Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2018r.

Sąd Okręgowy w Warszawie III Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR(del) Andrzej Lipiński

Protokolant: sekretarz sądowy Sylwia Nowicka

po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2018r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Banku S.A. we W.

przeciwko R. P.

o zapłatę

1.zasądza od R. P. na rzecz (...) Banku S.A. we W. kwotę 113.857,69 (sto trzynaście tysięcy osiemset pięćdziesiąt siedem złotych sześćdziesiąt dziewięć groszy) złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie, wynoszące na dzień wniesienia pozwu 14,00% w stosunku rocznym z ograniczeniem do odsetek maksymalnych, liczonymi od kwoty 104.231,49 (sto cztery tysiące dwieście trzydzieści jeden złoty czterdzieści dziewięć groszy) złotych od dnia 29 maja 2017 roku do dnia zapłaty;

2.zasądza od R. P. na rzecz (...) Banku S.A. we W. kwotę 10.110 (dziesięć tysięcy sto dziesięć) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 5.400 (pięć tysięcy czterysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt III C 1406/17

UZASADNIENIE

Pozwem skierowanym do Sądu Okręgowego w Warszawie (...) Bank S.A. z siedzibą we W. wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i orzeczenie nim, aby pozwany R. P. zapłacił na rzecz powoda kwotę 113.857,69 złotych wraz z odsetkami umownymi w wysokości zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie, wynoszące na dzień wniesienia pozwu 14% w stosunku rocznym z ograniczeniem do odsetek maksymalnych, liczonymi od kwoty 104.231,49 złotych od dnia 29 maja 2017r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu, w szczególności kosztami zastępstwa procesowego wg norm przepisanych, opłaty od pozwu, zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W przypadku stwierdzenia braku podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym wniósł o wydanie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że zawarł z pozwanym w dniu 10 czerwca 2016r. umowę pożyczki. Wobec braku spłaty zadłużenia w terminach określonych harmonogramem umowy, bank podjął działania windykacyjne, jednakże bez rezultatu. Z powodu powstania zaległości w spłacie, umowa została wypowiedziana, a pozostała do spłaty kwota postawiona została w stan wymagalności. Zadłużenie zostało potwierdzone wyciągiem z ksiąg banku ./pozew k.5-6/

Zarządzeniem z dnia 9 czerwca 2017r. stwierdzono brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym i skierowano do rozpoznania do postępowania upominawczego. /zarządzenie k.30/

W dniu 18 lipca 2017r. Referendarz Sądowy wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, orzekając zgodnie z żądaniem pozwu. /nakaz zapłaty k.41/

W przepisanym terminie pozwany złożył sprzeciw, zaskarżając go w całości. W uzasadnieniu sprzeciwu wskazał, że kwota wymieniona w nakazie wynikała z umowy kredytowej. Pozwany podpisując umowę działał w wielkim stresie oraz zdenerwowaniu, nie wiedząc właściwie co podpisuje, czego dotyczy umowa i jakie zawiera warunki. Dokumentów, które podpisał lub wydaje mu się, że podpisał nie rozumie ani nie pamięta ./sprzeciw k.62-67/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 czerwca 2016r. powód (...) Bank S.A z siedzibą we W. zawarł z pozwanym R. P. umowę pożyczki nr NP. (...) na kwotę 132.225,37 złotych na czas określony od 10.06.2016r. do 21.06.2024r. Pozwany zobowiązał się do spłaty pożyczki w 96 ratach, których wysokość wynosiła 1.942,52 złotych, z wyjątkiem ostatniej raty, która wynosiła 1.942,11 złotych.

Stosownie do zapisu umowy w § 2 ust. 7 niespłacenie przez pożyczkobiorcę raty pożyczki w terminie ustalonym w umowie pożyczki albo spłacenie jej w niepełnej wysokości powodowało uznanie niespłaconej należności za zadłużenie przeterminowane. Od zadłużenia przeterminowanego z tytułu kapitału Bank miał prawo pobrać odsetki karne. Odsetki karne naliczane były wg zmiennej stopy procentowej, odpowiadającej odsetkom maksymalnym za opóźnienie przewidzianym w art.481 kodeksu cywilnego, które na dzień zawarcia niniejszej umowy pożyczki wynosiły 2-krotność odsetek ustawowych za opóźnienie, czyli: 14,00 % w stosunku rocznym. Bank dokonywał odpowiednich zmian (spadek/wzrost) wysokości oprocentowania zadłużenia przeterminowanego, określonego w zdaniu powyżej, w przypadku zmiany wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie.

Zgodnie z § 2 ust. 8 umowy w przypadku zwłoki w spłacie zobowiązania wynikającego z umowy pożyczki przekraczającej 5 dni Bank miał prawo podjąć działania windykacyjne w następującej kolejności: monity przy pomocy środków porozumiewania się na odległość (telefoniczne, krótkie wiadomości tekstowe SMS, automatyczne wiadomości głosowe, na wskazany Bankowi adres e-mail, za pośrednictwem serwisu (...) online), monity listowne, windykacyjne wizyty terenowe, informując każdorazowo pożyczkobiorcę i każdego z poręczycieli o wymaganym zadłużeniu oraz określając warunki spłaty. Działania windykacyjne podejmowane były przez Bank, jeżeli wysokość zadłużenia przeterminowanego wynosiła co najmniej 30 PLN.

