Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 429/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 stycznia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Dariusz Półtorak

Sędziowie:

SO Mariola Krajewska - Sińczuk

SR del. Agata Kowalska (spr.)

Protokolant:

sekr. sądowy Agnieszka Wierzbicka

przy udziale prokuratora Andrzeja Michalczuka

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2014 r.

sprawy G. M.

oskarżonego o przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1kk

na skutek apelacji, wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach

z dnia 3 czerwca 2013 r. sygn. akt II K 828/12

zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy, uznając apelację za oczywiście bezzasadną; zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. T. T. kwotę 516,60 złotych (w tym kwotę 96,60 złotych podatku VAT) za obronę G. M. wykonywaną z urzędu w postępowaniu odwoławczym; zwalnia oskarżonego G. M. od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze stwierdzając, że wydatki tego postępowania ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt II Ka 429/13

UZASADNIENIE

G. M. został oskarżony o to, że w dniu 22 sierpnia 2010 r. w miejscowości U., gmina S. woj. (...) działając wspólnie i w porozumieniu z inną nieustaloną osobą zabrał w celu przywłaszczenia, ze zbiornika paliwa samochodu M. o nr rej. (...), zaparkowanego na terenie budowy Hurtowni (...) olej napędowy w ilości 110 litrów o wartości 440,176 złotych na szkodę A. K., przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności orzeczonej za umyślne przestępstwo podobne, to jest o czyn z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64§ 1 kk.

Sąd Rejonowy w Siedlcach wyrokiem z dnia 3 czerwca 2013 r. uznał G. M. za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu i za to skazał go i wymierzył mu na podstawie art. 278 § 1 kk karę 1 (jednego) roku pozbawienia wolności. Na poczet orzeczonej kary, na podstawie art. 63 § 1 kk zaliczył mu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od dnia 22 sierpnia 2010 r. do dnia 24 sierpnia 2010 r. Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. J. P. kwotę 723,24 zł tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu wykonywaną w imieniu oskarżonego, zwolnił oskarżonego od opłaty i wydatków, przejmując te ostatnie na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od tego wyroku złożył osobiście oskarżony G. M.. Wyrok zaskarżył w całości. Zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych, który w konsekwencji doprowadził do uznania go za winnego popełnienia przypisanego mu czynu jak też niewłaściwą ocenę materiału dowodowego, w tym zeznań świadka H. B., którym Sąd niezasadnie nie dał wiary. Podniósł, że w sprawie brak jest dowodów popełnienia przez niego przypisanego mu przestępstwa kradzieży oleju napędowego, a w jego odczuciu został skazany ponieważ był już w przeszłości karany.

Na rozprawie apelacyjnej oskarżony poparł swoją apelację wnosząc o uniewinnienie.

Obrońca oskarżonego poparł apelację złożoną przez oskarżonego G. M., wniósł o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego.

Prokurator wniósł o nieuwzględnienie apelacji oskarżonego i utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżonego G. M. jest niezasadna i nie zasługuje na uwzględnienie.

Wbrew podniesionym zarzutom, Sąd Rejonowy w sposób prawidłowy zebrał i ocenił dowody, a na ich podstawie poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne. Dokonana przez Sąd ocena materiału dowodowego jest zgodna ze wskazaniami wiedzy, logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego i nie narusza przepisu art. 7 kpk. W uzasadnieniu wyroku Sąd szczegółowo i wyczerpująco wskazał, którym dowodom i w jakim zakresie dał wiarę argumentując przy tym swoje stanowisko, jak też podał, w jakiej części i z jakich przyczyn dowody przeciwne uznał za niewiarygodne. Dokonana ocena zgromadzonych dowodów nie przekracza granic oceny swobodnej i nie może był skutecznie zakwestionowana, tym bardziej że skarżący nie wskazał konkretnych nieprawidłowości w rozumowaniu Sądu, a jedynie kwestionuje przyjęte stanowisko stwierdzające jego winę w zakresie przypisanego mu czynu.

Zgodzić się należy ze skarżącym, iż w przedmiotowej sprawie nie ma bezpośrednich dowodów i słusznie oskarżony podnosi, że nie został zatrzymany na terenie hurtowni, z której dokonano kradzieży, jak też nie zabezpieczono w jego samochodzie pojemników z olejem napędowym. Zaznaczyć jednak należy, że niniejszy proces ma charakter poszlakowy, a w sprawie zgromadzono szereg dowodów pośrednich, które ocenione we wzajemnym powiązaniu, zgodnie z zasadami logicznego rozumowania słusznie doprowadziły Sąd Rejonowy do przekonania, że to oskarżony jest sprawcą kradzieży oleju napędowego.

