Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział I Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 13 lutego 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim

na rozprawie

sprawy z powództwa L. K. - Syndyka Masy Upadłości

Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W.

w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W.

przeciwko P. S.

roszczenia z umowy pożyczki

1.  zasądza od pozwanego P. S. na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo – Kredytowej
w W. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W. kwotę 3.307.149,93 zł (słownie: trzy miliony trzysta siedem tysięcy sto czterdzieści dziewięć złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) wraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 2.520.822,47 zł (słownie: dwa miliony pięćset dwadzieścia tysięcy osiemset dwadzieścia dwa złote czterdzieści siedem groszy) od dnia 3 lipca 2017 roku do dnia zapłaty, z zastrzeżeniem pozwanemu P. S. prawa do powoływania się w toku egzekucji zasądzonego od niego świadczenia pieniężnego na ograniczenie odpowiedzialności do nieruchomości położonej w miejscowości W., gmina L., powiat (...) oznaczonej w ewidencji gruntów numerami działek nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Radomsku, V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...),

2.  nie obciąża pozwanego P. S. kosztami procesu na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. w upadłości likwidacyjnej z siedzibą w W..

Sędzia SO Dorota Krawczyk

Sygn. akt I C 1365/17

UZASADNIENIE

postanowienia w przedmiocie kosztów procesu

W pozwie z dnia 4 lipca 2017 roku pełnomocnik powoda wniósł o rozpoznanie sprawy w postępowaniu nakazowym i orzeczenie nakazem zapłaty, aby pozwany P. S. zapłacił na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W. kwotę 3307149,93 zł (słownie: trzy miliony trzysta siedem tysięcy sto czterdzieści dziewięć złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) wraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 2520822,47 zł (słownie: dwa miliony pięćset dwadzieścia tysięcy osiemset dwadzieścia dwa złote czterdzieści siedem groszy) od dnia 4 lipca 2017 roku do dnia zapłaty w terminie dwóch tygodni od daty doręczenia nakazu zapłaty, z zastrzeżeniem pozwanemu P. S. prawa do powoływania się w toku egzekucji zasądzonego od niego świadczenia pieniężnego na ograniczenie odpowiedzialności do nieruchomości położonej w miejscowości W., gmina L., powiat (...) oznaczonej w ewidencji gruntów numerami działek nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Radomsku, V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) wraz z kosztami procesu.

Sąd Okręgowy wydał w niniejszej sprawie w dniu 25 sierpnia 2017 roku nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym :

1. nakazał, aby pozwany P. S. zapłacił na rzecz powoda Syndyka Masy Upadłości Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej w W., kwotę 3307149,93 zł (słownie: trzy miliony trzysta siedem tysięcy sto czterdzieści dziewięć złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) wraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 2520822,47 zł (słownie: dwa miliony pięćset dwadzieścia tysięcy osiemset dwadzieścia dwa złote czterdzieści siedem groszy) od dnia 29 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty w terminie dwóch tygodni od daty doręczenia nakazu zapłaty, z zastrzeżeniem pozwanemu P. S. prawa do powoływania się w toku egzekucji zasądzonego od niego świadczenia pieniężnego na ograniczenie odpowiedzialności do nieruchomości położonej w miejscowości W., gmina L., powiat (...) oznaczonej w ewidencji gruntów numerami działek nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Radomsku, V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...),

oraz kwotę 7.200,00zł (siedem tysięcy dwieście złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego, w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu albo wniósł w tym terminie sprzeciw;

2.nakazał ściągnąć od pozwanego P. S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. kwotę 25.000,00zł (dwadzieścia pięć tysięcy złotych) tytułem ¼ części opłaty od pozwu od uiszczenia, której powód został zwolniony. (nakaz k.511, postanowienie o sprostowaniu k. 520)

Pozwany wniósł w ustawowym terminie sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty wnosząc o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów procesu. (k. 524-532)

W sprzeciwie pozwany podniósł następujące zarzuty:

- nieważność umowy z powodu pozorności o czym miałby świadczyć brak wypłaty pożyczki pożyczkobiorcy,

- zamieszczenie w umowie niedozwolonych klauzul umownych – klauzula odsetkowa,

- brak wypowiedzenia umowy dłużnikowi rzeczowemu z uwagi na brak umocowania syndyka,

- brak wypowiedzenia umowy dłużnikowi osobistemu. (k. 524-532)

Pełnomocnik powoda popierał powództwo.

Pozwany wnosił o oddalenie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Na podstawie umowy pożyczki zabezpieczonej hipoteką numer (...) z dnia 19 lipca 2012 roku (...) udzieliła J. K. pożyczki w kwocie 3.400.000,00 złotych. Umowa została zawarta na okres od 19.07.2012 roku do 29.06.2017 roku. Pożyczka miała być spłacana w miesięcznych ratach wg harmonogramu bez wzywania ratach.