Natomiast stosownie do § 2 ust. 10 umowy w przypadku braku spłaty, w terminach określonych w umowie pożyczki, pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, bank miał prawo wezwać pożyczkobiorcę, na piśmie, do zapłaty zaległych kwot w terminie 14 dni roboczych od dnia otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy pożyczki. W przypadku, gdy pożyczkobiorca nie uregulował zaległości w powyższym terminie, Bank miał prawo rozwiązać umowę pożyczki z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. /umowa pożyczki z dnia 10 czerwca 2016r. z załącznikami k.10-16, harmonogram spłat k.17-18, wniosek kredytowy k.21, zaświadczenie o zarobkach k.19, informacja dla klienta k.20/

W związku z nieuregulowaniem zaległości w spłacie pożyczki, Bank pismem z dnia 20 lutego 2017r. wypowiedział umowę kredytu z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia i postawił całą należność z tytułu pożyczki w stan natychmiastowej wykonalności. Jednocześnie w oświadczeniu o wypowiedzeniu Bank wskazał, że rozważy możliwość cofnięcia oświadczenia o wypowiedzeniu w przypadku bezzwłocznej wpłaty co najmniej kwoty 24.221,49 złotych (na która to kwotę składały się : kapitał 6.928,38 złotych, należne odsetki 6.882,90 złotych, odsetki karne 254,78 złotych, zadłużenie z tytułu niedozwolonego zadłużenia na rachunku bieżącym 10.153,60 złotych, odsetki od niedozwolonego zadłużenia 1,83 złotych. /oświadczenie o wypowiedzeniu k.22/

Powyższe zadłużenie nie zostało spłacone, zatem wobec upływu okresu wypowiedzenia cała należność została postawiona w stan wymagalności. Zadłużenie zostało stwierdzone wyciągiem z ksiąg banku. /wyciąg z ksiąg banku k.8/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wskazanych w uzasadnieniu dokumentów, których prawdziwość nie była kwestionowana przez żadną ze stron, Sąd zaś nie znalazł podstaw by czynić to z urzędu.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Podstawą prawną dochodzonego roszczenia był art.720 k.c. w zw. z art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt. 1 ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. z 2016 r. poz. 1528 z późn. zm.).

Wymieniony art.720 § 1 k.c. stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W świetle zgromadzonego materiału dowodowego i twierdzeń stron bezsporny jest fakt zawarcia przez pozwanego z powodem umowy pożyczki, jak i brak wywiązania się z jej spłaty przez pozwanego.

Powód w niniejszej sprawie realizuje uprawnienia z udzielonego pozwanemu pożyczki. Pozwany nie wskazuje, aby sama umowa kredytu zawierała postanowienia sprzeczne z ogólnoprzyjętymi zasadami uczciwego postępowania i rzetelności. Z treści zarzutów pozwanego nie wynika, iż sposób realizacji umowy przez powoda, a więc egzekwowanie należności z niej wynikających uchybia tym zasadom. Stwierdzić zatem należy, iż powód realizuje te należności zgodnie z treścią umowy, a domaganie się przez wierzyciela spłaty nie stanowi w tym wypadku nadużycia prawa podmiotowego. Pozwany zawierając umowę pożyczki winien był liczyć się z tym, że będzie ją musiał spłacić.

Pozwany w sprzeciwie od nakazu zapłaty nie kwestionował roszczenia powoda ani co do zasady, ani też co do wysokości, podnosił natomiast, że podpisując umowę działał w stresie, nie wiedząc co podpisuje i nie rozumiejąc treści umowy. Nie miał czasu zapoznać się z umową i ocenić jej konsekwencji. Powyższe twierdzenia pozwanego nie zostały w jakikolwiek sposób wykazane. W szczególności pozwany nie złożył oświadczenia o uchyleniu się od skutków oświadczenia woli – podpisania umowy pożyczki z dnia 10 czerwca 2016r. Brak jest też jakiejkolwiek dokumentacji medycznej i wniosków dowodowych na okoliczność wykazania, że pozwany w czasie podpisywania umowy znajdował się w stanie wyłączającym świadome i swobodne powzięcie decyzji. Wykazanie powyższych okoliczności spoczywało na pozwanym, który powyższemu obowiązkowi nie sprostał.

Wskazać w tym miejscu należy, że Sąd nie prowadził postępowania dowodowego z urzędu, gdyż przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełniania lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art.232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art.3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art.227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art.6 k.c.). Sformułowanie „ciężar udowodnienia” jednoznacznie wskazuje, że dotyczy przekonania sądu o prawdziwości faktów powołanych przez stronę. Natomiast o prawdziwości faktów powinien przekonać Sąd ten, kto wywodzi z nich skutki prawne. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia 14 listopada 2008 r. w sprawie o sygn. akt V CSK 174/08 (LEX 477605) wskazał, iż ogólnie przyjmuje się, że (o ile ustawa nie stanowi inaczej) rzeczą powoda jest wykazanie faktów, z których wywodzi prawo, a rzeczą pozwanego – faktów niweczących to prawo.

