Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 18 stycznia 2018 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w II Wydziale Cywilnym – Sekcji Egzekucyjnej

w składzie: przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Anna Braczkowska

protokolant: sekretarz sądowy Monika Romaniecka

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2018 roku w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa Z. Ś.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w W.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

1.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez Sąd Rejonowy w Łodzi III Wydział Cywilny w dniu 20 stycznia 2000 roku w sprawie III Nc 3505/99, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności – w części, w zakresie odsetek ustawowych od należności głównej za okres od dnia 18 kwietnia 2000 roku do dnia 18 lutego 2010 roku;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  nie obciąża Z. Ś. obowiązkiem zwrotu na rzecz (...) Spółki Akcyjnej w W. kosztów postępowania;

4.  zwraca ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi na rzecz Z. Ś. kwotę 125 zł (sto dwadzieścia pięć złotych) tytułem nadpłaconej opłaty sądowej od pozwu.

sygnatura akt II 1 C 84/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 1 sierpnia 2017 roku, skierowanym przeciwko (...) S.A. w W., powód Z. Ś. wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci nakazu zapłaty Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi wydanego w sprawie III Nc 3505/99 z dnia 20 stycznia 2000 roku, opatrzonego klauzulą wykonalności. Powód wniósł również o zabezpieczenie powództwa poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w Warszawie J. B. w sprawie Km 22438/15. Jako podstawę faktyczną swojego roszczenia powódka wskazała przedawnienie roszczeń ( pozew k. 1-2).

Postanowieniem z dnia 8 sierpnia 2017 roku Sąd Rejonowy dla Warszawy – Woli w Warszawie stwierdził swoją niewłaściwość i sprawę przekazał tutejszemu Sądowi Rejonowemu jako właściwemu miejscowo i rzeczowo ( postanowienie k. 12)

Postanowieniem z dnia 23 października 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zabezpieczył powództwo złożone w przedmiotowej sprawie w ten sposób, że zawiesił postępowanie egzekucyjne prowadzone przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w Warszawie J. B. w sprawie Km 22438/15 do czasu prawomocnego rozpoznania sprawy ( postanowienie k. 23).

Postanowieniem z dnia 8 listopada 2017 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zwolnił powoda od kosztów sądowych w postaci opłaty sądowej od pozwu w kwocie 125 zł, oddalił wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w pozostałym zakresie ( postanowienie k. 24).

W odpowiedzi na pozew pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika profesjonalnego w osobie radcy prawnego, wnosił o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jego rzecz od powoda zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. Pozwany podniósł, iż podniesiony przez powoda zarzut przedawnienia nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż bieg terminu przedawnienia został przerwany przez pozwanego wielokrotnie na skutek wszczęcia postępowania egzekucyjnego przeciwko powodowi ( odpowiedź na pozew k. 28-29, pełnomocnictwo k. 30).

Do zamknięcia rozprawy strony pozostały na dotychczasowych stanowiskach w sprawie ( protokół elektroniczny rozprawy z dnia 18 stycznia 2018r. k. 47).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 20 stycznia 2000 roku Sąd Rejonowy w Łodzi, III Wydział Cywilny wydał w sprawie III Nc 3505/99 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, w którym nakazał Z. Ś. aby zapłacił na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 1.357,70 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 29 grudnia 1999 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 330,20 zł z tytułu zwrotu kosztów postępowania. Nakaz zapłaty stał się prawomocny, a w dniu 18 kwietnia 2000 roku została mu nadana klauzula wykonalności. Akta sprawy III Nc 3505/99 zostały zniszczone w dniu 3 października 2017 roku (kopia nakazu zapłaty k. 37, pismo k. 27).

W dniu 23 sierpnia 2000 roku wierzyciel – (...) Spółka z o.o. w W. - złożył wniosek egzekucyjny dotyczący obowiązku Z. Ś. stwierdzonego nakazem zapłaty wydanym w sprawie III Nc 3505/99 do Komornika Sądowego Rewiru XV w Ł.. Postępowanie to toczyło się za sygnaturą akt Km 887/00. W jego toku nie doszło do wyegzekwowania żadnej części należności objętych w/w tytułem wykonawczym. Zostało ono umorzone wobec stwierdzenia jego bezskuteczności postanowieniem z dnia 19 kwietnia 2002 roku (wniosek egzekucyjny, karta rozliczeniowa, postanowienie o umorzeniu - w załączonych aktach Km 887/00).

