Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 listopada 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 16 listopada 2012 r. w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K.

przeciwko PPHU (...) Spółce jawnej R. B., K. B. z siedzibą w F.

o nakazanie

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi

z dnia 30 kwietnia 2012r. sygn. akt X GC 364/11

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w K. na rzecz PPHU (...) Spółki jawnej R. B., K. B. z siedzibą w F. kwotę 1.800 (jeden tysiąc osiemset) złotych z tytułu zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt I ACa 881/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 30 kwietnia 2012 roku Sąd Okręgowy w Łodzi oddalił powództwo (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. przeciwko Przedsiębiorstwu Produkcyjno Handlowo Usługowemu (...) Spółce jawnej R. B., K. B. w F. o nakazanie usunięcia pozwanej spółce umieszczonych na stronie internetowej (...)informacji znajdujących się w zakładkach (...) i (...), które według powoda mogły sugerować, iż produkuje on i wprowadza do obrotu kształtki wieńcowe, stanowiące podróbki wyrobów pozwanego, które dodatkowo cechuje bardzo słaba jakość oraz o nakazanie (...) zamieszczenia oświadczenia na stronie głównej (...), jak również w miesięcznikach (...), (...), (...)w którym spółka pozwana przyzna się do popełnienia czynu nieuczciwej konkurencji polegającego na rozpowszechnianiu wprowadzających w błąd wiadomości w celu wyrządzenia powodowej spółce szkody, w związku z zamieszczoną na stronie (...) spółki (...) informacją.

Sąd Okręgowy ustalił, że spółka (...) zamieściła na stronie internetowej (...), podstrony : http://(...)/?s=221, http://(...)?s=236 następujące

informacje: „Uwaga! (...) jako licencjobiorca informuje, że na rynku pojawiły są zwykłe kształtki wieńcowo- nadprożowe. Niektóre kształtki produkowane i sprzedawane są bez zgody i wiedzy prawowitego właściciela prawa ochronnego na wzór użytkowy. Jakość niektórych kształtek z powodu pomięcia ściśle określonych procesów technologicznych jest bardzo słaba. W związku z powyższym, dla własnego bezpieczeństwa, prosimy każdorazowo prosić sprzedawcę o przedstawienie deklaracji zgodności sprzedawanego produktu”;

„W uzupełnieniu notatki opublikowanej już bardzo dawno na stronie firmy (...) Sp. z o.o. (http:// www.(...).com.pl/Pustaki_szalunkowe. (...).html») pragniemy poinformować, że w dniu 8 czerwca 2010 roku Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wydał wyrok oddalający skargę firmy (...) Sp. z o.o. z siedzibą w K. na decyzję Urzędu Patentowego RP z dnia 3 grudnia 2009 roku w przedmiocie unieważnienia prawa ochronnego na wzór użytkowy R. (...): „Kształtka budowlana do podparcia belki stropowej na ścianie zewnętrznej”, który stal się prawomocny od dnia 21 sierpnia 2010 roku.”

Wcześniej spółka (...) zamieściła na swojej stronie internetowej informację, iż na stronie internetowej jednego z producentów kształtek wieńcowych typu „L" umieszczono treści, które miały wprowadzać klientów w błąd. Spółka powodowa w rzeczonej informacji zarzuciła producentowi, iż ten niezgodnie z prawdą wskazuje, że posiada na kształtki wieńcowe patent, a w rzeczywistości jest to wzór użytkowy. W przedmiocie unieważnienia tego wzoru spółka (...) złożyła wniosek do Urzędu Patentowego RP w W..

Dnia 3 grudnia 2009 roku, Urząd Patentowy RP wydał decyzję, w której oddalił wniosek powoda.

Dnia 8 czerwca 2010 roku zapadł wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W., który oddalił skargę spółki (...) w przedmiocie unieważnienia prawa ochronnego na wzór użytkowy R. (...).

W kwestii naruszenia prawa ochronnego na wzór użytkowy, z którego (...) korzysta jako licencjobiorca zapadły wyroki, gdzie roszczenia (...) Sp. z o. o. w W. tj. uprawnionego do wzoru użytkowego, o którym w informacji na swojej stronie wspominał (...), w stosunku do powoda, zostały oddalone.

