Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 444/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

sekr. sądowy Monika Świątek

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 15 marca 2018 r. w S.

odwołania J. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 15 maja 2017 r. Nr (...)

w sprawie J. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o wysokość emerytury

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 444/17

UZASADNIENIE

Decyzją z 15 maja 2017r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.26 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przyznał J. W. emeryturę od 22 marca 2017r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego i ustalił jej wysokość na kwotę 282,60 złotych. Organ rentowy, pomimo wniosku ubezpieczonej, nie zaliczył do stażu pracy okresu pracy w Zakładzie P. S. P. U. W. (...) w G..

Odwołanie od w/w decyzji złożyła J. W. wnosząc o jej zmianę poprzez zaliczenie do stażu pracy i uwzględnienie do wysokości emerytury okresów zatrudnienia w P. S. P. U. W. (...) w G. od 4 listopada 1974r. do grudnia 1983r. W uzasadnieniu stanowiska ubezpieczona wskazała, że nie jest w stanie przedłożyć dokumentacji pracowniczej w postaci świadectwa pracy. Dokument ten zaginął w czasie pożaru domu, natomiast próby uzyskania egzemplarza z archiwum okazały się bezskuteczne. Podniosła, że jej pracę w powyższym zakładzie może potwierdzić dwóch świadków (odwołanie k.1 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji. Podniósł, że przy ustaleniu wysokości kapitału początkowego ubezpieczonej nie uwzględnił okresu od 4 listopada 1974r. do 1 stycznia 1983r. ponieważ ubezpieczona nie przedłożyła żadnych dowodów pośrednich, a jedynie zeznania świadków. Organ rentowy powołał się na treść §22 ust.1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe. Organ rentowy wskazał ponadto, że do stażu ubezpieczeniowego J. W. nie uwzględnił okresu od 1 stycznia 1990r. do 31 stycznia 1990r. z uwagi na nieopłacanie składek na ubezpieczenie społeczne (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.2-4 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 21 marca 2017r. wpłynął do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniosek ubezpieczonej J. W. o emeryturę (wniosek k.1 akt emerytalnych). W załączonej do wniosku informacji dot. okresów składkowych i nieskładkowych, ubezpieczona podała, że w okresie od 4 listopada 1974r. do 1983r. świadczyła pracę na rzecz Zakładu Państwowej Spółdzielni Pracy Usług (...) w G.. Na okoliczność tę wskazywało pisemne: oświadczenie ubezpieczonej oraz zeznania dwóch świadków: T. F. i J. F.. Z przywołanych środków dowodowych wynikało, że ubezpieczona podczas powyższego zatrudnienia miała wykonywać czynności związane z procesem lakierowania części mebli (informacja dot. okresów składkowych i nieskładkowych k.5-6 akt emerytalnych, oświadczenie ubezpieczonej oraz zeznania świadków k.7-9 akt emerytalnych). Decyzją z 15 maja 2017r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury od 22 marca 2017r., tj. od osiągnięcia wieku emerytalnego. Ustalając na potrzeby emerytury wysokość kapitału początkowego ubezpieczonej organ rentowy nie uwzględnił okresu pracy ubezpieczonej w Zakładzie Państwowej Spółdzielni Pracy Usług (...) w G., która wg ubezpieczonej miała trwać od 4 listopada 1974r. do 1983r., z uwagi na brak wiarygodnych dowodów potwierdzających to zatrudnienie (decyzja z 11 maja 2017r. o ustaleniu kapitału początkowego k.3-4 akt o ustalenie kapitału początkowego i decyzja z 15 maja 2017r. o przyznaniu emerytury k.25-26 akt emerytalnych).

Ubezpieczona J. W. (z domu Mądra) urodziła się w dniu (...) Po ukończeniu szkoły podstawowej uczyła się w trzyletniej (...) Szkole Zawodowej w G.. Szkołę tę ukończyła w dniu 12 czerwca 1974r. uzyskując zawód stolarz galanterii drzewnej (duplikat świadectwa ukończenia (...) w G. koperta k.19 akt sprawy). Po ukończeniu nauki w szkole zawodowej ubezpieczona podjęła pracę w Spółdzielni Pracy Usług (...) w G. i w dniu 4 listopada 1974r. poświadczyła na piśmie fakt zapoznania się z przepisami bhp, ppoż i regulaminem pracy (oświadczenie ubezpieczonej o zapoznaniu się z przepisami bhp – w kopercie na k. 19 akt sprawy). Ubezpieczona wykonywała pracę na stanowisku lakiernika. Pracę tę świadczyła do nieustalonej daty – wg ubezpieczonej do 1983r. W dniu 19 grudnia 1980r. ubezpieczona urodziła syna, D. K. (odpis skrócony aktu urodzenia syna ubezpieczonej – w kopercie na k.19 akt sprawy, częściowo zeznania świadków: T. i J. F. k.22-23 akt sprawy oraz częściowo zeznania ubezpieczonej k.20-21v akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. W. podlegało oddaleniu.

