Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 listopada 2017 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni I Wydział Cywilny Sekcja d/s rozpoznawanych w postępowaniu uproszczonym

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 2 listopada 2017 r. w Gdyni

sprawy z powództwa (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.

przeciwko K. M.

o zapłatę

I oddala powództwo;

II kosztami postępowania obciąża powoda, uznając je za uiszczone.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 19 lipca 2016 r. złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanej K. M. kwoty 3.599,35 zł wraz z odsetkami umownymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż pozwaną łączyła z nim umowa o konto osobiste o numerze (...), na podstawie której powód otworzył dla pozwanej rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy (rachunek bieżący), w którym na wniosek pozwanej uruchomił w dniu 10 września 2009 r. limit kredytowy, umożliwiający jej tym samym obciążenie rachunku bieżącego do wysokości przyznanego limitu. Pozwana zobowiązała się do zapewniania wpływów na rachunek pokrywających wykorzystaną kwotę limitu oraz naliczone odsetki na warunkach określonych w umowie i regulaminie. Pozwana nie wywiązała się ze zobowiązania nie regulując na rzecz powoda płatności.

/pozew – k. 2-4v/

Uwzględniając żądanie pozwu w całości, referendarz sądowy Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie w dniu 30 listopada 2016 r. wydał w sprawie o sygn. akt VI Nc-e 1224901/16 nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

/nakaz zapłaty – k. 5 v/

W dniu 16 grudnia 2016 r. pozwana złożyła sprzeciw od nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa w całości. W uzasadnieniu wskazała, iż w styczniu 2012 r. posiadała konto w (...) S.A., jednakże było to wyłącznie konto osobiste, w ramach którego niemożliwym było dokonanie debetu. Pozwana wskazała, że (...) S.A. został przejęty przez R. (...), w którym nigdy nie prowadziła konta. Nadto pozwana podała, iż w dniu 1 lutego 2012 r. złożyła osobiście w placówce (...) S.A. w G. reklamację w związku z powstaniem na jej rachunku ujemnego salda na kwotę 3.000 zł. Pozwana nadmieniła również, że w dniu 9 stycznia 2012 r. dokonała wypłaty gotówki na łączną kwotę 6.500 zł, zaś o debecie dowiedziała się w dniu 12 stycznia 2012 r. Pozwana wyjaśniła, iż w jej ocenie niemożliwym było dokonania debetu dysponując jedynie kartą płatniczą, a nie debetową.

/sprzeciw od nakazu zapłaty – k. 7v-9 /

Postanowieniem z dnia 2 stycznia 2017 r. wobec skutecznego wniesienia przez pozwaną sprzeciwu i utraty mocy wydanego nakazu zapłaty w całości Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie przekazał rozpoznanie sprawy do Sądu Rejonowego w Gdyni – według właściwości ogólnej.

/postanowienie z dn. 02. 01.2017r. – k. 17 /

Wraz z pismem z dnia 4 kwietnia 2017 r. powód złożył do akt sprawy dokument w postaci umowy konta zawartej w dniu 10 września 2009 r. pomiędzy (...) S.A. Spółką Akcyjną Oddziałem w Polsce a K. M., a także dokument w postaci wypowiedzenia umowy rachunku bankowego z dnia 9 listopada 2015 r. wraz z dowodem doręczenia. Nadto powód wskazał, iż (...) S.A. w dniu 19 września 2011 r. wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki (...) S.A. Spółki Akcyjnej z Oddziałem w Polsce. Kolejno precyzując żądanie pozwu w zakresie odsetek powód wniósł o zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie, liczonych od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty. W pozostałym zakresie powód podtrzymał stanowisko procesowe zawarte w pozwie wniesionym w elektronicznym postępowaniu upominawczym.

/pismo powoda z dnia 4.04.2017 r. wraz z załącznikami – k. 22-52/

Pismem z dnia 19 czerwca 2017 r. powód złożył do akt sprawy zestawienie transakcji dla rachunku o nr (...) za okres od dnia 10 września 2009 r. do dnia 12 czerwca 2017 r.