Podkreślić należy, że oskarżony G. M. został zatrzymany obok terenu hurtowni (...) nieprzypadkowo, ale na skutek zgłoszenia dokonanego przez mężczyznę przejeżdżającego niedaleko tego miejsca, który zauważył dwóch mężczyzn w krótkich spodenkach, którzy zmierzali w kierunku hurtowni z pojemnikami na olej napędowy w rękach. W pobliżu tego miejsca, zgłaszający zauważył też dwa zaparkowane samochody osobowe. Jak wynika z akt sprawy, natychmiast po zgłoszeniu wysłano w to miejsce patrol Policji celem sprawdzenia uzyskanych informacji. Po przybyciu na miejsce, funkcjonariusze zauważyli dwa zaparkowane w pobliżu hurtowni samochody osobowe (w tym jeden bezspornie należący do oskarżonego G. M.) i podjęli obserwację terenu hurtowni. Po upływie około pół godziny z terenu hurtowni wyszedł znany im osobiście G. M.. Był ubrany w krótkie spodenki (zgodnie z opisem zgłaszającego). Skierował się do swojego samochodu, przy którym czekał H. B., po czym wsiadł do niego i jechał w kierunku bramy hurtowni. Wówczas został zatrzymany. Bezpośrednio za bramą hurtowni ujawniono bańkę napełnioną olejem napędowym, obok której znajdowała się ręczna pompka służąca do spuszczania paliwa. Na terenie hurtowni ujawniono ponadto kolejnego dnia dwa inne dodatkowe pojemniki z olejem napędowym. Ustalono także, że w samochodzie marki M. zaparkowanym na terenie hurtowni jest odkręcony korek wlewu paliwa, obok ujawniono rozlaną ciecz i charakterystyczny zapach oleju napędowego. Wyżej opisane fakty są w sprawie bezsporne, zostały ustalone w oparciu o stanowcze, konsekwentne i zgodne zeznania funkcjonariuszy Policji, świadka B. S. oraz treść nagrania zgłoszenia telefonicznego dokonanego przez wyżej wymienionego w Komendzie Policji w S.. Analiza powyższych faktów, czas jaki upłynął od zgłoszenia do przybycia na miejsce funkcjonariuszy Policji i zatrzymania oskarżonego wychodzącego z terenu hurtowni wskazują, że przyjęta przez Sąd I instancji wersja wydarzeń jest słuszna. Dodatkowo należy zwrócić uwagę, że po ujęciu oskarżonego, policjanci rozmawiali z przebywającym na terenie hurtowni dozorcą, który co prawda nic nie słyszał, gdyż spał w swoim pomieszczeniu, to jednak zeznał, że ok. pół godziny wcześniej robił obchód terenu hurtowni i nie stwierdził niczego niepokojącego. W związku z tym przyjąć należy, że sprawcy dokonali kradzieży oleju napędowego po dokonanym przez niego obchodzie, przed przyjazdem Policji, co pokrywa się czasowo z momentem zauważenia przez świadka S. zmierzających na teren hurtowni mężczyzn oraz przyjazdem funkcjonariuszy i ujęciem oskarżonego G. M. wychodzącego z terenu hurtowni. Zawarte w złożonej apelacji twierdzenia oskarżonego, iż nie wychodził z bramy hurtowni, gdyż nie było to możliwe z uwagi na to, że była zamknięta, uznać należy za niczym nie popartą polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu Rejonowego, poczynionymi w oparciu o przekonujące i stanowcze zeznania funkcjonariuszy Policji. Nadmienić także należy, że z dokumentacji fotograficznej dołączonej do akt sprawy (k.270, fot. Nr 10,11,12), jak też zeznań T. G. (k.398v), A. K. (k.398v) i K. F. (k.402) wynika bezspornie, że teren hurtowni nie był w całości ogrodzony. Brama była co prawda zamontowana, jednak obok brakowało przęseł ogrodzenia.

Prawidłowo także ustalił Sąd I instancji, iż jak wynika z przeprowadzonych w sprawie eksperymentów procesowych, spuszczenie 110 litrów oleju napędowego ze zbiornika paliwa samochodu marki M. zajmuje około 4 minut. Możliwym było zatem dokonanie tego w czasie pomiędzy zauważeniem przez świadka S. mężczyzn zmierzających z bańkami w kierunku terenu hurtowni, a przyjazdem Policji i zatrzymaniem oskarżonego. Ustalono także, że przygotowane, ujawnione na placu pojemniki ze skradzionym olejem napędowym zmieściłyby się w bagażniku samochodu stanowiącego własność G. M..

Wszystkie wskazane wyżej ustalenia wskazują, że inna interpretacja tych faktów, aniżeli przyjęta przez Sąd Rejonowy, nie jest możliwa.

