Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2018 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący SSO Magdalena Marczyńska

Protokolant st. sekr. sądowy Alicja Jesion

po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2018 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku W. K.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddziałowi (...) w Ł.

o prawo do wypłaty emerytury rolniczej

na skutek odwołania W. K.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddziału (...) w Ł.

z dnia 6 września 2017 r. sygn. (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt V U 1010/17

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 września 2017 roku znak (...) Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego odmówił wnioskodawcy W. K. prawa do wypłaty emerytury rolniczej za okres od 1 kwietnia 2017 roku do 30 czerwca 2017 roku. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że wnioskodawca wniosek o emeryturę złożył w dniu 14 lipca 2017 roku i zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w związku z delegacją zawartą w art. 52 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników prawo do emerytury zostało mu przyznane od pierwszego dnia miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, tj. od dnia 1 lipca 2017 roku.

Od powyższej decyzji odwołał się w dniu 28 września 2017 roku W. K., kwestionując jej zasadność. Skarżący podniósł, że emeryturę rolniczą powinien mieć przyznaną od miesiąca kwietnia 2017 roku, zgodnie ze złożonym w dniu 14 lipca 2017 roku wnioskiem o jej przyznanie. Jednocześnie skarżący wskazał, że pobierając rentę strukturalną z (...) wywiązywał się z terminowego opłacania składek na ubezpieczenie społeczne rolników, a po wstrzymaniu jej wypłaty nie został w terminie poinformowany o ustaniu ubezpieczenia rolniczego. Gdyby wnioskodawca już w kwietniu 2017 roku otrzymał decyzję KRUS o ustaniu ubezpieczenia społecznego rolników od dnia 1 kwietnia 2017 roku albo informację (...) o wstrzymaniu wypłaty renty strukturalnej, to już w kwietniu złożyłby wniosek o prawo do emerytury.

W odpowiedzi na powyższe organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania, przywołując treść art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Nadto organ rentowy wskazał, że zgodnie z art. 44 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników, prawo do świadczeń z ubezpieczenia ustala się na wniosek osoby zainteresowanej albo innej osoby mającej interes prawny w ustaleniu tego prawa. Skoro wiec wnioskodawca wniosek o emeryturę złożył w dniu 14 lipca 2017 roku, to organ rentowy prawidłowo przyznał mu prawo do tego świadczenia od pierwszego dnia miesiąca złożenia wniosku.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca W. K., podlegający ubezpieczeniu społecznemu rolników, złożył w dniu 24 stycznia 2008 roku akty notarialne: darowizny oraz sprzedaży gospodarstwa rolnego. Ponadto złożył postanowienie o spełnieniu wstępnych warunków wymaganych do uzyskania renty strukturalnej. W postanowieniu nie określono daty spełnienia tych warunków.

(dowód: zaświadczenie k. 87, akty notarialne k. 88-92, 93-95, postanowienie k. 96 – w aktach ubezpieczeniowych)

Decyzją z dnia 31 stycznia 2008 roku KRUS stwierdził ustanie ubezpieczenia społecznego rolników wnioskodawcy od dnia 1 kwietnia 2008 roku z uwagi na zaprzestanie prowadzenia działalności rolniczej.

(dowód: decyzja z dnia 31 stycznia 2008 roku k. 97 – w aktach ubezpieczeniowych)

Po złożeniu przez wnioskodawcę postanowienia o spełnieniu wstępnych warunków wymaganych do uzyskania renty strukturalnej oraz w związku z nie złożeniem przez niego decyzji w przedmiocie przyznania renty strukturalnej telefonicznie ustalono z kierownikiem (...) w P., że wnioskodawcy decyzją z dnia 10 marca 2008 roku przyznano rentę strukturalną od dnia 21 stycznia 2008 roku.

(dowód: notatka służbowa k. 99 – w aktach ubezpieczeniowych)

Decyzją z dnia 12 maja 2008 roku KRUS stwierdził podleganie przez wnioskodawcę ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu rolników od dnia 1 kwietnia 2008 roku z uwagi na pobieranie przez niego renty strukturalnej. Wnioskodawca został pouczony, że ma obowiązek informować Kasę o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu i zmianach tych okoliczności.

