Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XII W 60/17

UZASADNIENIE

(ograniczone co do pkt.I wyroku na podstawie art. 422§2 kpk w zw. z art. 82§1 kpw)

W dniu 6 grudnia 2016 roku M. J. (1) poruszał się swoim samochodem marki R. o nr rej. (...) ulicą (...) w kierunku ulicy (...). Na wysokości posesji nr (...) wzdłuż ulicy (...), po prawej stronie jezdni patrząc w kierunku jazdy M. J. (1), na poboczu zaparkowany był pojazd M.-B. C. nr rej (...), stanowiący własność (...) sp. z o.o. w T.. M. był zaparkowany przodem w kierunku ul. (...). Po lewej stronie jezdni, naprzeciwko pojazdu M., również wzdłuż ulicy, zaparkowany był częściowo na jezdni samochód dostawczy spółki (...) S.A. marki F. (...), gdzie rozładowywano przewieziony na budowę towar . Pojazd ten ustawiony był przodem w kierunku jazdy M. J. (1).

Dowody:

- zeznania M. J. (2) - k. 3v-4, godz. 00:18:20 - 00:28:20 - k. 61;

- zeznania D. P. - k. 9, 61v; godz. 00:30:00 - 00:41:00- k. 61v;

- zeznania D. D. - k. 18, 61v; godz. 00:44:35 - 00:53:00 - k. 61v;

- zeznania M. W. - k. 20, 61v; godz. 00:55:40 - 01:02:00 – k. 61v;

Pomimo stosunkowo niewielkiej szerokości jezdni na wysokości obu zaparkowanych pojazdów, M. J. (1) postanowił kontynuować jazdę. Powoli rozpoczął manewr omijania pojazdu M.. W wyniku tego manewru zarysował prawe tylne drzwi oraz tylny prawy błotnik zaparkowanego M.. W momencie kontaktu obu pojazdów w samochodzie R. złożyło się prawe lusterko. M. J. (1) zatrzymał wówczas swe auto po ominięciu M. a następnie z niego wysiadł. Ustawił ponownie lusterko swego pojazdu i odjechał.

Dowody:

- protokół oględzin – k. 6

- protokół oględzin – k. 15;

- płyta ze zdjęciami – k. 7, 14;

- zeznania M. J. (2) - k. 3v-4, godz. 00:18:20 - 00:28:20 - k. 61;

- zeznania D. P. - k. 9, 61v; godz. 00:30:00 - 00:41:00- k. 61v;

- zeznania D. D. - k. 18, 61v; godz. 00:44:35 - 00:53:00 - k. 61v;

- zeznania M. W. - k. 20, 61v; godz. 00:55:40 - 01:02:00 – k. 61v;

- opinia biegłego sądowego mgr inż. M. A.; oraz nagranie z rozprawy w dniu

10 stycznia 2018 roku;

M. J. (1) nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu tj. wykroczenia z art. 97 kw. W swych wyjaśnieniach wskazał, że co prawda zahaczył lusterkiem o jeden z zaparkowanych pojazdów, ale po zatrzymaniu swego pojazdu wysiadł i upewnił się, że nie spowodował swym nieostrożnym manewrem uszkodzeń w żadnym z omijanych samochodów. M. J. (1) zakwestionował również ustalenia dotyczące stwierdzonych na pojeździe M. uszkodzeń, które jego zdaniem nie mogły powstać na skutek zetknięcia się z jego pojazdem.

Wyjaśnienia obwinionego, w zakresie przedmiotowo istotnym dla oceny jego sprawstwa, należało uznać za nieprawdziwe, albowiem są one nielogiczne i wewnętrznie sprzeczne. Obwiniony sam przyznał, że mijając zaparkowany pojazd marki M. „o coś” zahaczył lusterkiem swego samochodu, tak że aż się ono przygięło. Nie sposób zatem argumentować – jak czyni to M. J. (1) – że niemożliwym jest w takim wypadku, aby uszkodził w ten sposób jeden z zaparkowanych pojazdów. Samo subiektywne przekonanie obwinionego o prawidłowym wykonaniu przez niego manewru omijania nie może stanowić dowodu na brak jego winy. Ponadto, w sposób stanowczy i kategoryczny na to, że M. J. (1) uszkodził zaparkowane auta należącego do spółki (...) sp. z o.o. w T. wskazują zeznania naocznych świadków zdarzenia : D. P., D. D. i M. W., którym Sąd przyznał walor wiarygodności. Na fakt zarysowania przez M. J. (1) zaparkowanego pojazdu M. wskazuje również opinia pisemna i ustna biegłego sądowego mgr inż. M. A. (o czym niżej).