Zgodnie z § 3 umowy miała ona być oprocentowana według zmiennej stopy procentowej ustalanej przez Zarząd (...) wynoszącej w dniu zawarcia umowy 16,80%, która może ulegać zmianom jeżeli ulegną zmianie wskazane w umowie wskaźniki.

Na podstawie Umowy, pożyczkodawca uprawniony był do pobierania prowizji i opłat określonych w Tabeli prowizji i opłat, związanych z obsługą kredytu.

Pożyczka została wypłacona J. K. w dniu 20 lipca 2012 r. na rachunek oszczędnościowo - rozliczeniowy ( (...)). Wypłata została pomniejszona o kwotę prowizji ustaloną zgodnie z § 6 pkt 2 lit a. ppk. II. Umowy tj. w wysokości 5% wartości pożyczki to jest o kwotę 170 000.00 zł. Jeszcze tego samego dnia, z wypłaconej pożyczki dokonano przelewów związanych z ustanowieniem zabezpieczeń, zgodnie z postanowieniami umowy, a następnie pozostała część została wypłacona na wskazany w umowie rachunek.

(dowód: umowa pożyczki nr (...) z dnia 19 lipca 2012 roku k. 26-30, harmonogram spłaty k. 31-32, regulamin k. 33-35, tabela opłat k. 36-38, zestawienie operacji z (...) k. 573, zestawienie wpłat ze wskazaniem wysokości oprocentowania k. 574-576)

Hipoteka została ustanowiona jako zabezpieczenie roszczeń (...) z tytułu umowy pożyczki udzielonej J. K. na podstawie umowy numer (...) z dnia 19 lipca 2012 roku. Zgodnie z ww. umową, zabezpieczeniem roszczeń (...) z tytułu zawartej umowy pożyczki jest hipoteka umowna ustanowiona na rzecz (...) do kwoty 5100000,00zł na nieruchomości położonej w miejscowości W., gmina L., powiat (...) oznaczonej jako działki ewidencyjne nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Radomsku - V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr PT 1 (...).

Pozwany był właścicielem nieruchomości w chwili ustanawiania hipoteki i pozostawał nim na dzień wyrokowania.

Hipoteka została ustanowiona na mocy oświadczenia woli pozwanego P. S.- właściciela wyżej opisanych nieruchomości w formie aktu notarialnego z dnia 19 lipca 2012 roku, sporządzonego przed notariuszem A. S., rep. A nr 4144/2012 oraz w drodze wpisu w dziale IV księgi wieczystej nr PT 1 (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Radomsku dla nieruchomości położonej w miejscowości W., gmina L., powiat (...) oznaczonej jako działki ewidencyjne nr (...).

Pozwany oświadczył przed notariuszem również, że J. K. zawarła sporną umowę wskazując szczegółowo kwotę, oprocentowanie, termin spłaty.

(dowód: akt notarialny z oświadczeniem woli pozwanego o ustanowieniu hipoteki k. 39-42, pełny księgi wieczystej nr PT 1R/ (...) k. 43-50, wydruk k. 600-616)

W okresie od grudnia 2012 r. do sierpnia 2014 r. pożyczka była spłacana. Potem pożyczkobiorca nie regulował rat pożyczki w wyznaczonym terminie.

(dowód: wyciąg z rachunku oszczędnościowo - rozliczeniowego M. K. k. dokument księgowy - wyciąg z systemu księgowego rozliczenia wpłat dokonanych na konto umowy pożyczki nr (...) k. )

(...) kilkukrotnie wzywała pożyczkobiorcę do dobrowolnego uregulowania zaległych należności, wysyłając stosowne wezwania na adres zamieszkania dłużnika. Wezwania do zapłaty nie spowodowały jednak spłaty kwoty zadłużenia przez pożyczkobiorcę. Ostatecznie (...) w dniu 6 czerwca 2016 roku wypowiedziała sporną umowę pożyczki. Wypowiedzenie to zostało wysłane na adres pożyczkobiorcy i zostało doręczone zgodnie z postanowieniami umowy.

Składając wypowiedzenie Umowy powód dał dłużnikowi osobistemu możliwość spłaty zadłużenia w terminie 30 dni od doręczenia wypowiedzenia, co spowodowałoby powrót do pierwotnego planu spłaty. Jednak również wypowiedzenie umowy nie spowodowało spłaty kwoty zadłużenia. Po upływie okresu wypowiedzenia, w którym pożyczkobiorca nie dokonał wpłaty zaległych należności, zgodnie z umową cała pożyczka wraz z odsetkami i naliczonymi kosztami stała się natychmiast wymagalna.