(dowód: decyzja z dnia 12 maja 2008 roku k. 100 – w aktach ubezpieczeniowych)

W dniu 13 lipca 2017 roku, wnioskodawca doręczył do Oddziału KRUS P. (...) w T. kserokopię decyzji z dnia 10 marca 2008 roku o przyznaniu renty strukturalnej, a w dniu 14 lipca 2017 roku wystąpił do KRUS z wnioskiem o emeryturę rolniczą, wnosząc jednocześnie o jej przyznanie od dnia 1 kwietnia 2017 roku. Z decyzji z dnia 10 marca 2008 roku wynika, że wnioskodawcy prawo do renty strukturalnej przyznano na okres od 21 stycznia 2008 roku do dnia 31 marca 2017 roku. W decyzji wskazano, że świadczenie będzie wypłacane przez Agencję za każdy miesiąc, w terminie do ostatniego dnia miesiąca i do osiągnięcia przez wnioskodawcę 65 roku życia.

(dowód: wniosek o emeryturę rolniczą z dnia 14 lipca 2017 roku k. 1-3, pismo z dnia 14 lipca 2017 roku k. 4, załączony odpis decyzji z dnia 10 marca 2008 k.20 – w aktach emerytalnych)

Decyzją z dnia 17 lipca 2017 roku stwierdzono ustanie ubezpieczenia społecznego rolników W. K. oraz ustanie obowiązku opłacana składek począwszy od dnia 1 kwietnia 2017 roku.

(dowód: decyzja z dnia 17 lipca 2017 roku o ustaniu ubezpieczenia społecznego rolników k.116 - teczka zastępcza)

Decyzją z dnia 20 lipca 2017 roku Prezes KRUS przyznał wnioskodawcy prawo do emerytury rolniczej od dnia 1 lipca 2017 roku.

(dowód: decyzja KRUS z dnia 20 lipca 2017 roku k.30-32 - w aktach emerytalnych)

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł w dniu 14 sierpnia 2017 roku wnioskodawca domagając się jej zmiany poprzez podjęcie wypłaty emerytury od 1 kwietnia 2017 roku, a nie od dnia 1 lipca 2017 roku.

(dowód: odwołanie od decyzji z dnia 20 lipca 2017 roku k. 34 - w aktach emerytalnych)

Organ rentowy powiadomił wnioskodawcę, że nie kieruje sprawy na drogę postępowania sądowego z uwagi na zawarty w powyższym odwołaniu wniosek i zaskarżoną decyzją z dnia 6 września 2017 roku odmówił wnioskodawcy prawa do wypłaty emerytury od dnia 1 kwietnia 2017 roku do dnia 30 czerwca 2017 roku.

(dowód: pismo k. 39, decyzja z dnia 6 września 2017 roku k. 51 - w aktach emerytalnych)

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2017 roku, poz. 1383), zwanej dalej ustawą o FUS , świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu, z uwzględnieniem ust. 2 (który do wnioskodawcy nie ma zastosowania). Przepis ten znajduje zastosowanie w sprawie z mocy art. 52 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2016 roku, poz. 277), który stanowi, że w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, a ponadto do przyznawania świadczeń z ubezpieczenia i do ich wypłaty stosuje się odpowiednio przepisy regulujące przyznawanie i wypłatę odpowiednich świadczeń przysługujących pracownikom i członkom ich rodzin.

Ze wskazanego wyżej unormowania art. 129 ust. 1 ustawy o FUS należy wyprowadzić wniosek, że prawo do wypłaty świadczenia należnego na podstawie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników uzależnione jest nie tylko od istnienia prawa do świadczenia, ale i od wniosku osoby uprawnionej o jego przyznanie oraz daty jego złożenia. Jeżeli bowiem ubezpieczony, mając prawo do określonego świadczenia, nie złoży wniosku o jego przyznanie, świadczenie to nie będzie mu wypłacane. Z kolei, gdy złoży taki wniosek po powstaniu prawa do świadczenia, data złożenia tego wniosku wyznaczy miesiąc, od którego świadczenie będzie wypłacane. W tym drugim wypadku będzie to, zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy o FUS, miesiąc, w którym zgłoszono wniosek.