Za wiarygodne, co do zasady, uznano wyjaśnienia świadka M. J. (2). Co prawda nie widział on przebiegu samego zdarzenia, ale o zajściu został poinformowany przez pracowników swojej firmy. Jego relacja jest obiektywna i zdaniem Sądu nie można się w niej doszukać próby bezpodstawnego obciążania obwinionego odpowiedzialnością za zdarzenie, które nie miało miejsca. Wprawdzie świadek na początku zeznań mylił kierunek w jakim stał zaparkowany jego pojazd, jednakże w dalszej części składania zeznań sprostował tę kwestię. Zdaniem Sąd nie podważa to jednak jego zeznań, tym bardziej, że jak sam wskazał na tę budową przyjeżdżał z różnych kierunków i w tej sytuacji rozbieżność ta zdaniem Sądu jest usprawiedliwiona.

Walorem wiarygodności Sąd obdarzył również zeznania świadków D. P., D. D. i M. W.. Świadkowie w sposób dokładny i rzeczowy opisali przebieg zdarzenia drogowego do którego doszło w dniu 6 grudnia 2016 roku na ulicy (...) w T.. Każdy ze świadków w sposób stanowczy potwierdził, że do uszkodzenia pojazdu M. doszło na skutek wykonania w nieumiejętny sposób manewru omijania przez obwinionego M. J. (1). Ich relacje w zasadniczych kwestiach wzajemnie się uzupełniają, są logiczne, nie zawierają w sobie takich sprzeczności, które mogłyby je zdyskredytować. Tym bardziej, że korespondują z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Pewne nieścisłości pojawiły się w ich zeznaniach np. co do kierunku ustawienia pojazdów, odgłosu złożenia się lusterka. Jednakże nie mogły one podważyć wiarygodności zeznań przesłuchanych świadków, zwłaszcza że sam obwiniony przyznał, iż w trakcie omijania zaparkowanego auta, „o coś” zahaczył. Nastąpił zatem kontakt pomiędzy jego pojazdem, a omijanym przez niego M.. Nadto należy zauważyć, iż całe zdarzenie miało charakter dynamiczny, a dwóch świadków było w tym czasie zajętych rozładowywaniem towaru z pojazdu dostawczego firmy (...). Ponadto zdarzenie miało miejsce na wysokości placu budowy, gdzie co chwila przyjeżdżają i odjeżdżają jakieś pojazdy czy rozładowywany jest towar.

Za dowód w dokonywaniu ustaleń w niniejszej sprawie posłużyła również opinia pisemna i ustna biegłego sądowego mgr inż. M. A.. Zdaniem biegłego, na podstawie analizy akt sprawy i dokumentacji fotograficznej można stwierdzić, że wszystkie widoczne uszkodzenia pojazdu marki M. nr rej. (...) widoczne jako zarysowanie drzwi tylnych prawych i błotnika tylnego prawego mogły powstać w wyniku kontaktu z pojazdem marki R. o nr rej (...). Wysokość śladów na obu pojazdach jest przystająca, a zakres uszkodzeń zbliżony. Biegły zaś podkreślił w ustnej uzupełniającej opinii, iż nie ujawnił na dokumentacji fotograficznej, wbrew temu co napisano w protokole oględzin pojazdu marki M., zarysowań na przednich prawych drzwiach. Nie ujawnił też śladów na lusterku od pojazdu marki M.. Biegły ustalił wzajemne ustawienie pojazdów w trakcie zdarzenia bazując na śladach materialnych znajdujących się w aktach sprawy i rzeczywistych sylwetek obu pojazdów. Biegły w opinii wskazał, iż otarcia lakieru w części prawej zderzaka i błotnika prawego na pojeździe R. pochodzą od kontaktu z drzwiami tylnymi prawymi i błotnikiem tylnym prawym M.. Otarcia zaś na górnej płaszczyźnie w drzwiach tylnych M. pochodzą od lusterka R.. Biegły podkreślił w ustnej uzupełniającej opinii, iż na lusterku R. w wyniku tego zdarzenia nie musiały powstać uszkodzenia, aczkolwiek uszkodzenia koloru brązowego na tymże lusterku są uszkodzeniami świeżymi. Po okazaniu przez obrońcę zdjęć, biegły stwierdził, iż te brązowe ślady mogły powstać w wyniku kontaktu lusterka z drzwiami garażu obwinionego.

Biegły podkreślił, iż wzajemne uszkodzenia obu pojazdów wskazują nie na równoległe ich położenie w chwili kontaktu lecz na zjeżdżanie R. w prawo w stronę prawego boku M..