Z art.6 ust.2 pkt 1 lit.a ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2016r., poz.887 ze zm.) za okresy składkowe uważa się przypadające przed dniem 15 listopada 1991r. okresy, za które została opłacona składka na ubezpieczenie społeczne albo za które nie było obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, w tym okresy zatrudnienia po ukończeniu 15 lat życia na obszarze Państwa Polskiego w wymiarze nie niższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy, jeżeli w tych okrasach pracownik pobierał wynagrodzenie lub zasiłki z ubezpieczenia społecznego albo rentę chorobową.

W niniejszej sprawie ubezpieczona domagała się uwzględnienia do stażu ubezpieczeniowego i do wysokości emerytury okresu zatrudnienia w Spółdzielni Pracy Usług (...) w G. od 4 listopada 1974r. do grudnia 1983r. Analizując zgromadzone w sprawie dowody Sąd doszedł do przekonania, że nie dają one podstaw do poczynienia pewnych ustaleń co do okresu zatrudnienia ubezpieczonej w powyższym Zakładzie, w szczególności w zakresie daty końcowej tego zatrudnienia, a przez to niemożliwe jest ustalenie czasu trwania zatrudnienia, co z kolei jest konieczne do zaliczenia danego okresu zatrudnienia do okresów składkowych ewentualnie również nieskładkowych (w odniesieniu do urlopu wychowawczego). Należy wskazać, że w sprawie nie zostały przedstawione dowody z dokumentów w postaci świadectwa pracy czy legitymacji ubezpieczeniowej lub innych dokumentów np. umowy o pracę i pisma o rozwiązaniu umowy, które pozwoliłyby na dokonanie ustaleń co do okresu trwania zatrudnienia. W toku postępowania nie udało się również uzyskać tego rodzaju dokumentów. Z informacji Archiwum w M., które przejęło dokumentację osobową pracowników w/w spółdzielni od poprzedniego przechowawcy – Składnicy (...) w R. wynika, ze wśród przejętej dokumentacji brak jest akt osobowych i dokumentacji płacowej ubezpieczonej (pismo k.9 akt sprawy). Z kole z informacji uzyskanej od organu rentowego wynika, że Spółdzielnia (...) w G., dokonywała w latach 1974-1984 rozliczeń na deklaracjach bezimiennych ,tj. bez imiennego wykazu osób ubezpieczonych oraz bez informacji o składnikach wynagrodzenia tych osób (k.26 akt sprawy). Jedynym pisemnym dowodem na okoliczność spornego zatrudnienia było przedłożone przez ubezpieczoną oświadczenie o zapoznaniu się w dniu 4 listopada 1974r. z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz z regulaminem pracy obowiązującym w Z. P. S. P. U. W. (...) w G.. Dokument ten potwierdza, że ubezpieczona rozpoczęła pracę w tym zakładzie, a wskazana w nim data stanowi datę pewną (z braku innych dowodów) od kiedy zatrudnienie to miało miejsce. Brak jest natomiast – w świetle przeprowadzonych dowodów - podstaw do ustalenia pewnej daty ustania zatrudnienia ubezpieczonej w Spółdzielni Pracy (...) i co istotne sama ubezpieczona nie była w stanie daty tej sprecyzować poza twierdzeniem, że nastąpiło to w 1983r., przy czym przez ostatnie trzy lata zatrudnienia miała przebywać na urlopie wychowawczym, a następnie to z jej inicjatywy stosunek pracy miał zostać rozwiązany (zeznania ubezpieczonej k.21 akt sprawy). Twierdzenia te są jednak na tyle nieprecyzyjne, że nie mogą - w ocenie Sądu - stanowić podstaw do ustalenia pewnej daty ustania zatrudnienia ubezpieczonej. Zaoferowane przez ubezpieczoną dowody z zeznań świadków w osobach T. F. i J. F. są wiarygodne w części dotyczącej samego faktu zatrudnienia ubezpieczonej, ale nieprecyzyjne jeżeli chodzi o okres zatrudnienia ubezpieczonej (zeznania wymienionych świadków k.8-9 akt emerytalnych oraz k.22-23 akt sprawy). Zeznania tych osób jedynie przybliżają okres zatrudnienia ubezpieczonej wskazując, że miało ono przypadać w okresie zatrudnienia świadków. Z treści świadectw pracy znajdujących się w załączonych do niniejszej sprawy akt emerytalnych świadków T. F. i J. F. wynika, iż pierwsze z nich świadczyło pracę na rzecz Zakładu (...) w G. od 2 stycznia 1970r. do 30 kwietnia 1995r. (k.6 wspomnianych akt emerytalnych), drugie zaś od 6 listopada 1968r. do 31 grudnia 1984r. (k.6 wspomnianych akt emerytalnych). Świadek T. F. twierdziła, iż praca ubezpieczonej rozpoczęła się już w nowej siedzibie zakładu produkcyjnego (tj. w W., podczas gdy poprzednio zakład ten mieścił się w koszarach), co datowała na rok 1974. Świadek nie pamiętała jednak, czy ubezpieczona podjęła pracę od razu po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej, czy też pomiędzy ukończeniem szkoły a rozpoczęciem pracy zaistniała przerwa. Świadek J. F. zeznał, iż ubezpieczona rozpoczęła pracę od razu po ukończeniu szkoły, jednakże nie potrafił podać przybliżonych informacji na temat czasu rozpoczęcia zatrudnienia. Przywołani świadkowie nie potrafili sprecyzować okoliczności i momentu ustania zatrudnienia ubezpieczonej w Spółdzielni (...) w G.. Złożone natomiast w toku postępowania administracyjnego pisemne zeznania świadków (k.8-9 akt emerytalnych) wskazują na 1983r. jako datę końcową zatrudnienia ubezpieczonej, przy czym twierdzenia te nie zostały poparte żadnym innym dowodem.

