Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

7 lutego 2018r.

Sąd Okręgowy w Płocku, IV Wydział Cywilny - Odwoławczy

w składzie:

Przewodnicząca SSO Katarzyna Mirek – Kwaśnicka

Sędziowie: SO Renata Wanecka (spr.)

SO Joanna Świerczakowska

Protokolant: st. sek. sąd. Anna Bałdyga

po rozpoznaniu na rozprawie 7 lutego 2018r. w P.

sprawy z powództwa W. M.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Mławie,

sygn. I C 159/17

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 2 w ten tylko sposób, że z zakresu pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego opisanego w punkcie 1 eliminuje zwrot „w kwocie 186,07 zł”;

2.  zasądza od (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. na rzecz W. M. kwotę 165 zł (sto sześćdziesiąt pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu za II instancję.

Sygn. akt IV Ca 771/17

UZASADNIENIE

15 lutego 2017 r. W. M. wniosła pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Mławie z 28 kwietnia 2000 r., wydanego w sprawie V Nc 339/00, w części dotyczącej odsetek za okres od dnia uprawomocnienia się powyższego nakazu zapłaty do 20 czerwca 2013 r.

W odpowiedzi na pozew (...) spółka z o.o. uznała powództwo o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w części dotyczącej przedawnionych odsetek ustawowych za okres od 13 maja 2000 r. do 15 czerwca 2013 r.

Wyrokiem z 3 października 2017r. Sąd Rejonowy w Mławie pozbawił wykonalności tytuł wykonawczy – nakaz zapłaty Sądu Rejonowego w Mławie z 28 kwietnia 2000r., sygn. V Nc 339/00, zaopatrzony w klauzulę wykonalności postanowieniem Sądu Rejonowego z 31 maja 2010r. w sprawie I Co 1174/10 w części, tj. w zakresie odsetek ustawowych za okres od 13 maja 2000r. do 15 czerwca 2013r. w kwocie 186,07 zł, oddalając powództwo w pozostałym zakresie oraz zniósł wzajemnie koszty procesu między stronami.

Sąd Rejonowy ustalił:

W dniu 28 kwietnia 2000 r. Sąd Rejonowy w Mławie w sprawie V Nc 339/00 wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym na skutek pozwu wniesionego w 20 kwietnia 2000 r. przez (...) S.A. Zakład (...) w C. i nakazał pozwanej W. M., aby zapłaciła (...) S.A. Zakład (...) w C. kwotę 939,96 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 49,41 zł od 1 października 1999 r., od kwoty 93,84 zł od 31 października 1999 r., od kwoty 202,76 zł od 1 grudnia 1999 r., od kwoty 149,04 zł od 31 grudnia 1999 r., od kwoty 24,01 zł od 28 stycznia 2000 r. do dnia zapłaty wraz z kwotą 168,79 zł tytułem kosztów postępowania. W dniu 31 maja 2010 r. w sprawie I Co 1174/10 Sąd Rejonowy w Mławie nadał nakazowi zapłaty klauzulę wykonalności na rzecz (...) spółki z o.o. w K..

17 czerwca 2016 r. (...) spółka z o.o. w K. złożyła do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Mławie wniosek o przeprowadzenie postępowania egzekucyjnego przeciwko dłużniczce na podstawie opisanego wyżej tytułu wykonawczego. 20 czerwca 2016 r. Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Mławie C. F. skierował do W. M. zawiadomienie o wszczęciu egzekucji. Przed wniesieniem powództwa powódka skierowała do pozwanego drogą e - mailową propozycję zawarcia ugody i zaproponowała, że spłaci jednorazowo należność główną w kwocie 939,96 zł wraz z odsetkami za okres 3 lata wstecz w kwocie 257,86 zł oraz kosztami egzekucji w wysokości 455,84 zł. Natomiast należności za koszty procesu w kwocie 168,79 zł, koszty nadania klauzuli wykonalności w kwocie 133 zł oraz koszty adwokackie w kwocie 150 zł zostałyby umorzone. Wierzyciel nie wyraził zgody na zawarcie ugody.

Sąd I instancji dokonał następującej oceny prawnej:

Podstawą prawną powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego jest art. 840 pkt 2 kpc, zgodnie z którym dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie.

Sąd Rejonowy podkreślił, że w chwili zamknięcia rozprawy między stronami nie było sporu, iż należności (...) spółki z o. o. wobec W. M. z tytułu odsetek były w części przedawnione. Konsekwencją tego było uznanie przez pozwaną powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w części w zakresie odsetek. Zgodnie z art. 213 § 2 kpc, tego rodzaju czynność wiąże sąd, o ile nie zmierza do obejścia prawa lub nie jest sprzeczne z prawem czy zasadami współżycia społecznego. Powyższy przepis nie stanowi podstawy do badania i ustalania, czy będące przedmiotem uznania roszczenie rzeczywiście przysługuje stronie powodowej, a wyjaśnienie przyczyn skłaniających pozwanego do uznania z reguły pozwala na ocenę przesłanek skuteczności wyrażonego uznania, określonych w art. 213 § 2 kpc. Skuteczne uznanie prowadzi do równoczesnego wywołania skutków procesowych i materialnoprawnych, a jego następstwem jest wydanie wyroku uwzględniającego żądanie pozwu bez przeprowadzenia postępowania dowodowego.