/pismo powoda z dnia 19.06.2017 r. wraz z załącznikami – k. 60-64/

Na rozprawie w dniu 2 listopada 2017 r. pozwana podtrzymała dotychczasowe stanowisko procesowe przedstawione w sprzeciwie od nakazu zapłaty, podnosząc nadto zarzut przedawnienia roszczenia.

/protokół rozprawy z dnia 2.11.2017 r. – k. 118-119/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 10 września 2009 r. (...) S.A. Spółka Akcyjna z Oddziałem w Polsce zawarła z K. M. na czas nieoznaczony umowę konta – indywidualnego rachunku bankowego o nr (...).

/okoliczność niesporna, a nadto umowa konta z dnia 10.09.2009 r. k. 48/

W dniu 19 września 2011 r. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wstąpiła we wszystkie prawa i obowiązki (...) Spółki Akcyjnej z Oddziałem w Polsce.

/okoliczność niesporna, a nadto odpis pełny KRS (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. - k. 27-29v/

W dniu 9 stycznia 2012 r. K. M. z rachunku bankowego o nr (...) w oddziale banku dokonała wypłaty kwoty 3.500 zł, następnie, po otrzymaniu informacji dotyczącej przekazania na numer jej rachunku kwoty 3.000 zł, dokonała trzech kolejnych transakcji, każdej z nich na kwotę 1.000 zł.

Po dokonaniu ostatniej z transakcji na rachunku K. M. powstał debet w wysokości 3.000 zł.

/okoliczność niesporna, a nadto zestawienie transakcji na rachunku (...) za okres od dnia 10.09.2009 r. do dnia 12.06.2017 r.- k.61-64/

W dniu 1 lutego 2012 r. K. M. zgłosiła reklamację dotyczącą błędnego zaksięgowania i rozliczenia przez bank kwoty 3.000 zł na rachunku bankowych prowadzonym dla nr (...).

/okoliczność niesporna, a nadto formularz zgłoszenia reklamacji z dnia 1 lutego 2012 r. – k. 74- 76/

Zgodnie z pouczeniem zawartym w formularzu zgłoszenia reklamacji termin na rozpoznanie reklamacji wynosi 30 dni od daty jej otrzymania. Bank udziela odpowiedzi na reklamację za pośrednictwem jednego z kanałów informacji: telefonicznie, drogą elektroniczną, korespondencyjnie lub w placówce Banku.

/okoliczność niesporna, a nadto formularz zgłoszenia reklamacji z dnia 1 lutego 2012 r. – k. 74/

W dniu 14 listopada 2012 r. doszło do połączenia (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. (spółka przejmująca) z (...) Spółką Akcyjną z siedzibą w W. (spółka przejmowana) w trybie art. 492 § 1 pkt. 1 k.s.h. poprzez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na rzecz spółki przejmującej.

/okoliczność niesporna, a nadto odpis pełny KRS (...) Bank (...) Spółki Akcyjnej - k. 30-43v/

W dniu 9 listopada 2015 r. (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wypowiedziała ze skutkiem na dzień 10 stycznia 2016 r. K. M. umowę rachunku bankowego prowadzonego dla nr (...) wzywając jednocześnie do bezzwłocznej spłaty zadłużenia w kwocie 3.599,35 zł.

/okoliczność niesporna, a nadto odpis pełny wypowiedzenie umowy rachunku bankowego z dnia 9.11.2015 r. wraz z zpo - k. 49-50v/

K. M. z dniem 10 stycznia 2012 r. zaprzestała korzystania z rachunku bankowego o nr (...). Od dnia 11 stycznia 2012 r. do dnia zamknięcia rachunku – 10 stycznia 2016 r. na rachunku K. M. nie zarejestrowano żadnej transakcji.

/okoliczność niesporna, a nadto zestawienie transakcji na rachunku (...) za okres od dnia 10.09.2009 r. do dnia 12.06.2017 r.- k.61-64/

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych dowodów z dokumentów, zeznań świadka oraz pozwanej. Dokumenty złożone przez strony w toku postępowania nie budziły zastrzeżeń Sądu, co do autentyczności i prawdziwości twierdzeń w nich zawartych, a ponadto ich wiarygodność nie była kwestionowana przez strony, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary.