(...) i (...) mają taki sam zakres działalności, obie spółki są przedsiębiorcami działającymi na rynku prefabrykatów betonowych. Ponadto spółki działają na tym samym rynku – w regionie (...).

W związku z zamieszczeniem na stronie internetowej (...) wskazanej informacji (...) wezwał (...) do zaniechania czynów nieuczciwej konkurencji oraz naruszania dóbr osobistych.

Na podstawie dokonanych ustaleń Sąd Okręgowy uznał, że roszczenie powoda podlegało oddaleniu, gdyż strona powodowa nie wykazała w stopniu wystarczającym spełnienia przesłanek dla zakwalifikowania działania strony pozwanej jako czynu nieuczciwej konkurencji z art. 14 ust. l i ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, polegającego na rozpowszechnianiu nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd informacji w celu przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody.

Sąd I instancji wskazał, że informacje nieprawdziwe to takie, które są sprzeczne z rzeczywistością, a informacje wprowadzające w błąd to takie, które mogą wywołać mylne wyobrażenie co do rzeczywistości u potencjalnego odbiorcy. Nawet prawdziwe informacje mogą wprowadzać w błąd, gdy są dwuznaczne lub gdy nie zawierają pewnych faktów, które powinny być dla pełnej informacji podane do wiadomości klienteli. O tym czy informacja wprowadza w błąd czy nie, decyduje sposób jej odbioru przez klientelę, a nie tylko jej obiektywna treść.

Powód nie zakwestionował prawdziwości informacji zamieszczonych na stronie internetowej spółki (...)Wiadomość dotycząca wadliwych kształtek, słabej jakości, które pojawiły się na rynku prefabrykatów betonowych, nie zawiera w sobie żadnych elementów, które bezpośrednio wskazywałyby na stronę powodową i tym samym mogła zasugerować ich pochodzenie od spółki (...). Z kolei dane dotyczące wyroku, bezpośrednio nawiązują do informacji jaka w tym przedmiocie została już wcześniej zamieszczona na stronie internetowej spółki (...) i odnoszą się tylko do jednego produktu. Trudno więc uznać, iż zestawione razem mogą wywoływać mylne wyobrażenie u potencjalnych odbiorców o produkcie wytwarzanym przez (...). Obie zawierają różne treści, a ponadto czytane z rozwagą przez klientów, stanowią źródło czysto informacyjne. Samo takie ich zestawienie nie rodzi błędnych skojarzeń.

Dodatkowo strona powodowa upatruje naruszenia jej praw w zamieszczeniu informacji na dwóch podstronach internetowych pozwanej spółki (...), w zakładce (...) i (...) aczkolwiek, zawartość i graficzna redakcja obu podstron rożni się od siebie. W zakładce (...) obie informacje oddzielone są akapitem, umieszczone na początku strony i ujęte w ramkę. Natomiast w zakładce (...) obie informacje oddzielone są akapitem, bez żadnego graficznego wyróżnienia, które mogłoby sugerować ich jakiekolwiek powiązanie. Warto zauważyć, iż jedynie informacja dotycząca podrobionych produktów opatrzona została znakiem „uwaga!”, co świadczy o tym, że obie części spornej informacji mają zupełnie inny wydźwięk. Pierwsza ma za zadanie ostrzec potencjalnych klientów o możliwości nabycia na rynku niepełnowartościowych produktów, druga zaś nosi w sobie jedynie funkcję informacyjną.

Ponadto Sąd I instancji zważył, że jednym ze znamion czynu nieuczciwej konkurencji wskazanym w art. 14 ustawy jest działanie sprawcy w celu wyrządzenia szkody, natomiast przedstawione przez powoda argumenty odnośnie celowości działania spółki pozwanej, zdają się nie być dostatecznie uprawdopodobnione. Sam fakt prowadzenia działalności w sferze produkcji i wprowadzania na rynek prefabrykatów betonowych przez obie spółki, działanie na tym samym rynku, oraz posiadanie przez spółkę pozwaną wiadomości o zakresie działania spółki powodowej, nie jest okolicznością wystarczającą dla dowiedzenia celowości działania pozwanego.