Dodać należy, że przepisy ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników przewidują, iż postępowanie w sprawach świadczeń emerytalno – rentowych wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego. Stanowi o tym przepis art. 44 ust. 1 tej ustawy, który stanowi, że prawo do świadczeń z ubezpieczenia ustala się na wniosek osoby zainteresowanej albo innej osoby mającej interes prawny w ustaleniu tego prawa.

Działanie organu rentowego na wniosek zainteresowanego wynika także z przepisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe z dnia 11 października 2011 roku (Dz.U. Nr 237, poz. 1412 ze zm.). Powyższe przewiduje § 3 ust. 1 rozporządzenia, w myśl którego postępowanie w sprawach świadczeń wszczyna się na podstawie wniosku zainteresowanego, chyba że przepisy ustawy przewidują wszczęcie tego postępowania z urzędu. Zasada ta nie koliduje z zawartym w § 2 obowiązkiem organu rentowego informowania o warunkach i dowodach wymaganych do ustalania świadczeń. Pomoc taką organ rentowy ma świadczyć zainteresowanemu po złożeniu przez niego wniosku o określone świadczenie. Jednocześnie w § 34 ust. 1 rozporządzenia przewidziano, że w razie odmowy prawa do świadczenia, o którego przyznanie zainteresowany zgłosił wniosek, organ rentowy informuje zainteresowanego o możliwości ubiegania się o inne świadczenie lub świadczenie ustalane jest przez organ rentowy na podstawie odrębnych przepisów, jeżeli z akt sprawy wynika, że miałby do niego prawo. Z powyższego przepisu należy wyprowadzić wniosek, że ciążący na organie rentowym obowiązek pouczenia zainteresowanego o przysługującym mu prawie do świadczenia emerytalno - rentowego, innego niż wskazane w § 34 rozporządzenia, powstaje tylko w jednej sytuacji. Mianowicie wówczas, gdy wszczęte zostało, na wniosek zainteresowanego, postępowanie w sprawie danego świadczenia, przy czym zainteresowany warunków do przyznania prawa do tego świadczenia nie spełnia, ale spełnia warunki do przyznania innego świadczenia.

W niniejszej sprawie, mając na uwadze dokonane ustalenia faktyczne, stwierdzić należy, że taki obowiązek na organie rentowym nie ciążył. W związku z tym nie ma racji wnioskodawca, że organ, mając wgląd do jego akt ubezpieczeniowych, powinien był poinformować wnioskodawcę, że ma złożyć wniosek o przyznanie prawa do emerytury. Wnioskodawca musiał zdawać sobie sprawę z tego, do kiedy ma przyznane prawo do renty strukturalnej, skoro dysponował stosowną decyzją (...) o przyznaniu prawa do tego świadczenia. Miał więc możliwość złożenia wniosku o emeryturę jeszcze przed ustaniem prawa do renty strukturalnej, wiedział, kiedy kończy się okres, na jaki renta ta została przyznana, gdyż został o tym poinformowany już w decyzji przyznającej mu prawo do tego świadczenia.

Należy przy tym podkreślić, że wnioskodawca nie złożył w KRUS decyzji o przyznaniu prawa do renty strukturalnej, a jedynie postanowienie o spełnieniu wstępnych warunków wymaganych do jej uzyskania. W postanowieniu nie określono daty spełnienia tych warunków. Po złożeniu przez wnioskodawcę tego postanowienia oraz w związku z nie złożeniem przez niego decyzji w przedmiocie przyznania renty strukturalnej telefonicznie ustalono z kierownikiem (...) w P., że wnioskodawcy decyzją z dnia 10 marca 2008 roku przyznano rentę strukturalną od dnia 21 stycznia 2008 roku, co skutkowało wydaniem decyzji o podleganiu przez wnioskodawcę ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu rolników. Jednocześnie w decyzji tej z dnia 12 maja 2008 roku wnioskodawca został pouczony, że ma obowiązek informować Kasę o okolicznościach mających wpływ na podleganie ubezpieczeniu i zmianach tych okoliczności. To zatem wnioskodawca powinien był poinformować organ rentowy o tym, że ustało jego prawo do renty strukturalnej.

W świetle zatem dokonanych ustaleń oraz analizowanych wyżej unormowań, prawidłowo organ rentowy przyznał wnioskodawcy prawo do tego świadczenia od dnia 1 lipca 2017 roku.

Z powyższych względów, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., orzeczono jak w sentencji.