Zeznaniom pozwanej Sąd dał wiarę w zakresie, który potwierdzają złożone dokumenty. Pozwana przyznała, że zawarła umowę z poprzednikiem prawnym powoda, przyznała, że wypłaciła z konta sporną kwotę 3000 zł. Zarzucała natomiast, że posiadała tę kwotę na rachunku. Okoliczności tej jednak pozwana nie udowodniła, a na niej w tej sytuacji spoczywał ciężar dowodu, w zakresie tym więc Sąd nie dał wiary zeznaniom pozwanej. Twierdzenie zaś, że gdyby pozwana nie posiadała na koncie środków, to nie mogła by ich pobrać, to jedynie wnioskowanie a nie zeznania co do faktów.

Zeznania świadka R. P. – dawnego pracownika (...), aczkolwiek w ocenie Sądu wiarygodne, niewiele wniosły do sprawy. Świadek nie pamiętał sytuacji, nie obsługiwał konta pozwanej, wnioskował jedynie na podstawie okazanego dokumentu, że nie wynika z tej umowy możliwość zdebetowania się.

W niniejszej sprawie powód ostatecznie domagał się zasądzenia od pozwanej kwoty 3.599,35 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 3.599,35 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów procesu, powołując się na umowę na podstawie której powód otworzył dla pozwanej rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy (rachunek bieżący), w którym, jak twierdził, na wniosek pozwanej uruchomił w dniu 10 września 2009 r. limit kredytowy, umożliwiający jej tym samym obciążenie rachunku bieżącego do wysokości przyznanego limitu. Powód podał, że pozwana zobowiązała się do zapewniania wpływów na rachunek pokrywających wykorzystaną kwotę limitu oraz naliczone odsetki na warunkach określonych w umowie i regulaminie.

Powód wskazywał przy tym, że wierzytelność wobec pozwanej nabył w związku ze wstąpieniem Spółki (...) S.A. z siedzibą w W. we wszystkie prawa i obowiązki (...) Spółki Akcyjnej z Oddziałem w Polsce, kolejno zaś w związku z połączeniem (...) S.A. z siedzibą w W. (spółka przejmowana - poprzednio) z (...) S.A. z siedzibą w W. (spółka przejmująca) w trybie art. 492 § 1 pkt. 1 k.s.h. poprzez przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na rzecz spółki przejmującej.

Pozwana nie kwestionowała faktu, iż łączyła ją z poprzednikiem prawnym powoda umowa o prowadzenie konta, zakwestionowała natomiast fakt, by w ramach tejże umowy możliwym było dokonanie przez pozwaną debetu. Ponadto pozwana podniosła zarzut przedawnienia roszczenia powoda.

Wobec powyższego Sąd w pierwszej kolejności badał zarzut przedawnienia roszczenia, jako zarzut najdalej idący.

Zgodnie z art. 118 k.c., jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi lat dziesięć, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. Wskazać w tym miejscu należy, iż ww. trzyletni termin przedawnienia ma zastosowanie również do roszczeń banku wobec osoby niebędącej przedsiębiorcą (tak też Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 stycznia 2007 r. w sprawie o sygn. akt IV CSK 356/06, opubl. LEX nr 276223), a zatem również do roszczeń banku wobec osoby fizycznej wynikających z umowy kredytu, w tym kredytu odnawialnego, zawartej z taką osobą na podstawie art. 69 ustawy Prawo bankowe.

Wskazać również należy, że umowa bankowa, na podstawie której bank udziela osobie fizycznej kredytu w formie przyznania limitu kredytowego wraz z uprawnieniem do zadłużania się do wysokości przyznanego limitu, zwana w praktyce bankowej umową kredytu odnawialnego, jest również umową kredytu podlegającą reżimowi art. 69 Prawa bankowego, niezależnie od ustalonej przez strony formy korzystania z przyznanego limitu kredytowego, jaką jest m.in. możliwość dokonywania transakcji do wysokości przyznanego limitu kredytowego za pomocą przyznanej i wydanej kredytobiorcy karty kredytowej, która to możliwość wiąże się z koniecznością zawarcia razem z umową kredytu odnawialnego również umowy o wydanie karty kredytowej.