Za niezasadny uznać także należy podniesiony przez skarżącego zarzut niewłaściwej oceny zeznań świadka H. B.. Sąd I instancji w sporządzonym uzasadnieniu w przekonujący sposób wyjaśnił z jakiego powodu zeznania te zasługują na wiarę jedynie w niewielkiej części. Ich ocena została dokonana w powiązaniu z innymi zgromadzonymi w sprawie dowodami, zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego. Ocenę tę podziela Sąd Okręgowy. Twierdzenia H. B., iż spotkał się z G. M. w miejscu ich zatrzymania przez Policję przypadkowo i cały czas stali przy swoich samochodach rozmawiając są odosobnione i całkowicie sprzeczne z zeznaniami świadków M. K. i T. G., które zostały pozytywnie ocenione przez Sąd Rejonowy.

Odnosząc się do podniesionych w apelacji zarzutów dotyczących niewłaściwej oceny ustalonych faktów w postaci zapachu oleju napędowego w samochodzie oskarżonego, obecności zabrudzonych tym olejem rękawiczek we wnętrzu samochodu należy stwierdzić, że Sąd Rejonowy w sposób właściwy powiązał powyższe ustalenia faktyczne ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym traktując je jako poszlaki wskazujące na sprawstwo oskarżonego. Niezasadny jest zarzut rozstrzygnięcia wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, który twierdzi, że Sąd nie uwzględnił, iż zapach oleju napędowego w samochodzie jest wynikiem zasilania tego pojazdu takim właśnie paliwem i nieszczelności przewodów paliwowych, zaś ujawnione we wnętrzu samochodu rękawiczki służyły mu do nalewania paliwa na stacji benzynowej. Możliwość odmiennej interpretacji poszczególnych ustalonych faktów, korzystniejszej dla oskarżonego nie oznacza obowiązku przyjęcia takiej wersji, jeśli odmienna ocena tych faktów w powiązaniu z całokształtem zgromadzonych w sprawie dowodów, ocenionych zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego prowadzi do przeciwnych wniosków, nawet jeśli są dla sprawcy niekorzystne. Podzielić należy pogląd doktryny i orzecznictwa, iż zasada wyrażona w art. 5 § 2 kpk nie nakłada na sąd obowiązku przyjęcia wersji najkorzystniejszej dla oskarżonego, lecz zakaz czynienia niekorzystnych domniemań w sytuacji, gdy stan dowodów nie pozwala na ustalenie faktów (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 28 marca 2013 r. II Aka 14/13 Lex nr 1311952, wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 7 marca 2013 r, II AKa 31/13 Lex nr 1324758). Zważywszy zatem, iż ustalono, że oskarżony był na terenie hurtowni, z której dokonano kradzieży paliwa, za bramą tego obiektu ujawniono po jego wyjściu pojemnik z olejem napędowym oraz pompkę do spuszczania paliwa, zaś następnie wsiadł do swojego samochodu i zmierzał nim w kierunku bramy hurtowni, słusznie Sąd Rejonowy przyjął, że zapach oleju napędowego we wnętrzu jego pojazdu oraz ujawnione tam rękawiczki stanowią jeden z elementów wskazujących na jego sprawstwo w zakresie przypisanego mu przestępstwa.

Mając na uwadze przytoczone wyżej okoliczności, zdaniem Sądu Okręgowego zasadnie Sąd I instancji przyjął, iż oskarżony G. M. popełnił zarzucony mu czyn z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk. Poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia co do stanu faktycznego jak i winy oskarżonego są prawidłowe i nie wykazują cech błędu.

Zaaprobować także należy rozstrzygnięcie Sądu I instancji w zakresie kary pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu w rozmiarze jednego roku. W ocenie Sądu odwoławczego uwzględniono przy jej wymiarze przesłanki wskazane w art. 53 kk przemawiające zarówno na korzyść jak i na niekorzyść sprawcy. Kara ta jest adekwatna do stopnia społecznej szkodliwości czynu, jak i stopnia winy oskarżonego. Nie nosi ona cech rażącej surowości. Zgodzić należy się ze stanowiskiem Sądu meriti, iż w kontekście uprzedniej karalności oskarżonego, dotychczasowej linii życiowej i działania w warunkach powrotu do przestępstwa, jedynie kara o charakterze izolacyjnym podziała na oskarżonego powstrzymująco i uświadomi nieuchronność poniesienia konsekwencji za naruszenie porządku prawnego. Orzeczona kara, w ocenie Sądu Okręgowego spełni też swoje zadania w zakresie prewencji ogólnej co do kształtowania pozytywnych postaw i poszanowania prawa.

Mając powyższe na uwadze, Sąd odwoławczy na podstawie art. 437 § 1 kpk i art. 456 kpk orzekł, jak w wyroku.

Mając na uwadze, że oskarżony jest pozbawiony wolności, na podstawie art. 624 § 1 kpk Sąd zwolnił go od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze uznając, że ich uiszczenie byłoby dla niego zbyt uciążliwe.