Sąd Okręgowy zgodził się z twierdzeniem strony powodowej, iż ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji formułuje jedynie przykładowy katalog czynów niedozwolonych, jednakże uznał, że przytoczony przez powoda stan faktyczny oraz dołączone do akt sprawy dowody nie pozwalają zakwalifikować działania spółki pozwanej, jako okoliczności wypełniającej znamiona czynu nieuczciwej konkurencji odpowiadającego definicji ogólnej z art. 3 tejże ustawy, zgodnie z którym czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta.

Działanie spółki (...), w ocenie Sądu Okręgowego, nie narusza przepisów prawa, bowiem bezprawne byłoby tylko takie naruszenie prawa, które zapewniłoby przewagę konkurencyjną. W przedmiotowej sprawie z naruszeniem prawa nie mamy do czynienia, zarówno jak chodzi o przepisy regulujące zjawiska pokrewne tym wyrażonym w ustawie o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji jak i tym, które z celem lub przedmiotem zjawisk regulowanych rzeczoną ustawą, nie mają nic wspólnego.

Według Sądu I instancji zachowanie spółki (...) nie narusza również abstrakcyjnego pojęcia dobrego obyczaju. Informacja zamieszczona na stronie internetowej spółki pozwanej nie uniemożliwia prowadzenia niezakłóconego funkcjonowania konkurencji, a zestawienie dwóch wiadomości nie powoduje zafałszowania cech oferowanych przez obie strony towarów.

Ponadto Sąd Okręgowy zauważył, że zamieszczenie pierwszej części informacji dotyczącej wadliwych kształtek, które pojawiły się na rynku, na stronie internetowej spółki (...)co prawda mogło sugerować potencjalnym odbiorcom, iż kształtki spółki (...) są dobrej jakości, w przeciwieństwie do tych, które w sposób bezprawny pojawiły się na rynku, ale w żadnym razie nie wiąże ona tego procederu bezpośrednio ze spółką (...), co mogłoby sugerować niezgodne z prawem działanie powoda. Klienci nie są pozbawieni swobodnego wyboru.

Na koniec Sąd I instancji stwierdził, że dla wypełnienia znamion czynu z art 3. ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji niezbędne jest spełnienie ostatniej przesłanki, która nie został wyrażona bezpośrednio w treści przepisu, a mianowicie, pomiędzy stronami musi występować stosunek konkurencyjny. Sprawca musi działać z zamiarem konkurencji. Jego zachowanie musi być nakierowane na prowadzenie nieuczciwej rywalizacji na rynku ograniczonym kręgiem tej samej klienteli. Strona powodowa co prawda wykazała, iż spółki kierują swoją ofertę do adresatów stanowiących krąg tej samej klienteli, aczkolwiek z materiałów sprawy nie wynika, aby działanie spółki pozwanej było nieuczciwe. Informacje w swojej treści są bezsprzecznie prawdziwe, co do czego strony nie mają wątpliwości, pierwsza formułuje twierdzenia w sposób nie związany bezpośrednio ze spółką (...), a druga stanowi jedynie odniesienie do informacji o wyroku, jaka już wcześniej znalazła się na stronie internetowej spółki powodowej, obie zestawione razem, w ocenie Sądu Okręgowego nie stwarzają możliwości wprowadzenia w błąd, więc ryzyko pomyłki również nie istnieje.

Ponadto, Sąd I instancji nie doszukał się naruszenia dóbr osobistych w postaci dobrego imienia oraz renomy spółki (...). Pomimo, że wykładnia art. 43 k.c. wyraźnie wskazuje, iż przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych stosuje się odpowiednio do osób prawnych, Sąd Okręgowy nie stwierdził, aby informacje odnośnie naruszenia praw ochronnych na wzory użytkowe oraz wytwarzanie produktów słabych jakościowo, zamieszczone przez spółkę (...), mogły w jakikolwiek sposób, biorąc pod uwagę ich treść, nasunąć skojarzenie ze spółką (...), w konsekwencji czego naruszenie dóbr nie miało w przedmiotowej sprawie miejsca. Tym samym bezzasadnym byłoby przyznanie ochrony na podstawie art. 24 k.c..