Opinię biegłego należało ocenić, jako jasną i wyczerpującą. Została ona sporządzona przez osoby kompetentną, dysponującą niezbędną wiedzą fachową, po przeprowadzeniu stosowanych badań, zgodnie ze wskazaniami wiedzy i nie budzi ona wątpliwości Sądu. Wyprowadzone z niej wnioski wynikały z przeprowadzonych w sposób staranny badań. Biegły w sposób niezwykle dokładny przeanalizował wszystkie istotne okoliczności zdarzenia, relewantne z punktu widzenia odpowiedzialności karnej obwinionego.

Przeprowadzone na rozprawie głównej dowody w postaci protokołu oględzin pojazdu R., zdjęć, kopii umowy, oświadczenia W. Ł., oraz dokumentacji ubezpieczyciela nie budziły wątpliwości co do ich wiarygodności oraz faktu, na którego okoliczność zostały sporządzone. Sąd nie znalazł powodów, które podważałyby ich wiarygodność. Większość z tych dowodów została sporządzona przez kompetentne osoby, po przeprowadzeniu stosownych czynności oraz zgodnie z obowiązującymi przepisami. W związku z powyższym Sąd uczynił je podstawą dokonanych w niniejszej sprawie ustaleń faktycznych.

Za niewiarygodny Sąd uznał szkic miejsca zdarzenia sporządzony przez obwinionego albowiem pozostaje on w sprzeczności ze stanem faktycznym ustalonym przez Sąd na podstawie zebranego, wiarygodnego materiału dowodowego. Również za niewiarygodny w części uznano protokół oględzin pojazdu marki M., w zakresie w jakim biegły uznał, iż nie dopatrzył się uszkodzeń na prawych, przednich drzwiach pojazdu marki M..

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zdaniem Sądu nie ulega wątpliwości, że M. J. (1) swoim zachowaniem wypełnił znamiona wykroczenia z art.97 kw w zw. z art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy PoRD.. Obwiniony bowiem w dniu 6 grudnia 2016 r. około godz. 14.30 w T. na ul. (...), na wysokości posesji nr (...), kierując pojazdem marki R. o nr rej (...) w wyniku nieprawidłowego manewru omijania zaparkowanego pojazdu marki M. o nr rej (...) doprowadził do jego uszkodzenia.

Zgodnie z art. 97 kw uczestnik ruchu lub inna osoba znajdująca się na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu, a także właściciel lub posiadacz pojazdu, który wykracza przeciwko innym przepisom ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. – Prawo o ruchu drogowym lub przepisom wydanym na jej podstawie podlega karze grzywny do 3.000 złotych albo karze nagany.

Jest to wykroczenie formalne. Popełnione może być zarówno w wyniku działania jak i z zaniechania, gdy z przepisu innej ustawy będzie wynikać obowiązek zachowania się w określony sposób. Warunkiem uznania danego zachowania za wykroczenie stypizowane w art. 97 kw jest dopuszczenie się go na drodze publicznej, w strefie zamieszkania lub strefie ruchu. Strona podmiotowa, zgodnie z ogólną zasadą przyjętą w art. 5 kw, może polegać zarówno na umyślności, jak i nieumyślności (por. An. Michalska-Warias [w:] Kodeks wykroczeń, Komentarz, pod. red. T. Bojarski, Warszawa 2015 r., s. 383-384).

Dyspozycja przepisu art. 97 kw ma charakter typowo blankietowy, tzn. że dopełnienia znamion wykroczenia należy szukać w innych aktach prawnych określających zachowania godzące w bezpieczeństwo lub porządek ruchu. Zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy PoRD kierujący pojazdem jest obowiązany przy omijaniu zachować bezpieczny odstęp od omijanego pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody, a w razie potrzeby zmniejszyć prędkość.

Obwiniony nie zachował bezpiecznego odstępu od omijanego pojazdu marki M. i błędnie uznał, że pomimo widocznego zawężenia jezdni na skutek zaparkowania po obu stronach ulicy (...) samochodów osobowego i dostawczego, uda mu się swobodnie przejechać. M. J. (1) w analizowanej sytuacji nie zachował należytej i wymaganej od niego w danych okolicznościach ostrożności. Jego decyzja o kontynuowaniu dalszej jazdy doprowadziła w rezultacie do uszkodzenia zaparkowanego po prawej stronie jezdni pojazdu M., mimo że możliwość spowodowania takiego skutku była w sposób obiektywny do przewidzenia. W istocie, przedmiotowego zdarzenia można było uniknąć przez odczekane kilku chwil, aż zaparkowany po lewej stronie jezdni samochód dostawczy odjedzie, co – jak wskazywali świadkowie – miało stosunkowo szybko nastąpić. M. J. (1) podjął jednak ryzyko ominięcia znajdującego się po jego prawej stronie pojazdu marki M.. Równoległe i stosunkowo bliskie ustawienie po przeciwnych stronach ul. (...) aut F. (...) i M. powodowało, że być może nawet doświadczony kierowca mógłby mieć problem ze swobodnym przejazdem pomiędzy zaparkowanymi w ten sposób pojazdami. Obwiniony błędnie ocenił odległość i nie zachował bezpiecznego odstępu od omijanego pojazdu, uznając iż będzie on w stanie pokonać znajdujące się na jego drodze przeszkody bez szwanku dla siebie i innych uczestników ruchu.