W dniu 15 lutego 2008 roku wierzyciel - (...) Spółka z o.o. w W. - złożył wniosek egzekucyjny dotyczący obowiązku Z. Ś. stwierdzonego nakazem zapłaty wydanym w sprawie III Nc 3505/99 do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w Warszawie J. B.. Postępowanie to toczyło się za sygnaturą akt Km 9855/08. Zostało ono umorzone wobec stwierdzenia jego bezskuteczności postanowieniem z dnia 16 października 2008 roku (wniosek egzekucyjny, postanowienie o umorzeniu - w załączonych aktach Km 9855/08).

W dniu 18 lutego 2013 roku wierzyciel - (...) Spółka z o.o. w W. - złożył wniosek egzekucyjny dotyczący obowiązku Z. Ś. stwierdzonego nakazem zapłaty wydanym w sprawie III Nc 3505/99 do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w Warszawie J. B.. Postępowanie to toczyło się za sygnaturą akt Km 21417/13. Zostało ono umorzone wobec stwierdzenia jego bezskuteczności postanowieniem z dnia 28 czerwca 2013 roku (wniosek egzekucyjny, postanowienie o umorzeniu - w załączonych aktach Km 21417/13).

W dniu 4 lutego 2015 roku wierzyciel – (...) Spółka Akcyjna w W. (dawniej (...) Spółka z o.o. w W. na skutek zmiany nazwy) - złożył wniosek egzekucyjny dotyczący obowiązku Z. Ś. stwierdzonego nakazem zapłaty wydanym w sprawie III Nc 3505/99 do Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla Warszawy – Woli w Warszawie J. B.. Postępowanie to toczy się za sygnaturą akt Km 22438/15. W jego toku doszło do wyegzekwowania na rzecz wierzyciela kwoty 1.2015,42 (wniosek egzekucyjny, karta rozliczeniowa, tytuł wykonawczy - w załączonych aktach Km 22438/15).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie powołanych powyżej dokumentów znajdujących się w sprawie oraz załączonych aktach postępowań egzekucyjnych.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Częściowo zasadne okazało się powództwo oparte o zarzut przedawnienia roszczenia. Jak stanowi bowiem art. 125 k.c., roszczenie stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Jeżeli stwierdzone w ten sposób roszczenie obejmuje świadczenia okresowe, roszczenie o świadczenia okresowe należne w przyszłości ulega przedawnieniu trzyletniemu. Zajście po wydaniu tytułu egzekucyjnego zdarzenia, na skutek którego zobowiązanie nie może być egzekwowane, to między innymi podniesienie zarzutu przedawnienia zasądzonych roszczeń i upływ czasu. W tym zakresie powód powołał się więc na uprawnioną przesłankę pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności, opisaną w art. 840 § 1 punkt 2 kodeksu postępowania cywilnego.

W tej sprawie wystąpił upływ długiego czasu od wydania orzeczenia. Pozwany wykazał jednak, iż przerwał bieg terminu przedawnienia. Przerwanie biegu terminu przedawnienia jest instytucją uregulowaną w art. 123 § 1 k.c. i art. 124 k.c. Bieg terminu przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Po każdym przerwaniu bieg przedawnienia biegnie na nowo, jednak przedawnienie nie biegnie, dopóki postępowanie przed sądem lub innym organem nie zostanie zakończone. Skutek przerwania biegu terminu przedawnienia występował w przedmiotowej sprawie na skutek składania przez wierzyciela kolejnych wniosków o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi: w dniach 23 sierpnia 2000 roku, 15 lutego 2008 roku, 18 lutego 2013 roku i 4 lutego 2015 roku. Za każdym razem termin przedawnienia rozpoczynał swój bieg na nowo po umorzeniu przez komornika sądowego wszczętego przeciwko dłużnikowi postępowania egzekucyjnego, w dniach: 19 kwietnia 2002 roku, 16 października 2008 roku i 28 czerwca 2013 roku.