Sąd Okręgowy określił wysokość opłaty ostatecznej od pozwu na kwotę 1.000,00 zł, która odpowiada opłacie tymczasowej na podstawie art. 15 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 90, poz. 594 z późn. zm.).

Apelację od powyższego orzeczenia wniósł powód zaskarżając wyrok w całości. Zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych będący wynikiem sprzeczności ustaleń Sądu z treścią zebranego materiału dowodowego, a nadto pominięcie przez Sąd części dowodów dotyczących ustaleń co do kwestii wprowadzającego w błąd charakteru informacji umieszczonej przez pozwanego, zamiaru jego działania, oraz naruszenie przepisu art. 328 § 2 k.p.c. poprzez pominięcie w treści uzasadnienia omówienia części dowodów i podniósł naruszenie przez Sąd Okregowy przepisu art. 17 i 116 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych poprzez ich niezastosowanie.

Wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpozania oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania odwoławczego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W odpowiedzi na apelację pozwany wniósł o odrzucenie apelacji i zasądzenie od powoda na rzecz pozwnaego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie Sąd Odwoławczy rozważył zarzut naruszenia przepisów postępowania tj. art. 328 § 2 k.p.c. i stwierdził, że uzasadnienie Sądu I instancji zostało sporządzone w sposób prawidłowy. Niesłusznie powód uznał, że Sąd Okręgowy nie dokonał omówienia niektórych dowodów, zwrócić należy bowiem uwagę na zasadę, że uzasadnieniu wyroku sąd cywilny dokonuje oceny jedynie tych dowodów, którym odmówił wiarygodności i mocy dowodowej przy wydawaniu orzeczenia i przedstawia odpowiednie argumenty przemawiające za takim postępowaniem, natomiast nie dokonuje oceny dowodów, którym dał walor wiarygodności, tj. takich na podstawie których dokonał ustalenia stanu faktycznego.

Dodatkowo Sąd Apelacyjny zauważył, że skarżący nie wskazał konkretnie dowodów, do których jego zdaniem Sąd I instancji nie odniósł się w uzasadnieniu wyroku, a przyczyny nieuwzgędnienia przez Sąd Okręgowy przedstawionej przez powoda opinii prywatnej zostały szczegółowo opisane. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 8 marca 2012 roku w sprawie I ACa 141/12 (opubl. LEX nr 1211551) stwierdził, że o skutecznym postawieniu zarzutu naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. można mówić tylko wtedy, gdy uzasadnienie wyroku nie zawiera elementów pozwalających na weryfikację stanowiska sądu, a braki uzasadnienia w zakresie poczynionych ustaleń faktycznych i oceny prawnej muszą być tak znaczne, że sfera motywacyjna orzeczenia pozostaje nieujawniona, bądź ujawniona w sposób uniemożliwiający poddanie jej ocenie instancyjnej. Zarzut ten może znaleźć zastosowanie jedynie w tych wyjątkowych sytuacjach, w których treść uzasadnienia orzeczenia sądu I instancji uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania zaskarżonego orzeczenia. Opinia prywatna przeprowadzona na zlecenie strony nie ma waloru dowodu z opinii biegłego sądowego, o którym mowa w art. 278 i n. k.p.c., który to dowód (wyłącznie) może stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie, które wymagają wiadomości specjalnych.

Powyższe rozważania pozwalają uznać, w ocenie Sądu Odwoławczego, że ustalenia Sądu Okręgowego były zgodne z treścią materiału dowodowego, bowiem nie pominął on żadnych dowodów dotyczących ustaleń odnoszących się do wprowadzającego w błąd charakteru informacji umieszczonej przez pozwanego oraz zamiaru jego działania.

Sąd Apelacyjny stwierdził, że Sąd I instancji prawidłowo ustalił stan faktyczny w przedmiotowej sprawie oraz dokonał właściwej jego oceny przy wydawaniu orzeczenia.