Zauważyć należy, iż zgodnie z art.473§1 kpc, w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i z przesłuchania stron. Należy mieć jednak na uwadze, iż rozstrzygnięcie niniejszej sprawy nie stoi w sprzeczności z treścią przywołanej normy, ponieważ świadkowie w swych zeznaniach nie potrafili podać dokładnej daty zakończenia spornego zatrudnienia ubezpieczonej. A zatem, treść zeznań świadków T. i J. F. powinna zostać przez Sąd oceniona przez pryzmat reguł określonych w art.233§1 kpc. Nie budzi wątpliwości Sądu, iż świadkowie mogli nie pamiętać szczegółów wydarzeń mających miejsce przeszło 30 lat wstecz od czasu prowadzenia niniejszego postepowania, tym bardziej że nie dotyczyły one ich bezpośrednio. Skoro jednak świadkowie nie byli w stanie określić daty ustania zatrudnienia ubezpieczonej, to sam fakt potwierdzenia przez nich tego zatrudnienia nie jest wystarczające do określenia dokładnych ram czasowych tego zatrudnienia. Do podobnego rozumienia normy wynikającej z przywołanego art.473§1 kpc skłania lektura uzasadnienia wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 21 lutego 2017 r. III AUa 1031/16, w którym Sąd ten wskazał, że fakt, że w postępowaniu w sprawach o świadczenia emerytalno-rentowe ubezpieczony ubiegający się o świadczenie może wszelkimi dowodami wykazywać okoliczności, od których zależą jego uprawnienia z tytułu ubezpieczenia - także wówczas, gdy z dokumentów wynika co innego lub gdy dokumenty nie zachowały się nie jest równoznaczny z tym, iż ocena wiarygodności tych dowodów podlega innym regułom niż określone w art.233 §1 kpc. Podkreślić również należy, że dopuszczalność dowodzenia okoliczności dotyczących zatrudnienia przy pomocy wszelkich dostępnych dowodów, w tym zeznaniami świadków i przesłuchaniem strony nie oznacza, że sąd każdorazowo uzna zeznania świadków za wystarczające dla ustalenia charakteru zatrudnienia i wymiaru pracy, zwłaszcza w sytuacji, gdy nie znajdują potwierdzenia w pozostałym materiale dowodowym.

R., Sąd uznał, że zgromadzony materiał dowodowy nie pozwala na ustalenie pewnej daty końcowej zatrudnienia ubezpieczonej w Spółdzielni Pracy Usług (...) w G., a bez tego nie jest możliwe uwzględnienie okresu zatrudnienia ubezpieczonej w w/w Zakładzie do wysokości emerytury. W odniesieniu do okoliczności, które mają wpływ na wysokość świadczeń emerytalnych niemożliwe jest bowiem opieranie się na nieudowodnionych, przybliżonych danych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 14§1 kpc odwołanie ubezpieczonej oddalił.