności nie orientowała się w kosztach utrzymania małoletniego I. W..

Wiarygodne były zeznania zarówno powódki M. wróbel jak i pozwanego G. S. (1). Obiadowej odpowiadali na zadawane pytania pewnie i rzeczowo, jednoznacznie wskazując okoliczności istotne dla rozstrzygnięcia w sprawie. Warto zauważyć, że G. S. (1), przyznał niemal wszystkie okoliczności podniesione przez powódkę w pozwie oraz w trakcie rozpatrzy w dniu 26 stycznia 2018r.

Sąd zważył, co następuje:

Podstawa prawna roszczenia o ustalenie ojcostwa stanowi art. 72 § 2 kro, zgodnie, z którym jeżeli nie zachodzi domniemanie, że ojcem dziecka jest mąż matki (…) ustalenie ojcostwa może nastąpić na mocy orzeczenia sądu. W toku postępowania sądowego, pozwany G. S. (1) ostatecznie uznał roszczenie w zakresie ustalenia swojego ojcostwa względem małoletniego I. W.. Nadto, roszczenie to zostało potwierdzone opinią biegłych Zakładu Medycyny Sądowej CM UJ w K., którzy kategorycznie potwierdzili, że pozwany jest ojcem małoletniego I. S.. W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w pkt I wyroku z dnia 26 stycznia 2018r.

Nadając małoletniemu powodowi nazwisko matki tj. (...) Sąd stosował dyspozycje art. 89 § 1 i § 2 kro, mając na uwadze, że obydwoje rodzice oświadczyli, że małoletni będzie nosił nazwisko (...).

Podstawę prawną rozstrzygnięcia Sądu o władzy rodzicielskiej G. S. (1) nad małoletnim I. W., łącznie z powództwem o ustalenie ojcostwa, stanowi art. 93 §2 kro, w myśl, którego, jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd w wyroku ustalającym pochodzenie dziecka może orzec także o pozbawieniu władzy rodzicielskiej jednego z rodziców. Do rozstrzygnięcia w tym zakresie stosuje się odpowiednio m.in. art. 111 kro. W związku z tym wyjaśnić należy, że zgodnie z art. 111 § 1 krio, jeżeli (…) rodzice w sposób rażący zaniedbują swe obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. W doktrynie prawa wskazuje się, że rażące zaniedbywanie obowiązków względem dziecka oznacza skrajne przypadki zaniechania przez rodziców realizacji podstawowych czynności, warunkujących prawidłowy rozwój dziecka. Podkreśla się, że w szczególności uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych i w związku z tym narażenie dziecka na zagrożenia dla jego prawidłowego rozwoju fizycznego, intelektualnego i emocjonalnego stanowi rażące zaniedbywanie obowiązków rodzicielskich. Także Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 12 stycznia 2000 r. III CKN 834/99 wskazał, że uchylanie się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka jest przejawem rażącego zaniedbania obowiązków rodzicielskich i w związku z tym stanowi dostateczną przyczynę pozbawienia rodziców władzy rodzicielskiej.

W niniejszym postępowaniu zaś, uczestnik w trakcie zeznań złożonych na rozprawie w dniu 26 stycznia 2018r. bez zażenowania, przyznał „ przed porodem ja nie interesowałem się powódka ani dzieckiem, bo nie chciałem mieć z nią kontaktu, bo rozstaliśmy się (…); po urodzeniu I. ja nie starałem się skontaktować z M. i nadal nie interesowałem się dzieckiem, chociaż mieszkamy od siebie 5 km; nie dawałem także pieniędzy na utrzymanie dziecka” (00:49:09- 00:51:25).

Wobec tak jednoznacznie brzmiących zeznań pozwanego, Sąd nie miał żadnych wątpliwości, że postawa G. S. (1), który wręcz ostentacyjnie uchylał się od udzielania jakiejkolwiek pomocy, czy to materialnej, czy w postaci wsparcia emocjonalnego, stanowi rażące zaniedbywanie obowiązków rodzicielskich, uzasadniające pozbawienie go władzy rodzicielskiej nad małoletnimi synem I. W.. Podkreślić w tym miejscu także należy, że władza rodzicielska, jak wynika z art. 95 § 1 kro, obejmuje nie tylko prawa, ale i obowiązki dotyczące pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz jego wychowanie. Trudno wiec spodziewać się, aby uczestnik, który ostentacyjnie uchylał się od obowiązku alimentacyjnego, będzie prawidłowo sprawował piecze nad osobą i majątkiem syna oraz właściwie dbał o jego wychowanie. Wniosek taki uzasadniają także inne okoliczności ujawnione w trakcie przewodu sądowego tj. brak jakiegokolwiek zainteresowania pozwanego losem dziecka i jego matki w okresie porodu i tzw. połogu oraz zaniechanie wszelkich kontaktów z synem, co stanowi przejaw rażącego zaniedbywanie obowiązków względem dziecka. Mając, więc na uwadze powyższe, Sąd pozbawił G. S. (1) władzy rodzicielskiej nad małoletnim synem I. W..

W zakresie rozstrzygnięcia o alimentach, wyjaśnić należy, że obowiązek alimentacyjny został zdefiniowany w art. 128 kro i polega na dostarczaniu środków utrzymania, a w razie potrzeby także środków wychowania. Podstawę prawną roszczenia alimentacyjnego dzieci względem rodziców stanowi art. 133§1 kro, zgodnie, z którą rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie. Wyjaśnić przy tym należy, że brak samodzielności dziecka odnosi się zarówno do małoletniego, pozostającego pod władzą rodzicielską, jak i do dziecka pełnoletniego, które nie z własnej winy nie potrafi jeszcze utrzymać się bez pomocy rodziców ze względu na swoją sytuację życiową, w szczególności z uwagi na brak wykształcenia czy zawodu. W okolicznościach niniejszej sprawy, nie powinno wiec budzić wątpliwości, że G. S. (1) jest zobligowany do alimentowania swojego syna I. W., który z uwagi na swój wiek nie jest zdolny do samodzielnej egzystencji i samodzielnego utrzymania się.