Przede wszystkim zauważyć należy, że zgodnie z art. 3 ust. 1 i 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji czynem nieuczciwej konkurencji jest działanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeżeli zagraża lub narusza interes innego przedsiębiorcy lub klienta, a w szczególności wprowadzające w błąd oznaczenie przedsiębiorstwa, fałszywe lub oszukańcze oznaczenie pochodzenia geograficznego towarów albo usług, wprowadzające w błąd oznaczenie towarów lub usług, naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa, nakłanianie do rozwiązania lub niewykonania umowy, naśladownictwo produktów, pomawianie lub nieuczciwe zachwalanie, utrudnianie dostępu do rynku, przekupstwo osoby pełniącej funkcję publiczną, a także nieuczciwa lub zakazana reklama, organizowanie systemu sprzedaży lawinowej oraz prowadzenie lub organizowanie działalności w systemie konsorcyjnym. Zgodnie z art. 14 ust. 1 cytowanej ustawy czynem nieuczciwej konkurencji jest rozpowszechnianie nieprawdziwych lub wprowadzających w błąd wiadomości o swoim lub innym przedsiębiorcy albo przedsiębiorstwie, w celu przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody. Sąd Apelacyjny w Katowicach podkreślił w wyroku z dnia 19 listopada 2008 roku wydanym w sprawie V ACa 108/08 (opubl. LEX nr 519347), że istotą czynu nieuczciwej konkurencji z art. 3 u.z.n.k. jest uzyskanie dla siebie korzyści kosztem rywala rynkowego. Powód w zakresie przysporzenia korzyści lub wyrządzenia szkody nie przedstawił żadnych dowodów.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie w wyroku z dnia 13 listopada 2003 roku wydanym w sprawie I ACa 382/03 (opubl. LEX nr 519212) wskazał, że o tym, czy informacja wprowadza w błąd czy też nie, decyduje sposób jej odbioru przez adresatów, a nie tylko jej obiektywna treść.

W ocenie Sądu Apelacyjnego analiza informacji zamieszczonych na stronie internetowej pozwanego nie pozwala na uznanie, że wprowadzają one w błąd w sposób sugerujący, iż powód wprowadza na rynek złej jakości podróbki. Zarówno w zakładkach (...) jak i (...) informacje dotyczące pojawienia się na rynku złej jakości kształtek wieńcowych oraz wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego dotyczącego powoda nie są w żaden sposób ze sobą powiązane i nie wywołują w odbiorcy wrażenia, iż to powód zajmuje się dystrybucją kształtek o słabej jakości i niewiadomego pochodzenia. Obie wiadomości oddzielone są od siebie dużym odstępem, a umieszczenie ich w ramce w zakładce (...) z oznaczeniem „Uwaga!” odczytać można jedynie w taki sposób, że ważne wiadomości dotyczące tematyki kształtek nadprożowo – wieńcowych zostały oddzielone ramką od właściwej oferty pozwanego.

Ponadto Sąd Odwoławczy zauważył, że powód nie wykazał, by pozwany działał w celu osiągnięcia korzyści bądź by miał na celu wyrządzenie szkody. Oba przedsiębiorstwa działają w tej samej branży na tym samym rynku, jednakże informacja dotycząca wyroku jest prawdziwa, natomiast druga notatka zamieszczona na stronie internetowej pozwanego nie może być w żaden sposób wiązana z przedmiotowym wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 8 czerwca 2010 roku, a zatem nie można uznać by wiadomości te powodowały jakąkolwiek szkodę powoda.

Odnosząc się do zamieszczenia odnośnika (linku) wskazać należy, że powód nie udowodnił, że powyższy link kieruje na inną stronę niż strona powoda. Sąd Apelacyjny w całości podziela tutaj stanowisko Sądu Okręgowego co do nie uznania za dowód w sprawie prywatnej opinii wydanej na zlecenie powoda. Wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego powód w toku postępowania nie złożył. Nie można zatem uznać, że link ten jest fałszywy, ani też że stanowi naruszenie dobrych obyczajów bądź art. 17 i 116 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 roku o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Z tych względów uznając zarzuty apelacyjne powoda za bezzasadne Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

Sąd Odwoławczy orzekł o kosztach postępowania na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. w zw. z § 6 ust. 5 w zw. z § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163, poz. 1348 ze zm.) i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1.800 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.