Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 stycznia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu - IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSR del. Andrzej Kurzych

Protokolant stażysta Bernadeta Rybicka

po rozpoznaniu w dniu 23 stycznia 2018 r. w Toruniu

sprawy R. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

o wysokość świadczenia

na skutek odwołania od decyzji z dnia 6 października 2017 r., nr (...)

oddala odwołanie.

/-/SSR del. Andrzej Kurzych

IV U 1364/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 października 2017 r. Zakład Ubezpieczeń Oddział w T. odmówił ubezpieczonemu R. S. prawa do ponownego przeliczenia wysokości emerytury z uwzględnieniem w wymiarze podwójnym okresu pozbawienia wolności od 20 grudnia 1981 r. do 3 grudnia 1982 r., albowiem okres ten może być uwzględniony w wymiarze podwójnym tylko do ustalenia prawa, a nie do wyliczenia wysokości świadczenia.

Organ rentowy wskazał, że wskazany okres został uwzględniony w wymiarze świadczenia decyzją z 3 marca 2009 r., a zatem brak było podstaw do ponownego przeliczenia emerytury.

W odwołaniu ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przeliczenie wysokości przysługującej mu emerytury z uwzględnieniem okresu pozbawienia wolności od 20 grudnia 1981 r. do 3 grudnia 1982 r. w wymiarze podwójnym. Wskazał, że interpretacja przepisów przez ZUS nie jest zgodna z intencją ustawodawcy, albowiem z ustawy emerytalnej wyraźnie wynika, że analizowany okres powinien być uwzględniony w wymiarze podwójnym także w zakresie wysokości świadczenia.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

Sąd ustalił, co następuje:

Decyzją z 3 marca 2009 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczył przysługującą ubezpieczonemu emeryturę od dnia 1 lutego 2009 r. poprzez doliczenie do stażu pracy m.in. okresu od 27 lutego 1982 r. do 3 grudnia1982 r.

W okresie od 20 grudnia 1981 r. do 3 grudnia 1982 r. ubezpieczony był pozbawiony wolności na podstawie wyroku Sądu POW z 27 stycznia 1982 r. wydanym na podstawie art. 46 ust. 1 dekretu z dnia 12 grudnia 1981 r. o stanie wojennym (Dz. U. nr 29, poz. 154 ze zm.).

Okres ten częściowo został uprzednio uwzględniony do emerytury decyzją z 29 grudnia 2008 r. w zakresie, w jakim pokrywał się z zatrudnieniem w (...) Zakładach (...) w T., tj. od dnia 20 grudnia 1981 r. do 26 lutego 1982 r.

(dowody:

⚫

decyzja z 03.03.2009 r. – k. 227 akt emerytalnych,

⚫

raport – k. 221-222 akt emerytalnych,

⚫

pismo z 20.01.2009 r. – k. 211 akt emerytalnych,

⚫

świadectwo pracy – k. 13 akt emerytalnych,

⚫

raport – k. 179 akt emerytalnych,

⚫

decyzja z 29.12.2008 r. – k. 185 akt emerytalnych)

W dniu 19 września 2017 r. ubezpieczony złożył wniosek o uwzględnienie w wysokości emerytury w wymiarze podwójnym okresu pozbawienia wolności, tj. okresu od 20 grudnia 1981 r. do 3 grudnia 1982 r.

Organ rentowy zaskarżoną decyzją odmówił przeliczenia świadczenia.

(dowody:

⚫

wniosek – k. 326 akt emerytalnych,

⚫

decyzja – k. 328 akt emerytalnych)

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony stan faktyczny był bezsporny.

Wynikało z niego, że ubezpieczony w okresie od 20 grudnia 1981 r. do 3 grudnia 1982 r. był pozbawiony wolności na podstawie wyroku Sądu POW z 27 stycznia 1982 r. wydanym w oparciu o art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym. Część tego okresu, tj. do dnia 26 lutego 1982 r. przypadała na okres zatrudnienia w (...) Zakładach (...) w T.. Nie budziło też wątpliwości, że cały okres pozbawienia wolności, a więc także ten, który przypadał po ustaniu zatrudnienia, został zaliczony do stażu emerytalnego ubezpieczonego.

W niniejszej sprawie ubezpieczony domagał się podwyższenia wysokości emerytury poprzez zaliczenie do stażu emerytalnego wymienionego wcześniej okresu w wymiarze podwójnym. Organ rentowy rozpoznał wniosek ubezpieczonego na podstawie art. 5 ust. 3 pkt 4 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2017 r., poz. 1383, ze zm., dalej jako ustawa emerytalna; w brzmieniu obowiązującym od 31 sierpnia 2017 r.), który stanowi, że przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty okresy internowania, o których mowa w art. 6 ust. 2 pkt 8, czyli internowania na podstawie art. 42 dekretu o stanie wojennym, uwzględnia się w wymiarze podwójnym.

Trafnie zwrócił uwagę ubezpieczony, że adekwatną normą na gruncie ustalonego stanu faktycznego był art. 5 ust. 3 pkt 3 ustawy emerytalnej, który dotyczy okresów osadzenia w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 8. Zgodnie z odesłaniem zamieszczonym w tym przepisie chodzi o osadzenie w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski na mocy skazania albo bez wyroku po dniu 31 grudnia 1955 r. za działalność polityczną. Tak było właśnie w przypadku ubezpieczonego, który był pozbawiony wolności na podstawie art. 46 ust. 1 dekretu o stanie wojennym.

Uwagi te mają jednak wyłącznie charakter porządkujący, skoro w art. 5 ust. 3 pkt 3 i 4 ustawy emerytalnej funkcjonuje taki sam mechanizm duplikowania okresów, bez względu na to, czy chodzi o okres internowania, czy okres pozbawienia wolności za działalność polityczną.

W ocenie Sądu, nie budziło wątpliwości, iż brak było podstaw do uwzględnienia żądania ubezpieczonego. Wykładnia językowa i systemowa art. 5 ust. 3 pkt 3 ustawy emerytalnej jednoznacznie wskazuje na to, że okresy pozbawiania wolności z powodów politycznych tylko wtedy uwzględnia się w wymiarze podwójnym, gdy o tej operacji uzależnione jest uzyskanie prawa do danego świadczenia - w przedmiotowej sprawie prawa do emerytury. Przepis art. 5 ustawy emerytalnej wyrażenie odróżnia okresy uwzględniane przy ustalaniu prawa do świadczeń i okresy uwzględniane przy ustaleniu wysokości świadczeń. Regulacja ust. 1, 2 i ust. 2a dotyczy obu tych zagadnień, zaś normy ujęte w ust. 3 i 4 odnoszą się tylko do zasad ustalenia prawa do świadczenia. Należało zatem przyjąć, iż zduplikowanie okresów pozbawiania wolności z powodów politycznych może wchodzić w grę tylko w przypadku, w którym od tej operacji zależy ustalenie prawa do świadczenia, a tak w przedmiotowej sprawie nie było, skoro ubezpieczonemu przysługiwała emerytura od 1 listopada 2008 r., zaś cały okres pozbawienia wolności został uwzględniony w jego stażu emerytalnym. W konsekwencji należało przyjąć, że decyzja organu rentowego była prawidłowa.

Przedstawiony pogląd znajduje również wsparcie w orzecznictwie sadów powszechnych (zob. np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 kwietnia 2013 r., III AUa 2028/12).

Z uwagi na powyższe Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. oraz przywołanych przepisów prawa materialnego, oddalił odwołanie.

SSR (del.) Andrzej Kurzych