W ocenie Sądu Rejonowego, roszczenie z jakim wystąpiła powódka, w świetle przedłożonych przez nią dokumentów, nie jest sprzeczne z prawem, zasadami współżycia społecznego i nie zmierza do obejścia prawa. Za stanowiskiem, że przedawnienie wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym w zakresie odsetek może stanowić podstawę powództwa przewidzianego w art. 840 § 1 pkt 2 kpc, wypowiedział się Sąd Najwyższy w wielu orzeczeniach (por. wyrok SN z dnia 26.03.2009 r., I CSK 282/08, orzeczenie SN z dnia 13.04.1972r, I CZ 35/71 i z dnia 27.02.1969r, II CZ 37/69) i stanowisko takie aprobowane jest także w doktrynie.

Ponadto Sąd wskazał, że zgodnie z art. 125 kc, roszczenia stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawniają się zawsze z upływem dziesięciu lat, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaj był krótszy, a trzyletni termin przedawnienia dotyczy jedynie należnych w przyszłości roszczeń obejmujących świadczenia okresowe. Trzyletniemu przedawnieniu mogą więc ulec jedynie odsetki ustawowe, które powstały po wydaniu nakazu zapłaty przez Sąd Rejonowy w Mławie. W świetle powyższego odsetki naliczone do 15 czerwca 2013 r. uległy przedawnieniu. Pozwana uznała, że przedawnieniu uległa wysokość odsetek w kwocie 186,07 zł.

Z tego względu Sąd Rejonowy stwierdził, że uznanie powództwa przez pozwaną odpowiadało prawu również w świetle art. 840 § 1 pkt. 2 kpc i czyniło roszczenie powódki w pełni zasadnym.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 kpc.

Apelację od wyroku złożyła W. M. i zarzuciła naruszenie:

- art. 321 § 1 kpc poprzez orzeczenie ponad żądanie pozwu i określenie przedawnionych odsetek na kwotę 186,07 zł, w sytuacji gdy powódka wnosiła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w zakresie ściśle określonych dat, bez wskazywania kwoty, a pozwany w petitum pozwu uznał powództwo w części obejmującej odsetki za okres od 13 maja 2000r. do 15 czerwca 2013r., również bez wskazywania kwoty przedawnionych odsetek;

- art. 98 kpc w zw. z art. 100 kpc poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy pozwany uznał powództwo w części dotyczącej przedawnionych odsetek za okres od 13 maja 2000r. do 15 czerwca 2013r., a uznanie to różniło się co do roszczenia dochodzonego w pozwie zaledwie o 5 dni nieuznanego przedawnienia odsetek.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w części, tj. w zakresie odsetek ustawowych za okres od 13 maja 2000r. do 15 czerwca 2013r., ewentualnie poprzez pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w części, tj. w zakresie odsetek ustawowych za okres od 13 maja 2000r. do 15 czerwca 2013r. w kwocie 1.005 zł.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jest zasadna.

Sąd Rejonowy prawidłowo zastosował art. 213 § 2 kpc, zgodnie z którym sąd jest związany uznaniem powództwa, chyba że uznanie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa.

Pozwana, reprezentowana w sprawie przez profesjonalnego pełnomocnika, uznała powództwo w części dotyczącej przedawnionych odsetek za okres od 13 maja 2000r. do 15 czerwca 2013r., wnosząc jednocześnie o oddalenie powództwa w pozostałym zakresie, tj. za okres od 15 czerwca 2013r. do 20 czerwca 2013r. W dalszej części pisma strona pozwana wskazała, że według jej wyliczeń skapitalizowane odsetki ustawowe za okres od 13 maja 2000r. do 15 czerwca 2013r., liczone od 519,06 zł wynoszą 186,07 zł. Zdaniem Sądu II instancji, okoliczność ta nie miała istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia, w sytuacji gdy żądanie pozwu dotyczyło wyłącznie okresu przedawnionych odsetek, a nie ich wartości.

Sąd Okręgowy podziela zdanie apelującej, że Sąd Rejonowy orzekł ponad żądanie i naruszył art. 321 kpc, ponieważ W. M. nie wnosiła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego poprzez kwotowe określenie odsetek ustawowych, które się przedawniły. Pozwana także uznała powództwo odwołując się do okresu, co do którego nastąpiło przedawnienie odsetek ustawowych. Na marginesie tylko należy zgodzić się z powódką, że prawidłowe wyliczenie odsetek ustawowych od 519,06 zł za okres od 13 maja 2000r. do 15 czerwca 2013r. prowadzi do wniosku, że jest to suma 1.005 zł, a nie 186,07 zł.

Dlatego też, uwzględniając wniosek apelacji, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 2 w ten tylko sposób, że z zakresu pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego opisanego w punkcie 1 wyeliminował zwrot „w kwocie 186,07 zł”.

Sąd II instancji ostatecznie nie odniósł się w swoim orzeczeniu do kosztów procesu, o których orzekł Sąd Rejonowy, ponieważ mimo zawarcia zarzutu naruszenia art. 98 kpc w zw. z art. 100 kpc, powódka nie złożyła w tym zakresie żadnego wniosku apelacyjnego.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art. 386 § 1 kpc.

O kosztach procesu w postępowaniu apelacyjnym Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc, na które składają się koszty zastępstwa prawnego w wysokości 135 zł oraz opłata od apelacji w wysokości 30 zł. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika powódki Sąd ustalił zgodnie z § 10 ust. 1 pkt. 1 w zw. z § 2 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Renata Wanecka Katarzyna Mirek – Kwaśnicka Joanna Świerczakowska