Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 33/18

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 marca 2018 roku

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodnicząca – SSO Barbara Kamińska

Sędziowie SO Małgorzata Szeromska (spr.)

SO Katarzyna Mirek - Kwaśnicka

Protokolant st. sekr. sąd. Anna Bałdyga

po rozpoznaniu na rozprawie 21 marca 2018 r. w P.

sprawy z powództwa Gminy M. P.

przeciwko (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Płocku z 11 września 2017 r.

sygn. akt I C 716/17

1. zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że kwotę 35.478,60 zł obniża do 17.739,30 (siedemnaście tysięcy siedemset trzydzieści dziewięć i 30/100) zł, kwotę 23.197,55 zł obniża do 11.598,77 (jedenaście tysięcy pięćset dziewięćdziesiąt osiem i 77/100) zł, kwotę 12.281,05 zł obniża do 6.140,52 (sześć tysięcy sto czterdzieści i 52/100) zł; oddalając powództwo w pozostałej części i w punkcie 2 znosząc wzajemnie koszty procesu;

2. w pozostałej części apelację oddala;

3. znosi wzajemnie koszty procesu za II instancję pomiędzy stronami.

Sygn. akt IV Ca 33/18

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Płocku wyrokiem z 11 września 2017 r. zasądził od pozwanego (...) sp. z o.o. na rzecz powoda Gminy M. P. kwotę 35.478,60 zł z odsetkami ustawowymi i obciążył pozwanego kosztami procesu.

Apelację od tego orzeczenia złożył pozwany, zaskarżając wyrok w części, tj. co do kwoty 31.978,60 zł i zarzucając:

1. obrazę przepisów prawa materialnego, tj. art. 484 § 2 k.c. polegającą na braku rozważenia oraz nieuwzględnieniu przesłanki wykonania zobowiązania w znacznej części oraz przesłanki rażącego wygórowania kary umownej, pomijając kryterium stosunku wysokości zasądzonej kary umownej do braku szkody po stronie powoda;

2. obrazę przepisów postępowania, tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 328 § 2 k.p.c. polegającą na braku wszechstronnego rozważenia wszystkich okoliczności sprawy, w szczególności braku rozważenia wykonania przez pozwanego przedmiotu zamówienia niemal w całości..

Apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 3500 zł, oddalenie powództwa w pozostałej części i zasądzenie na rzecz pozwanego od powoda kosztów postępowania, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Ponieważ Sąd II instancji nie przeprowadził postępowania dowodowego ani nie zmienił ustaleń faktycznych Sądu I instancji, a w apelacji nie zgłoszono zarzutów dotyczących tych ustaleń, uzasadnienie orzeczenia zawiera jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej, stosownie do treści art. 387 § 2¹ k.p.c.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja jest zasadna jedynie częściowo.

Art. 484 § 2 k.c. przewiduje dopuszczalność miarkowania kary umownej, gdy zobowiązanie zostało w znacznej części wykonane lub gdy kara umowna jest rażąco wygórowana. Zawiera zatem dwie przesłanki, które nie muszą być spełnione łącznie. Kara umowna ma za zadanie rekompensować ogół skutków, jakie towarzyszą niewykonaniu zobowiązania w sferze interesów wierzyciela.

W rozpoznawanej sprawie zaszły obie przesłanki uprawniające sąd, na zasadzie tzw. prawa sędziowskiego, do miarkowania szkody. Sąd Najwyższy uznał, iż obowiązek zapłaty kary umownej, co do zasady, istnieje pomimo braku szkody, lecz wskazał zarazem na możliwość ochrony interesów dłużnika przez miarkowanie kary ze względu na niewielką wartość szkody lub jej brak (uchwała składu 7 sędziów SN z 6 listopada 2003 r., III CZP 61/2003). Istnienie pierwszej z przesłanek, czyli wykonanie zobowiązania w znacznej części jest niewątpliwie. Przedmiotem umowy była dostawa i instalacja zestawów komputerowych wraz z oprogramowaniem, budowa i uruchomienie sieci bezprzewodowej oraz konfiguracja, utrzymywanie, serwisowanie i doradztwo techniczne dla dostarczonych i zainstalowanych urządzeń na okres 72 miesięcy. Umowa została wykonana, a opóźnienie dotyczy serwisowania dwóch punktów na ponad 270 istniejących. Zatem niewykonanie umowy jest niewielkie, co samo w sobie uzasadnia miarkowanie kary umownej.

Kara umowna może być „rażąco wygórowana" już w chwili jej zastrzegania lub stać się taką w następstwie późniejszych okoliczności, do których można przykładowo zaliczyć to, że szkoda wierzyciela jest znikoma, skutkiem czego zachodzi rażąca dysproporcja pomiędzy jej wysokością a wysokością należnej kary (por. uzasadnienie wyroku SN z dnia 14 lipca 1976 r., I CR 221/76). W okolicznościach sprawy uznać należy, że rekompensata w wysokości ponad 23 tysiące zł za 17 dniowe opóźnienie w usunięciu usterki w jednym punkcie, gdzie zainstalowano komputery i ponad 12 tysięcy zł za 9 dniowe opóźnienie uznać należy za znacznie wygórowane. Okoliczność, że pozwany zawarł umowę z podwykonawcą, od którego także zastrzeżono karę umowną mogłoby mieć wpływ na ocenę zasadności powództwa, jednak, jak wynika z twierdzeń powoda, podwykonawca jest w stanie upadłości, zatem realne uzyskanie od niego rekompensaty jest niewielkie, utrudnione i na pewno odsunięte w czasie.

Sąd Okręgowy nie znalazł jednak podstaw do obniżenia kary umownej do poziomu, o jaki wnosił pozwany. Kwota 3500 zł byłaby symboliczna, nieadekwatna do zakresu umowy i nie stanowiłaby dostatecznej rekompensaty dla powoda. Uznać należało w okolicznościach sprawy, że zasadne jest zmniejszenie o połowę żądanej kary: taka wysokość spełni swą funkcję rekompensującą niewykonanie w terminie usterki i jednocześnie stanowi wystarczającą dolegliwość dla pozwanego.

Z powyższych przyczyn Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. Ponieważ powód uległ w połowie swego żądania, zasadnym było wzajemne zniesienie kosztów procesu między stronami na podstawie art. 100 k.p.c.

Małgorzata Szeromska Barbara Kamińska Katarzyna Mirek-Kwaśnicka

IV Ca 33/18

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE