Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 06 czerwca 2017 r.

Sąd Rejonowy w Gdyni, Wydział I Cywilny

w składzie

Przewodniczący: SSR Adrianna Gołuńska - Łupina

Protokolant: sekr. sąd. Iwona Górska

po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2017 r. w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa S. S., Z. J., T. R., M. D., M. M., A. M., T. M., M. C.

przeciwko Gminie M. G.

o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym

I.  nakazuje w celu uzgodnienia z rzeczywistym stanem prawnym stanu prawnego ujawnionego w dziale I księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Gdyni Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości położonej w G. przy ulicy (...) wykreślenie części działki o numerze ewidencyjnym (...) (poprzednio 712/30) o powierzchni 1069 m ² oznaczonej numerem 965/1 – kolorem żółtym -na mapie sporządzonej dla celów sądowych przez biegłego sądowego P. C. ( k. 99 akt), którą to mapę czyni integralna częścią niniejszego orzeczenia, i nakazuje założenie dla wydzielonej działki nowej księgi wieczystej, gdzie ujawnionymi współwłaścicielami są:

- w udziale po 4/20 – S. S. ( P. (...)), Z. J. ( P. (...)), T. R. ( P. (...)), M. D.,

- w udziale po 1/20 - M. M. ( P. (...)), A. M. ( P. (...)) , T. M. ( P. (...)), M. C. ( P. (...));

II.  zasądza solidarnie od pozwanego Gminy M. G. na rzecz powodów S. S., Z. J., T. R., M. D. kwotę 5234 zł. (pięć tysięcy dwieście trzydzieści cztery złote) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt: I C 98/17

UZASADNIENIE

Stan faktyczny:

Orzeczeniem z dnia 9 października 1951r. Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w G. wywłaszczyło na rzecz Skarbu Państwa – Państwowej Zbiornicy Wojewódzkiej w G. nieruchomości położone w G. przy ul. (...), w tym część parcel nr 28 i 49, K.M. 17 i 23 zapisanych w księdze wieczystej wykaz 363 o łącznej powierzchni 3.865 m ² stanowiącej własność A. J..

(dowód: orzeczenie (...) z dnia 9 października 1951r. k. 10)

Działka nr (...), stanowiąca pierwotnie własność A. J., uległa następnie scaleniu z działką nr (...), nieobjętą wywłaszczeniem. Następnie, doszło do podziału na działki o nr: 92/28, 93/28, 94/28, 95/28, 96/28, 97/28 i 98/28. W wyniku podziału działki nr (...) powstała działka m.in. nr 129/28. Następnie, działka nr (...) uległa scaleniu z działkami nr (...) (nie objętymi wywłaszczeniem). Po podziale powstały działki nr (...). Działka nr (...) o powierzchni 1.123 m ² powstała na mocy decyzji Prezydenta Miasta G. nr MK.MM- (...) z dnia 6 października 2005r. z podziału działek nr (...). Aktualnie, po modernizacji ewidencji gruntów, działka nr (...) nosi nr 965.

(dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu geodezji P. C. z mapą dla celów sądowych k. 80-82, pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu geodezji P. C. z mapą dla celów sądowych k. 98-99, decyzja Prezydenta Miasta G. z dnia 6 października 2005r. k. 106 akt księgi wieczystej nr (...), wyciąg z wykazu zmian gruntowych k. 90-91 tamże, wypis z rejestru gruntów k. 11 tamże, )

W skład działki nr (...) (poprzednio 712/30) wchodzi część dawnej działki nr (...) o powierzchni 1.069 m ².