Argumentacja zaprezentowana przez obwinionego zarówno w piśmie stanowiącym sprzeciw od wyroku nakazowego, jak również przed tut. Sądem w toku rozprawy nie zasługiwała na uwzględnienie. Fakt parkowania pojazdu M. przy ul. (...) – jak wskazuje to obwiniony – w kierunku ul. (...) – nie znajduje żadnego potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym. Podobnie rzecz ma się z podważaną przez obwinionego możliwości zahaczenia lusterkiem kierowanego przez niego R. o omijanego M.. Świadkowie M. W., oraz D. P. wskazali, że pomiędzy lusterkiem R., a M. nastąpiło fizyczne zetknięcie się. Nie podważa tego w zasadzie nawet sam obwiniony, wskazując że zahaczył o omijany pojazd. Uszkodzenia, które powstały w pojeździe M. w świetle zgromadzonego materiału dowodowego , a w szczególności opinii biegłego również nie budzą wątpliwości.

W ocenie Sądu, wina M. J. (1) nie budzi wątpliwości. Obwiniony znajdował się w normalnej sytuacji motywacyjnej i był w stanie swobodnie ocenić sytuację na drodze, a w szczególności dostrzec trudności w pokonaniu odcinka ul. (...) na którym zaparkowane po obu stronach były pojazdy M. i F. (...). W sprawie nie zachodziły żadne okoliczności wyłączające bezprawność podjętego przez niego zachowania.

Czyn popełniony przez obwinionego był społecznie szkodliwy. W sposób nieumyślny M. J. (1) naruszył reguły bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a konkretnie art. 23 ust. 1 pkt 2 ustawy PoRD zgodnie z którym, kierujący pojazdem jest obowiązany przy omijaniu zachować bezpieczny odstęp od omijanego pojazdu, uczestnika ruchu lub przeszkody, a w razie potrzeby zmniejszyć prędkość. Na skutek nieostrożnego zachowania obwinionego doszło do uszkodzenia pojazdu M. polegającego na zarysowaniu jego prawych tylnych drzwi oraz tylnego prawego błotnika auta.

Na podstawie art. 97 kw, przy ustawowym zagrożeniu karą nagany i karą grzywny od 20 złotych do 3.000 złotych, Sąd wymierzył M. J. (1) karę 150 złotych grzywny. Zdaniem Sądu kara ta stanowić będzie wystarczające ostrzeżenie na przyszłość, zwłaszcza zmusi obwinionego do przestrzegania obowiązujących w ruchu drogowym reguł i zasad postępowania jakie ciążą na wszystkich użytkownikach dróg.

Ustalając stawkę grzywny w wysokości 150 zł sąd wziął pod uwagę warunki osobiste i majątkowe obwinionego. Obwiniony obecnie otrzymuje emeryturę w wysokości 1700 zł netto, posiada małe mieszkanie, i dwa kilkunastoletnie samochody, nie ma nikogo na utrzymaniu. W tym kontekście, ustalenie przez Sąd wysokości stawki grzywny było ściśle związane z koniecznością wzięcia pod uwagę okoliczności, iż kara grzywny stanowi dolegliwość typowo ekonomiczną, która częstokroć dotyka również rodzinę sprawcy, obniżając jej poziom życia. Dlatego przy ustaleniu jej wysokości Sąd uwzględnił uwarunkowania finansowe obwinionego. Jednocześnie Sąd uznał, że wymierzona grzywna mieści się w możliwościach finansowych obwinionego. Natomiast okolicznością łagodzącą, która Sąd wziął pod uwagę jest natomiast fakt, iż obwiniony prowadzi ustabilizowany tryb życia i nigdy dotychczas nie był karany. Biorąc pod uwagę wiek obwinionego należy uznać, iż należy on do kierowców, którzy poruszają się po drogach w sposób bezpieczny i zgodnie z przepisami ruchu drogowego.

W ocenie Sądu kara wymierzona obwinionemu jest adekwatna do stopnia winy obwinionego, stopnia społecznej szkodliwości czynu, właściwości i warunków osobistych sprawcy. Sąd uznał również, iż kara ta jest wystarczająca do osiągnięcia wobec obwinionego celów zapobiegawczych i wychowawczych a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

ZARZĄDZENIE

1. (...)

2. (...)

3. (...)