Wobec powyższych rozważań uznać więc należało, że roszczenie powoda wynikające z zawartej przez pozwaną z poprzednikiem prawnym powoda jest roszczeniem wynikającym z umowy kredytu regulowanej w przepisach art. 69 i następnych ustawy Prawo bankowe, a zatem do roszczenia tego – jak już wskazano wcześniej – ma zastosowanie trzyletni termin przedawnienia, o którym mowa w art. 118 k.c.

W dalszej kolejności wskazać należy, że zgodnie z art. 120 § 1 k.c. bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne. Jeżeli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego, bieg terminu rozpoczyna się od dnia , w którym roszczenie stałoby się wymagalne, gdyby uprawniony podjął czynność w najwcześniej możliwym terminie.

W ocenie Sądu roszczenie, którego dochodzi powód w niniejszej sprawie, stało się wymagalne z chwilą upływu 30-dniowego terminu na rozpoznanie reklamacji złożonej przez pozwaną w dniu 1 lutego 2012 r. dotyczącej powstałego debetu, a więc w dniu 2 marca 2012 r., bowiem chwilę tę należy wiązać z momentem, gdy zaistniała podstawa do wypowiedzenia umowy przez bank, a nie z datą faktycznego wypowiedzenia wskazanej umowy (por. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 17 grudnia 2008 r. I CSK 243/08 OSNC 2010/1/16, Biul. SN 2009/5/10, M. Prawn. 2010/6/340-341, lex 496124).

Zdaniem Sądu nieuprawnionym, chociażby przez wzgląd na zasadę współdziałania, było postępowanie powoda, który wypowiedział pozwanej umowę po prawie czterech latach od daty stwierdzenia istnienia zaległości, w okolicznościach zarówno braku jej spłaty, a także stanowczego kwestionowania przez pozwaną możliwości jej powstania i złożenia reklamacji w tym zakresie.

Pozew w niniejszej sprawie został zaś wniesiony w dniu 19 lipca 2016 r., tj. po upływie biegu trzyletniego okresu przedawnienia, czyli po dniu 2 marca 2015 r.

Wraz z upływem dnia 2 marca 2015 r. uległo także przedawnieniu dochodzone przez powoda roszczenie o zapłatę odsetek za opóźnienie, których zasądzenia domagał się on za okres od dnia wniesienia powództwa do dnia zapłaty. W tym zakresie Sąd w całości podzielił uchwałę składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2005 r. (por. III CZP 42/04, OSNC 2005/09/149), zgodnie z którą roszczenie o odsetki przedawnia się najpóźniej z chwilą przedawnienia roszczenia głównego.

Odnosząc się do pozostałych zarzutów pozwanej sprowadzających się do zakwestionowania możliwości dokonania przez pozwaną debetu, Sąd zważył, że z treści umowy o konto osobiste o numerze (...) nie wynika, że pozwanej w ogóle został przyznany limit kredytowy. Powód nie wykazał również w jakiej wysokości miał to być limit ani jakie były warunki i termin jego spłaty. Powód twierdził, że pozwana zobowiązała się do zapewniania wpływów na rachunek pokrywających wykorzystaną kwotę limitu oraz naliczone odsetki na warunkach określonych w umowie i regulaminie, jednakże do akt sprawy nie przedłożył ww. regulaminu, ani umowy, której jakikolwiek zapis dotyczyłyby limitu kredytowego. Niespornym jednak było, że pozwana pobrała ze swojego konta 9 stycznia 2012 roku kwotę 3000 zł, a wobec stanowiska banku, że takich środków w dniu wypłaty pozwana nie posiadała, to ona winna udowodnić, że wbrew twierdzeniom powoda na koncie znajdowała się sporna ilość pieniędzy. Twierdzenia pozwanej wynikające z wnioskowania, że gdyby nie miała pieniędzy, to nie mogłaby ich pobrać, gdyż jej umowa na to nie pozwalała – nie zastąpią dowodu. Ze względu jednak na podniesiony zarzut przedawnienia, który był zasadny, kwestia powyższa nie wpłynęła na treść rozstrzygnięcia.

W związku z powyższym, na podstawie przepisu art. 118 kc. w zw. z art. 120 § 1 kc. Sąd orzekł jak w pkt I wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 108 § k.p.c. zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu obciążając nimi powoda jako stronę przegrywając niniejszy proces i uznając je za uiszczone w całości.