(dowód: pisemna opinia biegłego sądowego z zakresu geodezji P. C. z mapą dla celów sądowych k. 80-82, pisemna opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu geodezji P. C. z mapą dla celów sądowych k. 98-99)

Postanowieniem Sądu Powiatowego w G. z dnia 12 kwietnia 1960r. działka nr (...) została odłączona z księgi wieczystej nr (...) i przeniesiona do księgi wieczystej nr (...). Następnie, na podstawie wniosku Dz.Kw 1075/70 z dnia 4 listopada 1970r. z księgi wieczystej nr (...) odłączono m.in. działkę nr (...) i przeniesiono ją do księgi wieczystej nr (...). Wreszcie, na podstawie wniosku Dz.Kw. 4876/94 z dnia 28 lipca 1994r. z księgi wieczystej nr (...) w dniu 7 września 1994r. odłączono m.in. działki nr (...) i przeniesiono je do księgi wieczystej nr (...) z wpisem prawa własności na rzecz Gminy M. G.. Po ujawnieniu podziału ww. działek w księdze wieczystej nr (...) wpisana jest działka (...).

(dowód: postanowienie Sądu Powiatowego w G. z dnia 12 kwietnia 1960r. k. 1 akt księgi wieczystej nr (...), wniosek k. 50 tamże, zawiadomienie k. 16 akt księgi wieczystej nr (...), dział I-0 k. 54-55 tamże)

Na mocy decyzji nr BO.5.3/813-R-123/03 z dnia 22 czerwca 2004r. Minister Infrastruktury stwierdził, że w części stanowiącej obecnie działkę nr (...) KW (...) orzeczenie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w G. z dnia 9 października 1951r. zostało wydane z naruszeniem prawa, a w pozostałej część stwierdził nieważność ww. orzeczenia.

(dowód: decyzja Ministra Infrastruktury z dnia 22 czerwca 2004r. k. 111-113 akt księgi wieczystej nr (...))

Na mocy decyzji nr (...).O. (...)-3/06/08/ (...) z dnia 29 sierpnia 2008r. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji stwierdził nieważność decyzji Wojewody G. z dnia 1 lutego 1992r. znak G-VI- (...), w części stwierdzającej nabycie przez Gminę M. G. prawa własności nieruchomości położonej w G., przy ul. (...), oznaczonej w ewidencji gruntów jako działka nr (...).

(dowód: decyzja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 29 sierpnia 2008r. k. 92-94 akt księgi wieczystej nr (...))

Postanowieniem z dnia 9 września 1958r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt II Ns II 128/58 Sąd Powiatowy w G. stwierdził, że:

- w odniesieniu do udziału w majątku, objętym wspólnością ustawową, spadek po A. J. nabyły jego dzieci: S. S., M. D., H. M., Z. J., T. J. – każda z nich w udziale 1/5 części spadku;

- w odniesieniu do majątku nieobjętego wspólnością ustawową, spadek po A. J. nabyły: żona R. J. w udziale 5/20 części spadku oraz S. S., M. D., H. M., Z. J., T. J. – każda z nich w udziale 3/20 części spadku. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 23 czerwca 1958r.

Postanowieniem z dnia 7 czerwca 1996r. wydanym w sprawie o sygnaturze akt I Ns 567/96 Sąd Rejonowy w Gdyni stwierdził, że spadek po R. J. nabyły S. S., M. D., H. M., Z. J., T. R. – każda z nich w 1/5 części spadku. Postanowienie uprawomocniło się w dniu 1 lipca 1996r.

(dowód: postanowienie Sądu Powiatowego w G. z dnia 9 września 1958r. k. 103 akt księgi wieczystej nr (...), postanowienie Sądu Rejonowego w Gdyni z dnia 7 czerwca 1996r. k. 115 tamże)

Spadek po H. M. nabyli: M. M., A. M., T. M. i M. C. w udziałach po ¼ części spadku.

(dowód: akt poświadczenia dziedziczenia rep. A nr 99/2017 k. 118)

Ocena dowodów:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedłożonych przez strony oraz znajdujących się w aktach ksiąg wieczystych nr (...) oraz na podstawie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji.

Oceniając zebrany w niniejszej sprawie materiał dowodowy, Sąd uznał wszystkie wymienione powyżej dokumenty za wiarygodne i przydatne do rozstrzygnięcia sprawy. Podkreślić bowiem należy, iż dokumenty w postaci decyzji administracyjnych, postanowień o stwierdzeniu spadku, aktu poświadczenia dziedziczenia czy wykazów zmian gruntowych mają walor dokumentów urzędowych i w związku z tym korzystają z domniemania autentyczności i zgodności z prawdą wyrażonych w nich oświadczeń, zaś w toku niniejszego postępowania żadna ze stron nie kwestionowała tych domniemań w trybie art. 252 k.p.c.

