Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 648/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 lutego 2018r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Jacek Witkowski

Protokolant

st. sekr. sądowy Marzena Mazurek

po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2018 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania J. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 7 lipca 2017 r. Nr (...)

w sprawie J. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje J. K. prawo do emerytury od dnia 01 czerwca 2017 r.

Sygn. akt IV U 648/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 07.07.2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił wnioskodawcy J. K. przyznania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2016r. poz. 887) w zw. z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U Nr 8 poz. 43) albowiem nie udowodnił on na dzień 1.01.1999r. 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Od decyzji tej odwołanie złożył ubezpieczony J. K., który wnosił o jej zmianę i przyznanie prawa do emerytury. Odwołujący się zarzucił organowi rentowemu naruszenie prawa materialnego tj. art. 10 ust. 1 pkt. 3 ustawy emerytalno – rentowej polegające na nieuwzględnieniu okresu pracy w gospodarstwie rolnym małż. P. i J. B. we wsi C. w okresie od 21.02.1971r. do 4.06.1975r., w którym to gospodarstwie zamieszkiwał i stale pracował.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wnosił o jego oddalenie, argumentując, iż wnioskodawca był osobą obcą wobec małż. P. i J. B., nie przedłożył zaświadczenia potwierdzającego posiadanie ziemi przez wymienione osoby oraz potwierdzenia wykonywania pracy w tym gospodarstwie przez co najmniej 4 godziny dziennie. Na tę ostatnią okoliczność przedstawił jedynie zeznania świadków. Mając na uwadze powyższe argumenty, Zakład uznał, że ubezpieczony nie wykazał 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych na dzień 1.01.1999r.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

Ubezpieczony J. K., ur. (...) złożył w dniu 7.06.2017r. wniosek do pozwanego ZUS o przyznanie mu prawa do emerytury. Na podstawie przedłożonych dokumentów, organ rentowy uznał za udowodniony na dzień 1.01.1999r. okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 23 lata 5 miesięcy i 3 dni, w tym 22 lata 5 miesięcy i 16 dni zatrudnienia w warunkach szczególnych. Zakład nie zaliczył do okresów ubezpieczeniowych, okresu pracy J. K. w gospodarstwie rolnym (...) od 21.02.1971r. do 4.06.1975r., ponieważ zeznania świadków nie zostały potwierdzone, że był domownikiem i nie był zameldowany na terenie gospodarstwa. W związku z tymi ustaleniami, organ rentowy przyjął, że ubezpieczony nie nabył prawa do emerytury w wieku obniżonym. Zaskarżoną decyzją z dnia 7.07.2017r. odmówił przyznania prawa do wnioskowanego świadczenia (k. 23 a.e.).

W toku postępowania odwoławczego Sąd Okręgowy ustalił, iż ubezpieczony J. K. zamieszkiwał we wsi H.. Jego rodzice byli rolnikami. Posiadali gospodarstwo o powierzchni ponad 13 ha (zeznania ubezpieczonego k. 53v a.s.). Od 01.09.1970r. ubezpieczony rozpoczął naukę w Technikum Mechanicznym w S. w systemie dziennym. Odległość od miejsca jego zamieszkania do S. wynosiła 42 km. Codzienny dojazd do szkoły zajmowałby zbyt wiele czasu i w związku z tym ojciec ubezpieczonego uzgodnił ze swoim bliskim znajomym P. B., iż syn w trakcie roku szkolnego będzie mieszkał w jego domu położonym we wsi C. oddalonej od S. o ok. 10 km. Stamtąd będzie dojeżdżać do Technikum. P. B. wraz z żona J. byli również rolnikami posiadającymi gospodarstwo o powierzchni ok. 18 ha (kopia aktu notarialnego k. 18-21 a.s.). Uzgodnione zostało, że w zamian za możliwość zamieszkania i wyżywienia, J. K. będzie pomagał małż. B. w pracach związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego (zeznania R. T., B. O. k. 65v-66v a.s. oraz zeznania S. K. k. 66v a.s.). Zgodnie z tym uzgodnieniem, ubezpieczony zamieszkał w domu rodziny B. w C.. W gospodarstwie tym hodowana była przede wszystkim trzoda chlewna w ilości ok. 100 sztuk, a także owce i kilka krów. J. K. pomagał P. B. w przygotowywaniu karmy dla zwierząt. Przed wyjazdem do szkoły na godzinę 8, przez godzinę do półtorej pomagał w oborze przy dojeniu krów i przygotowywaniu karmy. Po powrocie ze szkoły przystępował ok. 15 do pracy w gospodarstwie, a jego czynności polegały głównie na rżnięciu sieczki, parowaniu ziemniaków, zmiany ściółki zwierzętom, a także rąbaniu drewna na opał. Wykonywanie tych prac w okresie jesienno – zimowym zajmowało mu od 4 do 5 godzin dziennie. W okresie wiosennym pomagał również P. B. przy pracach polowych m.in. przy sadzeniu ziemniaków (k. 66 zeznania R. T. i B. O.). J. K. zamieszkiwał w domu małż. B. przez wszystkie lata szkolne odbywanej nauki w Technikum Mechanicznym. Nauka w tamtej szkole trwała 5 lat. W okresach wakacyjnych ubezpieczony przebywał w domu rodziców w H.. Tam również pomagał rodzicom w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, zwłaszcza przy żniwach.