Zakres świadczenia alimentacyjnego został zaś określony w art. 135 § 1 kro i zgodnie z tym przepisem zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Przesłanka usprawiedliwionych potrzeb pozwala dostosować rozstrzygnięcie o alimentach do indywidualnych potrzeb uprawnionego, przy czym pod pojęciem tym ustawa rozumie potrzeby niematerialne (psychiczne, duchowe, indywidualne zainteresowania, hobby, wypoczynek) i materialne (wyżywienie, ubranie, koszty mediów, wykształcenie), na poziomie przeciętnej stopy życiowej populacji, w której żyje i funkcjonuje uprawniony. W toku przewodu sądowego w niniejszej sprawie, ustalono zaś, że matka małoletniego powoda wydaje na zaspokojenie bieżących podstawowych potrzeb I. miesięcznie kwotę ok. 700 zł. Wskazana kwota zaspokaja takie podstawowe potrzeby dziecka jak wyżywienie, ubranie, środki czystości, opłaty za wodę. Są to, więc niezbędne wydatki mieszczące się na poziomie przeciętnej stopy życiowej dla aglomeracji (...), do której zaliczyć należy także powiat (...) na obszarze, której mieszka dziecko.

Druga z przesłanek kształtujących zakres świadczenia alimentacyjnego zgodnie z treścią art. 135 § 1 kro tj. zarobkowe i majątkowe możliwości zobowiązanego, oznacza status materialny, realny do osiągnięcia przy dołożeniu przez zobowiązanego należytej staranności z wykorzystaniem posiadanej wiedzy i umiejętności oraz zasobów majątkowych. Z cytowanego przepisu expilité wynika, więc, że o wysokości obowiązku alimentacyjnego, decydują możliwości majątkowe i zarobkowe zobowiązanego, a nie jego obecna sytuacja materialna. Ustalając, więc wartość alimentów Sąd uwzględnia możliwe do uzyskania dochody przez zobowiązanego, należycie dbającego o swoje interesy. Jak zaś ustalono w niniejszym postępowaniu G. S. (1), pracuje i osiąga miesięczny dochód na poziomie 2022 zł. Pozwany jest wiec w stanie alimentować małoletniego I. W. kwota po 650 zł miesięcznie, tym bardziej, ze uznał roszczenie alimentacyjne do kwoty 600 zł.

Przypomnieć też, trzeba, że zgodnie z art. 135 § 2 kro wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego. Z zeznań stron, wynika zaś, że piecze nad małoletnim powodem sprawuje wyłącznie matka M. W., co w konsekwencji uzasadnia obciążenie większym stopniu kosztami utrzymania dziecka, pozwanego, który nie sprawuje bieżącej pieczy nad synem. Dlatego też Sąd uwzględnił powództwo o alimenty do kwoty po 650 zł miesięcznie.

Zgodnie z dyspozycją art 141 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ojciec niebędący mężem matki obowiązany jest przyczynić się w rozmiarze odpowiadającym okolicznościom do pokrycia wydatków związanych z ciążą i porodem oraz kosztów trzymiesięcznego utrzymania matki w okresie porodu. Do wydatków związanych z porodem zalicza się, więc oprócz kosztów opieki medycznej nad matką i dzieckiem także koszty zwyczajnego wyposażenia noworodka, niezbędnego mu w początkowym okresie jego życia (tzw. wyprawki). Jako tzw. wyprawkę uważa się w szczególności poniesione koszty zakupu wózka, łóżeczka, kołyski, odzieży itp. W niniejszej zaś sprawie, pozwany w dniu 26 stycznia 2018r., uznał żądanie w zakresie kwoty 919 zł stanowiącej część kosztów wyprawki. Co prawda, bezpośrednio przed zamknięciem przewodu sądowego, wycofał się z tego oświadczenia, niemniej jednak fakt poniesionych przez matkę dziecka wydatków na wyprawkę potwierdzają: dowód zakupu wózka (karta 10), a także zasady doświadczenia życiowego, które nakazują do zwyczajnego wyposażenia noworodka zaliczyć także butelki, smoczki, pieluchy termometr, obcinacz, itp., które niewątpliwie matka dziecka musiała zakupić, aby zapewnić dziecku należytą opiekę. Dlatego też i w tym zakresie Sąd uwzględnił żądanie pozwu.

Nie obciążając kosztami sądowymi pozwanego, stosowano art. 102 kpc, dążąc do uniknięcia konkurencji pomiędzy zobowiązaniami alimentacyjnymi względem małoletniej powódki, a obowiązkiem pokrycia kosztów należnych Skarbowi Państwa.

Zasadzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2160 zł, Sąd stosował § 4 ust. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz dyspozycje art. 100 kpc. Ustalając wysokość kosztów zastępstwa procesowego uwzględniono wartość przedmiotu sporu wskazaną w pozwie wartość wynagrodzenia obniżono zaś stosunkowo o 40%, mając na uwadze, że powództwo zostało również w części oddalone.

Nadając wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności w zakresie zasadzonych alimentów stosowano art. 333 § 1 pkt 1 kpc.