Nadto, Sąd nie dopatrzył się żadnych podstaw do kwestionowania dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji. Zważyć bowiem należy, iż opinia została sporządzona przez osobę posiadającą odpowiednią wiedzę fachową z zakresu geodezji oraz wymagane ustawą uprawnienia zawodowe. Nadto, zdaniem Sądu, przedmiotowa opinia jest jasna i wewnętrznie niesprzeczna, nadto nie budzi żadnych wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego czy logicznego rozumowania. Podkreślić również należy, że wnioski do jakich doszedł biegły są stanowcze i należycie umotywowane. Przy sporządzaniu opinii biegły uwzględnił całokształt dokumentacji geodezyjnej i kartograficznej znajdującej się w zasobach Ośrodka (...) Urzędu Miasta G. oraz dokumenty znajdujące się w aktach ksiąg wieczystych. Nadto, w opinii uzupełniającej biegły w sposób rzeczowy i przekonujący odniósł się do wszystkich zarzutów zgłoszonych przez strony.

Kwalifikacja prawna:

Podstawę normatywną powództwa stanowił przepis art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o księgach wieczystych i hipotece (tekst jednolity Dz.U.2017.1007), zgodnie z którym w razie niezgodności między stanem prawnym nieruchomości ujawnionym w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym osoba, której prawo nie jest wpisane lub jest wpisane błędnie albo jest dotknięte wpisem nieistniejącego obciążenia lub ograniczenia, może żądać usunięcia niezgodności.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie. W świetle przedstawionych dokumentów nie budzi żadnych wątpliwości, że powodowie są następcami prawnymi A. J., właściciela nieruchomości stanowiącej parcele nr 28 i 49, położone w G. przy ul. (...), dla których prowadzona była księga wieczysta nr (...). Orzeczeniem z dnia 9 października 1951r. Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w G. wywłaszczyło na rzecz Skarbu Państwa – Państwowej Zbiornicy Wojewódzkiej w G. m.in. część ww. parcel nr 28 i 49 o łącznej powierzchni 3.865 m ². Decyzją nr BO.5.3/813-R-123/03 z dnia 22 czerwca 2004r. Minister Infrastruktury stwierdził jednak, że w części stanowiącej obecnie działkę nr (...) KW (...) orzeczenie Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w G. z dnia 9 października 1951r. zostało wydane z naruszeniem prawa, a w pozostałej część stwierdził nieważność ww. orzeczenia. Nieważność decyzji oznacza, że nie doszło do skutecznego wywłaszczenia na rzecz Skarbu Państwa i prawo własności przysługuje następcom prawnym zmarłego A. J..