Co więcej, przedstawienie przez stronę dowodu w celu wykazania określonych twierdzeń o faktach, z których wywodzi dla siebie korzystne skutki, jest nie tyle jej prawem czy obowiązkiem procesowym, co ciężarem procesowym, wynikającym i zagwarantowanym przepisami prawa, przede wszystkim w jej własnym interesie. To interes strony nakazuje jej podjąć wszelkie czynności procesowe w celu udowodnienia faktów, z których wywodzi korzystne skutki prawne. Należy przy tym pamiętać, że sąd rozstrzyga sprawę według właściwego prawa materialnego na podstawie koniecznych ustaleń faktycznych uzyskanych dzięki zebranym środkom dowodowym. Na te właśnie ustalenia składają się dowody, które przedstawiają w pierwszej kolejności same strony, zgodnie z brzmieniem art.232 k.p.c. (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 10 marca 2014 r. w sprawie o sygn. akt III AUa 930/13, LEX 477605).

Materiał zgromadzony w toku postępowania potwierdził podnoszone przez powoda okoliczności, które były istotne dla przyjęcia wykazania istnienia i wysokości jego roszczenia. Powód przedłożył dokument potwierdzający zawarcie umowy pożyczki pomiędzy pozwanym i Bankiem. Na dokumencie tym widniał podpis pozwanego, który nie zaprzeczył, iż umowę zawarł. Co więcej pozwany na początku dokonywał spłat zobowiązania wynikającego z łączącej go z Bankiem umowy (vide zestawienie należności i spłat k.79).

Wobec niewywiązania się z obowiązku spłaty rat pożyczki Bank wypowiedział pozwanemu tę umowę. W konsekwencji zobowiązanie dłużnika stało się wymagalne, w pozostałej nie uiszczonej poprzednio części. Wobec powyższego pozwany jako dłużnik w myśl art.354 § 1 k.c. winien wykonać ciążące na nim zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno-gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje – także w sposób odpowiadający tym zwyczajom.

Należy powtórzyć, że pozwany nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych. Przedstawione w sprzeciwie zarzuty należy zatem uznać za gołosłowne twierdzenia, niepoparte jakimkolwiek materiałem dowodowym.

Zauważyć również należy, że wysokość zadłużenia została potwierdzona wyciągiem z ksiąg bankowych.

Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie z art.95 ust.1 prawa bankowego księgi rachunkowe banków i sporządzane na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych.

Stosownie do ust. 1a tego przepisu, moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w nim w postępowaniu cywilnym. W ocenie Sądu, powołany przez powoda dokument spełnia jednakże wymogi co najmniej dokumentu prywatnego - zawiera pieczęć banku i treść określonego oświadczenia wiedzy, wynikającej z ksiąg bankowych, podpisaną przez pełnomocnika, której pełnomocnictwa udzielili wiceprezesi zarządu, a więc osoby upoważnione do wypowiadania się w jego imieniu. Zdaniem Sądu, przy uwzględnieniu, że pozwany nie podważał wiarygodności ani rzetelności tego dokumentu, nie wykazał, że faktycznie spłacił kredyt w części pozostałej do spłaty po odliczeniu wpłaconych kwot ani, że ustalone przez Bank zadłużenie jest niezgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, wspomniany dowód jest wystarczający do wykazania istniejącego zadłużenia pozwanego.

W świetle powyższe dochodzone roszczenie, Sąd uznał za wykazane także co do wysokości. Z tych też względów, z mocy powołanych przepisów, Sąd orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Strony w umowie postanowiły, że odsetki naliczane są od kapitału pozostającego do spłaty. Oprocentowanie nominalne nie może w stosunku rocznym przekraczać stopy odsetek maksymalnych, przewidzianych w art.359 k.c., które w dniu zawarcia umowy pożyczki wynosiły 2-krotność stopy odsetek ustawowych (vide § ust. 9 umowy). Dlatego też Sąd zasądził żądane przez powoda odsetki w wysokości zmiennej stopy procentowej stanowiącej dwukrotność odsetek ustawowych za opóźnienie, wynoszące na dzień wniesienia pozwu 14% w stosunku rocznym z ograniczeniem do odsetek maksymalnych, liczonymi od kwoty 104.231,49 złotych od dnia 29 maja 2017r. do dnia zapłaty – na podstawie art.481 § 2 ¹ k.c. Powyższe prowadziło do ukształtowania orzeczenia jak w punkcie 1-szym sentencji wyroku

O kosztach procesu orzekł na podstawie art.98 k.p.c. Na zasądzone koszty procesu złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 5.693 złotych, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 5.400 złotych, zwrot opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 złotych.