W tej sprawie brak jest więc co najmniej dziesięcioletniego okresu bezczynności wierzyciela, co powodowałoby przedawnienie należności głównej (oraz kosztów postępowania). Przedawnieniu uległa natomiast część odsetek, które stanowiąc należności okresowe należne w przyszłości – w rozumieniu art. 125 § 1 K.c., przedawniają się w terminie trzyletnim. Odsetkami takimi są odsetki należne po uprawomocnieniu się tytułu egzekucyjnego (w tym zakresie – wobec zniszczenia akt sprawy III Nc 3505/99 – było możliwe przyjęcie jedynej znanej Sądowi daty, a więc daty nadania klauzuli wykonalności), a więc za okres od dnia 18 kwietnia 2000 roku (za wcześniejszy okres stanowiąc roszczenia nie będące należnymi w przyszłości).

Zagadnienie to zostało przekonująco wyjaśnione w wyroku Sądu Najwyższego z 15 stycznia 2014 roku wydanego w sprawie I CSK 197/13 ( niepublikowane – dostępne w programie komputerowym Lex).

Ponieważ zaś termin przedawnienia takich odsetek wynosi 3 lata, przedawnieniu uległy odsetki od daty uprawomocnienia się nakazu zapłaty (18 kwietnia 2000 roku) do daty poprzedzającej o 3 lata wystąpienie przez wierzyciela z wnioskiem egzekucyjnym w sprawie Km 21417/13 (18 lutego 2013 roku) - w tym też zakresie orzeczono o pozbawieniu tytułu wykonawczego wykonalności. Pozwolił na to zbyt długi okres bezczynności wierzyciela w okresami pomiędzy kolejno prowadzonymi postępowaniami egzekucyjnym z udziałem dłużnika.

Powództwo podlegało oddaleniu jako niezasadne w pozostałej części. Wyjaśnić należy również w tym miejscu, że odsetki należne pozwanemu za okres przed uprawomocnieniem się nakazu zapłaty stanowią należność zasądzoną, przedawniającą się z upływem terminu dziesięcioletniego.

Oceny Sądu w tym zakresie nie mógł również zmienić fakt wyegzekwowania przez komornika sądowego w toku sprawy Km 22438/15 kwoty 1.205,42, która zgodnie z regulacjami dotyczącymi kolejności zaliczania kwot wyegzekwowanych na poczet należności objętych tytułem wykonawczym, w pierwszej kolejności winna pokryć: koszty zastępstwa w egzekucji, koszty procesu, koszty poprzedniej egzekucji i koszty nadania klauzuli wykonalności, których kwota odpowiada kwocie wyegzekwowanej przez komornika sądowego od dłużnika. Kwoty te nie zostały zaliczone na poczet należności głównej, ani odsetek w zakresie których sad pozbawił tytuł wykonawczy wykonalności.

O kosztach postępowania rozstrzygnięto w oparciu o art. 102 k.p.c. W oparciu o art. 102 k.p.c. Sąd postanowił nie obciążać powoda obowiązkiem zwrotu na rzecz pozwanego kosztów postępowania w postaci odpowiedniej części poniesionych przez niego kosztów zastępstwa procesowego z uwagi na charakter sprawy i trudną sytuację materialną powoda. Po pierwsze - jest on osobą bezrobotną, bez prawa do zasiłku. Oprócz innych zobowiązań finansowych, w tym na rzecz strony pozwanej w przedmiotowej sprawie – obciąża go obowiązek alimentacyjny na rzecz syna w kwocie 300 zł miesięcznie. Po drugie, strona pozwana jest profesjonalistą, trudniącym się zawodowo dochodzeniem wierzytelności i na stałe korzystającym z fachowej obsługi prawnej. Po trzecie, powód była przekonany, choć błędnie, o słuszności swojego stanowiska wobec faktu, iż od chwili powstania tytułu wykonawczego, który jest podstawą egzekucji w przedmiotowej sprawie minął okres ponad 15 lat.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak w sentencji wyroku.