Kwestią sporną pomiędzy stronami było ustalenie jakie konkretnie grunty objęte decyzją wywłaszczeniową winny zostać zwrócone prawowitym właścicielom. Po wydaniu decyzji wywłaszczeniowej doszło bowiem do licznych zmian ewidencyjnych. Działki oznaczone pierwotnie nr 28 i 49 podlegały scaleniu z innymi działkami, nie objętymi wywłaszczeniem, a także podziałowi. Powstałe w ten sposób działki podlegały także zmianom własnościowym. W pozwie powódki wskazały, że część wywłaszczonego gruntu o powierzchni 1067,79 m ² wchodzi aktualnie w skład działki nr (...) i powołały się w tym zakresie na mapę sporządzoną przez geodetę M. K. na potrzeby postępowania administracyjnego. Strona pozwana podniosła jednak, że przedłożona przez powódki mapa nie przedstawia umiejscowienia działki nr (...) w strukturze wywłaszczonej działki i przez to nie stanowi wystarczającego dowodu do uwzględnienia powództwa. Wobec powyższego kluczową do rozstrzygnięcia sprawy kwestią było ustalenie czy istniejąca obecnie działka nr (...) obejmuje w swoich granicach wywłaszczone działki nr (...). Ustalenia w powyższym zakresie Sąd oparł na dowodzie z opinii biegłego sądowego z zakresu geodezji. W przedłożonej opinii biegły P. C. wskazał, że działka nr (...) nosi aktualnie nr 965 i obejmuje w swoich granicach istniejącą przed zmianami gruntowymi część działki nr (...) o powierzchni 1.069 m ². Swoje wnioski biegły oparł na gruntownej analizie materiałów znajdujących się w Ośrodku (...) Urzędu Miasta G. oraz na badaniu zmian gruntowych ujawnionych w księgach wieczystych nr (...). W zarzutach do opinii pozwana Gmina M. G. podniosła, że stanowiącą część opinii mapa dla celów sądowych przedstawia jedynie położenie działki nr (...), natomiast mapa nie przedstawia powierzchni, kształtu i położenia działki nr (...) w dacie jej wywłaszczenia względem działki nr (...). Nadto, pozwana zwróciła uwagę, że różnice pomiędzy powierzchnią projektowanej działki nr (...) (1.169 m ²) a powierzchnią działki (...) (1.069 m ²). Na tę ostatnią okoliczność uwagę zwrócił także pełnomocnik powodów. Odnosząc się do zarzutów stron biegły złożył kolejną mapę dla celów sądowych, z której jednoznacznie wynika, że część działki nr (...) o powierzchni 1.069 m ² znajduje się w granicach obecnej działki nr (...). Z kolei różnicę co do powierzchni działek biegły określił jako oczywistą omyłkę i wskazał, że powierzchnia nowoprojektowanej działki winna wynosić 1.069 m ².

Na podstawie akt księgi wieczystej Sąd ustalił, że dla działki nr (...) (poprzednio 712/30) aktualnie prowadzona jest księga wieczysta nr (...), w której jako właściciel ujawniona jest Gmina M. G.. Biorąc pod uwagę nieważność decyzji wywłaszczeniowej oraz treść opinii biegłego sądowego należało uznać, że stan ujawniony w księdze wieczystej jest niezgodny ze stanem rzeczywistym.

Mając zatem powyższe na uwadze – na mocy art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982r. o księgach wieczystych i hipotece – Sąd nakazał w celu uzgodnienia z rzeczywistym stanem prawnym stanu prawnego ujawnionego w dziale I księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Gdyni Wydział Ksiąg Wieczystych dla nieruchomości położonej w G. przy ulicy (...) wykreślenie części działki o numerze ewidencyjnym (...) (poprzednio 712/30) o powierzchni 1069 m ² oznaczonej numerem 965/1 – kolorem żółtym - na mapie sporządzonej dla celów sądowych przez biegłego sądowego P. C., którą to mapę uczynił integralna częścią orzeczenia, i nakazał założenie dla wydzielonej działki nowej księgi wieczystej. Jednocześnie, w dziale II. nowo założonej księgi wieczystej Sąd nakazał ujawnić jako współwłaścicieli: S. S., Z. J., T. R., M. D. – wszystkie w udziałach po 4/20, a także M. M., A. M., T. M. i M. C. – każdego z nich w udziale po 1/20 części. Następstwo prawne po pierwotnym (...) wynika z przedłożonych dokumentów w postaci postanowień stwierdzeniu nabycia spadku oraz aktu poświadczenia dziedziczenia po H. M..

Koszty procesu:

O kosztach procesu Sąd orzekł na mocy art. 98 k.p.c. w zw. z § 8 pkt 8 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku o opłatach za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jednolity Dz. U.2013.490) i zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy zasądził od przegrywającego pozwanego solidarnie na rzecz powodów kwotę 5.234 zł, na którą składają się: opłata sądowa od pozwu (2.500 zł), opłata za czynności fachowego pełnomocnika powoda – radcy prawnego w wysokości połowy stawki minimalnej (1.200 zł), zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego (1.500 zł), oraz opłaty skarbowe od udzielonych pełnomocnictw (34 zł).