W ocenie Sądu Okręgowego poczynione ustalenia faktyczne pozwalają na przyjęcie, iż ubezpieczony od ukończenia 16-go roku życia tj. od 21.02.1971r. do 24.05.1975r. wykonywał prace w gospodarstwie rolnym w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt. 3 ustawy emerytalno – rentowej. Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonego i świadków odnoście zamieszkiwania w domu małż. B. we wsi C. w pobliżu S. i wykonywaniu codziennych prac w tym gospodarstwie rolnym w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie. Świadek R. T. jest jedną z trzech córek małż. B., zaś B. O. zamieszkiwała po sąsiedzku z tą rodziną. Obydwie miały możliwość codziennej obserwacji prac wykonywanych przez ubezpieczonego. Pozostali świadkowie młodsze rodzeństwo J. K. podkreślali w swoich zeznaniach, że ich rodzice utrzymywali bliskie kontakty towarzyskie z małż. B., odwiedzali się wzajemnie w święta. Wskazać należy, iż gospodarstwo rolne małż. B. nastawione było na hodowle trzody chlewnej i wymagało to przygotowywania każdego dnia dużej ilości karmy. Zatem uzasadniona jest ocena, iż pomoc świadczona przez J. K. w pracach związanych z prowadzeniem gospodarstwa rolnego wynosiła co najmniej 4 godziny dziennie.

Ubezpieczony, zdaniem Sądu spełniał kryteria domownika w rozumieniu art. 6 pkt. 2 ustawy z dnia 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2016 poz. 277). W definicji tego pojęcia nie ma wymogu istnienia pokrewieństwa pomiędzy rolnikiem, a domownikiem. W przedmiotowym stanie faktycznym bezsporne, iż istniały bliskie relacje przyjacielskie pomiędzy rodzicami ubezpieczonego, a małż. B.. W związku z tym J. K. zamieszkując przez 5 lat szkolnych w domu małż. B. był traktowany jako domownik. W tym miejscu zasadne jest przywołanie tezy wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 30.05.2017r. III AUa 1333/16, w której ro tezie stwierdzono, że przez bliskie osoby rolnikowi należy rozumieć osoby mające z rolnikiem w trakcie wykonywania racy w gospodarstwie rolnym takie więzi osobiste (rodzinne lub quasi rodzinne(, które wyjaśniają przyczynę wykonywania pracy na rachunek rolnika, zasadniczo bez wynagrodzenia z tego tytułu.

Sąd Okręgowy podziela wyrażony w tej tezie wyroku pogląd. W przedmiotowej sprawie rodzaj więzi łączącej małż. B. z ubezpieczonym należy ocenić jako więzi quasi rodzinne.

Z tych względów Sąd uznał, że okresy pracy w gospodarstwie rolnym świadczonej przez ubezpieczonego na rzecz małż. B. w latach szkolnych od 21.02.1971r. do 24.05.1975r. należy zaliczyć do kategorii okresów, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt. 3 ustawy o FUS. Po ich doliczeniu łączny staż ubezpieczeniowy J. K. na dzień 1.01.1999r. przekracza w dacie złożenia wniosku wszystkie przesłanki do nabycia prawa do emerytury w wieku obniżonym wymienione w art. 184 ust. 1 i 2 ustawy o FUS w zw. z §2 ust. 1, § 3 i § 4 ust. 1 pkt. 1 i 3 cyt. rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r.

Z tych względów, Sąd na podstawie art. 477 14§2 kpc orzekł jak w sentencji.