(dowód: wezwania do zapłaty z dnia 14 marca 2016 r. oraz 25 kwietnia 2016 roku wraz z pełnomocnictwami i dowodami nadania k. 51-54, wypowiedzenie z dnia 6 czerwca 2016 r. wraz z pełnomocnictwem i dowodem odbioru k. 55)

Realizując ustawowy obowiązek złożenia wypowiedzenia właścicielowi nieruchomości, wynikający z art. 78 ust. 1 UKWH powód pismem z dnia 25 kwietnia 2017 roku wypowiedział wierzytelności hipotecznej w rozumieniu wskazanego wyżej przepisu informując o wcześniejszym wypowiedzeniu umowy dłużnikowi osobistemu. Powód skierował do pozwanego, jako dłużnika rzeczowego również jednocześnie wezwanie do dobrowolnego spełnienia świadczenia.

(dowód: wezwanie do dobrowolnego spełnienia świadczenia wraz z dowodem odbioru i pełnomocnictwem k. 58-62)

Na dzień wniesienia pozwu pożyczkobiorca dokonał spłaty:

- kapitału w kwocie 879 177,53 zł, przy czym do spłaty jeszcze pozostało 2 520 822,47 zł,

- odsetek umownych w wysokości 1 035 218.46 zł przy czym do spłaty pozostało 399 689,47zł.

- odsetek karnych w wysokości 8 935,41 zł, przy czym do spłaty pozostało 386 637,99 zł.

Na dzień wniesienia pozwu całkowita należność z tytułu spornej umowy wynosi łącznie 3.307.230,93 zł , na którą składa się:

- zaległy kapitał w wysokości: 2 590 822,47 zł,

-odsetki umowne w wysokości: 399 689,47 zł

-odsetki karne (od przeterminowanych płatności) w wysokości: 386 637,99 zł

-zapłata za wezwania i upomnienia w wysokości: 81,00 zł.

(dowód: wyciąg z ksiąg rachunkowych k. 63, zestawienie wpłat i należności k. 574-576)

Wyrokiem z dnia 15 lutego 2018 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. w punkcie 1 zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3 307 149,93 zł (słownie: trzy miliony trzysta siedem tysięcy sto czterdzieści dziewięć złotych dziewięćdziesiąt trzy grosze) wraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 2 520 822,47 zł (słownie: dwa miliony pięćset dwadzieścia tysięcy osiemset dwadzieścia dwa złote czterdzieści siedem groszy) od dnia 29 czerwca 2017 roku do dnia zapłaty z zastrzeżeniem pozwanemu P. S. prawa do powoływania się w toku egzekucji zasądzonego od niego świadczenia pieniężnego na ograniczenie odpowiedzialności do nieruchomości położonej w miejscowości W., gmina L., powiat (...) oznaczonej w ewidencji gruntów numerami działek nr (...), dla której Sąd Rejonowy w Radomsku, V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...), w punkcie 2 orzekł o kosztach i nie obciążył pozwanego kosztami procesu na rzecz powoda. (wyrok k. 618)

Sąd Okręgowy ocenił i zważył co następuje:

O kosztach procesu w postanowieniu zawartym w punkcie 2 wyroku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 15 lutego 2018 roku Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc, zgodnie z którym w wypadkach szczególnie uzasadnionych sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. W odniesieniu do zasady słuszności w art. 102 KPC określone zostały przesłanki, których zaistnienie warunkuje możliwość obciążenia strony przegrywającej jedynie częścią kosztów albo nieobciążania jej w ogóle tymi kosztami. Obejmują one wystąpienie w sprawie wypadków szczególnie uzasadnionych, które powodują, że zasądzenie kosztów na rzecz wygrywającego przeciwnika w całości, a nawet w części, byłoby sprzeczne z powszechnym odczuciem sprawiedliwości oraz zasadami współżycia społecznego. Zalicza się do tych "wypadków" okoliczności związane z przebiegiem postępowania, jak charakter dochodzonego roszczenia, jego znaczenie dla strony, przedawnienie roszczenia, subiektywne przekonanie o zasadności roszczenia wsparte na obiektywnych podstawach, które jednak doznaje osłabienia w postępowaniu apelacyjnym. Do warunków leżących poza procesem należy sytuacja majątkowa i życiowa strony. Zwolnienie strony od kosztów sądowych nie stanowi samodzielnie o występowaniu szczególnie uzasadnionego wypadku, ale może być przyczynkiem do rozważenia, czy taki wypadek zachodzi. Zakwalifikowanie konkretnego przypadku jako ”szczególnie uzasadnionego” wymaga rozważenia całokształtu okoliczności sprawy łączących się z charakterem żądania poddanego pod osąd, przy uwzględnieniu zasad współżycia społecznego

Mając na uwadze powyższe okoliczności w szczególności charakter dochodzonego roszczenia Sąd stwierdził, iż jest to wypadek szczególnie uzasadniony pozwalający na nie obciążanie pozwanego w ogóle kosztami.

SSO Dorota Krawczyk

Z/ Odpis postanowienia z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.

SSO Dorota Krawczyk